Свет
Командант на НАТО: Милијарда луѓе се изложени на ризик поради подморските војувања

Безбедноста на речиси милијарда луѓе во Европа и во Северна Америка е загрозена поради руските обиди да таргетира ранлива подводна инфраструктура, вклучувајќи ветерници, цевководи и енергетски кабли, предупреди командант на НАТО, пишува „Гардијан“.
Адмирал Дидие Малетер, заменик-командант на Сојузничката поморска команда на НАТО (Марком), рече дека мрежата на подводни кабли и цевки од која зависат европската моќ и комуникациите не се изградени за да ја издржат хибридната војна што ја води Москва.
„Целата наша економија под морето е загрозена. Ние не сме наивни и земјите од НАТО работат заедно“, рече тој.
Тој го изјави ова по два случаја на сомнителна саботажа на гасоводот на Балтикот во последните 18 месеци. Првин на „Северен тек 1 и 2“ во септември 2022 година, а потоа на „Балтикконекторот“ во октомври минатата година. И покрај опсежните истраги во повеќе држави, и двете остануваат нерешени иако Финска во декември рече дека сè укажува дека кинескиот брод намерно го оштетил „Балтикконекторот“ со своето сидро.
Малетер рече дека тој самиот поминал „повеќе од илјада дена под морето“, дека животната средина е драматично променета откога голем дел од сегашната инфраструктура првпат беше развиена од приватниот сектор оставајќи го крајно ранлив.
„Тие не знаеја дека таквата хибридна војна ќе се развие толку бргу. Повеќе од 90 отсто од интернетот е под морето. Сите наши врски меѓу САД, Канада и Европа се пренесуваат под морето, така што има многу ранливости“.
И покрај зголемената улога на офшор-енергијата на ветерот во исполнувањето на климатските цели, инфраструктурата сè уште има „системски ранливости“, рече тој. Поморските ветерни електрани ќе мора да се зголемат 25 отсто до 2050 година за да ги исполнат целите на ЕУ за капацитет за енергија од ветер, според индустриското здружение WindEurope, а администрацијата на Бајден сака да распореди 30.000 мегавати по должината на брегот на САД до 2030 година.
„Мораме да бидеме заштитени и добро снабдени со нашата витална подморска инфраструктура“, рече Малтере.
Сепак, дури и со значително присуство беше невозможно НАТО да го заштити секој дел од подводната инфраструктура, рече тој, а примарната одговорност е на нациите да ја заштитат сопствената инфраструктура. Способноста да се идентификуваат актерите зад хибридните напади е од витално значење, рече Малетер, но призна дека тоа може да биде предизвик.
Додавањето на Финска во флотата на НАТО минатата година, а од неодамна и Шведска, која стана полноправна членка на НАТО во март, се смета за особено важно за заштита на Балтикот и Арктикот. Искуството на Шведска во двата региона „веднаш ќе ја зголеми способноста на НАТО да открие и одвраќа каква било регионална агресија“.
„А кога зборуваме за агресија, очигледно мислиме на Русија“, додаде Малетер.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
LG подготвува решенија за ладење на центри за податоци за вештачка интелигенција во Саудиска Арабија

Јужнокорејската компанија LG Electronics објави дека потпишала договор со инженерската фирма DATAVOLT за развој на решение за ладење за нов центар за податоци за вештачка интелигенција во Саудиска Арабија.
Центарот за податоци ќе биде изграден во Оксагон, индустрискиот центар на амбициозниот проект Saudi NEOM City.
Според меморандумот за разбирање, LG ќе испорачува технологии за термичко управување, вклучувајќи големи „ладилници“ и системи за дистрибуција на течноста за ладење.
Јужнокорејската компанија забележува дека партнерството е усогласено со пошироката стратегија „One LG Solution“, која ја користи експертизата од сите подружници на LG Group и отвора врата за соработка со LG Energy Solution за системи за батерии и LG CNS за дизајн, изградба и работење на центри за податоци.
DATAVOLT е со седиште во Саудиска Арабија и се фокусира на изградба на масивни центри за податоци напојувани од обновлива енергија и алтернативни горива. Се очекува центарот за податоци со вештачка интелигенција во Оксагон да биде меѓу најголемите и најсофистицираните во Саудиска Арабија.
Коментирајќи го договорот со DATAVOLT, извршниот директор на LG Electronics, Вилијам Чо, го истакна „огромниот потенцијал на Блискиот Исток и Африка“.
Блискиот Исток нуди богатство од деловни можности за владите и компаниите благодарение на реструктуирањето на индустријата и големите проекти за развој, додаде Чо.
фото: принтскрин
Свет
(Видео) Воз удри во автобус во Мексико Сити, најмалку осум мртви: објавена е снимка

Воз се судри со двокатен автобус северозападно од Мексико Сити рано наутро во понеделник по локално време, при што загинаа најмалку осум лица, а 45 се повредени, соопштија властите.
Агенцијата за цивилна заштита на државата Мексико на Икс соопшти дека службите за итни случаи сè уште се на местото на несреќата во индустриска зона.
Не се објавени детали за тоа како се случила несреќата.
MEXICO CITY (AP) — A train slammed into a double-deck bus northwest of Mexico City early Monday, killing at least eight people and injuring 45, authorities said. pic.twitter.com/uJ0sJRLqRq
— AZ Intel (@AZ_Intel_) September 8, 2025
Снимката од безбедносните камери од железничката несреќа се појави на социјалните мрежи.
фото: принтскрин
Европа
Ќе се обидеме сами да произведеме патнички авион со широк труп, велат Русите

Русија планира да развие сопствен патнички авион со широк труп, бидејќи плановите за заедничко производство со Кина сè уште не се спроведени, изјави шефот на Ростек, Сергеј Чемезов.
„Кинезите одлучија дека засега ќе го произведуваат сами. Ќе се обидеме и ние да произведуваме наш сопствен авион. Откако ќе го произведеме моторот PD-35, ќе изградиме наш сопствен авион со широк труп“, им рече Чемезов на новинарите во Самара.
Русија и Кина разговараа за заедничкиот развој на руско-кинескиот широкотрупен патнички авион CR929 и во 2014 година потпишаа договор за соработка. Основана е Кинеско-руската меѓународна корпорација за комерцијални авиони (CRAIC), која стана главен оператор на проектот.
Комерцијалните испораки требаше да започнат по 2025 година, но пандемијата на Ковид ги принуди партнерите да го одложат рокот за 2028 или 2029 година. Нова пречка беа западните санкции врз Русија, кои го променија форматот на соработка. Кина го презеде проектот, а Русија стана договорен производител само на одредени делови од авионот.
„Го променивме форматот на учество во проектот, па затоа се потребни соодветни промени и во меѓувладините документи. Со други зборови, приближно како во проектот за хеликоптери, односот ги вклучува клиентот и подизведувачот“, објасни првиот вицепремиер на Русија Денис Мантуров пред новинарите во мај 2024 година.
фото: принтскрин