Свет
НАСА ја отвори сондата со примерок од опасниот астероид

Сондата со примероци од астероидот Бену слета на Земјата во неделата, а вчера научниците на НАСА го отворија материјалот од тоа далечно небесно тело. Експертите од институтот Johnson Space Center (JSC) во Хјустон го подигнаа надворешниот капак и со ентузијазам погледнаа што има таму.
„Научниците беа воодушевени кога го подигнаа капакот. Внатре во него пронајдоа темна прашина и честички со големина на песок“, напиша вчера на „Х“ Одделот за истражување на астроматеријали на НАСА (АРЕС). Таа прашина некогаш била на површината на далечен астероид.
Но, ова е само почеток бидејќи тимот се’ уште не пристапил до главниот примерок на астероидот. Ова ќе бара демонтирање на уредот за собирање примероци TAGSAM; што е комплициран процес кој ќе потрае одредено време.
НАСА ја лансираше сондата OSIRIS-REx кон Бену во септември 2016 година. Беа потребни две години за леталото да стигне до астероидот и уште две мапирања на површината пред тимот да најде соодветно место за собирање на примерокот. На 20 октомври 2020 година сондата се спушти до астероидот и успеа да ја собере прашината. Но, не помина сè како што очекуваа научниците.
“A scientific treasure box.”
Scientists gasped as the lid was lifted from the #OSIRISREx asteroid sample return canister, showing dark powder and sand-sized particles on the inside of the lid and base.
Read more from the @NASA_Johnson curation lab: https://t.co/JBw6TCI7kB pic.twitter.com/t43QEDLH7G
— NASA Astromaterials (@Astromaterials) September 26, 2023
Идејата беше сондата со својот дел да удри во површината и да ослободи излив на азотен гас што ќе подигне прашина. Но, во текот на тој процес дојде еден вид шок. Кога механизмот допрел, површината се одвоила како течност и притисокот создал кратер со дијаметар од 8 метри.
Материјалот полета во сите правци, но за среќа и во комората за собирање примероци. Се поставува прашањето зошто целиот овој долгорочен и комплексен проект е толку важен? Првата причина е што Бену е на врвот на листата на опасни астероиди на НАСА.
Но, Бену не е само извор на страв, туку може да открие нешто за нашето потекло. Имено, Бену е реликвија од времето на формирањето на Сончевиот систем пред 4,5 милијарди години, а всушност е совршено сочувана временска капсула.
НАСА го смета Бену за најопасната карпа во Сончевиот систем бидејќи има најголема веројатност да удри во Земјата од сите познати астероиди. Но, нема причина за грижа. Иако Бену претставува ризик за нашата планета, веројатноста за удар е многу мала, пишува Science Alert.
Имено, Бену, заедно со астероидот 1950 DA, се вбројуваат меѓу најопасните познати астероиди. Поради својата патека и орбита околу Сонцето, која трае 1,2 години, во следните неколку века во неколку наврати ќе се доближува до Земјата до тој степен што постои мала можност за судир.
НАСА вели дека постои шанса Бену да помине низ таканаречената гравитациска брава за време на неговото прелетување на 25 септември 2135 година – област во вселената што би можела да ја насочи да се судри со нашата планета на крајот на 22 век.
Иако е тешко да се одреди точната веројатност за ваков катастрофален настан, со помош на податоците собрани од леталото OSIRIS-Rex, експертите успеаја да создадат подобар модел на развојот на орбитата на Бену. Нивната анализа покажува дека има само 0,037% (1:2700) шанса да удри во Земјата на 24 септември 2182 година.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Масивен руски напад врз украинските гасни постројки: „Ова е најголемиот досега“

Русија изврши големи воздушни напади врз некои од главните украински постројки за производство на гас, предизвикувајќи критична штета во некои случаи додека Украина се подготвува за зима.
„Во текот на ноќта, Русија лансираше 35 ракети и 60 беспилотни летала врз инфраструктурата на државната компанија ‘Нафтогаз’ во регионите Харков и Полтава“, изјави главниот директор на компанијата Сергеј Коретски, додавајќи дека тоа е најголемиот напад врз „Нафтогаз“ досега.
„Како резултат на тој напад, значителен дел од нашата инфраструктура беше оштетен. Дел од штетата е критична“, додаде тој во објава на „Фејсбук“.
„Немаше воена цел или оправдување. Ова беше уште еден приказ на руското зло, насочено единствено кон нарушување на грејната сезона и негирање на можноста на Украинците да ги загреат своите домови оваа зима“, рече тој.
Руското Министерство за одбрана потврди дека неговите сили извршиле напади преку ноќ врз украинската гасна и енергетска инфраструктура, додавајќи дека нападнале и воено-индустриски цели.
Украинските сили, исто така, ги засилија нападите врз руските рафинерии длабоко на руска територија во последните месеци, предизвикувајќи недостиг на гориво во некои региони.
Свет
Мерц: Германија и Европа мора да се соочат со автократиите

Германија и Европа мора да сторат повеќе за да ги зајакнат своите економии за да останат привлечна сила во свет во кој сè повеќе доминираат автократиите, рече германскиот канцелар Фридрих Мерц во говорот по повод 35-годишнината од повторното обединување на Германија.
„Нови сојузи на автократиите се формираат против нас и ја напаѓаат либералната демократија како начин на живот“, рече Мерц пред публиката во Сарбрикен, на француската граница, каде што беше присутен францускиот претседател Емануел Макрон.
„Глобалниот економски поредок се рекреира. Се креваат царински бариери, а себичноста расте“, рече тој. „Ова исто така нè ослабува економски.“
„Години нерегулирана, ненасочена миграција во Германија ја поларизираа нашата земја и создадоа нови поделби во нашето општество“, рече тој, повикувајќи ги сограѓаните да ја препознаат вредноста на живеењето во демократија управувана од владеењето на правото.
„Политиката, државата, владата имаат свои одговорности“, рече тој. „Но, сите ние мора да го разбереме обемот на предизвикот, секој граѓанин на нашата земја.“
Фото:ЕПА
Свет
Русија води хибридна војна против Данска и Европа, вели директорот на данската воена разузнавачка служба

Русија води хибридна војна против Данска и Европа. Русија користи воени средства и агресивно врши притисок врз нас, но без да ги надмине границите на вооружен конфликт во традиционална смисла, директорот на данската воена разузнавачка служба (FE), Томас Аренкиел, беше невообичаено отворен на денешната прес-конференција во Копенхаген со данскиот министер за одбрана Троелс Лунд Поулсен.
Потоа Аренкиел даде неколку конкретни примери: „Рускиот десантен брод што неодамна беше закотвен во меѓународни води јужно од данскиот остров Лангеланд веројатно беше подготвен да интервенира ако се обидеме да спречиме руски брод од „флотата во сенка“ слободно да плови“.
Станува збор за бродот „Александар Шабалин“, кој со денови беше закотвен во близина на данскиот брег со исклучен систем за идентификација, сè додека новинарите на данскиот дневен весник „Екстра Бладет“ не го забележаа од хеликоптер и не го повикаа да се движи.
„Имавме и неколку случаи на руски воени бродови кои пловеа по курс на судир со нашите воени бродови, додека го следеа движењето на руските трговски бродови низ данските теснеци. Исто така, хеликоптери и бродови на нашата морнарица беа цел на радари за следење на цели, а оружје од руски воени бродови беше насочено кон нив“, објасни директорот на ФЕ, Аренкиел.
Данското воено разузнавање, исто така, регистрираше дека руски воени бродови пловат низ данските теснеци со сонари и опрема за блокирање, а во барем еден случај тие најверојатно се блокирале и предизвикале големи прекини во GPS-от во Данска.
Руските трговски бродови беа во центарот на вниманието минатата недела кога неидентификувани беспилотни летала се појавија над шест дански аеродроми и воени бази. Данските власти се сомневаат дека беспилотните летала биле лансирани од руски бродови кои пловеле низ данските територијални води кон нивните домашни балтички пристаништа Калининград и Санкт Петербург.
„Русија намерно вметна беспилотни летала во европскиот воздушен простор за да нè тестира. Сака да му демонстрира воена моќ на Западот. Русите сакаат да нè убедат дека постои непосредна закана од војна. Тие дури и јавно велат дека се во војна со Западот. Ова е дел од информациската војна на Русија против нас“, рече директорот на FE.
Сепак, иако сака да ги искористи стравовите и да создаде поделби, Русија не сака директен вооружен конфликт со Данска, проценува Аренкиел: „Вооружениот конфликт е премногу ризичен за Русија. Веруваме дека Русија нема да започне конвенционален воен напад, но се вооружува за евентуално да води војна против НАТО подоцна“.
Данскиот разузнавачки службеник, исто така, спомена дека проруските хакери ја нападнале данската водоводна инфраструктура, што резултирало со пукање на водоводните цевки. Тој рече дека данските комунални компании страдаат до 6.000 хакерски напади на час.
„Веројатно е дека Русија дошла до заклучок дека може да ги користи овие алатки без ризик од ескалација или одмазда. Исто така е веројатно дека верува дека земјите од НАТО стојат зад слични активности насочени против Русија“, заклучи Аренкиел.
Фото: ЕПА