Свет
Израел првпат призна сериозни воени неуспеси на денот кога Хамас изврши масакр

Израелската војска го објави првиот официјален извештај за грешките што доведоа до неуспех за време на нападот на Хамас на 7 октомври 2023 година, што ја предизвика војната во Газа. Во извештајот се заклучува дека израелските одбранбени сили (ИДФ) „не успеале во својата мисија да ги заштитат израелските цивили“.
Документот од 19 страници во голема мера ги потврдува веќе познатите факти за причините за катастрофалната загуба на околу 1.200 животи, кога приближно 5.000 вооружени членови на Хамас и други палестински групи го нападнаа Израел, земајќи 251 заложник во Газа.
Иако не дава драматични откритија, извештајот јасно покажува како израелската војска погрешно ги проценила намерите на Хамас и ги потценила неговите способности.
Израелската војска ја сметаше Газа за секундарна безбедносна закана, а главна закана беа Иран и Хезболах. Нејзината политика кон Газа е опишана како „парадоксална: Хамас беше нелегитимен, но немаше обид да се развие алтернатива“.
Војската избра пристап за „управување со конфликти“ кон Газа и претпоставува дека Хамас „не е заинтересиран ниту се подготвува за војна од големи размери“, перцепција дополнително засилена со тактиката на измама на Хамас.
Доказите од 2018 година сугерираа дека Хамас, кој се смета за терористичка организација од Израел, САД, Велика Британија и други земји, развива амбициозен план, но тој беше протолкуван како „нереален или неостварлив“ и беше сфатен како „долгорочна амбиција на Хамас, а не конкретна закана“.
Во месеците пред војната, Управата за разузнавање на израелската армија почна да развива нова проценка, според која планот на Хамас не бил само визија, туку „конкретна рамка за оперативно планирање“. Сепак, оваа нова проценка не беше соопштена на високи претставници на военото разузнавање.
Недостаток на критичко размислување
Извештајот идентификува широко распространето самозадоволство во војската во врска со намерите на Хамас и како да се справат со заканата. „Никогаш немало сериозна дискусија за прашањето: Што ако грешиме?“, стои во извештајот.
Со текот на времето, се разви „значаен и континуиран јаз помеѓу разузнавачките проценки за Хамас и реалноста“. Извештајот, исто така, укажува дека има „намалување на длабочината на разбирањето на светогледот на непријателот, вклучувајќи ја културата, религијата, јазикот и историјата“.
Ова е причината зошто се повикува на длабоки реформи во военото разузнавање за да се поттикне „интелектуална отвореност, скептицизам, слушање, учење, дебата и конструктивно несогласување“.
Доцнење со подигање на нивото на тревога
Во извештајот се вели дека желбата да се заштитат вредните разузнавачки извори придонела за неуспехот на војската да го подигне нивото на тревога непосредно пред 7 октомври. Исто така, признава дека дивизијата на ИДФ задолжена за Газа „беше практично поразена неколку часа“ на 7 октомври, што значително ја наруши нејзината способност да разбере што се случува и соодветно да одговори.
Израелските воздухопловни сили реагираа брзо, но имаа „значителни тешкотии да разликуваат војници на ИДФ, цивили и терористи“. Извештајот, исто така, открива дека во некои случаи ранетите војници биле евакуирани пред цивилите.
Одговорност на военото раководство
По презентирањето на наодите пред командантите во понеделникот, началникот на Генералштабот на ИДФ во заминување, генерал-полковник Херзи Халеви, ја презеде целосната одговорност за неуспесите.
„Јас ја преземам одговорноста. Моја е. Јас бев командант на армијата на 7 октомври и имам своја, но и ваша одговорност. Сметам дека и таа е моја. И во секоја наредба што тргна наопаку, јас имам свој дел”, рече тој во видео пораката.
Минатиот месец Халеви ја објави својата оставка поради неуспехот да ги спречи нападите и повика на формирање на истражна комисија, која ќе спроведе поширока анализа и ќе помогне да се спречат нови напади.
Нетанјаху одбива да ја преземе одговорноста за неуспесите
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху, кој не призна никаква одговорност за неуспесите на 7 октомври, рече дека државната истрага треба да почека до крајот на војната. Неговите критичари го обвинуваат дека одбива да признае каква било лична одговорност.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Илон Маск – првиот полубилионер во светот

Илон Маск, директорот на компанијата „Тесла“, е првиот човек во историјата со богатство од повеќе од 500 милијарди долари (околу 425 милијарди евра).
Богатството на Маск накратко достигна 500,1 милијарда долари во попладневните часови на 1 октомври, по њујоршко време, за пред малку да падне на нешто над 499 милијарди долари, според листата на милијардери на Форбс.
Покрај „Тесла“, вредностите на другите компании на Маск исто така се зголемија, како што се стартапот во областа на вештачката интелигенција xAI и компанијата SpaceX.
Сето ова дополнително го зајакнува статусот на Маск како најбогат човек во светот, далеку пред конкурентите во глобалниот технолошки сектор.
Втор најбогат човек во светот моментално е Лари Елисон, основачот на технолошката компанија „Оракл“, чие богатство се проценува на околу 350,7 милијарди долари.
Елисон накратко го престигна Маск минатиот месец, кога акциите на „Оракл“ скокнаа за повеќе од 40 проценти, по оптимистичките деловни прогнози во областа на вештачката интелигенција.
Огромното богатство на Маск е главно поврзано со неговиот удел од над 12 проценти во „Тесла“, чии акции значително пораснаа оваа година.
Во среда, на затворањето на берзата во Њујорк, акциите на „Тесла“ пораснаа за повеќе од 3,3 проценти, а од почетокот на годината забележаа раст од повеќе од 20 проценти.
Инвеститорите позитивно реагираат на фактот дека Маск во последно време повеќе се посветува на своите компании, а помалку на политиката.
Неодамна, тој беше цел на критики за неговата работа со администрацијата на Трамп, првенствено со Одделот за владина ефикасност, кој беше задолжен за намалување на владините трошоци и бројот на вработени во јавниот сектор.
Маск, кој е и сопственик на социјалната мрежа Икс, често јавно ги искажува своите ставови за теми како што се имиграцијата и Програмата за разновидност, еднаквост и вклучување (DEI), што исто така предизвикува големо внимание.
Тој сега е целосно посветен на „Тесла“, изјави Робин Денолм, претседател на Управниот одбор на „Тесла“, во септември.
Управниот одбор, исто така, објави бонус од една милијарда за Маск ако постигне многу амбициозни цели во следните десет години.
За да го постигне ова, тој би морал да ја зголеми вредноста на „Тесла“ осум пати, да продаде милион роботи базирани на вештачка интелигенција, дополнителни 12 милиони автомобили и да исполни голем број други барања.
Минатиот месец, Маск објави дека купил акции на „Тесла“ во вредност од околу една милијарда долари, што многу инвеститори го протолкуваа како знак на доверба во иднината на компанијата.
Сепак, во последните години, „Тесла“ се соочи со сериозна конкуренција, првенствено од кинескиот гигант BYD, како и со предизвици поврзани со трансформацијата во компанија што се занимава со вештачка интелигенција и роботика.
Фото: принтскрин
Свет
Орбан: Цврсто ќе ја бранам позицијата на Унгарија за Украина

Унгарскиот премиер Виктор Орбан денес изјави дека на самитот во Копенхаген „цврсто ќе стои зад унгарската позиција“ за Украина, посочувајќи дека лидерите на ЕУ сакаат да финансираат испораки на оружје и да го забрзаат пристапувањето на Украина во Унијата.
„Копенхаген, втор ден. Ситуацијата е сериозна. На маса има отворени предлози за војна. Тие сакаат да ѝ ги предадат средствата од ЕУ на Украина. Тие се обидуваат да го забрзаат пристапувањето на Украина со секакви правни трикови. Тие сакаат да ја финансираат испораката на оружје“, рече унгарскиот премиер на социјалните мрежи и нагласи дека „цврсто“ ќе стои зад унгарската позиција, објави Ројтерс.
По вчерашниот неформален самит на лидерите на ЕУ со фокус на заедничката одбрана и поддршката за Украина, денес во Копенхаген ќе се одржи самит на Европската политичка заедница (ЕПЗ), каде што ќе се дискутира за безбедноста, трговијата со луѓе и миграцијата, со учество на околу 40 шефови на држави или влади.
Фото: принтскрин
Свет
Израел објави фотографии од активистите: Пловат кон Израел, ќе ги депортираме во Европа

Израел објави дека активистите од флотилата, која Израел ја нарекува „Хамас-Сумуд“, пловат безбедно и мирно кон Израел, каде што ќе започне нивната постапка за депортација во Европа.
„Сите се безбедни и во добра здравствена состојба“, објави израелското Министерство за надворешни работи. Грета Тунберг е, исто така, на една од фотографиите.
Hamas-Sumud passengers on their yachts are making their way safely and peacefully to Israel, where their deportation procedures to Europe will begin. The passengers are safe and in good health. pic.twitter.com/pzzitP5jN8
— Israel Foreign Ministry (@IsraelMFA) October 2, 2025
Само еден од 44-те бродови во флотилата сè уште плови кон Газа. Според флотилата, 40 бродови биле пресретнати од израелски војници, два брода за логистичка поддршка претходно отстапиле од својот курс, додека бродот што влегол во територијалните води кај Газа не се поместил со часови.
Индекс.хр објави дека бродот „Ширин“, кој им обезбедува правна помош на бродовите во флотилата, вчера морал да отстапи од својот курс и денес е во мирување. Капетан на бродот е хрватската адвокатка Морана Миљановиќ. Според флотилата, израелските војници не се качиле на овој брод.
Исто така, сите преноси во живо од бродовите на флотилата се исклучени.