Свет
Како ќе одговори Иран на Израел: пет можни сценарија

Израел го нападна Иран преку ноќ. Според израелски воени извори, погодени се објекти поврзани со нуклеарната програма на Иран и воени локации, вклучувајќи го и клучниот комплекс за збогатување ураниум во Натанц. Експлозии се слушнале и во Техеран.
Израелскиот министер за одбрана, Израел Кац, прогласи вонредна состојба во целиот Израел. Иранците испратија стоина дрона кон Израел, но израелската војска објави дека ги соборила сите.
Соединетите Американски Држави предупредија дека конфликтот со Иран би бил хаотичен и би можел да го вовлече целиот регион во војна, но Израел сепак одлучи да нападне.
Иако Иран е сериозно ослабен од санкциите во последните години и е сè повеќе изолиран, тој сè уште има капацитет да ги дестабилизира регионот и светската економија. Како би можел Иран да одговори?
Британскиот „Тајмс“ наведе пет можни сценарија.
Сценарио 1: Иран возвраќа со ракетни напади врз американските бази и врз Израел
Иран поседува илјадници ракети со среден дострел способни да погодат американски бази во целиот регион, вклучувајќи ги и базите во соседен Ирак и воздухопловната база Ал-Удеид во Катар. Во 2020 година, кога во американскиот напад со беспилотни летала беше убиен иранскиот воен командант Касем Сулејмани, Иран лансира ракети врз базите во кои се сместени американски трупи во Ирак.
Во тоа време немаше американски жртви бидејќи базата беше евакуирана навреме по предупредување од Иран. Денес, нападот може да биде многу поширок – таргетирајќи повеќе бази истовремено, користејќи ирански сојузници и посреднички групи во Ирак и во Јемен, што би го отежнало пресретнувањето на ракетите.
Сценарио 2: Иран напаѓа нафтени полиња во регионот
Блискиот Исток произведува приблно 30 проценти од светските резерви на нафта, главно во Саудиска Арабија, Обединетите Арапски Емирати и во Кувајт. Во септември 2019 година ракетен напад и напад со беспилотни летала врз саудиски нафтен објект – за кој Саудијците го обвинија Иран – го преполови производството на нафта во земјата и привремено отстрани 5 проценти од светските резерви од пазарот.
Иако Иран оттогаш се приближи до Саудиска Арабија и другите регионални сили, тој сигнализира дека би можел да ги таргетира нафтените полиња во регионот доколку неговите нуклеарни објекти бидат нападнати. Предизвикот за Израел и за Соединетите Американски Држави би бил да неутрализираат што е можно повеќе ирански ракетни батерии во првиот бран напади за да се минимизира влијанието на потенцијалниот ирански одговор.
Сценарио 3: Иран го блокира бродскиот сообраќај во Персискиот Залив
Персискиот Залив е клучен за глобалниот транспорт на нафта – до 30 проценти од светските резерви минуваат низ Ормутскиот Проток. Конфликтот би можел да го парализира бродскиот сообраќај преку таа рута.
Поморската агенција на Велика Британија, UKMTO (Поморски трговски операции на Обединетото Кралство), веќе издаде предупредување до бродовите во регионот да бидат претпазливи. Во минатото Иран вршеше минирање и напаѓаше бродови во областа за да изврши притисок врз земјите од Заливот и САД.
Сценарио 4: Иран директно го напаѓа Израел
Иран претходно се закани со понатамошни напади врз Израел доколку израелските сили ги нападнат неговите нуклеарни објекти. Во октомври, како одговор на израелското бомбардирање на иранските ракетни и воздушни одбранбени објекти, Иран лансира бараж од ракети кон Израел.
Повеќето од овие ракети беа пресретнати од израелската воздушна одбрана со помош на САД, Велика Британија и Франција, но неколку ракети ја погодија својата цел – тие паднаа на воен аеродром, на кој е сместена флота израелски борбени авиони „Ф-35“, само неколку стотини метри од седиштето на израелската разузнавачка агенција Мосад.
Сценарио 5: Иранските сојузници му се приклучуваат на конфликтот
Хезболах, долгогодишен ирански сојузник, играше улога во одвраќањето на Израел од напади со децении, но групата е значително ослабена, како и Хамас во Газа.
Иран продолжува да има силна поддршка од Хутите во Јемен, кои редовно лансираат ракети кон Израел, како и од вооружените групи во Ирак, кои напаѓаа и израелски и американски цели во Ирак и во Сирија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Фото/Видео) Протести против Трамп во сите 50 американски држави

САД го слават Денот на знамето, а Трамп го слави својот 79-ти роденден. За да се одбележи 250-годишнината од американската војска, се одржува раскошна воена парада, која се проценува дека ќе чини помеѓу 45 и 100 милиони долари.
Неколку часови пред парадата, стотици илјади луѓе излегоа на улиците на САД за да бараат заштита на американската демократија.
Американските знамиња, големи и мали, ја исполнија толпата демонстранти на маршот „Без кралеви“ во Филаделфија, каде што демонстрантите рекоа дека се борат да ја заштитат својата земја и демократијата.
„Го враќаме нашето знаме. Чувствуваме дека републиканците се обидоа да го преземат американското знаме и да го претворат во оружје против другите луѓе во оваа земја“, рече Стејси Филипс, 59, додека таа и нејзиниот сопруг маршираа држејќи големо американско знаме.
„Сакавме да дојдеме затоа што видовме дека Доналд Трамп и неговата администрација се обидуваат нелегално да ја користат својата моќ на многу корумпирани и криминални начини. Уморни сме од тоа и најдоброто нешто што можеме да направиме е да се залагаме за она во што веруваме“, рече таа.
I was proud to stand with more than 500 people in Stowe today at a No Kings protest.
Today, all over the country, tens of thousands of Americans are saying NO to the authoritarianism that has taken hold of our country. pic.twitter.com/eFM2JCe4WU
— Bernie Sanders (@BernieSanders) June 14, 2025
Остар контраст со воената парада
Филипс рече дека масовниот протест е во остра спротивност со големата воена парада што Трамп ќе ја одржи подоцна во сабота.
„Мислам дека денес испраќа многу силна порака, дека се спротивставуваме на ова со нешто што покажува дека се спротивставуваме“, рече таа.
Во исто време, толпата скандираше: „Не за фашистите, не за Трамп!“
35-годишниот Франсис Кота рече дека тој и другите демонстранти „се борат за демократија“ и за да ја заштитат земјата што ја сакаат.
Outside the U.S. Embassy in London. #NoKings #NoTyrantsDay pic.twitter.com/x4NagSziZY
— tvguygrayson.bsky.social (@TVGuyGrayson) June 14, 2025
Демократија, дипломатија
Кота рече дека неговите најважни прашања се „човековите права и животната средина, во голема мера“, како и демократијата и дипломатијата.
Тој додаде дека иако Америка има свои проблеми, нејзините демократски вредности се нешто што „мисли дека луѓето, особено неговите врсници, честопати го земаат здраво за готово“.
„Имам чувство дека ние сме тие што се обидуваат да ги зачуваат нашите институции“, рече тој.
Holy sh*t!
Protesters are lined up for a mile in the small town of Geneva, Illinois for the No Kings rally! pic.twitter.com/bZuI1Hv6wh
— Art Candee 🍿🥤 (@ArtCandee) June 14, 2025
Сем Голдман, организатор на движењето „Одбиј го фашизмот“, изјави за „NBC“ дека ја организирале акцијата во Вашингтон затоа што „беше исклучително важно главниот град да не биде оставен на овој фашистички режим“.
Таа носеше маица на која пишуваше „Трамп мора да си оди сега“ – слоган што организаторите често го скандираа заедно со толпата.
Секој тиранин беше соборен од граѓаните
„Секогаш кога тиранин беше соборен, тоа беше затоа што луѓето се собираа на улиците и го поставуваа тоа барање“, рече таа.
Демонстрантите се собраа денес во Логан Серкл во Вашингтон.
NOW: Thousands marching for “No Kings” in NYC against Military Parade in Washington DC pic.twitter.com/jzfBbuMZ6H
— Oliya Scootercaster 🛴 (@ScooterCasterNY) June 14, 2025
Организаторите изјавија за „NBC News“ дека сакаат протестите да останат ненасилни.
Голдман рече: „Кога создавате ситуација каде што го нарушувате секојдневното функционирање преку вашиот ненасилен, но решителен отпор, го менувате она што е можно и создавате политички услови каде што отстранувањето на Трамп може да стане остварливо“.
Свет
(Фото) Ова е осомничениот кој облечен како полицаец пукаше во политичарите во Америка

Поранешен помошник на гувернерот на Минесота, Тим Волц, се бара во врска со атентатот врз државен претставник и напад врз сенатор, соопштија полициски извори.
Ванс Лутер Боелтер наводно се претставувал како полицаец кога пукал во сенаторот Џон Хофман и неговата сопруга во нивниот дом во Чамплин рано во саботата, тешко ранувајќи ги пред да се упати кон домот на поранешната претседателка на Претставничкиот дом, демократката Мелиса Хортман – каде што ја убил неа и нејзиниот сопруг, изјавија извори за „Пост“.
57-годишниот Боелтер бил назначен од Волц во 2019 година на четиригодишен мандат во Одборот за развој на работната сила на гувернерот, покажуваат документите.
Претходно, во 2016 година, тој бил член на Советот на гувернерот за развој на работната сила под тогашниот гувернер на Минесота, Марк Дејтон.
„Д-р Венс Боелтер е извршен директор на ‘Red Lion Group’, со седиште во Демократска Република Конго. Тој е исто така извршен директор на ‘Praetorian Guard Security Services,’ со седиште во Минесота. Д-р Боелтер има диплома за меѓународни односи од Државниот универзитет Сент Клауд во Минесота. Има магистерска диплома по менаџмент и докторат по лидерство за унапредување на учењето и услугите од Универзитетот Кардинал Стрич во Милвоки, Висконсин. Работел со полно работно време за некои од најголемите компании во неговата индустрија, вклучувајќи ги Нестле, Дел Монте, Тесоро, „Маратон Спидвеј и 7-Елевен. Работел во операции, технички услуги, контрола на квалитет и континуирано подобрување. Д-р Боелтер има искуство во Источна Европа, Блискиот Исток и Африка. Моментално живее во Минесота со сопругата Џени и нивните деца“, се вели во неговата официјална биографија.
Minnesota gunman sought in deadly shootings of lawmaker, her husband identified as former appointee of Tim Walz: sources https://t.co/1oADkNU12q pic.twitter.com/an9YfIPwTi
— New York Post (@nypost) June 14, 2025
Убиецот имал леток во својот автомобил на кои пишувало „Не на кралевите“, што се однесува на планираните протести против администрацијата на Трамп во саботата, како и „манифест“ и список на имиња на други политичари, соопшти полицијата, која накратко го опколила вооружениот човек во домот на Хортман пред осомничениот да избега.
Осомничениот бил облечен како униформиран полицаец и управувал возило кое „изгледало точно како полициски теренец“. Бело опремено со светла, светла за итни случаи и изгледало точно како полициско возило“, објасни началникот на полицијата Марк Брули.
На прес-конференција, гувернерот Тим Валц ја нарече смртта на Хортман и нејзиниот сопруг „политички атентат“.
Свет
(Видео) Нов бран на надеж среде војната, Украина и Русија повторно разменија заробеници

Украина и Русија извршија нова размена на воени заробеници, четврта по ред само оваа недела, соопштија официјални претставници од двете земји. Договорот за овие разменувања бил постигнат на почетокот на јуни во Истанбул, со посредство на меѓународни актери.
Претседателот на Украина, Володимир Зеленски, преку објава на социјалните мрежи ја потврди најновата акција за ослободување на украински државјани од руски заробенички логори.
„Продолжуваме да ги ослободуваме нашите сограѓани од руско заробеништво, ова е четвртата размена за една недела“, напиша Зеленски, истакнувајќи го напорот на украинските институции да обезбедат повраток на своите војници.
Од другата страна, и руското Министерство за одбрана преку соопштение на Телеграм го потврди договорот.
„Во согласност со договореното, уште една група руски војници е вратена од териториите под контрола на Киев“, соопшти рускиот министер за одбрана Андреј Белусов.
Иако деталите за бројот на ослободени заробеници не беа веднаш објавени, од двете страни е нагласено дека размените се дел од постојан дипломатски канал што останува активен, и покрај жестоките борби на фронтот.