Свет
Зеленски ја предупредува Европа: Прашајте ги вашите разузнавачки служби што планира Русија во Белорусија

Украинскиот претседател Володимир Зеленски предупреди за заканата што ја претставува Белорусија, чиј авторитарен лидер Александар Лукашенко се смета за близок сојузник на рускиот претседател, Владимир Путин.
„Прашајте ги вашите разузнавачки служби што планира Русија ова лето во Белорусија“, изјави Зеленски за новинарите во Вилнус, Литванија. Неговите коментари дојдоа откога владата во Минск објави дека стратешките воени вежби „Запад 2025“, кои ги организира со Русија, ќе се одржат подлабоко во Белорусија.
Франк Вјачорка, главен политички советник на белоруската опозициска лидерка Светлана Тихановскаја, вчера за „Њузвик“ изјави дека сценаријата за вежбите ќе вклучуваат непријателски сценарија против Западот.
Иако Лукашенко формално не влегол во војната против Украина, тој им дозволува на руските сили да ја користат белоруската територија за напади од 2022 година. Предупредувањето на Зеленски се однесува на загриженоста дека Путин, користејќи го своето влијание врз Лукашенко, повторно би можел да ја искористи Белорусија како база за напади врз Украина значително зголемувајќи го ризикот за источната граница на НАТО.
Зеленски ги повика сојузниците да соберат разузнавачки информации за плановите на Минск како дел од заедничките воени вежби закажани за септември. Тој рече: „Ако Русија и Белорусија се доволно храбри да подготват напади таму, тогаш ни треба поголема сила на единство“.
Тој претходно предупреди дека руската обука во Белорусија може да значи почеток на нова целосна инвазија, што претставува закана и за Украина и за соседните членки на НАТО.
Вежбите „Запад“ се одржуваат на секои две години од 2009 година, но нема да се одржат во 2023 година. Белорускиот министер за одбрана Виктор Кренин објави дека вежбите оваа година ќе бидат преместени подлабоко во земјата за да се намалат тензиите. Но, аналитичарите и украинските претставници стравуваат дека вежбите би можеле да послужат како покритие за распоредување на руски трупи.
Меѓународната мрежа за безбедност и стратешка акција (iSANS), која ја следи ситуацијата во Белорусија, изјави за „Њузвик“ дека нова копнена офанзива од Белорусија во моментот е малку веројатна и дека нема видливи подготовки, но дека е невозможно со сигурност да се предвиди развојот на ситуацијата.
Тие исто така изјавија дека руските вооружени сили продолжуваат да ги користат воздухопловните бази во Мазир и Зјабровка, каде што се стационирани противвоздушните ракетни единици на 1.530-тиот противвоздушен одбранбен полк.
Теоретски, белорускиот воздушен простор и територијата би можеле повторно да се користат за ракетни напади врз Украина, иако немало такви напади од октомври 2022 година. iSANS додава дека втората фаза од обуката почна во белоруската армија, што подразбира интензивирање на борбената обука што ќе кулминира со вежбите „Запад 2025“.
Украинското Министерство за надворешни работи веќе предупреди во 2023 година за зголемување на белоруските и руските трупи во близина на Гомељ, во близина на украинската граница. Во август 2024 година, министерството изјави дека секое кршење на границата ќе предизвика украински одговор во самоодбрана во согласност со Повелбата на Обединетите нации.
Путин и Лукашенко дополнително го зајакнаа својот сојуз за време на војната, а аналитичарите предупредуваат дека Белорусија сè повеќе станува милитаризиран сателит на Русија. Институтот за проучување на војната објави во декември 2024 година дека Кремљ се движи кон фактичка анексија на Белорусија преку одбранбен пакт и интеграција на воените и економските системи.
Сојузниците на НАТО го засилуваат споделувањето разузнавачки информации пред вежбите „Запад 2025“. Во исто време, ќе се одржи „Тарасис 25“, воената вежба на заедничките експедициски сили на Северна Европа, која ќе биде најголемата откога се основани мултинационалните сили, според светските медиуми.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Колесник: Складиштата со нуклеарно оружје во Полска ќе станат цели за руски ракети

Локациите на нуклеарно оружје во Полска ќе станат легитимна цел на руската армија, изјави членот на Комитетот за одбрана на државната дума, Андреј Колесник. Тој нагласи дека ваквите провокации од страна на Полјаците би можеле да доведат до трета светска војна.
„Или можеби ќе сфатиме дека мора да започнеме превентивен удар врз нуклеарниот потенцијал што е во Полска? Трета светска војна, светот ќе се сруши – нема опции. Значи, ова е пат што води кон ескалација и на крајот до Трета светска војна. Дали им е потребно? Секој претседател сака да ја покаже својата сила и цврстина. Не мислам дека Полска ќе има корист од ова. Значи, за нас, ова е само уште една цел. Или ќе бидат крстосувачки ракети – нема разлика. Некои [руски] ракети ќе бидат пренасочени кон Полска“, забележа Колесник.
Пратеникот нагласи дека досега Русија беше доста попустлива кон непријателските потези на Полска за распоредување конвенционално оружје.
Развојот на нуклеарниот капацитет би бил пресвртница во односите меѓу двете земји, додаде тој.
„Ќе имаме нови цели на полска територија ако Полска одлучи да стане цел. Претходно бевме попустливи по ова прашање: конвенционално оружје, авијација. Полска порано беше пријателска земја. Но, во изминатите 30 години, тие се направија целосно бескорисни ако одлучат да распоредат нуклеарно оружје на нивна територија“, заклучи Колесник.
Претходно, полскиот претседател Карол Навроцки изјави дека земјата треба да добие пристап до заедничка употреба на нуклеарно оружје од страна на сојузниците. Затоа, Варшава треба да се приклучи на програмата на НАТО за нуклеарно одвраќање.
Фото: принтскрин
Свет
(Видео) Два летачки автомобили се судрија во Кина

Два летачки автомобили од кинескиот производител на електрични возила Xpeng Inc. се судрија во воздух за време на тест лет на аеромитинг во Чангчун, повторно отворајќи прашања за безбедноста на технологијата, објави Bloomberg.
Според Xpeng Aeroht, стартап компанија која стана подружница на Xpeng во 2020 година, едно од таканаречените електрични возила за вертикално полетување и слетување (eVTOL) се запалило при слетувањето, додека другото успеало безбедно да слета.
Flying Car collision in China raised safety concerns for eVTOL Industry for the Urban Air Mobility (UAM) networks while confronting real-world risks.
The flying car collision in Changchun shocked a crowd during an airshow rehearsal on September 16, raising questions on… pic.twitter.com/FdXmJeLtVK
— FL360aero (@fl360aero) September 17, 2025
Снимките од инцидентот покажуваат облак од црн чад што се издига од урнатиот eVTOL на рамно тревно поле, со противпожарни возила во близина. Двата летачки автомобили се приближиле еден до друг и воспоставиле контакт за време на тест летот, а властите оттогаш ја расчистиле областа и започнале истрага за причината, соопшти Xpeng Aeroht.
The XPENG X2 is a two-seater flying car developed by XPENG AEROHT. It adopts an enclosed cockpit with a minimalist teardrop-shaped design. To reduce weight, the XPENG X2 has a complete carbon fiber structure.
Credit: XPENG AEROHT #flyingcars #technology #engineering #evtol… pic.twitter.com/mucyJU12kU
— Wevolver (@WevolverApp) February 7, 2025
Според Bloomberg, инцидентот би можел да биде сериозен удар за Xpeng Aeroht, кој се подготвува да започне со испораки на својот модел на носач на авиони – класично електрично возило кое доаѓа со посебен eVTOL модул. Копнениот носач на авиони моментално е достапен за нарачка во Кина, а масовното производство се очекува во 2026 година.
Кина долго време промовира визија за таканаречената економија на ниска надморска височина, што би и користело на индустријата eVTOL и би го поттикнало нивното масовно усвојување. Сепак, остануваат прашањата за безбедноста и сигурноста на летачките возила што треба да превезуваат луѓе на кратки растојанија, а се предвидува дека многу од нив ќе бидат без пилоти, пренесува медиумот.
Xpeng Aeroht изјави дека никој не е повреден, иако на местото на несреќата се видени служби за итни случаи. Во видеата споделени на социјалните медиуми, може да се видат пожарникари како истураат вода врз летачкото возило што гори, додека претставник на компанијата сè уште не одговорил на прашањата за можни повреди.
Несреќата со eVTOL се случи само една недела откако Xpeng ги повлече повеќето од своите електрични возила P7+ поради дефект на контролниот систем.
Свет
ОН: Жените од Газа се принудени да се породуваат на улица поради израелските напади

Обединетите нации соопштија дека жените во Појасот Газа се принудени да се породуваат на улица, додека илјадници се раселени поради израелските воени операции што траат од октомври 2023 година, пренесува Анадолија.
„Израелската офанзива во Газа ги принудува жените да се породуваат на улица, без болници, лекари или чиста вода“, изјави портпаролот на ОН, Стефан Дујарик, на прес-конференција, повикувајќи се на Фондот за население на ОН (УНФПА).
„Ситуацијата се влошува од час во час“
„УНФПА вели дека 23.000 жени се оставени без грижа, а околу 15 бебиња се раѓаат секоја недела без медицинска помош“, додаде тој.
Дујарик повика на итна заштита на цивилите, велејќи дека ситуацијата на терен „се влошува од час во час“. Тој нагласи дека „издавањето наредби за раселување не ги ослободува страните во конфликтот од нивната одговорност да ги заштитат цивилите за време на непријателствата“.
Тој рече дека Израел „уште еднаш им наредил“ на луѓето во градот Газа да ја напуштат областа во следните 48 часа и „да се движат кон југ преку привремениот премин на патот Салах ад Дин, кој поминува низ центарот на Појасот Газа“.
„Илјадници луѓе продолжуваат да бегаат поради активните непријателства. Патиштата, како што можете да замислите, се пренатрупани. Луѓето се гладни, а децата се трауматизирани“, рече тој.
Тој, исто така, нагласи дека Израел продолжува да ги попречува операциите за помош во енклавата, велејќи дека „вчера, две хуманитарни операции за прием на пратки храна од преминот Газа беа откажани или одбиени“.
„Другите мисии беа овозможени, но се соочија со пречки на терен. Преминот Зиким беше затворен петти ден по ред“, рече тој.
Фото: принтскрин