Свет
Иран: Американските бомби сериозно го оштетија Фордоу

Американското бомбардирање на клучниот ирански нуклеарен објект Фордоу сериозно го оштети местото, изјави иранскиот министер за надворешни работи, Абас Араки, во интервју за CBS News.
„Никој не знае точно што се случило во Фордоу. Сепак, она што го знаеме досега е дека објектите биле сериозно и сериозно оштетени“, рече Араки во интервју емитувано вчера.
„Организацијата за атомска енергија на Исламската Република Иран во моментов спроведува проценка и анализа, чиј извештај ќе биде доставен до владата“, додаде тој.
Пресретнатите ирански комуникации го минимизираа обемот на штетата предизвикана од американските напади врз нуклеарната програма на Иран, објави „Вашингтон пост“ во неделата, повикувајќи се на четири лица запознаени со доверливи разузнавачки информации што циркулираат во американската влада.
Претседателот на САД, Доналд Трамп, рече дека нападите „целосно и тотално ја уништиле“ нуклеарната програма на Иран, но американските претставници признаа дека ќе биде потребно време за целосно да се процени штетата предизвикана од американските воени напади.
Ноќта помеѓу 21 и 22 јуни 2025 година, САД извршија воздушни напади врз три клучни ирански нуклеарни објекти – Фордоу, Натанц и Исфахан – како дел од операцијата со кодно име „Полноќен чекан“.
Нападите беа одговор на загриженоста за нуклеарната програма на Иран и следеа по изненадувачките израелски напади врз Иран на 13 јуни, што започна нов бран конфликт меѓу Израел и Иран.
Претседателот на САД, Доналд Трамп, го нареди нападот, а Пентагон потврди дека е употребена најновата воена технологија, вклучувајќи бомбардери Б-2 Спирит и бомби „разбивачи на бункери“ ГБУ-57/Б и ракети Томахавк испукани од подморници. Целта на операцијата беше да се оневозможи капацитетот за збогатување ураниум на Иран и со тоа значително да се забави нуклеарната програма на Иран.
Врховниот командант на САД истакна дека ова е прва оперативна употреба на толку моќни бомби, а според прелиминарните проценки, нападите сериозно ги оштетиле иранските центрифуги и инфраструктура, иако конечната проценка на штетата сè уште не е објавена. Иранските претставници го намалија обемот на штетата, додека американските извори тврдат дека програмата на Иран е сериозно заостаната, барем за неколку месеци.
Нападите предизвикаа силни реакции од меѓународната заедница, загриженост за можна ескалација и иранска одмазда, како и дискусии во САД за легалноста и долгорочните последици од таков потег. Иран ги осуди нападите, прогласи крај на дипломатијата и го објави правото на самоодбрана, додека американските претставници нагласија дека целта не е промена на режимот, туку неутрализирање на нуклеарната закана.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Белата куќа објави детали за средбата Трамп – Путин

Средбата меѓу американскиот и рускиот претседател Доналд Трамп и Владимир Путин ќе се одржи во петок, во Енкориџ, Алјаска, објави Белата куќа.
Портпаролката Каролин Ливит на прес-конференција изјави дека Трамп ќе отпатува за Енкориџ во петок наутро. Средбата ќе биде еден на еден, додаде таа.
Ливит додаде дека средбата ќе биде „вежба за слушање“ за претседателот Трамп. Таа наговести дека има планови Трамп да ја посети Русија во иднина.
Кремљ и Белата куќа претходно објавија дека Путин и Трамп ќе се сретнат во Алјаска на 15 август.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски рече дека самитот е „лична победа“ за Путин. „Прво, тој (Путин) ќе има состанок на американска почва, што го сметам за негова лична победа“, им рече Зеленски на новинарите, додавајќи дека состанокот ќе го извади рускиот претседател од „изолација“ и ќе ги одложи можните санкции на САД против Москва.
Ливит појасни дека Трамп се надева на трилатерален состанок со Зеленски во иднина.
Одговарајќи на новинарските прашања за тоа зошто Володимир Зеленски не беше поканет на разговорите, Ливит истакна дека состанокот се одржал на барање на руската страна.
„Овој состанок се случи затоа што претседателот на Русија го замоли претседателот на Соединетите Американски Држави да се сретне преку неговиот специјален претставник, Стив Виткоф“, рече таа.
Таа нагласи дека Трамп ја прифатил поканата токму врз основа на таа иницијатива. „Претседателот се согласува со овој состанок на барање на претседателот Путин“, додаде Ливит. Според портпаролката, примарната цел на состанокот е Трамп и Путин да си заминат „со подобро разбирање за тоа како може да се заврши оваа војна“.
Фото: ЕПА
Регион
Црна Гора го прогласи 14 август за Ден на жалост поради смртта на војникот

Владата на телефонска седница одлучи задутре, 14 август, да го прогласи за Ден на жалост поради смртта на војникот, кој денес загина при превртување на цистерна додека помагаше во гаснење пожар.
Помладиот водник Дејан Божовиќ од Даниловград загина, а водникот Марко Иковиќ се здоби со тешки повреди при гаснење пожар во областа Кучи, во Црна Гора, објави Министерството за одбрана на Црна Гора.
Војската на Црна Гора, во соработка со надлежните органи, спроведува истрага за да се утврди причината и околностите на несреќата.
Свет
Орбан: Русија ја доби војната

Русија ја доби војната со Украина, изјави унгарскиот премиер Виктор Орбан пред состанокот меѓу претседателите на САД и Русија во Алјаска во петок.
Унгарскиот премиер, кој одржува блиски врски со рускиот претседател Владимир Путин и покрај руската агресија во Украина, беше единствениот лидер на ЕУ кој не ја поддржа заедничката изјава во која се нагласува дека Украина мора да има право сама да одлучува за својата иднина.
„Сега зборуваме како да е ова неизвесна воена ситуација, но не е. Украинците ја загубија војната. Русија ја доби“, рече Орбан во интервју за YouTube каналот „Патриот“. „Единственото прашање е кога и под кои околности Западот, кој стои зад Украинците, ќе признае дека ова се случило и какви ќе бидат последиците“, додаде тој.
Унгарија, која добива најголем дел од својата енергија од Русија, одби да ѝ помогне на Украина со оружје, а Орбан е исто така силно против патот на Украина кон ЕУ.
Унгарскиот премиер тврди дека Европската Унија ја пропуштила можноста да преговара со Путин за време на мандатот на последниот, демократски американски претседател Џо Бајден, па сега е загрозена дека други ја обликуваат нејзината иднина.
„Ако не сте на преговарачката маса, сте на менито“, рече Орбан, додавајќи дека Будимпешта се спротивставила на заедничката изјава бидејќи Европа во неа изгледа „смешна и мизерна“.
„Кога двајцата лидери ќе седнат на преговори, Американците и Русите… а вие не сте поканети таму, тогаш не брзајте кон телефонот, не трчајте наоколу, не викајте однадвор“, рече Орбан.
Фото: ЕПА