Свет
Како ќе одговори Иран на Израел: пет можни сценарија

Израел го нападна Иран преку ноќ. Според израелски воени извори, погодени се објекти поврзани со нуклеарната програма на Иран и воени локации, вклучувајќи го и клучниот комплекс за збогатување ураниум во Натанц. Експлозии се слушнале и во Техеран.
Израелскиот министер за одбрана, Израел Кац, прогласи вонредна состојба во целиот Израел. Иранците испратија стоина дрона кон Израел, но израелската војска објави дека ги соборила сите.
Соединетите Американски Држави предупредија дека конфликтот со Иран би бил хаотичен и би можел да го вовлече целиот регион во војна, но Израел сепак одлучи да нападне.
Иако Иран е сериозно ослабен од санкциите во последните години и е сè повеќе изолиран, тој сè уште има капацитет да ги дестабилизира регионот и светската економија. Како би можел Иран да одговори?
Британскиот „Тајмс“ наведе пет можни сценарија.
Сценарио 1: Иран возвраќа со ракетни напади врз американските бази и врз Израел
Иран поседува илјадници ракети со среден дострел способни да погодат американски бази во целиот регион, вклучувајќи ги и базите во соседен Ирак и воздухопловната база Ал-Удеид во Катар. Во 2020 година, кога во американскиот напад со беспилотни летала беше убиен иранскиот воен командант Касем Сулејмани, Иран лансира ракети врз базите во кои се сместени американски трупи во Ирак.
Во тоа време немаше американски жртви бидејќи базата беше евакуирана навреме по предупредување од Иран. Денес, нападот може да биде многу поширок – таргетирајќи повеќе бази истовремено, користејќи ирански сојузници и посреднички групи во Ирак и во Јемен, што би го отежнало пресретнувањето на ракетите.
Сценарио 2: Иран напаѓа нафтени полиња во регионот
Блискиот Исток произведува приблно 30 проценти од светските резерви на нафта, главно во Саудиска Арабија, Обединетите Арапски Емирати и во Кувајт. Во септември 2019 година ракетен напад и напад со беспилотни летала врз саудиски нафтен објект – за кој Саудијците го обвинија Иран – го преполови производството на нафта во земјата и привремено отстрани 5 проценти од светските резерви од пазарот.
Иако Иран оттогаш се приближи до Саудиска Арабија и другите регионални сили, тој сигнализира дека би можел да ги таргетира нафтените полиња во регионот доколку неговите нуклеарни објекти бидат нападнати. Предизвикот за Израел и за Соединетите Американски Држави би бил да неутрализираат што е можно повеќе ирански ракетни батерии во првиот бран напади за да се минимизира влијанието на потенцијалниот ирански одговор.
Сценарио 3: Иран го блокира бродскиот сообраќај во Персискиот Залив
Персискиот Залив е клучен за глобалниот транспорт на нафта – до 30 проценти од светските резерви минуваат низ Ормутскиот Проток. Конфликтот би можел да го парализира бродскиот сообраќај преку таа рута.
Поморската агенција на Велика Британија, UKMTO (Поморски трговски операции на Обединетото Кралство), веќе издаде предупредување до бродовите во регионот да бидат претпазливи. Во минатото Иран вршеше минирање и напаѓаше бродови во областа за да изврши притисок врз земјите од Заливот и САД.
Сценарио 4: Иран директно го напаѓа Израел
Иран претходно се закани со понатамошни напади врз Израел доколку израелските сили ги нападнат неговите нуклеарни објекти. Во октомври, како одговор на израелското бомбардирање на иранските ракетни и воздушни одбранбени објекти, Иран лансира бараж од ракети кон Израел.
Повеќето од овие ракети беа пресретнати од израелската воздушна одбрана со помош на САД, Велика Британија и Франција, но неколку ракети ја погодија својата цел – тие паднаа на воен аеродром, на кој е сместена флота израелски борбени авиони „Ф-35“, само неколку стотини метри од седиштето на израелската разузнавачка агенција Мосад.
Сценарио 5: Иранските сојузници му се приклучуваат на конфликтот
Хезболах, долгогодишен ирански сојузник, играше улога во одвраќањето на Израел од напади со децении, но групата е значително ослабена, како и Хамас во Газа.
Иран продолжува да има силна поддршка од Хутите во Јемен, кои редовно лансираат ракети кон Израел, како и од вооружените групи во Ирак, кои напаѓаа и израелски и американски цели во Ирак и во Сирија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Нетанјаху разговараше со родителите на заложниците

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху денес разговараше со родителите на заложниците, Гаџа Гилбоа-Далал и Алон Охел, откако палестинското милитантно движење Хамас објави видео од двајцата, објави канцеларијата на премиерот.
Во соопштението се наведува дека војната против Хамас во Газа „може веднаш да се заврши под условите што ги постави Израел“, објавува „Тајмс оф Израел“.
Нетанјаху објави дека услов за завршување на војната е ослободување на сите заложници, „и живи и мртви“, како и „разоружување на Хамас, демилитаризација на Појасот Газа, израелска безбедносна контрола во Појасот Газа и воспоставување алтернативна цивилна администрација што нема да претставува закана за Израел“.
„Ниедно злонамерно пропагандно видео нема да ја ослабне нашата решителност ниту да нè одвлече од нашата решителност да ги постигнеме овие цели“, се наведува во соопштението, пренесува Танјуг.
Фото: принтскрин
Свет
Путин: Тешко е да се постигне договор со Украина, средбата е бесмислена

Рускиот претседател Владимир Путин денес изјави дека „не гледа многу смисла“ на средбата со неговиот украински колега Володимир Зеленски на која се разговараше за крајот на војната во Украина, пишува The Kiev Independent.
Иако украинските и европските претставници постојано повикуваат на целосен прекин на огнот како предуслов за мировни преговори, Кремљ ги отфрли таквите барања, инсистирајќи на екстремни отстапки од Киев, како што се распуштање на армијата и откажување од воена помош.
„Многу пати реков дека сум подготвен за овие контакти (со Зеленски)“, изјави Путин на Источниот економски форум во Владивосток. „Не гледам многу смисла во нив бидејќи практично ќе биде невозможно да се постигне договор со украинската страна за клучните прашања дури и ако постои политичка волја, за што се сомневам, постојат правни и технички тешкотии“, додаде тој.
Меѓу главните барања на Русија е Украина да ја признае нелегалната анексија на своите територии и да се повлече од делови од тие региони контролирани од Киев. Русија го окупираше и анектираше Крим во 2014 година, а во 2022 година прогласи анексија на делумно окупираните региони Донецк, Луганск, Запорожје и Херсон.
Путин тврди дека договорите за окупираните територии мора да бидат потврдени со референдум, што би барало укинување на вонредната состојба во Украина. Од друга страна, Зеленски одби да признае која било окупирана територија како руска, нарекувајќи ја „црвена линија“ што Киев нема да ја премине, а Уставот на Украина наведува дека територијата на земјата е „неделива и неповредлива“.
Путин, исто така, рече дека е подготвен да се сретне со Зеленски, но само во Москва. „Ако Украина сака да се сретне со нас, ние сме подготвени. Најдоброто место за тоа е главниот град на Руската Федерација, херојскиот град Москва“, рече Путин.
Коментирајќи ја поканата еден ден претходно, по самитот во Париз, Зеленски рече дека ако Путин е сериозен, не треба да го покани во Кремљ. „Русија почна да зборува за состанокот, што е веќе добро, но засега не гледаме никаква желба од нивна страна да се стави крај на војната. Зрелите лидери треба да излезат од состанокот на високо ниво со некои резултати, по можност со завршување на војната“, додаде Зеленски.
Путин предупреди дека странските трупи на украинска територија ќе се сметаат за „легитимни цели за уништување“ и дека нивното распоредување би било непотребно доколку се постигне мировен договор. „Ако се појават трупи таму, особено сега, за време на борбите, претпоставуваме дека тие ќе бидат легитимни цели за уништување“, изјави тој.
Неговите коментари доаѓаат додека Европа дебатира за безбедносните гаранции за Киев, вклучително и предлозите за испраќање мировници по евентуален прекин на огнот. Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, рече дека безбедносните гаранции треба да се обезбедат и на Русија затоа што „никој не може да се потпре на својот збор“.
„Не можете да ја гарантирате безбедноста на една земја со поткопување на безбедноста на друга. Ние би го препознале ова како закана за себе – присуството на меѓународни сили, или какви било странски сили, или сили на НАТО на украинска територија, близу до нашата граница“, заклучи Песков.
Фото: принтскрин
Свет
Им било кажано дека нивниот син починал во Лисабон: за родителите следувал шок

На едно германско семејство во Лисабон властите им кажале дека нивниот син (46) починал во ужасна несреќа со жичница во Лисабон. Меѓутоа, кога пристигнале во мртовечницата за да го идентификуваат телото, се случил пресврт – нивниот син не бил меѓу мртвите. Подоцна бил пронајден жив во болница, објавува „Билд“.
Португалската полиција во четвртокот потврдила дека меѓу загинатите е и германски државјанин, но таа информација се покажала како неточна поради погрешен идентитет. Родителите на наводната жртва, германски турист, дошле да го идентификуваат телото во петокот, но не го пронашле. По пребарувањето, го лоцирале во болница – повреден, но жив.
„Физичкиот опис на германскиот државјанин што го добивме многу личел на оној на Британецот. Дури по научни тестови беше можно да се утврди вистинскиот идентитет на починатата жртва“, изјави портпаролката на полицијата. Германското Министерство за надворешни работи, исто така, потврдило дека не претпоставуваат дека има германски жртви.
Мажот (46) и неговата сопруга (45), која исто така беше повредена во несреќата, се на лекување во болница. Нивниот тригодишен син ја избегна несреќата речиси без повреди. Прво го спаси полицаец, а потоа го прегледа педијатар.
Во тешката несреќа што се случи во средата навечер загинаа вкупно 16 лица, иако првичните информации зборуваа за 17 жртви. Меѓу загинатите имало единаесет странски државјани: тројца од Велика Британија, по двајца од Канада и Јужна Кореја, и по едно лице од САД, Франција, Швајцарија и Украина, покрај петмина португалски државјани.
„Глорија“, една од туристичките атракции во Лисабон, веројатно поради дефект на кабел, неконтролирано се движела по стрмната улица, излетала од шините и се удрила во зграда. Во тек е истрага за причините за несреќата и проверка на одржувањето.
Фото: принтскрин