Свет
Климатолозите објавија мрачен извештај: „Ќе дојдеме до точката од која нема враќање“

Ограничувањето на долгорочното глобално затоплување на 2 Целзиусови степена, што е алтернативна цел на Парискиот договор за климата, во меѓувреме стана невозможно, според водечките експерти за климата.
Авторите на студијата, предводени од познатиот климатолог Џејмс Хансен, заклучија дека климата на Земјата е почувствителна на зголемување на емисиите на стакленичките гасови отколку што се мислеше, е објавено во списанието Environment: Science and Policy for Sustainable Development.
Амбициозното сценарио за климатски промени на панелот на ОН за климатски промени (IPCC), кое ѝ дава 50 отсто шанси на планетата да го ограничи затоплувањето под 2 Целзиусови степена до 2100 година, веќе не е возможно, рече Хансен на брифингот со новинарите.
Хансен е поранешен истакнат научник на НАСА, познат по тоа што во 1988 година на американскиот Конгрес му кажа дека има глобалното затоплување. „Целта од 2 степена е мртва“, нагласи тој. Хансен и неговите колеги тврдат дека количината стакленички гасови што веќе се ослободуваат во атмосферата со согорувањето на фосилните горива значи дека е загарантирано поголемо затоплување.
Температурите во наредните години ќе бидат 1,5 Целзиусов степен или повеќе над прединдустриските нивоа, што ќе биде поразително за коралните гребени и ќе предизвика посилни бури, а до 2045 година тие ќе се зголемат речиси 2 Целзиусови степена.
Научниците проценуваат дека топењето на поларниот мраз и приливот на слатка вода во северен Атлантик ќе предизвика нарушување на главната океанска струја AMOC во рок од 20 до 30 години.
Струите носат топлина на различни делови на планетата, како и хранливи материи важни за животот во океанот.
Неговото нарушување „ќе предизвика големи проблеми, вклучително и покачување на нивото на морето за неколку метри, така што го опишуваме колапсот на AMOC како точка од која нема враќање“, се наведува во студијата.
Во Парискиот климатски договор од 2015 година, земјите се согласија да се стремат да го ограничат глобалното затоплување на 1,5 степени Целзиусови над прединдустриските нивоа до крајот на векот.
Научниците заклучија дека овој праг е критичен за спречување нарушување на големите океански струи, брзото топење на вечниот мраз на север и колапсот на тропските корални гребени.
Целта од 1,5 Целзиусов степен веќе е надмината во последните две години, покажуваат податоците на „Коперник“, европскиот систем за следење на климата, иако Парискиот договор зборува за долгорочен тренд со децении.
Глобалното затоплување од 2 Целзиусови степена би имало уште поголеми последици, вклучително и неповратно губење ледени плочи, планински глечери и снег, морски мраз и вечен мраз.
Авторите признаа дека резултатите од истражувањето изгледаат мрачно, но тврдат дека е потребна искреност за промена.
„Нема да им помогнеме на младите ако не сме реални во процените за климата и ако не укажеме на неефикасноста на сегашните политики за ограничување на глобалното затоплување“, предупредија тие.
„Денес, со растечките кризи, вклучително и глобалните климатски промени, дојдовме до точка каде што мораме да го решиме проблемот со сопствените интереси“, додаваат тие нагласувајќи дека сепак се оптимисти за иднината.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Светот во исчекување: Трамп и Путин разговараат по телефон, Зеленски чека

Телефонскиот разговор меѓу американскиот и рускиот претседател, Доналд Трамп и Владимир Путин, започна, објави CBS, повикувајќи се на функционер на Белата куќа.
Претходно, американскиот портал „Аксиос“, повикувајќи се на извор, објави дека двајцата лидери ќе разговараат по телефон.
Според написите, темата на разговорот ќе биде конфликтот во Украина.
Разговорот се одржува еден ден пред Трамп да го угости украинскиот претседател Володимир Зеленски во Белата куќа.
Трамп и Зеленски ќе разговараат за можноста Украина да добие ракети со долг дострел Томахавк.
Белата куќа не одговори веднаш на барањето за коментар.
Трамп минатата недела изјави дека му објаснил на Зеленски дека може да му постави нов ултиматум на Путин: „или Русија ќе започне сериозни мировни преговори, или Украина ќе добие „томахавки“.“
Фото: принтскрин
Свет
Европратеници: Да се забрани користењето на социјалните мрежи за деца под 16 години без согласност од родителите

Членовите на Европскиот парламент предложија да се воведе забрана за користење на социјалните мрежи без согласност од родителите за деца под 16 години во Европската Унија и побараа построги мерки за заштита на малолетниците на Интернет.
Денес беше објавена анкета, според која две третини од младите луѓе на возраст меѓу 15 и 24 години ги користат социјалните мрежи за информации за социјални и политички вести, додека 78 проценти од нив изјавиле дека барем понекогаш се изложени на дезинформации.
Комитетот на Европскиот парламент за внатрешен пазар и заштита на потрошувачите денес усвои извештај во кој се изразува загриженост поради неуспехот на големите онлајн платформи соодветно да ги заштитат малолетниците и се предупредува на ризици поврзани со зависност, ментално здравје и изложеност на нелегална и штетна содржина.
Европратениците предложија минималната возраст за пристап до социјалните мрежи, платформите за споделување видеа и придружниците на вештачката интелигенција во ЕУ да биде 16 години, освен ако родителите не одобрат, и најмалку 13 години за пристап до која било социјална мрежа.
Пратениците исто така бараат забрана за штетни технологии и практики што предизвикуваат зависност или личат на коцкање и други мерки за подобра заштита на децата на интернет.
Европскиот парламент ќе гласа за овие препораки на пленарната седница на крајот на ноември.
Според најновото истражување на Евробарометар објавено денес, младите луѓе се информираат претежно преку социјалните мрежи, а повеќето од нив знаат дека се изложени на дезинформации и лажни вести.
Резултатите покажуваат дека две третини од испитаниците од сите возрасни групи користат традиционални медиуми за секојдневно следење на општествените и политичките актуелности, а 59 проценти од испитаниците користат други дигитални извори како што се социјалните мрежи, онлајн информативните портали, платформите за стриминг, блоговите.
Во однос на изворите на информации, 71 процент изјавиле дека добиваат информации за општествените и политичките прашања преку телевизијата, 43 проценти рекле радио, 41 процент печатени весници и списанија или нивните онлајн верзии, а 40 проценти користат пребарувачи и социјални мрежи.
Анкетата покажа дека 42 проценти од испитаниците веруваат дека телевизијата станала поважна како извор на информации во последната година, додека една четвртина велат дека важноста на социјалните мрежи како што се Фејсбук, Инстаграм, ТикТок, Икс е зголемена.
Две третини од учесниците во истражувањето веруваат дека барем понекогаш биле изложени на дезинформации или лажни вести, но повеќето од нив (61 процент) се убедени дека можат да препознаат дезинформации.
Фото: принтскрин
Свет
Орбан: Европа мора да преговара со Русија, а не да чека на Америка

Унгарскиот премиер Виктор Орбан упати апел до европските лидери, предупредувајќи дека „ризикот Европа да биде вовлечена во конфликтот е поголем денес отколку во кое било време од почетокот на војната во Украина“. Орбан рече дека е крајно време Европската Унија да ја промени својата политика и да започне директни преговори со Русија, наместо да чека исход од американско-руските договори.
„Мирот бара трпение, сила и понизност. Европа мора да го промени својот став“, напиша унгарскиот премиер на социјалната мрежа X, додавајќи дека сегашната политика на Брисел е деструктивна за континентот.
„Наместо ароганција и поттикнување бесконечна војна, ни требаат преговори со Русија. Само дијалогот може да донесе мир на нашиот континент“, рече Орбан, придружувајќи ја својата објава со симболот на мировниот гулаб.
Зборувајќи подоцна на пленарната седница на Унгарската постојана конференција (MAERT) во Будимпешта, Орбан оцени дека прашањето за војната и мирот во Украина е најитното прашање на европската политика, особено за земјите од Карпатскиот басен.
„Европа мора да преговара со Русија за да постигне мирен договор и да изгради нова европска безбедносна архитектура“, рече Орбан. „Тоа не смее да биде прашање што ќе го решат други – Европа мора да преземе одговорност и да зборува со свој глас“.
Според него, унгарскиот предлог за решение е јасен: дипломатски пат, а не ескалација.
„Иако Украина е клучно прашање во секој договор, таа не е најважна. Потребна е поширока европска дискусија за прашањата за оружјето, големината на армиите и безбедносниот систем со механизми за следење“, нагласи Орбан, додавајќи дека некои од претходните договори за контрола на оружјето веќе се грубо прекршени.
Унгарскиот премиер претходно ги критикуваше европските лидери за она што го нарекува „штетна комбинација од ароганција и потчинување на интересите на другите луѓе“, нагласувајќи дека политиката на санкции и поддршка за бесконечна војна мора да се заврши во корист на мирот и стабилноста во Европа.
Фото: принтскрин