Европа
Новите карти на бојното поле го откриваат планот на Путин за Донбас: се подготвува решавачка битка

По неодамнешните разговори меѓу Владимир Путин и Доналд Трамп, анонимни извори од двете страни открија клучни воени планови на Кремљ. Руската војска има јасна цел да го заземе целиот Донбас, а овој план ќе биде спроведен со сила доколку Украина не се согласи доброволно да ја предаде областа за да се стави крај на конфликтот.
Останатите делови од фронтот, од областа Суми до Запорожје, се чини дека се од помало значење за Путин. Тој, исто така, наводно е подготвен да ги „размени“ окупираните територии во Сумската, Харковската и Дњепропетровската област за преостанатите делови од Донбас под украинска контрола, веројатно во сооднос од 1.500 до 6.000 квадратни километри, објавува „Медуза“.
Според извештаите од американските претставници, аргументот на Путин е јасен: Русија бара предавање на преостанатите делови од Донбас бидејќи може да ги земе со сила секако, што само би ја продолжило војната. За возврат, барањата за предавање на градот Запорожје и териториите во Херсонската област, вклучувајќи го и самиот град Херсон, се чини дека се повлекуваат од преговарачката маса.
Логиката на Кремљ веројатно се темели на проценката дека освојувањето на овие области на среден рок е нереално. Во двата случаи, клучна пречка е реката Днепар, чие преминување во сегашните воени услови се смета за речиси невозможна операција, дури и за снабдување на гарнизонот во Запорожје на источниот брег.
Дали е можна целосна окупација на Донбас?
Иако целта изгледа амбициозна, целосната окупација на Донбас не изгледа како невозможна мисија. Во текот на изминатата година, и покрај пренасочувањето на значајни сили кон битката во областа Курск, руските сили освоија повеќе од 4.000 квадратни километри силно утврдена територија во Донецката и Луганската област. Тие сè уште имаат околу 6.000 квадратни километри за освојување за целосно да ги контролираат.
Како што неодамна напиша „Економист“, доколку украинските сили го напуштат Донбас, тие ќе го изгубат својот „појас на тврдини“, клучна одбранбена линија на исток, што би го отворило патот за Русија кон централна Украина.
Намерите на Кремљ се јасно видливи и на терен. Руските сили напредуваат северно од Донецк, насочувајќи се кон главното украинско упориште во регионот – агломерацијата Краматорск и Славјанск. Резервите постепено се префрлаат во оваа насока од други делови на бојното поле.
Ако порано руската команда го користеше градот Покровск како мамка за привлекување на украинските сили, сега неговото освојување стана клучно за понатамошните напредувања кон Краматорск. Поради рускиот напредок во текот на изминатата година, борбената линија околу Покровск значително се издолжи.
Ова ја промени тактиката на битката: големи делови од фронтот останаа небранети, што им овозможи на двете страни да навлезат во задниот дел. Сепак, тактичките пробиви од 10 до 20 километри сè уште не доведоа до целосен колапс на фронтот, бидејќи тие се запрени со напади со беспилотни летала и брзо префрлање на резервите.
Токму оваа необична битка, водена источно и јужно од Покровск, би можела да стане решавачка битка во 2025 година. Руската армија има значителна бројна предност во неа, но тоа не ја гарантира нејзината конечна победа.
Ситуација на бојното поле: Покровск и Костјантиновка
И покрај натрупувањето на големи украински резерви во близина на Добропиља, рускиот напредок помеѓу Покровск и Костјантиновка не е целосно запрен. Руските сили држат позиции во областа Кучеров Јар, приближно 13 километри од фронтовската линија од средината на август.
Украинските сили се обидоа да ги потиснат руските трупи од крилата и успеаја да ја пробијат руската одбрана кај Никаноривка. Од друга страна, руската команда донесе резерви и се обиде да напредува кон Шахово, клучна патна раскрсница чие освојување би ја обезбедило безбедноста на руските сили што напредуваат кон Добропиља.
Борбите за селото Володимиривка сè уште траат, а двете страни тврдат дека го контролираат, но засега нема визуелна потврда. Главните руски сили напредуваат на запад кон Мирноград, заобиколувајќи го Покровск од север, каде што украинските сили, исто така, започнаа контранапади.
Обидите да се пробијат до северните предградија на Покровск и да се пресечат клучните патишта досега не успеаја. Нападите врз самиот центар на Покровск, исто така, се чини дека привремено престанаа, иако е можно руските сили сè уште да се присутни на југозападните рабови на градот.
Во исто време, руските трупи биле активирани југозападно од Покровск, заземајќи го поголемиот дел од населбата Удачен. Руската команда очигледно сметала дека освојувањето на Покровск е неопходно за понатамошно напредување кон север. Друга важна цел бил градот Костјантинивка, кон кој руските сили напредувале од неколку правци, вклучувајќи ја областа северно од Торецк и северниот раб на Часив Јар.
Днепропетровска област
Руските сили ја продолжуваат својата офанзива на границата на Донецката и Днепропетровската област, северно и западно од Велика Новосилка, и покрај постојаните украински контранапади. Во оваа област, руските трупи зазедоа неколку села во долините на реките Вовча и Ворона, а ја преминаа и реката Вовча и го зазедоа селото Филија.
Кризата во одбраната на овој дел од бојното поле веројатно ја принуди украинската команда да ги премести резервите, можеби дури и од Сумската област.
Лимански правец
Во Лимански правец, руските напаѓачки групи го пробија Торске на југ кон Јампил, низ кој минува единствениот пат што ги поврзува украинските сили во Креминските шуми со остатокот од територијата. Поради овој пробив, веројатно е дека украинските сили наскоро ќе мора да се повлечат од шумите, за кои битката се води од есента 2022 година.
фото: принтскрин
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
(Видео) Мерц: Русија стои зад дроновите над Германија

Германскиот канцелар Фридрих Мерц изјави дека се сомнева дека Русија стои зад серијата беспилотни летала видени над Германија во текот на викендот, вклучувајќи ги и оние што прекинаа десетици летови и оставија повеќе од 10.000 патници блокирани на аеродромот во Минхен.
Мерц нагласи дека фреквенцијата на вакви упади во европскиот воздушен простор е без преседан, дури и во споредба со Студената војна. Тој додаде дека ниту едно од беспилотните летала досега не било вооружено и дека сите летале за извидувачки цели.
Во последните недели, слични неидентификувани дронови се забележани над неколку европски земји. Во Данска, во последните недели се регистрирани бројни летови на неидентификувани дронови над воени објекти и аеродроми.
На пример, пријавени се летови над аеродромот Каруп и неколку дански аеродроми. Како резултат на тоа, властите привремено ги забранија летовите на цивилни дронови и го зголемија надзорот, а данското разузнавање потврди дека станува збор за „хибридни напади“ за кои ја обвинија Русија.
Сомнителни летови на дронови над воени бази и стратешка инфраструктура се пријавени и во Германија и Белгија. На пример, околу 15 дронови се забележани над белгиската воена база Елзенборн, а во Германија властите истакнуваат дека инцидентите стануваат сè почести, особено во близина на воени и индустриски објекти.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Украинците го нападнаа Белгород: град со 300.000 жители остана без електрична енергија

Рускиот град Белгород и околните области беа погодени од прекин на електричната енергија синоќа. Причината беа нападите што ја оштетија регионалната енергетска инфраструктура, потврди гувернерот на Белгород, Вјачеслав Гладков, објави „Еуромајдан прес“. Белгород, главниот град на регионот што граничи со Украина, е дом на повеќе од 320.000 луѓе.
Meanwhile in Russia’s Belgorod right now pic.twitter.com/KKPnEv6B34
— Illia Ponomarenko 🇺🇦 (@IAPonomarenko) October 5, 2025
Нападот следи по сè почестиот модел на украински напади врз руската енергетска и нафтена инфраструктура, кампања што Украина ја засили во последните месеци.
❗️🇷🇺Belgorod Governor Gladkov confirmed damage to the region's energy infrastructure. He said an emergency meeting of the regional government would be held within the hour. https://t.co/cSQMXOnaZy pic.twitter.com/DQaeWl8ikv
— 🪖MilitaryNewsUA🇺🇦 (@front_ukrainian) October 5, 2025
Гладков во видео изјава објасни дека нападот предизвикал штета на електричната мрежа и дека на местото на настанот биле испратени екипи за итни случаи за да ја поправат. Тој додаде дека неколку болници биле префрлени на резервни генератори за да се обезбеди непречено работење.
Гувернерот не ја прецизираше точната локација на нападот ниту обемот на штетата, наведувајќи дека регионалните службеници сè уште ја проценуваат ситуацијата на терен.
Explosions reported in Belgorod, where a thermal power plant was hit. Local Russian sources say the city lost power following the strike. pic.twitter.com/Hu4VAUPN3J
— NOELREPORTS 🇪🇺 🇺🇦 (@NOELreports) October 5, 2025
Сепак, неофицијалните локални канали на Телеграм претходно објавија експлозии во трафостаницата Луч во Белгород, сугерирајќи дека таа можеби била цел на нападот, но оваа информација сè уште не е официјално потврдена.
фото: принтскрин
Европа
(Детален водич) Сè што треба да знаете за новите правила за влез во ЕУ од 12 октомври

Од 12 октомври официјално стапува во сила новиот систем за влез и излез од ЕУ – наречен EEС. Системот ќе се воведува постепено, а треба целосно да се имплементира до 10 април 2026 година. Овој технолошки систем ќе собира биометриски податоци, како што се отпечатоци од прсти, фотографии од лице и основни информации за патување.
– ЕЕС ќе го модернизира и подобри управувањето со надворешните граници на ЕУ. Ќе обезбедува сигурни податоци за граничните премини, систематски ќе открива случаи на пречекорување на дозволениот престој, како и измама со документи и идентитет. Ова ќе придонесе за спречување на нерегуларната миграција и заштита на безбедноста на граѓаните на Европската Унија – објави претходно Европската комисија.
Како ќе изгледа постапката?
– Пристигнување на граничниот премин
Доколку патувате првпат, односно сè уште не сте се регистрирале во системот, ќе бидат земени ваши биометриски податоци: фотографија од вашето лице + отпечатоци од прсти.
Податоците за внесување (време, место) се евидентираат автоматски во системот.
– Излегување од Шенген
При излегување, системот ќе го регистрира, односно ќе го одреди времето и местото на излегување, а вие ќе го поврзете со внесените податоци.
– Последователни посети/повторен влез
Кога повторно ќе патувате во Шенген, системот ќе ги користи собраните податоци за да ве „препознае“ (лице/отпечатоци) и да провери дали сте влегле/излегле претходно, дали сте го пречекориле дозволениот престој, дали имате активни забрани итн…
Процесот треба да биде побрз бидејќи нема да мора повторно да ги внесувате сите податоци.
Постапката се очекува да трае од 3 до 5 минути по лице, што значи до 20 минути за полн автомобил.
Во преодната фаза (октомври 2025 до април 2026 година), можни се „олеснувања“:
– Некои од граничните премини нема веднаш да бараат биометрија или нема да ги обработуваат сите патници преку EEС.
– Пасошите сè уште може да се печатат во некои случаи.
– Можни се повремени исклучоци за да се избегне метеж.
Кои податоци ги собира системот?
– Податоци за пасош (име, број на пасош, датум на раѓање, итн.).
– Биометриски податоци: отпечатоци од прсти и фотографија од лице.
– Датум и место на влез и излез од Шенген зоната.
– Информации за тоа дали патникот го пречекорил дозволениот престој, како и дали на патникот претходно му бил одбиен влез.
Дали патниците мора да го напуштат возилото за време на постапката?
– Засега нема конкретни информации што потврдуваат дали патниците ќе мора да го напуштат возилото за време на постапката. Сепак, некои експерти сметаат дека ова сепак ќе биде обврска поради задолжителното фотографирање, но и дека веројатно ќе зависи од премин до премин.
Кои земји ќе бараат EEС?
– ЕЕС ќе го применуваат 29 европски земји:
• 25 членки на ЕУ (сите освен Кипар и Ирска): Австрија, Белгија, Бугарија, Хрватска, Чешка, Данска, Естонија, Финска, Франција, Германија, Грција, Унгарија, Италија, Латвија, Литванија, Луксембург, Малта, Холандија, Полска, Португалија, Романија, Словачка, Словенија, Шпанија и Шведска.
• 4 земји кои не се членки на ЕУ, а се дел од Шенген зоната: Исланд, Лихтенштајн, Норвешка и Швајцарија.
Што ако одбиете?
Доколку одбиете да ги дадете вашите биометриски податоци, ќе ви биде одбиен влез на територијата на европските земји што го користат EEС.
За кого не се применува системот EEС?
EEС не се однесува на:
– Граѓани на европските земји кои користат EEС, како и Кипар и Ирска.
– Граѓани кои не се државјанки на ЕУ кои имаат карта за престој и се тесно поврзани со граѓанин на ЕУ.
– Државјани кои не се членки на ЕУ кои патуваат во Европа како дел од меѓукомпаниски трансфер или за цели на истражување, студирање, обука, волонтерска работа, програми за размена на студенти, образовни проекти и сл.
– Лица ослободени од гранични проверки или на кои им се дадени одредени привилегии во врска со граничните проверки (на пр. шефови на држави, прекугранични работници итн.).
– Лица кои не се должни да ги преминуваат надворешните граници исклучиво на граничните премини и во текот на работното време.
– Лица кои имаат важечка дозвола за локален граничен сообраќај.
– Членови на екипажот на патнички и товарни возови на меѓународни поврзувачки патувања.
– Лица кои поседуваат важечки Документ за олеснет железнички транзит или важечки Документ за олеснет транзит, под услов да патуваат со воз и да не слегуваат од возот на територијата на земја-членка на ЕУ.
Наскоро се воведува и EТИАС
Од следната година, покрај системот EEС, македонските граѓани ќе мора да го користат и EТИАС – електронско овластување, кое бара патниците однапред да се регистрираат преку апликација, да платат такса од 20 евра и да ги достават следните информации:
– Податоците и пасошот се внесуваат онлајн.
– Таксата се плаќа електронски.
– Одобрението овозможува патување во Шенген зоната без дополнителни процедури.
Совети за патниците
– Проверете го вашиот пасош:
Пасошот мора да важи најмалку 3 месеци по датумот кога планирате да ја напуштите ЕУ и мора да биде издаден во последните 10 години.
– Планирајте го вашето време:
Кога се најавувате за прв пат, одвојте уште неколку минути за да ги регистрирате вашите биометриски податоци.
– Останете во тек со новостите:
Информациите за EEС се предмет на промена. Редовно проверувајте ја официјалната веб-страница на ЕУ.
– Бидете подготвени да ги проверите информациите со превозникот со кој патувате:
Авиокомпаниите или другите превозници може да бараат дополнителни информации пред качувањето.