Свет
Естонија изразила територијални претензии кон Русија

Претседателот на естонскиот парламент, Хен Пилуас, изјави дека Тартускиот мировен договор, што оваа земја го потпишала со Советска Русија во 1920 година, сè уште е на сила, вклучувајќи го и прашањето на границите меѓу двете држави. Ова се наведува во новогодишната четитка на Пилаус објавена на сајтот на Парламентот, пренесува „Спутник“.
Пилуас потсетува дека на 2 февруари се навршуваат 100 години од потпишувањето на мировниот договор во Тартус, по што е утврдена руско-естонската граница. Според него, Естонија по обновата на независноста е призната како наследничка на државата формирана во 1918 година во сите карактеристики, вклучувајќи ја и државната граница.
„Тартускиот мировен договор е на сила и денес и се наоѓа во регистерот на актиелните меѓународни договори во ОН“, вели Пилуас.
Ова не е прва таква изјава на естонскиот политичар. Во ноември Пилаус побара Москва да ѝ ги врати „анексираните територии“ на оваа балтичка република. Според Тартускиот мировен договор, дел од Ленинградската и од Псковската област ѝ е доделен на Естонија, а овие територии се вратени во РСФСР во 1944 година.
Портпаролот на рускиот претседател, Дмитриј Песков, коментирајќи ја изјавата на Пилаус, рече дека Кремљ ги смета таквите изјави за неприфатливи. Москва смета дека Тартускиот мировен договор е историски документ кој нема правна сила. Талин тврди дека договорот и понатаму важи.
Повикувањето на договорот е ставено во преамбулата на Законот за ратификација на руско-естонскиот договор за границата. Москва го оцени тоа како можност во иднина да се изразуваат територијални претензии и го повлече својот потпис од договорот за границата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
(Видео) Црвено предупредување во Валенсија поради силен дожд

Обилно невреме вчера ја погоди југоисточна Шпанија, четири месеци откако во поплавите загинаа 224 лица, поради што се откажаа наставата во Валенсија за денеска, а жителите се повикани да бидат на готовност.
Метеоролошката служба АЕМЕТ ја подигна тревогата на највисоко „црвено“ ниво, а градските власти во Валенсија ги откажаа часовите и активностите на отворено.
No es Gaza, no es Ucrania, es Valencia 4 meses después, nadie hará una cumbre por esto, ni tan siquiera en la sede de nuestro gobierno. pic.twitter.com/SMqThyKnrA
— 🅰🆁🆂🅴🅽🅸🅲🅾 🈷️🈴️🈷️ (@Arsenico_bis) March 3, 2025
„Се очекува една недела пороен дожд, затоа ве повикувам да ги следите најавите и препораките на службите за вонредни состојби“, изјави претседателот на провинцијата Карлос Мазон на жителите преку социјалните мрежи.
Во провинцијата Валенсија, 224 луѓе загинаа на крајот на октомври во поплава предизвикана од силен дожд.
This is Buñol, Valencia in Spain, today, where 100mm of rain has already fallen in the last few hours.pic.twitter.com/LSQ2vz7D7Z
— Volcaholic 🌋 (@volcaholic1) March 3, 2025
Во Паипорта, место кое беше особено тешко погодено, парковите и гробиштата вчера беа затворени, а училиштата ќе бидат затворени од денеска. Се повикуваат жителите да не ги напуштаат домовите доколку не е потребно.
Свет
Трамп воведува нови царини за Канада и Кина, Трудо и Кси веднаш возвратија

Американскиот претседател Доналд Трамп воведе царини од 25 отсто за увоз од Канада и Мексико. Трамп објасни дека тарифите се одговор на, како што тврди, неприфатливиот проток на нелегални дроги и недокументирани мигранти во САД од двете соседни земји.
„Нема повеќе простор за Канада и Мексико“, рече Трамп во Белата куќа. Претседателот додаде дека единствениот начин да се избегнат царините ќе биде канадските и мексиканските производители да го преселат производството во САД. „Тие ќе мора да ги градат своите фабрики за автомобили, искрено, и други фабрики овде во САД. Во тој случај, нема царини“, рече Трамп.
Дополнително, беше воведена дополнителна царина од 10% за увоз од Кина, поради обвинувањата дека Пекинг не прави доволно за да го запре протокот на фентанил во САД. Со ова вкупните тарифи за кинеските производи достигнаа 20%, над претходните 10% воведени пред еден месец.
Трудо: Канада веднаш ќе воведе царини од 25 отсто како одговор на потегот на Трамп
Канадскиот премиер Џастин Трудо рече дека Канада веднаш ќе одговори со царини за американски производи во вредност од 30 милијарди долари.
„Денес, по 30-дневна пауза, администрацијата на Соединетите држави одлучи да продолжи со наметнување тарифи од 25 отсто за канадскиот извоз и 10 отсто за канадската енергија. Да бидеме апсолутно јасни – нема оправдување за овие акции“, рече Трудо.
„Иако помалку од 1% од пресретнатиот фентанил на границата со САД доаѓа од Канада, ние неуморно работевме за да се бориме против ова зло што ги погодува и Канаѓаните и Американците. Инвестиравме 1,3 милијарди долари во граничен план со нови хеликоптери, дополнителен персонал, подобра координација и зголемени ресурси за да го запреме протокот на фентанил. Заедно со САД, покренавме неколку иницијативи, вклучително и означување на меѓународните криминални картели како терористички организации и формирање заеднички оперативни разузнавачки единици. Благодарение на овие напори, заплените на фентанил од Канада се намалија за 97% помеѓу декември 2024 година и јануари 2025 година.
„Канада нема да молчи на оваа неоправдана одлука. Канада ќе одговори со царини од 25 отсто за стоки од САД во вредност од 155 милијарди долари – со царини за стоки во вредност од 30 милијарди долари веднаш и за преостанатите 125 милијарди долари во следните 21 ден. Нашите царини ќе останат на сила додека не се укинат царините во САД“.
„Поради американските царини, Американците ќе плаќаат повеќе за храна, гориво и автомобили и потенцијално ќе изгубат илјадници работни места. Царините ќе го поткопаат многу успешниот трговски однос и ќе го нарушат самиот трговски договор за кој претседателот Трамп преговараше за време на неговиот последен мандат“.
Кина веднаш реагираше
Кинеското Министерство за финансии најави воведување царини од 15 отсто за некои американски земјоделски производи, вклучувајќи пилешко, пченица, пченка и памук. Царина од 10% ќе биде воведена и за други производи, како што се соја, свинско, говедско, овошје, зеленчук и млечни производи. Овие царини ќе стапат на сила на 10 март.
Кинеското Министерство за трговија, исто така, додаде 10 американски компании на таканаречениот „список на неверодостојни ентитети“ и 15 американски ентитети на списокот за ограничување на извозот. Помеѓу американските компании на мета на Кина, беше издвоена американската биотехнолошка компанија „Илуминија“, за која Пекинг тврди дека применува „дискриминаторски мерки против кинеските компании“. Од 4 март ѝ е забрането да извезува уреди за секвенционирање на гени во Кина.
„Илуминија“ „сериозно ги прекршува легитимните права на кинеските компании“, соопшти кинеското Министерство за трговија. Помеѓу 15-те субјекти додадени на листата на кинески ограничувања за извоз се компании од воздушната, морското инженерство и секторите за вештачка интелигенција.
Мексиканската претседателка: Мексико заслужува почит
Мексиканската претседателка Клаудија Шејнбаум му порача на Трамп дека „Мексико заслужува почит“. „Соработка и координација, да. Подреденост, никогаш“, рече Шејнбаум.
Трамп, исто така, најави царина од 25 отсто за целиот увоз на челик и алуминиум, што треба да стапи на сила на 12 март, како и можност за реципрочни царини за поединечни земји, вклучително и царини од 25 отсто за Европската унија.
Регион
Исчезна двегодишно девојче во Србија: ја бараат со дронови, вклучени се и кучиња обучени за потрага

Двегодишното девојче Дуња Марковиќ исчезна вчера попладне, околу 14 часот во Уб, Србија.
Полицијата го активираше системот „Најди ме“. „На 03.03.2025 година околу 14 часот во Уб исчезна 2-годишно девојче. Повеќе информации на pronađime.mup.gov.rs. Секоја информација што ја имате пријавете ја на 192“, се наведува во СМС пораката испратена до сите граѓани на Србија.
Исчезнатото девојче има кафена коса, кафени очи и е висока околу еден метар. Во моментот на нејзиното исчезнување таа носеше сива тренерка и сив дуксер. Местото на исчезнувањето било наведено како улица 8-ми Март.
Телеграф пишува дека во моментот на нејзиното исчезнување била со нејзините постари браќа, момчиња кои се во прво и второ одделение.
Како што неофицијално дознава Телеграф, таткото на Дуња бил на работа во моментот на нејзиното исчезнување, а иако првично се мислело дека нејзината мајка е на работа, се испоставило дека таа била на погреб.
Телеграф пишува дека во потрагата по девојчето се распоредени дронови, пристигнале и членови на планинската спасувачка служба и кучиња обучени за потрага.
Припадниците на планинската спасувачка служба користат термални камери при потрагата по девојчето, а според последните информации во потрагата по девојчето се вклучиле и ловџии.