Свет
Не е прашање дали, туку кога Украина ќе влезе во НАТО – на самитот на алијансата потврдена поддршката за Киев

Членките на Северноатлантскиот сојуз го нарекоа влезот на Украина во НАТО неповратен и ја потврдија својата поддршка за Киев на патот на евро-атлантските интеграции, се вели во декларацијата на самитот на НАТО во Вашингтон, усвоена во средата.
„Додека Украина ги продолжува своите витални напори, ние ќе продолжиме да ја поддржуваме на нејзиниот неповратен пат кон целосна евроатлантска интеграција, вклучително и членство во НАТО“, се наведува во документот објавен на веб-страницата на НАТО.
Во исто време, се посочува дека Украина треба самата да избере, без надворешно мешање, како да ја обезбеди сопствената безбедност.
„Иднината на Украина е во НАТО. Украина станува сѐ покомпатибилна и политички интегрирана со алијансата“, се наведува во декларацијата.
Земјите на НАТО го поздравуваат конкретниот напредок што Украина го постигнала од самитот во Вилнус во неопходните демократски, економски и безбедносни реформи.
„Уште еднаш потврдуваме дека ќе можеме да ја поканиме Украина да влезе во алијансата кога земјите членки ќе се договорат и ќе ги исполнат условите“, се наведува во документот.
Оваа одлука, како и состанокот на советот Украина – НАТО, кој треба да се одржи денеска, во комбинација со досегашните напори на членките на алијансата, „е мост за членството на Украина во НАТО“.
Како што изјавија членките на алијансата, тие ќе продолжат да го поддржуваат напредокот на Украина во однос на интероперабилноста, како и во воведувањето реформи во сферата на демократијата и безбедносниот сектор.
Руската инвазија на Украина ги наруши мирот и стабилноста во евро-атлантскиот регион и сериозно ја поткопа глобалната безбедност, се наведува во документот истакнувајќи дека „Русија останува најзначајна и најдиректна закана за безбедноста на сојузниците“.
„Ја потврдуваме нашата непоколеблива солидарност со народот на Украина во херојската одбрана на нивната нација, нивната земја и нашите заеднички вредности. Силна, независна и демократска Украина е од витално значење за безбедноста и стабилноста на евро-атлантската област. Борбата на Украина за нејзината независност, суверенитет и територијален интегритет во рамките на нејзините меѓународно признати граници директно придонесува за евро-атлантската безбедност. Ги поздравуваме најавите на сојузниците да ѝ обезбедат на Украина клучни дополнителни системи за воздушна одбрана, како и други воени капацитети“, се вели во соопштението на НАТО.
Членките на НАТО го потврдија ветувањето за долгорочна помош за Украина за обезбедување воена опрема и градење сили способни да ја поразат руската агресија.
Преку пропорционалните придонеси сојузниците имаат намера да обезбедат минимално основно финансирање од 40 милијарди евра во наредната година и да обезбедат одржливо ниво на безбедносна помош за Украина.
Покрај воената поддршка опфатена со ова ветување, сојузниците имаат намера да продолжат да обезбедуваат политичка, економска, финансиска и хуманитарна поддршка за Украина.
„Тероризмот, во сите негови форми и манифестации, е најдиректната асиметрична закана за безбедноста на нашите граѓани и за меѓународниот мир и просперитет. Заканите со кои се соочуваме се глобални и меѓусебно поврзани“, се наведува во декларацијата.
Во документот се поздравува одлуката на генералниот секретар Јенс Столтенберг да назначи висок претставник на НАТО во Украина.
Исто така, се истакнува дека Русија сноси единствена одговорност за „војната за агресија против Украина“, што е јасно кршење на меѓународното право, вклучително и Повелбата на ОН.
„Не може да има неказнивост за воените злосторства и други прекршувања на меѓународното право. Русија е одговорна за смртта на илјадници цивили и предизвика голема штета на цивилната инфраструктура. Ние најостро ги осудуваме ужасните напади на Русија врз украинскиот народ, вклучително и нападот врз болниците во Киев на 8 јули. Русија мора веднаш да ја прекине оваа војна и целосно и безусловно да ги повлече сите свои трупи од Украина во согласност со резолуциите на Генералното собрание на ОН“, се предупредува во декларацијата на НАТО.
Членките на НАТО нагласуваат дека никогаш нема да ги признаат руските „незаконски анексии на украинска територија, вклучувајќи го и Крим“.
Исто така, ја повикуваат Русија да ги повлече сите свои сили од Република Молдавија и Грузија, кои се стационирани таму без нивна согласност, се вели во декларацијата.
Се додава дека НАТО не бара конфронтација и не претставува закана за Русија, а членките на алијансата сѐ уште се подготвени да одржуваат канали за комуникација со Москва, со цел, како што се наведува, да се ублажи ризикот и да се спречи ескалација.
НАТО ги повикува сите земји да не даваат никаква помош за руската агресија и со тоа да ја продолжат руската војна во Украина.
За Белорусија, Кина, Иран и за Северна Кореја
„Белорусија продолжува да ја овозможува оваа војна со ставање на располагање на својата територија и инфраструктурата. Продлабочувањето на руската политичка и воена интеграција со Белорусија, вклучително и распоредувањето на напредни руски воени капацитети и персонал, има негативни импликации за регионалната стабилност и одбраната на алијансата“, стои во декларацијата.
Забележано е дека Северна Кореја (КДРК) и Иран ја охрабруваат руската агресивна војна против Украина давајќи и директна воена поддршка на Русија, како што се муниција и беспилотни летала (UAV), што, како што се истакнува, сериозно влијае на евро-атлантската безбедност.
„Силно го осудуваме извозот на артилериски гранати и балистички ракети од КНДР, што е во спротивност со многуте резолуции на Советот за безбедност на Обединетите нации и со голема загриженост го забележуваме продлабочувањето на врските меѓу Северна Кореја и Русија. Секој трансфер на балистички ракети и поврзана технологија од страна на Иран кон Русија би претставувало значајна ескалација“, се наведува во декларацијата на НАТО.
Се додава дека Кина исто така стана одлучувачки двигател на руската војна против Украина преку нејзината голема поддршка за руската одбранбена индустриска база.
„Продлабоченото стратешко партнерство меѓу Русија и Народна Република Кина и нивните меѓусебно засилувачки обиди да го поткопаат и преобликуваат меѓународниот поредок заснован на правила се причина за длабока загриженост. Соочени сме со хибридни, сајбер, вселенски и други закани и злонамерни активности од државни и недржавни актери“, се истакнува во документот.
Борбата против тероризмот останува клучна за колективната одбрана на НАТО.
„Ние ќе продолжиме да се спротивставуваме, одвраќаме, браниме и одговараме на заканите и предизвиците што ги претставуваат терористите и терористичките организации врз основа на комбинација на мерки за превенција, заштита и негирање со одлучност, решителност и солидарност“, се вели во соопштението.
Се наведува и дека конфликтот и нестабилноста во Африка и на Блискиот Исток, како и дестабилизирачките дејства на Иран директно влијаат на безбедноста на членките на НАТО и нивните сојузници.
Во декларацијата се наведува дека, по повод 75-годишнината, НАТО ќе преземе натамошни чекори за зајакнување на одвраќањето и одбраната и ја потврдува постојаната посветеност за целосно спроведување на ветувањето за одбранбени инвестиции од најмалку два отсто од БДП годишно, како што е договорено во Вилнус.
Столтенберг: Прашање на време е кога Украина ќе влезе во НАТО
Прашањето за членството на Украина не е прашање дали тоа ќе се случи, туку кога, изјави синоќа на самитот генералниот секретар на НАТО, Јенс Столтенберг.
„Додека Украина продолжува со клучните реформи, ние ќе продолжиме да ги поддржуваме на нивниот неповратен пат кон НАТО. Работата што ја работиме заедно ќе обезбеди дека, кога ќе биде вистинското време, Украина може да се приклучи, без одлагање. Значи, не е прашање дали, туку кога. Во овој опасен свет пријателите и партнерите се поважни од кога и да било“, изјави Столтенберг, пренесе „Гардијан“.
Тој оцени дека, според меѓународното право, Украина има право на самоодбрана од Русија.
„Им помагаме да го остварат своето право снабдувајќи ги со оружје, муниција, ракети. Правото на самоодбрана вклучува пукање кон легитимните воени цели на агресорот Русија“, нагласи Столтенберг.
Пелегрини: Словачка го поддржува членството на Украина во НАТО, но по завршувањето на војната
Словачка го поддржува членството на Украина во НАТО, но само по завршувањето на војната и под услов Киев да ги исполни потребните услови, изјави претседателот на Словачка, Петер Пелегрини.
„Словачка максимално ги поддржува интеграциските напори на Украина… и ќе го сподели сето свое знаење во реформите, но, од друга страна, инсистираме на текстот во кој се вели дека прашањето за идното членство во НАТО може да се отвори само кога ќе има мир во Украина и нема воен конфликт, кога ќе се исполнат сите услови… и кога на тоа ќе се согласат сите членки на алијансата“, изјави Пелегрини пред почетокот на состанокот на лидерите на НАТО во Вашингтон, пренесува „Укринформ“.
Пелегрини нагласи дека во овој момент е рано и невозможно да се зборува за членство на Киев во НАТО со оглед на ситуацијата бидејќи, според него, тоа е „сѐ уште многу далечна цел“.
Тој го нарече овој пристап многу прагматичен и реален.
Според него, ако Украина падне, тоа би било многу непријатна ситуација за целото источно крило на НАТО.
Дуда: НАТО ја поддржува Украина, но не сака да војува со Русија
Полскиот претседател Анджеј Дуда изјави вчера во Вашингтон, пред почетокот на состанокот на Евро-атлантскиот совет, дека НАТО ја поддржува Украина, но дека не сака да војува со Русија.
Дуда рече дека Украина треба да стане членка на НАТО по завршувањето на војната бидејќи алијансата не сака да биде вовлечена во војна со Русија.
Дуда посочи дека се разговара само за моментот кога Украина ќе биде примена во НАТО, а не дали воопшто ќе биде примена, пренесе „Европска правда“.
„Денеска има само еден проблем на овој пат, а тоа е дека војната мора да заврши бидејќи Украина мора да биде примена во НАТО врз основа на полноправно членство“, рече Дуда.
Според него, тоа подразбира автоматска примена на членот 5 и вклучување на НАТО во војната доколку биде нападната една членка на алијансата.
Дуда изрази надеж дека Украина ќе биде официјално поканета во НАТО на следниот самит во Хаг.
За Западен Балкан
Членките на НАТО во заедничкото соопштение од самитот одржан во Вашингтон истакнаа дека регионите на Западен Балкан и Црното Море се од стратешко значење за алијансата и дека НАТО останува силно посветен на нивната безбедност и стабилност.
„Ќе продолжиме да ги унапредуваме нашиот политички дијалог и практичната соработка со Западен Балкан со цел да ги поддржиме реформите, регионалниот мир и безбедност и да се спротивставиме на злонамерното влијание, вклучително и дезинформации, хибридни и сајбер-закани, поставени од државни и недржавни актери“, се нагласува во декларацијата.
Како што се додава, демократските вредности, владеењето на правото, домашните реформи и добрососедските односи се од витално значење за регионалната соработка и евро-атлантските интеграции поради што НАТО очекува континуиран напредок на овој план.
„Остануваме посветени на континуираниот ангажман на НАТО на Западен Балкан. НАТО ги поддржува евро-атлантските аспирации на заинтересираните земји во овој регион“, се наведува во декларацијата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Две девојчиња и нивната баба со часови заробени под урнатините во Мјанмар, ја снимиле агонијата низ која минале: таткото мислел дека се мртви

Снимките од последиците од разорниот земјотрес во Мјанмар ја откриваат агонијата што ја преживеа семејството заробено под урнатините на зградата.
На снимката се гледаат две девојчиња на возраст од 13 и 16 години и нивната раскрвавена баба во простор исполнет со урнатини по силниот земјотрес што го погоди Мјанмар во петокот.
Тие останале заробени додека бегале од нивниот стан на шестиот кат во вториот по големина град во земјата, Мандалеј – во близина на епицентарот на земјотресот – и трчале кон скалите за итни случаи.
Таткото на девојчињата првично мислел дека неговите ќерки и мајка му починале и испратил апел на социјалните мрежи да се најдат нивните тела.
2 girls and their grandmother keep calm while trapped under rubble in the Myanmar earthquake. They've been rescued, but many are still missing.
My heart aches imagining their terror—the crushing weight, the desperate gasps for air during Myanmar's devastating earthquake. But… pic.twitter.com/QZTaybBTYj
— Yelisaveta Petrov (@YelisavetaPaUSA) March 31, 2025
За среќа, тие биле живи и ги грабнале телефоните пред да се урне зградата.
„Моите ќерки ги снимаа видеата мислејќи дека ако тие и нивната баба умрат, можеби ќе им се најдат телефоните и ќе ги видат нивните родители“, напишал таткото.
Тој рече дека дури слушнале и други луѓе заробени под нив во урнатините на зградата.
„Довикуваа одозгора и долу, но од надвор немаше звук. Како што поминуваа часовите, тие се обесхрабрија и се држеа за рака со својата баба плачејќи“, рече тој.
За среќа, по неколкучасовна драма, спасувачите успеале да ги пронајдат и со помош на чекан направиле мала дупка за да им обезбедат вода, но морале да одат да набават повеќе опрема.
Оставени на извесно време сами, девојките ги презеле работите во свои раце и со чекан направиле премин за нивното бегство.
„Сакаа да направат поголем отвор за баба, но големите камења беа претешки и двете сестри не можеа да ги поместат“, се вели во објавата на таткото.
Спасувачите се вратиле и успеале да ги спасат девојчињата. Нивната баба (75) се борела за воздух и не можела да помине низ отворот, но на крајот и таа била спасена.
По спасувањето, ќерките му откриле на својот татко што им се вртело низ глава.
„Во моментот кога се изгуби сета надеж, ја наведнав главата во знак на почит и благодарност до Буда што дозволи нашето семејство да преживее заедно“, му рекла неговата ќерка.
Свет
Полска уапси руски агент и ѝ го предаде на Украина

Полска ауспи руски агент и по барање на Службата за безбедност на Украина (СБУ) го екстрадира во Украина. Ова е прв ваков случај од почетокот на руската инвазија на Украина.
Украинските медиуми известуваат дека Кирил Молчанов е руски агент и „политички аналитичар“ од медиумскиот круг на Виктор Медведчук, украински олигарх и кум на Путин. Тој е обвинет за велепредавство.
Против него е поднесено обвинение, објави СБУ. Иако СБУ не го објави неговиот идентитет, полициски извор изјавил за украинските медиуми дека станува збор за Кирил Молчанов. Тој бил уапсен во Полска и сега е во еден од центрите за предсудски притвор во Киев. Ова е прв пат од почетокот на руската инвазија агент кој дејствувал против Украина во информативниот простор да биде екстрадиран по барање на СБУ.
Според документацијата од истрагата, Молчанов работел истовремено за две руски разузнавачки служби – ФСБ и Службата за надворешно разузнавање на Русија. По наредба на Русите, тој работел на дискредитација на Украина на меѓународно ниво и дестабилизација на внатрешната ситуација во партнерските земји на Украина.
Молчанов, исто така, бил чест гостин во емисиите на рускиот пропагандист Владимир Соловјов, против кого СБУ неодамна поднесе обвинение. Само во 2023 година, Молчанов учествувал во емисиите на Соловјов дури 35 пати, каде што ја оправдувал руската вооружена агресија и ширел лажни информации за ситуацијата во Украина.
Покрај тоа, тој организирал протести во земјите на Европската Унија во интерес на Кремљ, за време на кои повикал на повлекување на меѓународната поддршка за Украина.
Истражителите го товарат Молчанов за оправдување и негирање на вооружената агресија на Руската Федерација против Украина, славејќи ги учесниците во оваа агресија. Тој се соочува со затворска казна од 12 години. Истрагата е во тек.
Европа
Од денеска на европските граѓани им треба еден документ за влез во Британија, позната цената на пропусницата

Европските граѓани кои патуваат во Обединетото Кралство од денеска ќе имаат потреба од дигитална пропусница за влез во земјата, што според британската влада ќе ја зајакне безбедноста на границите.
Електронското овластување за патување (ЕТА) може да се купи онлајн за 10 фунти (12 евра) во наредните денови, а од 9 април цената ќе се зголеми на 16 фунти (19 евра).
Дозволата ќе биде задолжителна за сите Европејци кои сакаат да ја посетат Велика Британија од 2 април, откако истата пропусница беше воведена во јануари за граѓаните на САД, Канада и други земји на кои не им е потребна виза.
Слична дозвола за влез во земјата имаат и САД.
„Со дигитализирање на системот за имиграција, го отвораме патот за бесконтактни гранични премини во ОК“, рече министерката за миграција Сема Малхотра претходно овој месец, кога беше отворена веб-страницата за првите апликации.
Таа додаде дека проширувањето на ЕТА во земјите ширум светот „ја зајакнува посветеноста за подобрување на безбедноста преку технологија и иновации“.
Документот дозволува посети до шест месеци и важи две години. Тоа е задолжително за сите патници, вклучително и малолетни и новороденчиња.
Пропусницата може да се добие од апликација за паметни телефони или од владината веб-страница и е достапна за Европејците од почетокот на март.
Почнувајќи од среда, граѓаните на околу триесет европски земји, вклучително и целата ЕУ со исклучок на Ирска, ќе треба да имаат електронска дозвола за влез во Обединетото Кралство, кое ја напушти ЕУ во 2020 година.
Апликантот мора да приложи фотографија од пасош и од лицето. Процесот трае околу десет минути, информираат од британското Министерство за внатрешни.
Во повеќето случаи, одлуката за апликацијата се носи во рок од неколку минути, но можно е да се чека и до три работни дена, велат од Владата.
Доколку апликацијата се обработи успешно, ЕТА е дигитално поврзана со пасошот на апликантот.
Патниците кои се префрлаат на аеродроми без да ја поминат границата со ОК се ослободени од оваа шема. Ова беше направено по притисокот од Хитроу, најпрометниот аеродром во Европа, кој стравуваше од губење на бројот на патници.
Има само два аеродрома во ОК со можност за поврзување без преминување на границата, Манчестер и Хитроу. Во 2024 година, речиси 84 милиони патници поминаа низ Хитроу, од кои една третина беа од ЕУ.
Програмата беше лансирана во 2023 година за Катар, а потоа се прошири во пет соседни земји од Персискиот Залив.
Во јануари, тој беше проширен на граѓаните на дополнителни педесет земји, вклучувајќи ги Аргентина, Јужна Кореја и Нов Зеланд.
До крајот на 2025 година, речиси 1,1 милион посетители ќе добијат ЕТА, според Министерството за внатрешни работи на Британија.
Не е потребна дозвола за луѓе со дозволи за престој во ОК или луѓе кои веќе имаат имиграциски статус во Кралството.