Кина објави дека направила голем чекор во потрагата по одржливи извори на енергија со откритието што може да го промени глобалниот енергетски пејзаж.

Имено, во рударскиот комплекс Бајан Обо, едно од најважните наоѓалишта на ретки минерали во светот, геолозите идентификувале огромни наоѓалишта на ториум – радиоактивен елемент, кој, според експертите, би можел да ги задоволи енергетските потреби на Кина во следните 60.000 години. Ова откритие од дури милион тони ториум многумина веќе го нарекуваат пресвртница во развојот на нуклеарната технологија и транзиција кон чиста енергија.

Откритието доаѓа во време кога Кина забрзано бара алтернативни извори на енергија за да ја намали зависноста од јаглен, да го стабилизира снабдувањето и да ги намали емисиите на стакленички гасови.

Бидејќи областите богати со ториум се мапирани на дури 234 локации во Кина, Пекинг одлучи да вложи напори во развојот на технологии што би можеле да ја направат основа за идните нуклеарни централи.

Ториумот е радиоактивен елемент, кој се наоѓа во природата во многу поголеми количини од ураниумот. Научниците го гледаа како можна замена за ураниумот во нуклеарните реактори со децении, но само во последните неколку години имаше сериозни инвестиции во развојот на технологии што би можеле да го користат. Главната предност на ториумот е тоа што може да произведе многу повеќе енергија од ураниумот – процените сугерираат дека ториумот има до 500 пати поголем енергетски потенцијал од ураниум-232, кој вообичаено се користи во нуклеарните централи.

Реакторите со ториум произведуваат помалку радиоактивен отпад, побезбедни и постабилни се и носат помал ризик од топење на јадрото. Дополнително, отпадот што се создава со неговото распаѓање е радиоактивен за пократок временски период, така што проблемот со долгорочно складирање на нуклеарниот отпад е значително намален.

За разлика од ураниумот, ториумот не може лесно да се користи за производство на нуклеарно оружје, што го прави поприфатлив од безбедносна перспектива. Конечно, ториумот е пообилен, поевтин за екстракција, а депозитите се порамномерно распоредени во светот.

Ториумот го има и во Европа, иако наоѓалиштата се помали од оние во Азија или Австралија. Во Европа најзастапен е во Норвешка, а значителни количини се откриени и во Финска, Шведска, Франција и во Португалија.

Поголемиот дел од ториумот во Европа се наоѓа во форма на моназитни песоци, кои често се појавуваат заедно со руди од ретка земја и титаниум. Норвешка е особено интересна бидејќи нејзините наоѓалишта се поврзани со големи наоѓалишта на ретки минерали во јужниот дел на земјата.

Иако Европа во моментот нема големи проекти за развој на реактори за ториум како Кина, интересот за ториумот расте токму поради тоа што нуди можност за користење на домашните ресурси за сигурно и стабилно снабдување со енергија, без зависност од увоз на ураниум или фосилни горива.