Свет
Научниците создадоа универзален бубрег: секој пациент ќе може да го прифати
Тим истражувачи од Канада и Кина успеаја да создадат универзален бубрег, кој теоретски може да го прифати секој пациент.
Овој тест-бубрег преживеал и функционирал неколку дена во телото на примател што бил во состојба на мозочна смрт, чие семејство дало согласност за истражувањето, според истражувањето објавено во списанието Nature Biomedical Engineering, како што објави Science alert.
„Ова е првпат да видиме нешто вакво кај човечки модел и ни дава непроценлив увид во тоа како да ги подобриме долгорочните резултати“, нагласуваат експертите.
Како што стојат работите денес, луѓето со крвна група О на кои им е потребен бубрег обично мора да чекаат додека не стане достапен донорски бубрег со крвна група О. Ова сочинува повеќе од половина од луѓето на листите на чекање, но бидејќи бубрезите со група О може да функционираат кај луѓе со други крвни групи, тие се во недостиг. Иако во моментот е можно да се трансплантираат бубрези од разни крвни групи со тоа што ќе се научи организмот на примателот да не го отфрла органот, постојната постапка е далеку од совршена и не е особено практична, објаснуваат експертите.
Овој процес е долг, скап и ризичен, а исто така бара живи донори бидејќи на примателот му е потребно време за подготовка. Во овој случај истражувачите ефикасно го конвертирале бубрегот од крвна група А во бубрег од крвна група О користејќи специјални, претходно идентификувани ензими, кои ги отстрануваат молекулите на шеќер (антигени), кои дејствуваат како маркери на крвната група А.
„Тоа е како кога црвената боја се отстранува од автомобил и се открива неутрален основен слој. Кога ова ќе се направи, имунолошкиот систем повеќе не го препознава органот како туѓо тело“, објаснуваат тие.
Сепак, остануваат многу предизвици пред оваа постапка да може да се тестира на живи луѓе. На третиот ден бубрегот повторно почна да покажува знаци на крвната група А, што предизвика имунолошка реакција, но беше поблага отколку што би се очекувало и имаше знаци дека телото се обидува да го прифати бубрегот.
Многу луѓе умираат чекајќи трансплантација на бубрег, а повеќето од нив чекаат бубрег со крвна група О. Научниците го решаваат овој проблем од неколку агли – вклучувајќи користење свински бубрези и развој на нови антитела. Проширувањето на бројот на компатибилни бубрези што овие пациенти може да ги добијат би можело да направи значителна разлика.
„Вака изгледа кога години основни научни истражувањ, конечно, ќе бидат поврзани со грижата за пациентите. Гледањето како нашите откритија се приближуваат до вистинско влијание во пракса – тоа е она што нè охрабрува да продолжиме“, велат научниците.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Русија се заканува дека целосно ќе го блокира „Воцап“
Државниот регулатор за комуникации на Русија, Роскомнадзор, се закани дека целосно ќе го блокира „Воцап“ доколку не ги почитува руските закони. Регулаторот повторно ја обвини популарната платформа за пораки, во сопственост на „Мета“, дека не ги почитува руските барања дизајнирани за спречување и борба против криминалот, објави Ројтерс.
Ултиматум на Роскомнадзор
Новинската агенција Интерфакс го цитираше регулаторот како вели: „Доколку услугата за пораки продолжи да не ги исполнува барањата на руското законодавство, таа ќе биде целосно блокирана“.
Позадина на конфликтот
Ова е најновиот чекор во долготраен спор. Русија започна со ограничување на некои повици на „Воцап“ и „Телеграм“ во август, обвинувајќи ги платформите во странска сопственост дека одбиваат да споделат информации со агенциите за спроведување на законот во случаи на измама и тероризам.
Одговор на „Воцап“ и државна алтернатива
„Воцап“ одговори обвинувајќи ја Москва дека се обидува да блокира милиони Руси од пристап до безбедни комуникации. Во меѓувреме, руските власти промовираат конкурентска апликација поддржана од државата наречена MAX. Критичарите тврдат дека MAX може да се користи за следење на корисниците, што државните медиуми ги отфрлаат како лажни обвинувања.
Свет
Врховниот лидер на Иран го нападна Трамп: Каде и да интервенира Америка, резултатот е геноцид, уништување и раселување
Врховниот лидер на Иран, ајатолахот Али Хамнеи, ја нападна администрацијата на Трамп, велејќи дека „не е достојна“ за контакт или соработка со Исламската Република. Во телевизиско обраќање во четвртокот навечер, тој категорично ги отфрли медиумските извештаи дека Техеран контактирал со Вашингтон, нарекувајќи ги „целосни лаги“, објави Newsweek.
Зголемени тензии
Коментарите доаѓаат во време на зголемени тензии меѓу Иран и САД, по кратката, но интензивна конфронтација со Израел во јуни. Години економски санкции, воена позиција и политички несогласувања ги затегнаа односите, што ги направи преговорите за нуклеарните програми и безбедносните прашања исклучително тешки.
Хамнеи јасно стави до знаење дека Иран нема да бара соработка со она што го опиша како „воинствена“ американска влада. Тој ги отфрли тврдењата дека пораката испратена претходно овој месец од иранскиот претседател Масуд Пезешкијан до саудискиот престолонаследник Мохамед бин Салман пред неговото патување во САД всушност била наменета за Вашингтон.
Последици од „Дванаесетдневната војна“
Хамнеи, исто така, се осврна на неодамнешната „дванаесетдневна војна“ меѓу Израел и Иран, опишувајќи ја како неуспех и за Израел и за САД. Конфликтот заврши на 24 јуни со прекин на огнот договорен со посредство на САД, два дена откако Вашингтон започна напади врз иранските нуклеарни постројки. Врховниот лидер ги призна иранските загуби, но нагласи дека „оној што го започна нападот претрпе повеќе загуби од нас“.
Иранскиот лидер, исто така, ја осуди улогата на Вашингтон во глобалните конфликти, вклучително и војната меѓу Русија и Украина. Тој го критикуваше Трамп за неговиот неуспех да го реши конфликтот, велејќи дека поминала речиси една година откако се вратил на власт, а САД само наметнале „план од 28 точки“ за војната што, според Хамнеи, самата помогнала да се создаде.
„Каде и да интервенира Америка, резултатот е воинственост, геноцид, уништување и раселување“, рече Хамнеи.
Свет
(Видео) Катастрофални поплави во Шри Ланка: бројот на жртви се искачи на 69
Бројот на жртви од катастрофалните поплави во Шри Ланка се искачи на 69, а 34 лица сè уште се водат како исчезнати. Спасувачите се бореа со зголемените нивоа на водата во петокот за да спасат стотици заробени луѓе, бидејќи обилните дождови од циклонот Дитва принудија повеќе од 18.000 луѓе да се евакуираат во привремени засолништа, објавува „Гардијан“.
Драматична спасувачка операција
Во тек е масовна спасувачка операција во која учествуваат хеликоптери и воени бродови, извлекувајќи луѓе од покривите, врвовите на дрвјата и селата целосно отсечени од ненадејните поплави. Центарот за управување со катастрофи (DMC) потврди дека бројот на жртви се зголемил откако беа пронајдени повеќе тела во најтешко погодениот централен регион, каде што оваа недела беа пријавени повеќето смртни случаи во лизгање на земјиштето.
Extreme Weather Update🚨
Death toll from Cyclone Ditwah-related floods & landslides rises to 69.
🔹 34 missing
🔹 200,000+ affected
🔹 18,000+ displaced
🔹 600+ houses partially damagedAuthorities urge everyone to stay vigilant🙏🇱🇰#SriLankaFloods #CycloneDitwah #LKA pic.twitter.com/aECygoSHIS
— Sri Lanka Tweet 🇱🇰 (@SriLankaTweet) November 28, 2025
Обилни дождови паѓаат низ островот, при што во некои области наврнаа дури 360 мм дожд во последните 24 часа, додека реката Келани, која се влева во Индискиот Океан во близина на главниот град Коломбо, се излеа од коритото во петокот.
Diyabeduma Rescue 🚁
A woman and two young girls trapped inside a flood-surrounded house in Diyabeduma, Polonnaruwa were safely rescued this afternoon by the Sri Lanka Air Force pic.twitter.com/2SIKRtKx7j
— Azzam Ameen (@AzzamAmeen) November 28, 2025
Жителите во погодените подрачја опишуваат сцени на хаос. ВСА Ратнајаке, 56, бил принуден да го напушти својот дом во Кадувела, во близина на Коломбо. „Мислам дека ова би можело да биде најлошото поплавување во нашето подрачје во последните три децении“, рече тој.
A flash flood in Sri Lanka, in the Ratnapura district amid the ongoing heavy rains and flooding as of November 2025. pic.twitter.com/GmlKAKtDH2
— CMNS_Media✍🏻 (@1SanatanSatya) November 28, 2025
Најмалку 3.000 домови беа оштетени од лизгање на земјиштето и поплави. Во северниот округ Анурадхапура, хеликоптер „Бел 212“ спаси човек кој се искачил на кокосово дрво за да избега од надојдената вода. Десетици заробени туристи беа евакуирани и од централните области за одгледување чај во петокот.
🇮🇳🇱🇰India Deploys INS Vikrant Helicopters for Flood Relief Efforts in Sri Lanka
New Delhi has agreed to assist after a formal request by Colombo as Cyclone Ditwah sweeps through the island nation.
At least 56 people have been killed and many more are missing, following floods… https://t.co/h96wW8Y6FK pic.twitter.com/G1hxwvNjFs
— RT_India (@RT_India_news) November 28, 2025
Според прогнозата на DMC, се очекуваат повеќе дождови. Се очекува циклонот Дитва да се движи од север кон јужната индиска држава Тамил Наду до недела. Индискиот премиер Нарендра Моди изрази сочувство за загубените животи и најави итна помош за погодените подрачја.

