Свет
Зеленски ја предупредува Европа: Прашајте ги вашите разузнавачки служби што планира Русија во Белорусија

Украинскиот претседател Володимир Зеленски предупреди за заканата што ја претставува Белорусија, чиј авторитарен лидер Александар Лукашенко се смета за близок сојузник на рускиот претседател, Владимир Путин.
„Прашајте ги вашите разузнавачки служби што планира Русија ова лето во Белорусија“, изјави Зеленски за новинарите во Вилнус, Литванија. Неговите коментари дојдоа откога владата во Минск објави дека стратешките воени вежби „Запад 2025“, кои ги организира со Русија, ќе се одржат подлабоко во Белорусија.
Франк Вјачорка, главен политички советник на белоруската опозициска лидерка Светлана Тихановскаја, вчера за „Њузвик“ изјави дека сценаријата за вежбите ќе вклучуваат непријателски сценарија против Западот.
Иако Лукашенко формално не влегол во војната против Украина, тој им дозволува на руските сили да ја користат белоруската територија за напади од 2022 година. Предупредувањето на Зеленски се однесува на загриженоста дека Путин, користејќи го своето влијание врз Лукашенко, повторно би можел да ја искористи Белорусија како база за напади врз Украина значително зголемувајќи го ризикот за источната граница на НАТО.
Зеленски ги повика сојузниците да соберат разузнавачки информации за плановите на Минск како дел од заедничките воени вежби закажани за септември. Тој рече: „Ако Русија и Белорусија се доволно храбри да подготват напади таму, тогаш ни треба поголема сила на единство“.
Тој претходно предупреди дека руската обука во Белорусија може да значи почеток на нова целосна инвазија, што претставува закана и за Украина и за соседните членки на НАТО.
Вежбите „Запад“ се одржуваат на секои две години од 2009 година, но нема да се одржат во 2023 година. Белорускиот министер за одбрана Виктор Кренин објави дека вежбите оваа година ќе бидат преместени подлабоко во земјата за да се намалат тензиите. Но, аналитичарите и украинските претставници стравуваат дека вежбите би можеле да послужат како покритие за распоредување на руски трупи.
Меѓународната мрежа за безбедност и стратешка акција (iSANS), која ја следи ситуацијата во Белорусија, изјави за „Њузвик“ дека нова копнена офанзива од Белорусија во моментот е малку веројатна и дека нема видливи подготовки, но дека е невозможно со сигурност да се предвиди развојот на ситуацијата.
Тие исто така изјавија дека руските вооружени сили продолжуваат да ги користат воздухопловните бази во Мазир и Зјабровка, каде што се стационирани противвоздушните ракетни единици на 1.530-тиот противвоздушен одбранбен полк.
Теоретски, белорускиот воздушен простор и територијата би можеле повторно да се користат за ракетни напади врз Украина, иако немало такви напади од октомври 2022 година. iSANS додава дека втората фаза од обуката почна во белоруската армија, што подразбира интензивирање на борбената обука што ќе кулминира со вежбите „Запад 2025“.
Украинското Министерство за надворешни работи веќе предупреди во 2023 година за зголемување на белоруските и руските трупи во близина на Гомељ, во близина на украинската граница. Во август 2024 година, министерството изјави дека секое кршење на границата ќе предизвика украински одговор во самоодбрана во согласност со Повелбата на Обединетите нации.
Путин и Лукашенко дополнително го зајакнаа својот сојуз за време на војната, а аналитичарите предупредуваат дека Белорусија сè повеќе станува милитаризиран сателит на Русија. Институтот за проучување на војната објави во декември 2024 година дека Кремљ се движи кон фактичка анексија на Белорусија преку одбранбен пакт и интеграција на воените и економските системи.
Сојузниците на НАТО го засилуваат споделувањето разузнавачки информации пред вежбите „Запад 2025“. Во исто време, ќе се одржи „Тарасис 25“, воената вежба на заедничките експедициски сили на Северна Европа, која ќе биде најголемата откога се основани мултинационалните сили, според светските медиуми.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп: Многу сум разочаран од Илон Макс

Американскиот претседател, Доналд Трамп, денес изјави дека е изненаден од острите критики на Илон Маск за големиот закон за даноци и буџет на неговата администрација, познат како „големиот, прекрасен закон“.
На заедничката прес-конференција со германскиот канцелар Фридрих Мерц во Белата куќа, Трамп рече дека отсекогаш му се допаѓал Маск, но дека не знае дали сè уште се во добри односи.
„Многу сум разочаран затоа што Илон ги знаеше деталите за овој закон подобро од кој било друг овде. Многу сум разочаран од него, многу му помогнав“, рече Трамп, додавајќи дека Маск сè уште не кажал ништо лошо за него лично.
„Илон и јас имавме одличен однос. Не знам дали сè уште имаме. Некои луѓе ја напуштаат администрацијата и стануваат непријателски настроени – тоа е ова Трампово нарушување“, рече Трамп, осврнувајќи се на таканаречениот синдром на Трампово растројство.
TDS, или „синдром на пореметување на Трамп“, е термин што Трамп го користи за да го опише однесувањето на поранешните соработници и критичари за кои тврди дека реагираат ирационално на сè што тој кажува или прави.
Да потсетиме дека пред неколку дена, Елон Маск објави на мрежата X (порано Твитер) дека законот на Трамп е „одвратен изрод“ што ќе ја „банкротира Америка“. Станува збор за правен пакет што вклучува обемни даночни олеснувања, стимулации за енергетскиот сектор и укинување на претходната обврска за воведување електрични возила во јавниот сектор.
Свет
Русија за моќниот украински напад: Немаше да биде можно без британска помош

Амбасадорот на Русија во Велика Британија, Андреј Келин, изјави за Sky News дека неодамнешните украински напади претставуваат закана од ескалација на конфликтот до ниво на Трета светска војна, делумно обвинувајќи го Лондон за вмешаност во операциите.
„Украина го носи конфликтот на ново ниво на ескалација со своите постапки“, рече Келин во интервју за Sky News.
„Ова е најлошото можно сценарио што можеме да го замислиме. Украина не треба да се обидува да го вовлече светот во Трета светска војна“, рече тој.
Амбасадорот тврдеше дека Украина можела да ги изврши нападите само со помош на софистицирана западна технологија.
„Таквиот вид напад бара многу напредни технологии, таканаречени геопросторни податоци, кои ги поседуваат само Лондон и Вашингтон“, рече тој.
„Не верувам дека Америка е вмешана – тоа експлицитно го негираше претседателот Трамп – но Лондон не го негираше тоа. Сосема ни е јасно колку е длабоко вмешан Лондон и колку британските сили соработуваат со Украина“, додаде Келин.
Изјавите доаѓаат по историскиот напад на Украина врз руските воени бази, за кој американските претставници тврдат дека уништиле или оштетиле повеќе од 20 руски воени авиони.
Рускиот претседател Владимир Путин му рече на Доналд Трамп дека Москва ќе одговори на нападот, а Кремљ вчера изјави дека „ќе одговори кога ќе смета за соодветно“.
Американската амбасада во Киев ги предупреди граѓаните дека сè уште постои опасност од „значајни воздушни напади“ врз Украина.
Украина не ја спомена употребата на странско разузнавање или техничка помош во неодамнешниот напад со беспилотни летала врз руските воени бази, познат како Операција Пајажина. Според достапните информации, нападот го извршила украинската безбедносна служба SBU, користејќи домашно произведени беспилотни летала кои биле скриени и лансирани на руска територија.
„Планирањето на операцијата траеше 18 месеци, а претседателот Володимир Зеленски лично го надгледуваше нејзиното спроведување“, соопшти Киев.
Свет
(Видео) Мерц му го даде на Трамп изводот од матичната книга на родените на неговиот дедо во Белата куќа

За време на нивниот прв официјален состанок во Овалната соба денес, германскиот канцелар Фридрих Мерц му подари на американскиот претседател Доналд Трамп врамена копија од изводот од матичната книга на родените на неговиот дедо, Фридрих Трамп, кој е роден во Германија.
The Chancellor of Germany presents President Trump his grandfather’s birth certificate! 🇩🇪 pic.twitter.com/gMoatjzlND
— Margo Martin (@MargoMartin47) June 5, 2025
Подарокот, сместен во златна рамка, беше симболичен вовед во разговорите за клучни теми како што се одбранбената соработка, трговските односи и поддршката за Украина.
Мерц ги истакна заедничките корени на двете земји, нагласувајќи ја важноста на трансатлантските врски. Трамп, пак, го изрази своето задоволство од подарокот, истакнувајќи го своето германско наследство како основа за зајакнување на билатералните односи.
Средбата се одржа во контекст на затегнати трговски односи меѓу САД и Европската Унија, при што Трамп неодамна ја објави можноста за воведување царини до 50% за европските производи. Мерц ја нагласи потребата од дијалог за да се избегне ескалација на трговската војна што би можела негативно да влијае на двете страни.
Исто така, беше дискутирано и за зголемувањето на германските трошоци за одбрана, при што Мерц ги потврди плановите за зголемување на трошоците на 3,5% од БДП до 2032 година, во согласност со барањата на Трамп за членките на НАТО.
Се очекува состанокот да ги постави темелите за идна соработка меѓу двете земји, и покрај постојните разлики во пристапите кон одредени прашања.