Свет
Кина пронајде извори на енергија доволни за 60.000 години

Кина објави дека направила голем чекор во потрагата по одржливи извори на енергија со откритието што може да го промени глобалниот енергетски пејзаж.
Имено, во рударскиот комплекс Бајан Обо, едно од најважните наоѓалишта на ретки минерали во светот, геолозите идентификувале огромни наоѓалишта на ториум – радиоактивен елемент, кој, според експертите, би можел да ги задоволи енергетските потреби на Кина во следните 60.000 години. Ова откритие од дури милион тони ториум многумина веќе го нарекуваат пресвртница во развојот на нуклеарната технологија и транзиција кон чиста енергија.
Откритието доаѓа во време кога Кина забрзано бара алтернативни извори на енергија за да ја намали зависноста од јаглен, да го стабилизира снабдувањето и да ги намали емисиите на стакленички гасови.
Бидејќи областите богати со ториум се мапирани на дури 234 локации во Кина, Пекинг одлучи да вложи напори во развојот на технологии што би можеле да ја направат основа за идните нуклеарни централи.
Ториумот е радиоактивен елемент, кој се наоѓа во природата во многу поголеми количини од ураниумот. Научниците го гледаа како можна замена за ураниумот во нуклеарните реактори со децении, но само во последните неколку години имаше сериозни инвестиции во развојот на технологии што би можеле да го користат. Главната предност на ториумот е тоа што може да произведе многу повеќе енергија од ураниумот – процените сугерираат дека ториумот има до 500 пати поголем енергетски потенцијал од ураниум-232, кој вообичаено се користи во нуклеарните централи.
Реакторите со ториум произведуваат помалку радиоактивен отпад, побезбедни и постабилни се и носат помал ризик од топење на јадрото. Дополнително, отпадот што се создава со неговото распаѓање е радиоактивен за пократок временски период, така што проблемот со долгорочно складирање на нуклеарниот отпад е значително намален.
За разлика од ураниумот, ториумот не може лесно да се користи за производство на нуклеарно оружје, што го прави поприфатлив од безбедносна перспектива. Конечно, ториумот е пообилен, поевтин за екстракција, а депозитите се порамномерно распоредени во светот.
Ториумот го има и во Европа, иако наоѓалиштата се помали од оние во Азија или Австралија. Во Европа најзастапен е во Норвешка, а значителни количини се откриени и во Финска, Шведска, Франција и во Португалија.
Поголемиот дел од ториумот во Европа се наоѓа во форма на моназитни песоци, кои често се појавуваат заедно со руди од ретка земја и титаниум. Норвешка е особено интересна бидејќи нејзините наоѓалишта се поврзани со големи наоѓалишта на ретки минерали во јужниот дел на земјата.
Иако Европа во моментот нема големи проекти за развој на реактори за ториум како Кина, интересот за ториумот расте токму поради тоа што нуди можност за користење на домашните ресурси за сигурно и стабилно снабдување со енергија, без зависност од увоз на ураниум или фосилни горива.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Фон дер Лајен: ЕУ има два можни пата пред себе

Во новиот геополитички контекст Европа се соочува со два пата по кои може да оди – да продолжи како досега или да го искористи моментот и да ги мобилизира огромните ресурси што ги има за одбрана на демократијата, нагласи претседателката на ЕК, Урсула фон дер Лајен, во писмото до лидерите на земјите членки на ЕУ.
„Има два можни пата пред нас. Првиот е да го поминеме овој период со усвојување менаџерски пристап, кој ни овозможува да дејствуваме на ситуацијата на теренот, во Украина или на друго место, поединечно или постепено“, им напиша Фон дер Лајен на лидерите на ЕУ пред вонредниот самит, кој ќе се одржи в четврток, посветен исклучиво на европската одбрана и на поддршката за Украина.
„Втората е да ја искористиме можноста, да ги мобилизираме огромните ресурси што ги има Европа, да го повикаме нашиот колективен дух да ја одбраниме демократијата. Верувам дека втората опција е нашиот единствен избор. Тоа е, во крајна линија, нашата цел“, се вели во писмото.
Taa вели дека втората опција бара ослободување на европскиот индустриски и производствен капацитет и негово фокусирање на безбедноста. „Безбедноста е она на што почива нашиот просперитет и од што зависи нашата слобода. Затоа мораме да воспоставиме пречка против оние што сакаат да ни наштетат“, се наведува во писмото.
Претседателката на Комисијата наведува дека Европа многу им е благодарна на Соединетите Американски Држави за поддршката и улогата што ја имаа за нивната безбедност во текот на децениите.
„Како претседателка на Комисијата, силните односи со САД се една од моите главни цели, билатерално и преку групата Г7“, посочува таа додавајќи дека контекстот во кој се наоѓаме денес радикално и драстично се менува.
„Темлите врз кои беше изграден целиот повоен европски политички и економски поредок се разнишани до срж. А кога европскиот поредок е разнишан, историјата нè учи дека целиот меѓународен систем може да се дестабилизира“, се наведува во писмото на Фон дер Лајен.
Во своето писмо до лидерите на земјите членки претседателката на Комисијата наведе план од пет точки за вооружување на Европа, кој може да мобилизира речиси 800 милијарди евра.
Најголем дел од оваа сума, околу 650 милијарди евра, би обезбедиле земјите членки од своите буџети, а преостанатите 150 милијарди би ги обезбедиле преку заедничко задолжување.
Свет
Руски политичар застрелан додека излегувал од кафуле

Рускиот политичар Николај Онишченко, началник на областа Завјаловски во регионот Алтај во централен Сибир, е убиен додека излегувал од кафуле. Истражниот комитет поведе кривична постапка, изјавија за новинарите руските истражни органи.
Од одделението додаваат дека во селото Завјалово е уапсен локален жител поради сомнение дека сторил кривично дело.
„Обвинителот на територијата, Алтај Антон Херман, гио стави под своја контрола расветлувањето на околностите и текот на кривичната истрага. По негова наредба, теренски обвинител работи на местото на настанот“, рече Марија Антошкана, помошник-обвинител од регионот.
Онишченко е роден на 8 август 1973 година. Тој беше избран на функцијата градоначалник на областа Завјаловски на територијата Алтај во октомври 2022 година. Пред тоа Онишченко работеше за руското Министерство за внатрешни работи.
Свет
Папата ги продолжува респираторната терапија и физиотерапијата без маска

Папата Франциско продолжи да прима респираторна терапија и физиотерапија без маска земајќи кислород преку канила откога вчера претрпе две епизоди на акутна респираторна инсуфициенција, соопшти денеска Ватикан.
Како што соопшти претходно денеска Ватикан, папата, кој беше хоспитализиран поради билатерална пневмонија, спиеше цела ноќ и продолжува да мирува и денеска.
Лекарите извадиле големо количество слуз, што се насобрало во неговите бели дробови, и направиле две бронхоскопии, при што со камера извадиле течност од неговите дишни патишта.