Свет
И Норвежаните со петиција за отстранување расистички статуи

По смртта на Афроамериканецот Џорџ Флојд во рацете на американската полиција, контроверзна војна против спомениците ги зафати двете страни на Атлантикот, а една од нејзините најголеми жртви досега е легендарниот воен премиер Винстон Черчил, пренесува „Спутник“.
Илјадници Норвежани потпишаа петиција за отстранување на статуите на поранешниот британски премиер Винстон Черчил и данско-норвешкиот писател и филозоф Лудвиг Холберг. Според иницијаторите, Черчил бил расист и бел врховист, а Холберг, кој е почитуван како татко на модерната данска и норвешка литература, бил трговец со робови.
„Неверојатно е што расистички белци, кои сметале дека е во ред да ги угнетуваат црните луѓе до таков степен, имаат место на нашите улици! Очекуваме да бидат отстранети и двете статуи! Во суштина и двајцата беа расисти и тоа треба да биде доволен аргумент за да не стојат на нашите улици во 2020 година. За жал, сите нивни достигнувања се засенети од фактот дека биле расисти“, се вели во петицијата.
Досега петицијата собра над 4.200 потписи.
Три метри долгата бронзена статуа на сер Винстон Черчил беше откриена во 1976 година во чест на соработката меѓу Велика Британија и Норвешка за време на Втората светска војна. Статуата на Лудвиг Холберг беше откриена во 1939 година во близина на Народниот театар. Групата скулптури го прикажува Холберг помеѓу неговите ликови од комедијата „Хенрик и Перниле“.
Хабун Хаши од малцинскиот тинк-тенк „Минотенк“ е загрижен дека самото поставување на статуите придонесува за почитување.
„Сакам сите статуи да бидат поставени во посоодветен контекст. На пример, Черчил, кој неоспорно имал расистички став, се наоѓа во центарот на Осло и тоа му дава симболичен ефект што му оддава почит“, објаснува Хаши.
Според неа, статуите припаѓаат во музеите каде што може да бидат поставени во посоодветен контекст.
Спротивно на неа, историчарот на уметност Томи Сорбо ја критикува за иницијативата и смета дека отстранувањето на статуите може да доведе до поларизација.
„Јас не ги бранам нив и тоа што го направиле, но ја бранам слободата на говорот. Ако сакаме да имаме слобода на изразување, мора да имаме можност да издржиме изрази што не ги сакаме, како што се уметнички дела од минатото. Во спротивно, би можеле да завршите како терористи на Исламската држава. Велат дека таму каде што горат книги, ќе горат и луѓе“, рече историчарот на уметноста за „ТВ2“.
Ова не е прв обид Норвешка да се ослободи од расистичката уметност. Претходно неделава, Зелената партија повика сликата „Правда“ од 1762 година да биде отстранета од Градското собрание на Берген. Хенрик фон Ахен, директорот во Музејот при Универзитетот „Берген“, предупреди да не се отстрануваат сеќавањата од минатото.
„Ако ја преправате историја за да приспособите сè на сегашната ситуација, не можете да учите од историјата бидејќи веќе нема да постои“, предупреди тој.
Последните неколку недели смртта на Флојд во САД предизвика големи демонстрации против расизмот во светот. Неодамна, неколку статуи на Винстон Черчил и кралот Леополд Втори во Велика Британија и Белгија беа вандализирани од демонстрантите и беа отстранети. Во Бристол статуата на трговецот и филантроп Едвард Колстон од 16 век беше уништена и фрлена во блиската река поради неговата улога во трговијата со робови.
Градоначалникот на Лондон, Садик Кан, ја искористи можноста да изјави дека сите статуи на поранешните трговци со робови треба да бидат отстранети од јавните места. Сепак, актите на вандализам беа осудени од премиерот на земјата, Борис Џонсон, и од министерот за внатрешни работи, Прити Пател.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Германија попушти под притисокот, ќе продолжи да прифаќа бегалци од Авганистан

Германија наскоро ќе ја укине повеќемесечната суспензија за прием на ранливи авганистански државјани што вети дека ќе ги прифати, објави денес весникот „Велт“, повикувајќи се на владини извори, објави „Ројтерс“.
Околу 2.000 Авганистанци, на кои им е одобрено преселување во Германија во рамките на програмата за луѓе во ризик под власта на Талибанците, се заробени во соседен Пакистан со месеци откако Берлин ја замрзна програмата како дел од ветувањето за запирање на миграцискиот бран.
Групите за човекови права и десетици погодени Авганистанци ја оспорија суспензијата на суд, а некои добија судски пресуди што дополнително го зголемија притисокот врз Берлин да дејствува.
Прашањето стана уште поитно бидејќи Пакистан презема чекори за протерување на документирани авганистански бегалци, вклучително и оние кои се дел од германската програма за преселување, до крајниот рок на 1 септември.
Според весникот „Велт“, семејствата на засегнатите лица веќе се информирани за продолжувањето на програмата, а првите семејства на Авганистанци се очекуваат во наредните денови.
Германската влада планира дискретно да ги преселува авганистанските бегалци со редовни комерцијални летови со застанувања во Дубаи или Истанбул пред да пристигнат во Германија, а точниот број на лица на кои моментално им е одобрено заминување сè уште не е познат, објави весникот.
Министерството за надворешни работи само потврди дека процедурите за верификација продолжуваат и дека вработени се испратени во Пакистан за да продолжат со обработката на случаите.
Свет
Турски аналитичар: САД би можеле да ја жртвуваат Украина

Соединетите Американски Држави би можеле да ја жртвуваат Украина во обид да се спротивстават на сè поцврстиот сојуз меѓу Русија и Кина, процени турскиот аналитичар Мехмет Али Бал, пренесува „Хабер“.
Тој нагласи дека територијалните отстапки од страна на Киев нема да претставуваат закана за Вашингтон, додека губењето на територијата би било егзистенцијално прашање исклучиво за самата Украина.
Американскиот претседател Доналд Трамп неодамна изјави дека европските лидери покажуваат разбирање за потребата од територијални отстапки за Украина. Според медиумите, се очекува американскиот лидер да реагира остро на наводното трошење на воена помош и да го принуди украинскиот претседател Володимир Зеленски да ги прифати условите на Москва.
„САД, особено Трамп, мора да обезбедат мир во Украина за да го докажат своето глобално лидерство. Сепак, губењето на територијата за Украина не е егзистенцијална закана за САД. Дури и за Европа, оваа загуба повеќе не е стратешки значајна. САД, особено Трамп, во конфликт со сојузот на Русија и Кина, можат да ја жртвуваат Украина, ако не целосно, тогаш во значителна мера“, оцени Али Бал.
Според него, САД нема да претрпат сериозни загуби доколку се случи такво сценарио, додека Кина ќе продолжи да се соочува со предизвиците на својата „агресивна извозна политика“ поради регионалните и глобалните тензии.
Но, Бал заклучи дека Украина е таа што нема алтернатива во оваа ситуација, бидејќи за неа тоа е „прашање на егзистенција“.
Фото: принтскрин
Свет
(Видео) Апокалиптични сцени од Аризона: голема песочна бура го проголта градот

Огромен ѕид од прашина, метеоролошки познат како хабуб, го зафати поширокото подрачје на Феникс доцна синоќа, потопувајќи го градот во речиси целосен мрак со намалена видливост на нула.
Бурата од прашина брзо беше проследена со силни грмотевици, оставајќи зад себе паднати дрвја, штети од ветер и широко распространети прекини на електричната енергија. На аеродромот Феникс Скај Харбор, налети од 112 km/h ништија мост за качување, објави CNN.
#BREAKING : Dust Storm Blows Off Part of Roof at Phoenix Sky Harbor Airport, Power Outages, Flights Cancelled
Massive haboob wreaked havoc in the US state of Arizona on Monday, as it struck Phoenix city, leaving the entire Valley without electricity.
Several flights from and… pic.twitter.com/QYqEEtYZFs
— upuknews (@upuknews1) August 26, 2025
Националната метеоролошка служба во Феникс издаде предупредување за бура и грмотевици додека системот се движеше кон округот Марикопа. Службата ги предупреди возачите за опасно ниска видливост и ги повика жителите да се засолнат. Министерството за транспорт на Аризона го повтори предупредувањето, велејќи дека видливоста на I-10 и I-17 е значително намалена поради бурата и поплавите на патиштата.
Dust storm at PHX airport #azwx #arizona #phoenix #duststorm #haboob pic.twitter.com/CNNQ8UfSw1
— Charlie Budd (@Charlieplaneswx) August 26, 2025
Повеќе од 60.000 клиенти во Аризона останаа без електрична енергија по бурата, при што повеќето прекини беа концентрирани во округот Марикопа. Меѓународниот аеродром Феникс Скај Харбор го прекина целиот сообраќај околу еден час.
Tonight’s MASSIVE dust storm rolling into Phoenix! 🤯 Took this in ahwatukee right before it hit! Yes the drone did survive 😂#azwx pic.twitter.com/bHHAQmKNQR
— Joe ⛳️ (@JoeAZ480) August 26, 2025
Во Гилберт, околу 22 милји југоисточно од Феникс, полицијата пријави дека семафорите се исклучени и дрвјата се срушени низ градот, апелирајќи до жителите да избегнуваат патувања.
Песочните бури не се невообичаени за време на сезоната на монсуни во Аризона, но оваа беше особено моќна.
Метеоролозите велат дека сезоната на југозападни монсуни сè уште не е завршена, а со неа и екстремно високите температури. Областа Феникс има постојана шанса за грмотевици до среда, по што се очекува времето да се смири.
Фото: принтскрин