Свет
Неколку можни одмазднички сценарија на Израел: „Сега сме во нова, многу опасна фаза“
Воениот кабинет на Израел не успеа да се договори по две жестоки седници за тоа како да одговори на иранскиот напад за време на викендот во кој беа лансирани повеќе од 300 беспилотни летала и проектили на израелска територија во првиот директен воен конфликт меѓу Исламската Република и еврејската држава.
Израел, всушност, мора да го балансира меѓународниот притисок за да покаже воздржаност, од една страна, а во исто време да даде соодветен одговор на нападот без преседан. Премиерот Бенјамин Нетанјаху сега мора да го измери повикот на неговата десничарска коалиција за силен одговор наспроти ризикот од понатамошна меѓународна изолација на Израел преку проширување на војната без меѓународна поддршка.
Што се случи вчера во воениот кабинет?
Воениот кабинет на Израел, кој исто така се состана вчера, е решен да одговори на историскиот ирански напад, изведен поради, како што Иран вели, израелскиот напад врз иранскиот конзулат во Дамаск на 1 април. И покрај притисокот од сојузниците да не ескалира, владата сега дебатира за времето и опсегот на одговорот, изјавија за Си-ен-ен двајца израелски официјални лица запознаени со размислувањата.
Аналитичарите велат дека Израел има неколку опции, од кои секоја има цена за еврејската држава, особено затоа што веќе е вовлечена во брутална шестмесечна војна со Хамас во Појасот Газа и се соочува со разни милитанти поддржани од Иран.
Директен напад врз Иран би бил нов преседан
Директен напад врз Иран би поставил уште еден преседан. Иако се верува дека Израел спроведувал тајни операции во Иран во текот на годините, вообичаено насочени кон поединци или објекти што се сметаат за закана за Израел, тој никогаш не извршил директен воен напад на иранска територија.
„Дефинитивно сме во нова и многу опасна фаза од израелско-иранскиот конфликт“, рече Раз Зимт, експерт за Иран, во Институтот за национални безбедносни студии (ИНСС) во Тел Авив.
„Иран секако се обиде да ги промени правилата на игра со Израел… Можеме да очекуваме повеќе рунди на директни напади во иднина“, додаде тој.
Иако можеби е тешко за Израел да се воздржи од одговор, рече тој, можно е да не изврши непосреден голем воен напад врз цели во Иран бидејќи Техеран вети дека ќе возврати со уште посилен одговор од нападот започнат викендот.
„Мораме да ги постигнеме главните цели во Газа, а не да отвораме нови фронтови“
„Преференцијата во Израел е да се концентрираме на постигнување на нашите главни цели во Газа наместо на отворање нови фронтови“, рече Зимт за Си-ен-ен.
Алон Пинкас, поранешен израелски дипломат, рече дека Израел веројатно нема да возврати со директен удар против Иран. Но, ако тоа се случи, рече тој, последиците ќе зависат од целите. Целите може да вклучуваат воени средства или нуклеарна програма на Исламската Република, рече тој. „Секое претставува поинакво ниво на ескалација“.
Израелски функционер за Си-ен-ен вчера изјави дека меѓу воените опции што се разгледуваат е напад врз ирански објект што ќе испрати порака до Техеран, но ќе избегне да предизвика жртви. Израелските власти признаваат дека ова е полесно да се каже отколку да се направи, додаде официјалниот претставник.
Ограничувања на сојузниците
Сепак, одговорот на Израел може да биде ограничен со фактот дека тој дејствуваше како дел од неформална коалиција кога се бранеше од ирански ракети и беспилотни летала, рече Тамир Хејман, поранешен шеф на израелското воено разузнавање.
Нападите беа спречени со помош на сојузниците, вклучувајќи ги САД, Велика Британија и Франција, како и Јордан.
„Тоа е ефективно и важно, но ќе ја ограничи слободата на дејствување како одговор“, рече Хејман, кој сега го води Институтот за национални безбедносни студии (ИНСС) во Тел Авив. Западните и арапските сојузници го одвраќаат Израел да одговори на иранскиот напад.
Американскиот претседател Џо Бајден и високи членови на неговиот тим за национална безбедност им кажале на своите израелски колеги дека САД нема да учествуваат во каква било офанзивна акција против Иран, потврдија американски официјални лица запознаени со ова прашање. Бајден се обиде да го опише успешното пресретнување на иранскиот напад од страна на Израел како голема победа, истовремено сугерирајќи дека понатамошната израелска реакција е непотребна.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Трамп се закани со воена акција на Нигерија: „Убиваат рекорден број христијани“
Претседателот на САД, Доналд Трамп, изјави дека американската војска би можела да испрати војници во Нигерија или да започне воздушни напади за да го спречи она што тој го нарече убивање на голем број христијани во западноафриканската земја.
На прашањето дали предвидува војници на терен или воздушни напади во Нигерија, Трамп им рече на новинарите во авионот „Ер Форс Уан“: „Може да биде. Мислам, и други работи. Замислувам многу работи. Тие убиваат рекорден број христијани во Нигерија… Тие убиваат христијани, и ги убиваат во многу голем број. Нема да дозволиме тоа да се случи.“
Трамп ги даде овие забелешки во неделата вечерта, враќајќи се во Вашингтон од викендот поминат во неговата куќа за одмор во Флорида. Трамп се закани со воена акција против Нигерија во саботата ако најнаселената земја во Африка не преземе мерки против убивањето на христијаните.
Заканата на американскиот претседател за воена акција дојде еден ден откако неговата администрација повторно ја додаде Нигерија на листата на „земји од особена загриженост“ за кои САД велат дека ги прекршиле верските слободи. Други земји на листата се Кина, Мјанмар, Северна Кореја, Русија и Пакистан.
Нигерија во неделата изјави дека ќе прифати помош од САД за борба против исламистичките бунтовници сè додека се почитува нејзиниот територијален интегритет, во одговорот на заканите за воена акција на претседателот Доналд Трамп. „Ја поздравуваме помошта од САД сè додека таа го признава нашиот територијален интегритет“, изјави за Ројтерс Даниел Бвала, советник на нигерискиот претседател Боле Тинубу.
фото: принтскрин
Европа
Дронови забележани над воена база во Белгија: полициски хеликоптер ги следеше, па ги изгуби
Четири дронови беа видени синоќа над белгиската воена воздухопловна база Клајне-Брогел, која ја користат силите на НАТО, во најновиот од неколкуте инциденти пријавени за време на викендот.
Белгиската новинска агенција Белга ги објави видувањата, повикувајќи се на локалниот градоначалник Стивен Матеи. Полициски хеликоптер ги следеше, но на крајот исчезнаа на север кон Холандија.
Дронови беа видени и во ноќта од сабота кон недела.
„Беше користен попречувач, но се покажа како неуспешен. Полициски хеликоптер и возила го гонеа дронот, но го изгубија по неколку километри на север“, извести за инцидентот белгискиот министер за одбрана Тео Франкен.
Министерот ги опиша дроновите како големи модели и рече дека „не станува збор за редовно прелетување, туку за јасна мисија насочена кон Клајне-Брогел“. „Тие летаа на голема надморска височина“, истакна тој. Истрагите се во тек.
фото: принтскрин
Свет
(Видео) Најмалку 20 мртви, а повеќе од 150 повредени во силниот земјотрес во Авганистан
Земјотрес со јачина од 6,3 степени го погоди северниот авганистански град Мазар-е Шариф рано наутро во понеделник, при што загинаа најмалку 20 лица, а околу 150 беа повредени, соопштија покраинските власти.
Геолошкиот завод на САД (USGS) соопшти дека земјотресот се случил на длабочина од 28 км во близина на Мазар-е Шариф, град со околу 523.000 жители.
CCTV footage shows the moment a strong M6.3 earthquake struck Mazar-e-Sharif, Afghanistan, a short while ago. pic.twitter.com/NX0o04Ggi5
— Weather Monitor (@WeatherMonitors) November 2, 2025
„Вкупно 150 повредени и 20 мртви лица се пријавени до утрово и се префрлени во здравствени центри“, изјави за Ројтерс Самим Џојанда, портпарол на здравствените служби во Саманган, планинска северна покраина во близина на Мазар-е Шариф.
Бројот на жртви е базиран на болничките извештаи собрани до понеделник наутро, рече тој.
USGS издаде портокалово предупредување на својот PAGER систем, автоматизиран систем кој дава информации за влијанието на земјотресот, што укажува дека „веројатни се значителни жртви и дека катастрофата е потенцијално широко распространета“.
A powerful earthquake struck northern Afghanistan in the middle of the night, causing houses to collapse while residents were deeply asleep, resulting in numerous fatalities. pic.twitter.com/t4x6dNmwdQ
— Nilofar Ayoubi 🇦🇫 (@NilofarAyoubi) November 2, 2025
Земјотресот уништи дел од светото место Мазар-и-Шариф, изјави Хаџи Заид, портпарол на покраината Балх, мислејќи на Сината џамија. Националната агенција за катастрофи соопшти дека извештаите за жртвите и штетите ќе бидат објавени подоцна. Ројтерс не можеше веднаш да ја потврди обемот на штетата од земјотресот.
фото: принскрин

