Свет
„Многу сум незадоволен од Шпанија“ – Трамп најави санкции поради одбранбените издвојувања
Претседателот на САД, Доналд Трамп, во вторникот се закани дека ќе воведе царини за Шпанија поради нејзините ниски трошоци за одбрана, нарекувајќи го одбивањето на Мадрид да ги исполни критериумите на НАТО „неверојатно непочитување“.
Овие критики доаѓаат во време на постојаните напори на Вашингтон европските сојузници да преземат поголема одговорност за сопствената безбедност и да станат помалку зависни од американската воена моќ, пишува „Политико“.
„Многу сум незадоволен од Шпанија. Тие се единствената земја што не го зголемила својот удел на 5 проценти. Секоја друга земја во НАТО го зголемила својот удел на 5 проценти“, изјави Трамп пред новинарите во Белата куќа, додавајќи дека смета дека потегот на Шпанија е многу лоша работа за НАТО.
Во своите најостри забелешки на оваа тема досега, тој ги најави и можните последици: „Размислувам да им наметнам трговска казна (на Шпанија) преку царини поради она што го направија“.
Трамп посочи дека Шпанија ги сфаќа своите обврски лесно бидејќи се потпира на безбедносните гаранции што ги дава нејзината географска локација во јужна Европа, велејќи дека земјата добива заштита едноставно поради начинот на кој се наоѓа.
Проблемот беше дополнително усложнет од шпанскиот премиер Педро Санчез, кој претходно оваа година изјави дека Москва не претставува директна безбедносна закана за неговата земја, што предизвика незадоволство кај другите членки на ЕУ, особено оние што граничат со Русија и Украина.
Минатата недела, Трамп ја нарече Шпанија „заостаната земја“, па дури и предложи нејзино исклучување од НАТО, иако не постои механизам за таков потег во рамките на алијансата. „Можеби треба да ги исфрлите од НАТО, искрено“, му рече тој на финскиот претседател Александар Стаб.
На самитот на НАТО во Хаг во јуни, сојузниците се согласија за нова цел за распределба на средствата за одбрана од 5 проценти од БДП, што вклучува 3,5 проценти за основните воени трошоци и 1,5 проценти за сродните области. Сепак, Санчез побара исклучок, тврдејќи дека Мадрид може да ги исполни своите обврски со помали инвестиции, за кои Трамп веќе се закани со двојни царини.
Мадрид моментално има најниски воени трошоци меѓу членките на НАТО, издвојувајќи само 1,3 проценти од БДП во 2024 година. Сепак, спротивно на тврдењата на Трамп, само неколку сојузници, како што е Полска, моментално ја исполнуваат целта од 5 проценти, а остатокот од алијансата има рок до 2035 година да ја постигне.
„Мислам дека е неверојатно непочитувачки“, повтори Трамп. „И мислам дека треба да бидат казнети за тоа. Да, мислам.“
И покрај притисокот, шпанскиот премиер Педро Санчез ги бранеше политиките на својата влада.
„Ние сме посветени на одбраната, на безбедноста на НАТО и, во исто време, подеднакво сме посветени на одбраната на нашата социјална држава“, рече тој, додавајќи дека Шпанија веќе прави повеќе од доволно.
Во април, Санчез вети дека ќе ја зголеми алокацијата на 2 проценти од БДП до крајот на 2025 година, што е во согласност со претходната цел на НАТО, но сепак е далеку под новото барање на Трамп. Тој ги призна несогласувањата со Вашингтон, но нагласи дека неговите односи со Трамп остануваат совршено срдечни.
„Покрај очигледната разлика што може да ја имаме во многу политики, верувам дека односите меѓу Соединетите Американски Држави и Шпанија се многу позитивни и многу длабоки“, заклучи Санчез.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
САД преговараат со Русите и Украинците: „Мора да бидеме сигурни дека Русите се согласуваат со ова“
Секретарот на американската армија, Ден Дрискол, пристигна во Абу Даби доцна синоќа на разговори со шефот на украинската воена разузнавачка служба и руска делегација, додека Вашингтон се обидува да протурка мировен договор за ставање крај на војната предизвикана од Кремљ.
Според американски функционер и две лица запознаени со состанокот, Дрискол и руската делегација ги започнаа разговорите доцна вчера вечер. Се очекува разговорите да продолжат денес.
Разговори во Женева
Составот на руската делегација не беше веднаш познат. Но, според две лица запознаени со ситуацијата, Дрискол требаше да се сретне со Кирил Буданов, началник на Главната дирекција за разузнавање (ГУР) на украинското Министерство за одбрана. ГУР не одговори на барањата за коментар.
Средбата во Абу Даби следеше по напредокот постигнат во текот на викендот во разговорите меѓу украинските и американските делегации во Женева. Секретарот на американската армија, исто така, учествуваше во тие разговори во Швајцарија.
„Дрискол беше многу, многу вклучен во овој мировен процес во последните неколку дена“, рече американскиот функционер, осврнувајќи се на неодамнешните разговори со украинските претставници. „Тој очигледно е многу вклучен, па може да го пренесе тој дел“ на Русија. „Секако, Украина знае што се случува, тие знаеја од каде доаѓа тоа“ по Женева, додаде функционерот.
Тој исто така рече дека државниот секретар Марко Рубио и Стив Виткоф, специјалниот претставник на претседателот Доналд Трамп, „секој одел по свој пат за да го продолжи својот дел од работата. Добрата работа во врска со вклучувањето на Ден Дрискол во овој процес е тоа што додава нешто, а не одзема, за да може тој да ги продолжи разговорите и слични работи.“ „Исто како што рече Рубио вчера, ние продолжуваме 24/7, обидувајќи се да се движиме што е можно побрзо и поагресивно.“
Чувствителни точки изоставени
Разговорите со ОАЕ доаѓаат по денови интензивни состаноци во Киев и Женева, за време на кои Дрискол му го презентираше на украинскиот претседател Володимир Зеленски контроверзниот мировен план од 28 точки на администрацијата на Трамп.
По часови разговори, претставници од двете земји излегоа со нов мировен предлог од 19 точки, поповолен за Киев. Но, според Сергеј Кисљак, првиот заменик-министер за надворешни работи на Украина, најчувствителните политички точки беа оставени двајцата претседатели да се договорат за нив.
Буданов ги надгледуваше некои од најсмелите украински напади врз руската војска и тајните операции во Русија, вклучувајќи атентати и напади со беспилотни летала на долг дострел. Тој и ГУР одржуваа една од ретките отворени линии на комуникација со Русија за време на војната, што овозможи размена на илјадници воени заробеници и дискусии за други прашања.
Во претседателскиот декрет потпишан во саботата, Зеленски го именува Буданов како еден од деветте членови на официјалната делегација овластена „да учествува во процесот на преговори“ со САД и Русија со цел да се постигне „праведен и траен мир“.
„Треба да се осигураме дека Русите се согласуваат со сите точки“
Во говорот во понеделник вечерта, Зеленски рече дека украинските преговарачи целосно го информирале по разговорите во недела и дека сега верува дека „потребните чекори за завршување на војната можат да станат остварливи“. „По Женева, има помалку точки, а не 28, и многу важни елементи се земени предвид во оваа рамка“, рече тој.
Тој нагласи дека сè уште има многу работа што треба да се направи за да се финализира документот, додавајќи дека наскоро „ќе разговара за чувствителни прашања со претседателот Трамп“.
Портпаролката на Белата куќа, Каролин Ливит, во понеделник изјави дека нема планови Трамп и Зеленски да се сретнат лично.
Но, Белата куќа беше „оптимистичка“ по разговорите во Женева. „Украинците работеа со нас на формулацијата, а тоа го слушнавте директно од нивната делегација вчера. Затоа мислиме дека сме во многу добра позиција“, рече Ливит.
„Секако, мора да се осигураме дека сите овие точки се договорени. И потоа, секако, мора да се осигураме дека другата страна во оваа војна, Русите, се согласуваат со нив. Вашингтон е „подеднакво ангажиран на двете страни од оваа војна“, рече Ливит.
фото: принтскрин
Свет
Талибанци: Пакистан бомбардираше куќа во Авганистан, загинаа девет деца
Најмалку девет деца и една жена беа убиени откако пакистанските сили ја бомбардираа куќата на локален жител во авганистанската покраина Хост, изјави портпаролот на авганистанските талибанци, Забихулах Муџахид.
Судирите продолжуваат откако талибанците се вратија на власт
Муџахид рече дека Пакистан извршил напади и во покраините Кунар и Пактика, при што биле повредени цивили. Нападот се случил еден ден откако во двоен самоубиствен напад загинаа тројца паравоени војници во Пешавар, Пакистан.
Пакистанските и авганистанските сили се судрија во октомври, што е најлошото насилство откако талибанците се вратија на власт во Авганистан во 2021 година. Во нападите загинаа десетици луѓе.
Страните потпишаа прекин на огнот во Доха во октомври, но мировните преговори во Турција пропаднаа поради несогласувања околу антипакистанските паравоени групи што дејствуваат во Авганистан.
фото: принтскрин
Свет
Венецуела до авиокомпаниите: Имате 48 часа да ги продолжите летовите или ќе ја изгубите дозволата
Венецуелскиот институт за авијација денес им соопшти на меѓународните авиокомпании дека мора да ги продолжат летовите до земјата во рок од 48 часа или ризикуваат да ги изгубат дозволите за летање, соопшти Меѓународната асоцијација за воздушен транспорт (IATA).
Неколку меѓународни авиокомпании откажаа летови од Венецуела во последните денови откако Федералната администрација за авијација на САД (FAA) ги предупреди големите авиокомпании за „потенцијално опасна ситуација“ при летање над земјата.
IATA, која претставува околу 350 авиокомпании, го критикуваше потегот на венецуелската влада, предупредувајќи дека одлуката „дополнително ќе ја намали поврзаноста со земјата, која е веќе најмалку поврзана во регионот“.
Претходно во понеделник, шпанскиот превозник „Ер Европа“ соопшти дека ги суспендира своите пет неделни летови меѓу Мадрид и Каракас „додека условите не дозволат“ нивно продолжување. „Ерлајн Плус Ултра“, исто така, ја суспендираше истата рута, објавија шпанските медиуми.
Во текот на викендот, шпанскиот превозник „Иберија“ соопшти дека ги суспендира своите летови до Венецуела, придружувајќи се на други авиокомпании, вклучувајќи ги бразилската „Гол“, колумбиската „Авијанка“ и „ТАП Ер Португалија“.
Портпаролот на „Иберија“ изјави во понеделник дека суспензијата ќе трае најмалку до 1 декември.
„Туркиш ерлајнс“ ги откажа летовите до петок.
Минатиот петок, американската ФАА предупреди за „влошување на безбедносните услови и зголемена воена активност во или околу Венецуела“ и рече дека заканите би можеле да претставуваат ризик за авионите на сите висини.
Во последните месеци, имаше масовно зголемување на американските воени сили во регионот, вклучувајќи го и најголемиот носач на авиони на американската морнарица, најмалку осум други воени бродови и борбени авиони Ф-35.
фото: принтскрин

