Свет
Изборот за песна на Евровизија започнува за два дена, Шведска го очекува во страв
Мониста и штрас или пропалестински демонстрации и пароли? Изборот за песна на Евровизија, кој започнува во вторник во шведскиот град Малме, годинава е во сенка на војната во Газа. Посебно за одбележување е учеството на Израел на речиси 70 години старото натпреварување, на кое годинава учествуваат 37 земји, а завршува со финалето на 11 мај.
Жителот на Малме, Андерс Пухел, изјави за АФП дека ќе учествува на протестот на 9 мај, кога Израел ќе се натпреварува во полуфиналето. „За време на војната, учеството на Израел треба да биде забрането на ист начин како што ја забранија Русија“, рече Пухел.
Во 2022 година, руските радиодифузери беа исклучени од Европската радиодифузна унија (ЕБУ), која го организира натпреварот, по инвазијата на Москва врз Украина. „Пораката беше дека не ни се допаѓаат луѓето кои не се придржуваат до демократските стандарди“, рече антропологот и евровизиски специјалист Лизан Вилкен.
Од почетокот на годината беа покренати неколку петиции со кои се бара исфрлање на Израел од натпреварувањето. Директни закани добија и Еден Голан, пејачот кој го претставува Израел, што ЕБУ брзо ги осуди.
„Иако силно ја поддржуваме слободата на говорот и правото на изразување мислења во едно демократско општество, ние силно се спротивставуваме на каква било форма на онлајн злоупотреба, говор на омраза или вознемирување насочена кон нашите уметници или кои било поединци поврзани со натпреварот“, велат организаторите.
Во арената Малме, организаторите ги забранија сите знамиња, освен за земјите-учеснички и знамињата на виножитото, што е старо правило на ЕБУ. „Сигурен сум дека некој ќе успее да донесе палестинско знаме и да го развее, но помалку е сигурно дали тоа ќе се види на телевизија“, рече Пухел.
Илјадници луѓе се очекува да присуствуваат на пропалестинските митинзи во текот на целата недела во градот украсен со разнобојни знамиња. „Никогаш не мислев дека ќе станеме таков политички настан на светската сцена“, рече Карин Карлсон, која беше повикана од градот Малме да го координира музичкиот натпревар.
Со повеќе од 360.000 жители и 186 националности, „целиот свет живее во Малме и сите конфликти се собрани на многу мала област, што создава раздор“, изјави за АФП Андреас Онерфорс, професор по историја на идеи и специјалист за Евровизија.
Мнозинството шведски жители со палестинско потекло, исто така, живеат во пристанишниот град, трет по големина во земјата, кој очекува приближно 100.000 посетители. Безбедноста предизвикува голема загриженост, особено откако Шведска минатата година го крена алармот од закана од тероризам на второ највисоко ниво, по серијата протести во кои беше запален и оштетен Куранот.
Зголемен е бројот на безбедносни проверки, особено кога се влегува во различни места, каде торбите генерално ќе бидат забранети. Зголемено е и присуството на полицијата, пристигнувањето на засилувања од Норвешка и Данска, а полицајците ќе бидат посилно вооружени од вообичаено во текот на неделата.
„Се чини дека е безбедно“, рече Еба Адиелсон, извршен продуцент на настанот за шведскиот јавен радиодифузен сервис СВТ, кој ја организира Евросонгот заедно со ЕБУ. „Полицијата е исклучително активна и одвои многу ресурси“ за да го заштити настанот, додаде Адиелсон.
Протестите ќе бидат строго контролирани, а како мерка на претпазливост, затворските ќелии се испразнети, а затворениците се испратени на други места во Шведска за да направат простор во случај на зголемување на апсењата.
„Евровизија, можете да ја видите низ градот и за неа многу се зборува. За жал, фокусот заврши на други работи наместо на музичкото натпреварување и радоста“, се пожали фан на АББА, Андерс Персон.
Оваа година се одбележуваат 50 години од победата на шведската поп група на натпреварот со песната Ватерло, која го отвори патот на АББА кон светската слава. Неколку шведски уметници кои требаше да учествуваат на споредните свечености се повлекоа, навестувајќи ја контроверзноста околу натпреварот.
Свеченостите ќе продолжат да се одржуваат, но на помирен начин. „Малме е град за забави, најтажно е што можеби помалку жители на Малме ќе учествуваат“, рече Карлсон. ЕБУ го усвои слоганот „Обединети од музиката“, позајмен од натпреварот во 2023 година, кој беше организиран во Обединетото Кралство затоа што воено разурната Украина, победничката на натпреварот во 2022 година, не можеше да биде домаќин.
„Ливерпул беше огромна забава минатата година, тоа беше прослава фрлена во лицето на Путин“, рече Вилкен, мислејќи на рускиот претседател кој ја започна инвазијата на Украина во 2022 година, а сега настанот е „обележан“ од ситуацијата во Газа.
Друг жител на Малме, Јаир Елснер, исто така организира митинг на 9 мај, но за да го прослави учеството на Израел. „Ќе бидеме таму со шведски и израелски знамиња“, изјави тој за АФП, додавајќи дека тие имаат намера да покажат „нешто позитивно“.
Елснер, член на малата еврејска заедница во Малме, рече дека не забележал никакви промени во ставовите кон него од почетокот на војната, но призна дека постои распространето чувство на „несигурност“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Судот нареди враќање на депортираните Венецуелците од Ел Салвадор во САД
Американски судија пресуди дека администрацијата на претседателот Доналд Трамп мора итно да организира враќање на околу 137 Венецуелци кои беа депортирани во Ел Салвадор и затворени во централноамериканската земја поради наводни врски со криминални банди, објави „Блумберг њуз“.
Мажите беа депортирани во затвор во Ел Салвадор во март според Законот за странски непријатели
Окружниот судија на САД, Џејмс Боасберг, пресуди дека нивното отстранување ги крши нивните права на правична постапка и дека тие имаат право да се вратат на суд за да ја оспорат нивната депортација.
Администрацијата на Трамп мора да поднесе план за да се овозможи нивно враќање во рок од две недели, пресуди судијата.
Свет
(Видео) Масовен прекин на струјата во Сан Франциско: роботските такси-возила предизвикаа сообраќаен хаос
Масовниот прекин на електричната енергија во Сан Франциско во текот на викендот доведе до застој на робот-такси возилата на Waymo, со што се запре работењето низ целиот град.
Електродистрибуцијата PG&E соопшти дека прекинот се случил во саботата попладне поради „значајна и широко распространета“ штета предизвикана од пожар во трафостаница. Повеќе од 100.000 корисници останале без електрична енергија.
Power went out in San Francisco yesterday, and all the self-driving Waymo cars didn't know what to do when the street lights went dark. 😁
Brought traffic to a halt in many intersections.
Looks like they need to re-read page 34 of the CA Driver's Manual! pic.twitter.com/pXNnijdB4l
— Brad Cooper (@mvhacking) December 21, 2025
Видеата објавени на социјалните медиуми ги прикажуваат робот-такси возилата на Waymo паркирани на средина од градските улици и раскрсници, додека сообраќајните метежи се зголемувале, а возачите се обидувале да ги избегнат запрените возила.
Waymo привремено ги прекина сите услуги во областа на Сан Франциско по прекинот на електричната енергија, но брзо ги продолжи со работа, потврди портпаролот на компанијата.
Waymo's self-driving cars were put on pause by the company on Saturday in San Francisco after the autonomous vehicles were baffled by the lack of traffic signals due to a widespread power outage in the city. https://t.co/t6NgkBCTe7 pic.twitter.com/cXoK0yuvTw
— ABC News (@ABC) December 21, 2025
Градските власти изјавија дека многу семафори биле исклучени за време на прекинот. Градоначалникот Даниел Лури испрати полиција, пожарникари и други агенции на местото на настанот за да помогнат во регулирањето на сообраќајот. Некои линии на приградската железница беа исто така прекинати поради проблеми со електричната енергија.
Waymo соопшти дека бил во постојан контакт со градските власти во текот на целиот инцидент.
Европа
Зеленски: Мировните преговори се многу блиску до вистински резултат
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека разговорите со САД и европските земји со цел да се стави крај на речиси четиригодишната војна со Русија се „многу блиску до вистински резултат“.
Украинските преговарачи, предводени од високиот функционер Рустем Умеров, заедно со претставници од Европа, одржаа серија состаноци со американски претставници, вклучително и во последните денови во Флорида.
Рускиот преговарач Кирил Дмитриев, претставник за инвестиции на претседателот Владимир Путин, исто така одржа одделни разговори со американски претставници во Флорида. И украинските и руските претставници изјавија дека нивните тимови се враќаат дома за да известат за исходот од разговорите.
„Се чини дека сè вредеше… И она што е важно тука е дека ова е дело и на нас (Украина) и на САД, што сугерира дека сме многу блиску до вистински резултат“, рече Зеленски на собир на украински дипломати.

