Европа
Кримските артефакти да ѝ бидат вратени на Украина, одлучи холандскиот Апелациски суд

Холандскиот Апелациски суд денеска донесе одлука за случајот со кримските уметнички дела од голема вредност и пресуди тие да ѝ бидат вратени на Украина.
Станува збор за дела шото биле изложени во Холандија кога Русија го анектира полуостровот Крим во 2014 година.
Меѓу артефактите се и скитски свечен шлем направен од чисто злато од 4 век пр. н.е. и златен украс за вратот од 2 век од нашата ера, при што секој артефакт тежи повеќе од еден килограм.
Станува збор за предмети што биле изложени во музејот „Алард Пирсон“ во Амстердам во 2014 година во времето кога Русија го присвои Крим.
Четири музеи од Крим побараа колекцијата да се врати, но Украина тврдеше дека е нејзина државна сопственост.
Судот во 2016 година донесе одлука водејќи се од правилото на УНЕСКО дека уметничките дела треба да им се вратат на суверените држави, а бидејќи Крим не е суверена држава, Украина треба да одлучи каде ќе се вратат делата по што Русија поднесе жалба на таа пресуда.
Апелацискиот суд делумно ја промени одлуката на понискиот суд во 2019 година наоѓајќи дека тој погрешно пресудил оти само владите може да прогласуваат предмети за културно наследство.
Универзитетот во Амстердам, сопственик на музејот „Алард Пирсон“, најави дека музејот ќе продолжи да ги чува предметите додека не се решат процедурите за сите жалби.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Макрон: Не смееме да бидеме американски вазали

Францускиот претседател Емануел Макрон изјави дека Европа мора повторно да развие вкус за ризик амбиција и моќ и да ја отфрли зависноста од Соединетите Американски Држави, пренесува BFM TV.
Изјавите на Макрон доаѓаат во време на големи геополитички промени, додека Доналд Трамп ја доведува во прашање актуелната политика на САД кон Украина и Русија и ја преоценува неговата посветеност на трансатлантската безбедност.
Говорејќи за време на дводневната посета на Португалија, Макрон истакна дека Европа мора да биде пообединета и посилна од кога било и да преземе одлучувачки чекори во технолошкиот, индустрискиот и во одбранбениот сектор.
„Гледам многу луѓе во Европа, кои велат: Мораме да бидеме добри со Американците, ова ќе помине“, рече Макрон во изјавата што ја пренесе BFM TV.
Но тој додаде дека покорувањето не е решение предупредувајќи ја Европа дека не смее да западне во вазални односи. Неговата изјава доаѓа во контекст на европските дискусии за зголемување на трошоците за одбрана за зајакнување на сопствените капацитети и поддршка на Украина.
Посетата на Макрон на Португалија следува по неговото патување во Вашингтон, каде што се обиде да го убеди Трамп да се посвети на безбедносните гаранции за Украина по војната. Според извори од ЕУ, францускиот претседател не успеал да добие јасни ветувања од Трамп, а неименуван европски функционер ја опишал неговата посета како губење време, пишува „Политико“.
Иако овој геополитички контекст е нов, Макрон долго време се залага за стратешка автономија на Европа и нејзина независност од американското влијание. Додека поддршката на САД за Украина станува сè понеизвесна, Макрон и британскиот премиер Кир Стармер ја водат иницијативата за испраќање европски мировни сили за следење на евентуалниот прекин на огнот во Украина.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски денеска ќе се состане со Трамп во Вашингтон, каде што се очекува да разговараат за можните американски безбедносни гаранции за Украина и да потпишат рамковен договор за украинските минерали и други ресурси.
Европа
Русите ја нападнаа Украина со повеќе од 200 дронови

Украинската војска објави дека соборила 107 од 208 беспилотни летала лансирани од Русија во текот на ноќта во нов масивен напад. Според војската, уште 97 беспилотни летала биле „изгубени“ поради електронско заглавување, што значи дека украинските сили можеле да ги пренасочат или оневозможат преку други методи.
Деновиве Русија значително го зголеми бројот на беспилотни летала што ги користи против Украина – Володимир Зеленски изјави дека непосредно пред третата годишнина од војната биле лансирани 267 дронови, додека во последните три дена Москва ја нападна Украина со вкупно 551 беспилотно летало.
Во меѓувреме, во рускиот напад со употреба на клизни бомби врз градот Костијантинивка загинаа најмалку пет лица, рече регионалниот гувернер.
Европа
Русите тврдат дека Украинците се обиделе да го убијат кримскиот митрополит во Москва

Руската Федерална служба за безбедност (ФСБ) денеска соопшти дека спречила обид на украинското воено разузнавање да го убие Тихон Шевкунов, кримскиот митрополит на Руската православна црква во Москва. На ова тврдење немаше итна реакција од Киев, објави „Ројтерс“.
Шевкунов, кој со години во руските медиуми беше опишуван како исповедник на Путин – тврдење што ниту го потврди ниту го демантира – одржува јавно познанство со рускиот претседател Владимир Путин од крајот на 90-тите, а Кремљ претходно изјави дека Шевкунов и Путин добро се познаваат.
Во 2023 година тој беше назначен за митрополит на Крим станувајќи еден од највисоките функционери на Руската православна црква на полуостровот што Русија го анектира од Украина во 2014 година.
ФСБ во соопштението наведе дека уапсиле Русин и Украинец во врска со заговорот и дека е запленета импровизирана експлозивна направа. Дополнително, наведуваат дека и двајцата осомничени го признале заговорот за атентатот.
Тие додадоа дека двајцата мажи, за кои тврдат дека биле регрутирани од Украина преку апликацијата „Телеграм“, го планирале обидот за атентат од средината на 2024 година и имале намера да го убијат Шевкунов во Москва.
Украина ја презеде одговорноста за серијата атентати во Русија од почетокот на војната во 2022 година вклучувајќи ги и оној на прорускиот украински блогер Владлен Татарски во април 2023 година и на шефот на руските сили за нуклеарна, биолошка и хемиска заштита, Игор Кирилов, во декември 2024 година.