Свет
Институт за војна: Лавров и Путин подготвуваат терен за инвазија на земјите на НАТО
Рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров и други високи функционери во Москва се обидуваат да го искористат руското колонијално минато за да ја оправдаат евентуалната идна агресија врз членките на НАТО, се вели во новата анализа на Институтот за проучување на војната (ИСВ). Земјите на НАТО, особено оние кои се граничат со Русија, се’ повеќе предупредуваат дека Москва би можела да ја нападне територијата на Алијансата во наредните години.
Долго време се шпекулира дека Кремљ можеби нема да почне отворена воена инвазија, туку наместо тоа користи тактики за хибридно војување – како што се сајбер напади, ширење на дезинформации и напади врз клучната инфраструктура, како што се подморските кабли. Но, можностите се многубројни. Русија би можела да ја „тестира силата на НАТО“ преку ограничени територијални упади, рече генерал-полковник Јирген-Јоаким фон Сандрарт, поранешен командант на мултинационалниот корпус на НАТО североисточниот дел во Полска, во интервју за „Њусвик“ непосредно пред да ја напушти функцијата во ноември.
НАТО се заснова на принципот на колективна одбрана од член 5 од основачкиот договор, според кој напад врз една членка е напад врз сите.
Сергеј Лавров за рускиот „Комерсант“ изјави дека опасно е кога фашистите владеат со територии кои отсекогаш им припаѓале исклучиво на Руската империја и на Советскиот Сојуз. Ваквите изјави покажуваат дека Кремљ сè уште смета дека независните земји со кои некогаш владеела Руската империја или СССР се дел од модерна Русија, предупредува „ИСВ“ во својата најнова анализа.
Институтот потсетува дека Естонија, Латвија и Литванија – трите балтички држави на источниот раб на НАТО – како и Молдавија, беа дел од поранешниот Советски Сојуз и Руската империја. Денес Молдавија е во преговори за влез во Европската унија. Финска, една од најновите членки на НАТО со која Русија дели долга копнена граница, исто така беше под руска власт во 19 век. Значаен дел од Полска исто така некогаш бил дел од Руската империја.
„Неколку високи руски функционери, вклучително и претседателот Владимир Путин и советникот за национална безбедност Николај Патрушев, ја користат историјата на рускиот колонијализам за да го подготват теренот за идна агресија против државите на НАТО“, предупредува овој институт.
Естонската разузнавачка служба на почетокот на годината предупреди дека доколку Русија успешно ја реформира војската, НАТО повторно би можел да се соочи со советскиот модел на масовна армија во следната деценија.
На крајот на 2022 година, поранешниот руски министер за одбрана Сергеј Шојгу најави длабински реформи на руските вооружени сили. Иако таквата армија би била технолошки послаба од НАТО, освен во областа на електронското војување и ударите со долг дострел, естонските власти нагласуваат дека нејзиниот севкупен воен капацитет би бил „значаен“.
Данската воена разузнавачка служба, исто така, оваа година предупреди дека Русија можеби е поподготвена да употреби сила во регионалните конфликти со една или повеќе европски држави на НАТО, особено ако оцени дека НАТО е ослабен или политички поделен. Според нивните проценки, на Русија и требаат околу пет години да се подготви за голема војна на европско тло без американско воено учество.
Естонскиот министер за одбрана Хано Певкур во ноември изјави за „Њузвик“ дека доколку има прекин на огнот во Украина, а руските трупи кои моментално се распоредени на истокот бидат ослободени од тие обврски, Путин ќе има стотици илјади војници подготвени за нови операции.
„Тоа значи дека руската армија ќе има на располагање големи сили кои најверојатно ќе бидат префрлени во нашето соседство“, предупреди Певкур.
Балтикот и Полска се водечки меѓу членките на НАТО кои брзо ги зголемуваат инвестициите во одбраната. Целта е да ги зајакнат сопствените армии и на тој начин да ја одвратат Москва од можни напади.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
ЕК: Користењето на руски средства е законски
Лидерите на Европската Унија ја повторија својата поддршка за планот за заем од 140 милијарди евра за Украина врз основа на замрзнати руски средства.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, изјави дека планот за користење на руски средства останува „законски“, додека ЕК изјави дека „целосно ќе го почитува меѓународното право“.
Сепак, фон дер Лајен призна дека техничките прашања треба да се решат за да се ублажат белгиските сомнежи за потенцијалните правни и финансиски ризици за Euroclear (група за инфраструктура на финансискиот пазар со седиште во Белгија, специјализирана во сегментот на централен депозитар за хартии од вредност), како и за стабилноста на Еврозоната, објави Euractiv.
Данската премиерка Мете Фредериксен нагласи дека „нема алтернатива на овој заем за репарации“.
„Навистина ми се допаѓа идејата Русија да плати за штетата што ја предизвика и изврши во Украина“, рече Фредериксен, чија земја моментално претседава со Советот на ЕУ.
Таа додаде дека е од суштинско значење лидерите на ЕУ да го усвојат планот на претстојниот самит во декември.
Во исто време, портпаролката на ЕК, Паула Пињо, за време на денешниот брифинг, нагласи дека Европската комисија целосно ќе го почитува меѓународното право во својот предлог за користење на руски средства за обезбедување заеми за Украина.
Белгија го држи најголемиот дел од замрзнатите руски средства, кои беа блокирани кратко по руската инвазија на Украина, и е особено претпазлива во однос на репутациските ризици за Euroclear доколку земјите од ЕУ не обезбедат гаранции за нивно враќање во Москва доколку санкциите против Русија одеднаш бидат укинати, објаснува бриселскиот портал.
Свет
Кина ги испраќа својот најмлад астронаут и четири глувци на вселенска мисија оваа недела
Кина ќе го испрати најмладиот астронаут во својата историја на вселенската станица како дел од својот следен лет со екипаж, соопштија властите во четврток, додавајќи дека таму ќе бидат и четири лабораториски глувци.
Вселенската станица Тјангонг, управувана од тимови со три астронаути кои ротираат на секои шест месеци, е круната на вселенската програма на Кина вредна милијарда долари, додека се обидува да ги стигне САД и Русија.
Мисијата Шенжоу-21 е закажана да полета во петок во 23:44 часот по локално време од Центарот за лансирање сателити Џиукван во северозападна Кина, изјави Џанг Џингбо, портпарол на Кинеската агенција за вселенски летала со екипаж (CMSA).
Инженерот на летот, Ву Феи, кој штотуку наполни 32 години, ќе стане најмладиот кинески астронаут кој летал во вселената, соопштија властите.
„Се чувствувам исклучително среќен“, им рече тој на новинарите во четврток. „Можноста да ги комбинирам моите лични соништа со славното патување на вселенската програма на Кина е најголемата среќа што ми ја донесе оваа ера.“
Надреден ќе му биде вселенскиот пилот Џанг Лу, 48, кој леташе на мисијата Шенжоу-15 пред повеќе од две години. Специјалистот за товар, Џанг Хонгџанг, 39, е третиот член на екипажот.
Патувањето ќе вклучува и четири лабораториски глувци – два мажјаци и две женки – за првите кинески експерименти со глодари во орбитата, изјави портпаролот на CMSA Џанг.
Командантот Џанг Лу рече дека е уверен дека неговиот тим „ќе ја заврши работата за татковината и нејзиниот народ со целосен успех“.
Вселенската програма на Пекинг, трета која во орбитата испраќа човечки екипаж, претходно слета роботски ровери на Марс и на Месечината.
За време на владеењето на претседателот Кси Џинпинг, Кина ги засили плановите за остварување на својот „вселенски сон“.
Пекинг вели дека планира да испрати мисија со екипаж на Месечината до 2030 година и планира да изгради база на површината на Месечината.
CMSA во четврток објави дека „цврсто се држи“ до таа цел. Во тек се голем број „клучни претстојни тестови“, вклучувајќи го и тестирањето на лунарниот модул Ланјуе и вселенското летало со екипаж Менгжу.
фото: принтскрин
Регион
Вучиќ во Узбекистан: Тука нè гледаат како Европејци, иако не сме во ЕУ
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, за време на посетата на Ташкент, изјави дека Узбекистан е „земја на иднината“ и нагласи дека Србија мора да се позиционира за соработка со земјите кои бележат брз економски раст, пренесува РТС.
„Најсилниот впечаток врз мене, а верувам и врз сите вас, останува огромниот напредок на Узбекистан – неверојатен напредок. Минатата година стапката на раст беше 6,5 проценти, а оваа година веројатно ќе биде уште поголема. Во првите три квартали веќе се достигнати 7,6 проценти“, рече Вучиќ, додавајќи дека ова е земја на млади, со оглед на тоа што 60 проценти од населението е под 30 години.
Тој најави дека се очекува посета на узбекистанскиот претседател Шавкат Мирзијоев во Белград на почетокот на 2026 година, кога треба да започне и стратешко партнерство.
„Ова ќе биде почеток на нашето стратешко партнерство. Ќе ги подготвиме најважните документи што ќе бидат основа за подобрување на соработката“, рече Вучиќ.
„Знам дека луѓето во Србија не се секогаш доволно заинтересирани за вакви теми, но ова е нашата иднина. Ова се земји кои растат неверојатно брзо и ние мора да ја позиционираме Србија тука“, нагласи тој.
Српската делегација беше особено импресионирана од паркот за информатичка технологија, за кој Вучиќ рече дека ги покажува огромните инвестиции на Узбекистан во знаење и развој. Она што, вели тој, особено го фасцинирало е напорната работа и дисциплината на неговите граѓани.
„За разлика од Европејците – а тие нè сметаат во Европа иако не сме дел од Европската Унија – тие не бараат да работат што е можно помалку и да бидат платени што е можно повеќе. Овие луѓе сакаат да работат што е можно повеќе, тие го имаат тоа „тигрово око“ и јасно гледаат дека со својата работа можат да нè надминат сите нас“, истакна српскиот претседател.
Тој додаде дека Србија, иако нема да биде лесно да го промени својот менталитет, може да учи од ваквите партнери и да ја искористи таа енергија во корист на своите граѓани. Како пример за добра пракса, тој го наведе узбекистанскиот модел на централизирани јавни набавки, кој донесе големи заштеди и кој Србија планира да го проучи.
фото: принтскрин

