Свет
Вирусот добива ново име – „Да бев мајмун, би протестирал, тоа навистина не е мајмунска болест“

Мајмунските сипаници наскоро би можеле да добијат ново име бидејќи постоечкото поттикнува дискриминација и стигматизира.
Светската здравствена организација минатата недела објави дека работи со „партнери и експерти од целиот свет за да го преименува името на вирусот на мајмунските сипаници и неговите соеви“.
Овие соеви се особено контроверзни бидејќи се именувани по африканските региони.
Минатата година СЗО одлучи да ги именува сите варијанти на Ковид по буквите од грчката азбука за да не ги стигматизира местата каде што првпат се појавија.
Само неколку дена пред СЗО да објави дека ќе го промени името на мајмуните сипаници, група научници во јавно писмо повикаа на „итна потреба да се воведе недискриминаторска и нестигматизирачка номенклатура“ на вирусот.
Во писмото, потпишано и од неколку африкански научници, конкретно се предупредува на „западноафриканските“ и „централноафриканските“ соеви на вирусот мајмунски сипаници. Оваа година се пријавени повеќе од 2.100 заразени со мајмунски сипаници, од кои 84 отсто се во Европа, 12 отсто во Северна и Јужна Америка и само три отсто во Африка.
Тоа не е мајмунска болест
Ојевеле Томори, виролог на Универзитетот Redeemer во Нигерија, поддржува промена на името на видовите на мајмунски сипаници.
„Дури и називот мајмунски сипаници е погрешен“, изјави тој за АФП. „Да бев мајмун, би протестирал. Тоа навистина не е мајмунска болест“.
Вирусот е наречен така затоа што бил откриен меѓу мајмуните во данска лабораторија во 1958 година, но луѓето главно биле заразени со него од глодари. Постоечката епидемија е невообичаена во смисла дека се шири исклучиво преку контакт човек на човек“, вели Оливие Рестиф, епидемиолог од Кембриџ.
„И затоа е фер да се каже дека постоечката епидемија има малку врска со Африка, исто како што брановите Ковид и неговите варијанти имаат малку врска со азиските лилјаци, од каде што првично потекнуваше“, додаде тој.
Стигматизација на Африка
За промената на името се согласува и Мозес Џон Бокари од Универзитетот Нјала во Сиера Леоне. „Мајмуните најчесто се поврзуваат со Африка“, рече тој.
„Дополнително, постои долга и темна историја на споредување на црнците со мајмуните. Ниту едно име на болеста не треба да биде поттик за тоа“. Рестиф нагласува дека оваа дебата е „дел од поширокото прашање за стигматизирање на Африка како извор на болести“.
„Го видовме ова со ХИВ во 1980-тите и за време на епидемијата на ебола во 2013 година“, изјави тој за АФП.
СЗО ќе објави нови имиња за мајмунските сипаници што е можно поскоро, рече првиот човек на организацијата, Тедрос Аданом Гебрејесус.
Светската здравствена организација во саботата одлучи дека болеста, иако причина за загриженост, сепак не претставува глобална здравствена криза.
„Длабоко сум загрижен за епидемијата на мајмунски сипаници, тоа е очигледно закана што се развива и моите колеги и јас внимателно ја следиме“, рече Тедрос
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Папата апелира за траен прекин на огнот во Газа и ослободување на заложниците

Папата денес упати силен апел до глобалната заедница да го прекине речиси двегодишниот конфликт меѓу Израел и Хамас повикувајќи на траен прекин на огнот, ослободување на заложниците во Газа и обезбедување хуманитарна помош.
„Уште еднаш упатувам силен апел да се прекине конфликтот во светата земја, кој предизвика толку многу терор, уништување и смрт“, рече папата на својата неделна аудиенција во Ватикан.
„Барам ослободување на сите заложници, постигнување траен прекин на огнот, олеснување безбеден влез на хуманитарна помош и целосно почитување на меѓународното хуманитарно право“, рече тој.
Папата не ги именува Израел или палестинската милитантна група Хамас, но рече дека меѓународното право бара „обврска за заштита на цивилите, забрана за колективно казнување, неселективна употреба на сила и присилно раселување на населението“.
Фото: принтскрин
Свет
Стаб: Само притисок може да ја принуди Русија да преговара

Финскиот претседател Александар Стаб изјави дека е потребно да се изврши силен притисок врз Русија за да се постигне напредок во наоѓањето мирно решение за конфликтот во Украина.
По телефонскиот разговор со украинскиот претседател Володимир Зеленски, Стаб напиша на социјалната мрежа X дека „се спроведува планот за сигурна поддршка на безбедноста на Украина“ нагласувајќи дека Киев е подготвен за мир, а „Русија само чека време“.
„Мора да извршиме притисок врз Русија да седне на преговарачка маса“, рече финскиот претседател додавајќи дека Хелсинки, заедно со своите партнери, ќе продолжи да се стреми кон „праведен мир за Украина“.
Еден ден претходно Стаб истакна дека рускиот претседател Владимир Путин не може да биде убеден во мирот преку Западот, туку преку влијанието на земјите од Истокот, кои одржуваат трговски врски со Москва. Затоа предложи воведување тарифи против земјите што ја продолжуваат економската соработка со Русија.
Финскиот претседател исто така изрази надеж дека „трпението на американскиот претседател Доналд Трамп со Москва набргу ќе истече“ нагласувајќи дека само нови санкции и царини може да ја принудат Русија да го прекине конфликтот.
Фото: принтскрин
Европа
(Видео) Украинци: Експлодира главниот нафтовод што ја снабдува Москва

Главниот нафтовод што испорачува нафтени деривати во Москва експлодира во рускиот регион Рјазан, дознава „Укринформ“ од извор во Одбранбена разузнавачка служба на Украина (ДИУ).
Според нив, вчера се случила силна експлозија на нафтоводот „Рјазан-Москва“, еден од главните правци за снабдување на руската престолнина со нафтени производи.
Според извори на ДИУ, откога локалните канали на „Телеграм“ во Рјазан пријавија гласна експлозија на дел од цевководот, избувна голем пожар. Пожарникарите и амбулантните возила беа испратени во рок од неколку часа за да го изгаснат пожарот, објави „Укринформ“.
An explosion reportedly hit the Ryazan-Moscow oil pipeline on August 26, one of the key fuel supply routes to the Russian capital. The pipeline, repurposed in 2018 by Transneft to transport gasoline—also used by Russia’s military—is now out of operation, RBC-Ukraine reports. pic.twitter.com/qF3Yz4M60X
— NOELREPORTS 🇪🇺 🇺🇦 (@NOELreports) August 27, 2025
Жителите пријавија дека полицијата и други тимови се во областа на селото Божатково во регионот Рјазан работејќи на отстранување на последиците од експлозијата и пожарот.
Според украинските медиуми, од 2018 година овој цевковод е пренаменет за снабдување со бензин на компанијата „Транснефт“, која исто така снабдува гориво и за руската војска.
Според ДИУ, инцидентот предизвикал протокот на нафтени производи кон Москва да биде суспендиран на неодредено време.
фото: принтскрин