Европа
ЕУ планира да ја преземе улогата на „Старлинк“ во Украина

Францускиот сателитски оператор „Еутелсат“ потврди дека е во напредни преговори со Европската унија за зголемување на достапноста на сателитски интернет во Украина, потенцијално заменувајќи го „Старлинк“ на Илон Маск.
Оваа иницијатива беше покрената по намалувањето на американското финансирање за „Старлинк“ и политичкиот притисок од администрацијата на актуелниот американски претседател Доналд Трамп врз Украина, што предизвика загриженост кај украинските воени команданти за иднината на клучните комуникациски услуги.
Директорката на „Еутелсат“, Ева Бернеке, изјави за „Блумберг“ дека компанијата размислува да распореди околу 40.000 комуникациски терминали, приближно колку што Украина моментално користи преку „Старлинк“. Мрежата на „Еутелсат“ моментално вклучува 630 сателити во ниска орбита на Земјата и уште 35 во геостационарна орбита, а според „Ројтерс“ од 4 март 2025 година, на корисниците во Европа им обезбедува широкопојасен интернет брзини до 150 мегабити во секунда.
Вредноста на акциите на „Еутелсат“ се зголеми повеќе од трипати во последните неколку дена, зголемувајќи ја нејзината пазарна капитализација за повеќе од милијарда евра. Инвеститорите реагираат на стратешката промена кон европската автономија во сателитските комуникации. Ваквиот развој на настаните доаѓа во време кога односите меѓу украинскиот претседател Володимир Зеленски и Трамп станаа напнати, доведувајќи ја во прашање иднината на Старлинк во Украина.
„Старлинк“, управуван од „Спејс Икс“ на Илон Маск, е од клучно значење за украинската војска од руската инвазија во 2022 година, овозможувајќи комуникација во реално време и контрола на бојното поле преку илјадници терминали. Но, во Украина расте загриженоста за можното нарушување на услугата, особено откако „Спејс Икс“ ја прошири соработката со американскиот Пентагон на побезбедна верзија на „Старлинк“ наречена „Старшилд“. Дополнителни сомнежи се поттикнати од политичките тензии меѓу САД и Украина околу стратешките суровини, пишува „Вашингтон пост“.
По спојувањето со британскиот „Уан Веб“ во 2023 година, „Еутелсат“ стана единствениот глобален конкурент на „Старлинк“ со сопствена мрежа на сателити во ниската орбита на Земјата. Сепак, терминалите на „Уан Веб“ се поскапи од оние на „Старлинк“ – нивната цена достигнува 10.000 долари – и тие се помалку достапни, според „Ројтерс“. Сепак, „Еутелсат“ веќе ги поддржува владините и институционалните комуникации во Украина и гледа можност за проширување, особено со поддршката на Франција и Велика Британија, кои заедно поседуваат речиси 25 отсто од капиталот на компанијата.
Европската комисија и лидерите на Франција и Обединетото Кралство ја истакнаа важноста од зајакнување на одбранбените способности на Европа, вклучувајќи го и развојот на сателитски системи како што се IRIS² и GOVSATCOM. Станува збор за проекти кои долгорочно би можеле да бидат алтернатива на постоечките услуги, но ќе бидат потребни уште неколку години за да станат целосно оперативни.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Студент со секира упаднал во универзитет во Варшава, убил вработена

Жена е убиена со секира на универзитет во Варшава, соопштија полските власти. Инцидентот се случил вчера околу 18:40 часот. по локално време кога млад човек вооружен со секира нападнал луѓе на кампусот.
Портпаролот на канцеларијата на окружниот обвинител изјави дека еден административен службеник на универзитетот бил убиен на местото на настанот. Обезбедувачот бил префрлен во болница во критична состојба.
Варшавската полиција потврди дека привела 22-годишен Полјак. Според информациите, станува збор за студент.
Ректорот на универзитетот изјави дека четврток ќе биде ден на жалост во институцијата, нарекувајќи го нападот „огромна трагедија“. „Изразуваме голема тага и сочувство до семејството и најблиските“, се вели во соопштението на ректорот.
Европа
Зеленски: „Украина стои зад својата понуда за 30-дневен прекин на огнот“

Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека Украина стои зад својот предлог за 30-дневен прекин на огнот со Русија, иако официјална Москва не одговорила на понудата.
„Понудата на Украина за прекин на непријателствата и воспоставување прекин на огнот од најмалку 30 дена останува на сила. Ние не го повлекуваме овој предлог, кој би можел да ѝ даде шанса на дипломатијата“, рече Зеленски во редовното вечерно обраќање на платформата Икс.
Тој додаде дека „апсолутно е фер што руското небо, небото на агресорот, денес не е мирно“, признавајќи дека Украина извршува напади со беспилотни летала врз цели на територијата на Руската Федерација, според Ројтерс.
Зеленски зборуваше неколку часа пред да стапи во сила тридневниот прекин на огнот предложен од Русија за одбележување на годишнината од победата над нацистичка Германија во Втората светска војна.
Европа
Кардиналите влегуваат во конклавата попладнево, се избира нов папа

133 кардинални електори ќе влезат во Сикстинската капела денес попладне и зад заклучени врати, целосно изолирани од надворешниот свет, ќе го почнат тајниот избор на новиот поглавар на Римокатоличката црква.
Конклавите се состаноци на кардиналското собрание на Римокатоличката црква со цел избор на нов епископ на Рим, односно папа, и се најстариот метод за избор на поглавар на институција во светот. Конклавите (од латинскиот cum clave – со клуч) во форма слична на денешната беа основани во 1274 година со декрет на папата Григориј X.
Поттикнат од долгата историја на политичко мешање во изборот на папи и долгите периоди на седисваканција (слободно место на римскиот епископ), тој одлучил дека кардиналските изборници мора да се изолираат, да се заклучат и да не им биде дозволено да заминат додека не изберат нов поглавар.
Папата Павле VI во 1970 година пропиша дека само кардинали помлади од 80 години може да учествуваат на конклави, а тие мора да се свикаат не порано од 15 и не подоцна од 20 дена по смртта на папата или неговото откажување од функцијата. За избор на нов папа потребни се две третини од гласовите и негова согласност.
Од 1846 година конклавите без исклучок се одржуваат во Сикстинската капела, најпознатата од капелите на Апостолската палата, позната по својата архитектура и фрески од ренесансните мајстори Микеланџело, Ботичели и други на ѕидовите и на таванот. Кардиналите гласаат во Сикстинската капела за време на конклавите, но се сместени во блискиот Дом на Света Марта за време на нивното траење.
За време на конклавата, сите радио-, телевизиски и телефонски врски се прекинати бидејќи кардиналите мора да бидат изолирани од надворешниот свет и од можните влијанија врз нивните одлуки.
На првиот ден од конклавата кардиналите гласаат само еднаш, а во следните денови двапати наутро и двапати попладне. Доколку нема резултати и по три дена, гласањето се одложува за максимум еден ден, кој е посветен на молитва, состаноци, размислување и духовна обнова. Оваа постапка се повторува ако има седум нови круга на гласање, без избор на папа.
Во првиот круг се подготвуваат и дистрибуираат гласачки ливчиња, а имињата на деветте кардинали што ќе учествуваат во процесот се извлекуваат со ждрепка. Тројца се бројачи на гласови, тројца се infirmari (задолжени за собирање гласови од болни кардинали) и тројца се ревизори.
Гласачките ливчиња се правоаголни, со зборовите Eligo in Summum Pontificem („За врховен свештеник го избирам“) напишани на врвот, а на дното има простор за името, кое мора да биде јасно напишано со печатни букви.
Кардиналите ги оставаат гласачките ливчиња во посебен сад во облик на урна поставен во олтарот на Сикстинската капела.
Кога сите кардинали ќе завршат со гласањето, бројачите првин проверуваат дали бројот на гласачки ливчиња е еднаков на бројот на избирачи. Ако тоа е во ред, продолжуваме со броење на гласовите. Првите два бројача го читаат името тивко, а третиот го чита на глас, а потоа со игла го прободува зборот eligo на хартијата за да се избегне двојно броење. Ревизорите контролираат сè.
Употребените гласачки ливчиња се горат по единственото гласање на првиот ден од конклавата, а потоа по секои два завршени круга гласање (наутро и попладне) во наредните денови. Меѓутоа, ако папата е избран, гласачките ливчиња веднаш се горат (како во случајот со Бенедикт XVI, кој беше избран на првото попладневно гласање на вториот ден од конклавата).
За оваа пригода, во Сикстинската капела се инсталирани специјална печка, како и оџак. За да се информира јавноста на плоштадот Свети Петар и од целиот свет дали папата е избран, при горењето на гласачките ливчиња се додаваат специјални хемикалии, кои го претвораат чадот во црн (доколку не се постигне двотретинско мнозинство) или бел (доколку папата е избран).