Свет
Како ќе одговори Иран на Израел: пет можни сценарија
Израел го нападна Иран преку ноќ. Според израелски воени извори, погодени се објекти поврзани со нуклеарната програма на Иран и воени локации, вклучувајќи го и клучниот комплекс за збогатување ураниум во Натанц. Експлозии се слушнале и во Техеран.
Израелскиот министер за одбрана, Израел Кац, прогласи вонредна состојба во целиот Израел. Иранците испратија стоина дрона кон Израел, но израелската војска објави дека ги соборила сите.
Соединетите Американски Држави предупредија дека конфликтот со Иран би бил хаотичен и би можел да го вовлече целиот регион во војна, но Израел сепак одлучи да нападне.
Иако Иран е сериозно ослабен од санкциите во последните години и е сè повеќе изолиран, тој сè уште има капацитет да ги дестабилизира регионот и светската економија. Како би можел Иран да одговори?
Британскиот „Тајмс“ наведе пет можни сценарија.
Сценарио 1: Иран возвраќа со ракетни напади врз американските бази и врз Израел
Иран поседува илјадници ракети со среден дострел способни да погодат американски бази во целиот регион, вклучувајќи ги и базите во соседен Ирак и воздухопловната база Ал-Удеид во Катар. Во 2020 година, кога во американскиот напад со беспилотни летала беше убиен иранскиот воен командант Касем Сулејмани, Иран лансира ракети врз базите во кои се сместени американски трупи во Ирак.
Во тоа време немаше американски жртви бидејќи базата беше евакуирана навреме по предупредување од Иран. Денес, нападот може да биде многу поширок – таргетирајќи повеќе бази истовремено, користејќи ирански сојузници и посреднички групи во Ирак и во Јемен, што би го отежнало пресретнувањето на ракетите.
Сценарио 2: Иран напаѓа нафтени полиња во регионот
Блискиот Исток произведува приблно 30 проценти од светските резерви на нафта, главно во Саудиска Арабија, Обединетите Арапски Емирати и во Кувајт. Во септември 2019 година ракетен напад и напад со беспилотни летала врз саудиски нафтен објект – за кој Саудијците го обвинија Иран – го преполови производството на нафта во земјата и привремено отстрани 5 проценти од светските резерви од пазарот.
Иако Иран оттогаш се приближи до Саудиска Арабија и другите регионални сили, тој сигнализира дека би можел да ги таргетира нафтените полиња во регионот доколку неговите нуклеарни објекти бидат нападнати. Предизвикот за Израел и за Соединетите Американски Држави би бил да неутрализираат што е можно повеќе ирански ракетни батерии во првиот бран напади за да се минимизира влијанието на потенцијалниот ирански одговор.
Сценарио 3: Иран го блокира бродскиот сообраќај во Персискиот Залив
Персискиот Залив е клучен за глобалниот транспорт на нафта – до 30 проценти од светските резерви минуваат низ Ормутскиот Проток. Конфликтот би можел да го парализира бродскиот сообраќај преку таа рута.
Поморската агенција на Велика Британија, UKMTO (Поморски трговски операции на Обединетото Кралство), веќе издаде предупредување до бродовите во регионот да бидат претпазливи. Во минатото Иран вршеше минирање и напаѓаше бродови во областа за да изврши притисок врз земјите од Заливот и САД.
Сценарио 4: Иран директно го напаѓа Израел
Иран претходно се закани со понатамошни напади врз Израел доколку израелските сили ги нападнат неговите нуклеарни објекти. Во октомври, како одговор на израелското бомбардирање на иранските ракетни и воздушни одбранбени објекти, Иран лансира бараж од ракети кон Израел.
Повеќето од овие ракети беа пресретнати од израелската воздушна одбрана со помош на САД, Велика Британија и Франција, но неколку ракети ја погодија својата цел – тие паднаа на воен аеродром, на кој е сместена флота израелски борбени авиони „Ф-35“, само неколку стотини метри од седиштето на израелската разузнавачка агенција Мосад.
Сценарио 5: Иранските сојузници му се приклучуваат на конфликтот
Хезболах, долгогодишен ирански сојузник, играше улога во одвраќањето на Израел од напади со децении, но групата е значително ослабена, како и Хамас во Газа.
Иран продолжува да има силна поддршка од Хутите во Јемен, кои редовно лансираат ракети кон Израел, како и од вооружените групи во Ирак, кои напаѓаа и израелски и американски цели во Ирак и во Сирија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
По повеќе од 400 години данската пошта прекинува со достава на писма
Данската пошта денеска соопшти дека на 30 декември ќе ја изврши последната достава на писма, со што се завршува традицијата долга повеќе од 400 години, која датира уште од 1624 година.
Причината за потегот е тоа што во текот на последните 25 години испраќањето писма драстично опадна – за повеќе од 90 отсто.
„PostNord“, компанијата која настана со спојување на шведската и данската пошта во 2009 година, претходно соопшти дека ќе укине 1.500 работни места во Данска и ќе отстрани 1.500 поштенски сандачиња, со оглед на тоа што побарувачката за писма драстично опадна, додека онлајн купувањето продолжува да расте. Оваа компанија, која и понатаму ќе доставува писма во Шведска, нагласи дека во Данска на нејзино место доставата ќе ја преземе компанијата „Dao“, која веќе врши достава на писма и која планира да ги прошири своите услуги од 1 јануари.
Меѓутоа, истражувањата покажуваат дека меѓу младите доаѓа до повторен пораст на пишувањето писма. Истражувањето на „Dao“ покажа дека лицата на возраст меѓу 18 и 34 години испраќаат два до трипати повеќе писма отколку другите возрасни групи, а истражувачот на трендови Мадс Арлиен-Соборг верува дека младите се свртуваат кон пишувањето писма како „противтежа на дигиталната преоптовареност“.
Според данскиот закон, мора да постои можност за испраќање писма, што значи дека доколку „Dao“ одлучи да ја прекине доставата, владата би била обврзана да именува друга компанија за таа задача.
Законот за дигитален идентитет, „MitID“, се користи за сè – од онлајн банкарство до закажување прегледи кај доктор, а поголемиот дел од официјалните комуникации се испраќаат преку дигитална пошта наместо со обична пошта.
Денес 97 отсто од данската популација постара од 15 години е регистрирана во „MitID“, додека само пет отсто одлучиле да се откажат од дигиталната пошта.
– Бевме данска пошта 400 години и затоа ова е тешка одлука, но Данска стана сè подигитална, што значи дека денес речиси и да нема писма. Со оглед на падот на побарувачката, пазарот на писма повеќе не е профитабилен, изјави заменикот извршен директор на „ПостНорд Данска“, Ким Петерсен.
Свет
Странски турист испадна од кабина на жичницата на планината Дурмитор во Црна Гора
Еден странски турист загина, а тројца се спасени во несреќа на жичницата на планината Дурмитор во Црна Гора. Тамошните медиуми објавија дека двајца германски државјани испаднале од својата кабина, од кои еден починал, додека неговата сопруга е тешко повредена.
По неколкучасовниот прекин на работата на жичницата поради несреќата, спасени се тројца странски туристи кои беа заглавени на стрмниот и непристапен дел на скијалиштето на Дурмитор. Тие беа заглавени во горниот дел на жичницата, каде што температурите се пониски.
Црногорските медиуми објавија дека несреќата се случила откако жичницата поради дефект тргнала наназад, при што двајцата Германци испаднале од кабината.
Свет
Поради зимата во Газа умираат бебиња и деца, повик до Израел да дозволи помош
Организацијата „Лекари без граници“ (Médecins Sans Frontières – MSF) вчера предупреди дека бебиња и деца во Појасот Газа умираат од студ поради тешките зимски услови и го повика Израел да ја ублажи блокадата на хуманитарната помош, додека, како што наведуваат, воените дејствија продолжуваат и покрај примирјето.
МСФ соопшти дека во јужниот дел на Газа, во Кан Јунис, од тешка хипотермија починало прерано родено бебе на 29 дена, истакнувајќи дека зимата во комбинација со исклучително лошите животни услови значително ги зголемува здравствените ризици, пренесе Ал Џезира.
Според податоците на Министерството за здравство на Газа, бројот на смртни случаи поради екстремните временски услови достигнал 13, додека претходно оваа недела од студ починало и двонеделно бебе поради недостаиг на соодветно засолниште и облека.
Шефот на педијатриско-акушерското одделение во Медицинскиот комплекс „Насер“ Ахмед ал-Фара предупреди дека хипотермијата е исклучително опасна за новороденчињата и дека доколку на семејствата во шаторите не им се обезбедат средства за греење и соодветно сместување, бројот на смртни случаи ќе расте.
МСФ наведува дека бележи висок пораст на респираторни инфекции, кои во текот на зимата би можеле дополнително да се шират, особено загрозувајќи ги децата под пет години.
Во последните недели Газа се соочува со обилни врнежи, силни ветрови и ниски температури, при што повеќе од 53.000 шатори, кои служат како привремено сместување за раселените лица, се оштетени или уништени.
Поради уништената инфраструктура, улиците брзо се поплавуваат, а канализацијата се излева, додека семејствата се принудени да се засолнат во делумно урнати објекти.
Обединетите нации наведуваат дека Израел и натаму спречува испорака на шатори, ќебиња и други основни потреби, додека околу 55.000 семејства претрпеле штета за време на невреме, а оштетени се и просторите наменети за деца, што погодило околу 30.000 деца.
Организацијата „Refugees International“ оцени дека хуманитарната помош во Газа пристигнува во минимални количини, делумно поради списокот на „контролирани предмети“, кој, според наводите, вклучува и основни потреби како пелени, завои и шатори.

