Свет
Лидерите на НАТО на состанок во Вашингтон – во фокус Бајден и Орбан, Зеленски ќе бара повеќе оружје

Лидерите на НАТО денеска ќе се состанат во Вашингтон на самит со цел да покажат цврст став кон Русија и поддршка за Украина, но средбата би можела да се одржи во сенка на борбата на американскиот претседател Џо Бајден за политички опстанок, пишува француската новинска агенција АФП.
81-годишниот лидер ќе се обиде да ги искористи трите празнични свечености по повод 75-годишнината на НАТО за да ги увери сојузниците во неговата способност да владее додека се зголемуваат повиците за негово откажување од кандидатурата за втор претседателски мандат.
Бајден досега му пркоси на притисокот од некои во неговата партија да се повлече по катастрофалниот дебатен настап со ривалот Доналд Трамп минатиот месец, во кој се чинеше уморен и збунет, ги поттикна стравувањата дека нема ментална острина и физичка подготвеност да служи нов мандат.
„Нашите сојузници гледаат на американското раководство“, рече Бајден во интервјуто во понеделникот.
„Што мислите, кој друг би можел да се засили и да го направи ова? Го проширив НАТО. Го зајакнав НАТО“, рече.
Финска и Шведска му се приклучија на НАТО во 2023 година.
Додека сомнежите се вртат околу Бајден, остатокот од 32-члената алијанса нервозно гледа на можното враќање на Трамп во Белата куќа по изборите во ноември.
Во кампањата Трамп се заканува дека ќе го уништи принципот на меѓусебна самоодбрана, кој е во основата на НАТО од неговото основање по Втората светска војна.
Но, не се само Соединетите Американски Држави, кои се соочуваат со политички прашања.
Францускиот претседател Емануел Макрон пристигнува додека расте поддршката за десничарите во земјата, новиот британски премиер Кир Стармер го прави своето прво меѓународно појавување и унгарскиот премиер Виктор Орбан пристигнува по многу критикуваната средба со рускиот лидер, Владимир Путин.
Додека се борат со минското поле на американската политика, лидерите на НАТО ќе мора да покажат дека тоа не ги оддалечило од реалноста на бојното поле во Украина.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски ќе се појави на самитот очекувајќи да обезбеди дополнителни напредни системи за противвоздушна одбрана „Патриот“, од кои со месеци бара од сојузниците да ѝ помогнат на Украина да ги одбие руските напади.
Ранливоста на неговата земја разурната од војна од проектилите на Москва беше сурово потврдена со нападот во понеделникот врз детската болница во Киев.
„Би сакал да слушнам од нашите партнери поголема цврстина и посилен одговор на ударот што Русија уште еднаш го зададе“, рече Зеленски за време на посетата во Полска пред да замине за Вашингтон.
Ветувањето дека ќе добие повеќе оружје ќе биде најголемата победа за украинскиот лидер додека неговите сили се борат да се одржат две и пол години по руската инвазија.
Без детали, Бајден во понеделникот вети дека тој и сојузниците во НАТО ќе објават „нови мерки за зајакнување на воздушната одбрана на Украина за заштита на нејзините градови и цивили од руски напади“.
Загрижени за пристапот на НАТО кон војната со Русија, САД и Германија ги прекинаа сите разговори за јасна покана до Украина да се приклучи на нивниот сојуз.
Членките на НАТО ќе ветат дека ќе продолжат да ја поддржуваат Украина со брзината што ја правеа досега од почетокот на руската инвазија, со приближно 40 милијарди евра годишно најмалку уште една година.
Исто така, алијансата ќе се согласи да преземе од американската војска поголема контрола врз координацијата на испораките на оружје за Украина во обид да помогне да се заштити снабдувањето од какви било промени во Вашингтон.
Во обид да испрати јасна порака дека европските сојузници прават повеќе за зајакнување на одбранбените напори, НАТО ќе објави зголемени трошоци во алијансата.
Оваа година 23 од 32-те членки на алијансата треба да ја исполнат целта на НАТО за трошење два отсто од домашниот бруто-производ на своите воени сили во споредба со само три земји пред десет години.
Улф Кристерсон, шведскиот премиер, ќе ја претставува својата земја на првиот самит на НАТО по влегувањето на земјата во алијансата во март.
Пред патувањето Кристерсон рече дека Шведска целосно ја поддржува идејата дека иднината на Украина е во НАТО.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп за царините: Имам потенцијални договори со Индија, Јужна Кореја и Јапонија

Претседателот Доналд Трамп изјави денеска дека има потенцијални трговски договори со Индија, Јужна Кореја и Јапонија, бидејќи се обидува да ја претвори својата тарифна политика во трговски договори.
Во градското собрание на телевизиската мрежа „Њуз нејшн“, Трамп на прашањето кога ќе објави договори со тие три земји, одговори дека има потенцијални договори со нив.
На 2 април 2025 година, американскиот претседател Доналд Трамп го прогласи „Денот на ослободувањето на американската индустрија“, со што го означи почетокот на новата фаза од воведувањето на широки царини, што тој го опиша како обновување на американскиот економски суверенитет. Истиот ден, неговата администрација објави универзална царина од 10 отсто за целиот увоз, како и дополнителни, високи царини за кинески стоки, вклучувајќи електроника, машини и фармацевтски состојки.
Овие мерки предизвикаа бран на загриженост кај американските трговски партнери, но отворија и простор за преговори со клучните азиски земји кои сакаат да бидат изземени од построги царини.
Изјавата на Трамп за потенцијални договори со Индија, Јужна Кореја и Јапонија доаѓа токму во тој контекст – како сигнал дека сојузниците би можеле да бидат наградени со поповолни услови доколку се согласат со барањата на САД, како што е поголем пристап до американските фармацевтски производи и автомобилски производи или построго почитување на правата на интелектуална сопственост.
Сè уште не е познато во која фаза се овие преговори, но Трамп ја користи оваа најава за да покаже дека неговата агресивна царинска политика не е изолирана закана, туку преговарачка алатка со која се обидува да добие билатерални отстапки без да помине низ мултилатерални трговски форуми како што е СТО.
Свет
Шефот на Пентагон му се закани на Иран: Знаеме точно што правите, ќе се соочите со последици

Американскиот министер за одбрана Пит Хегсет го предупреди Иран дека ќе се соочи со последици за поддршката на Хутите, група која го контролира северен Јемен и напаѓа бродови во Црвеното Море во знак на солидарност со Палестинците.
Предупредувањето на Хегсет доаѓа откако САД повторно ги отвораат преговорите со Иран за неговата нуклеарна програма. Американските и иранските преговарачи повторно ќе се сретнат во сабота во Рим.
Подоцна, Хегсет, на неговиот личен „Икс“ профил, ја објави пораката на Доналд Трамп од март, во која американскиот претседател рече дека ќе го смета Иран одговорен за какви било напади извршени од Хутите.
Иранскиот лидер претходно изјави дека јеменските Хути дејствуваат независно. Соединетите Американски Држави извршија напади врз повеќе од 1.000 цели откако ги засилија нападите против групата во март.
Војската на САД во последните недели ги зголеми своите ресурси за да го зајакне Блискиот Исток. Пентагон распореди шест бомбардери Б-2 на островот Диего Гарсија во Индискиот Океан, кој според експертите е идеална позиција за операции на Блискиот Исток.
Покрај тоа, САД во моментов имаат два носачи на авиони на Блискиот Исток и преместија системи за противвоздушна одбрана од Азија во регионот.
Свет
(Видео) Руски напад врз Одеса

Во напад на руски дронови врз Одеса во текот на ноќта загинаа две лица, а пет беа ранети, соопшти гувернерот на регионот Олех Кипер.
Во нападот избувнале бројни пожари, а оштетени се станбени згради и училиште.
росія завдала масштабного удару по Одесі. Пошкоджені багатоповерхівки, школа, супермаркет, авто. Загинули 2 людини, ще 15 отримали травми. Спалахнули пожежі, евакуйовано понад 200 мешканців.
ДСНС розгорнула пункт незламності, працюють психологи та рятувальники. pic.twitter.com/QFuFasm3jt— DSNS.GOV.UA (@SESU_UA) May 1, 2025
„Во нападот загинаа две лица, а петмина се повредени. Лекарите им ја пружаат сета потребна помош на повредените“, објави Кипер.
Тој извести дека на терен се поставени шатори за помош на повредените и дека пожарникарите ги гаснат пожарите кои избувнале на повеќе места во градот.