Свет
Обама ја намали казната за Менинг, за одавање тајни на WikiLeaks
Американскиот претседател на заминување Барак Обама ја намали во вторникот затворската казна на информаторот на WikiLeaks, американскиот војник Бредли Менинг, кому судот во 2015 година му го призна променувањето на полот и името во Челзи Менинг, со што таа ќе биде ослободена во мај, објави Белата куќа.
Во вторникот, три дена пред напуштањето на должноста, Барак Обама ги намали казните за 209 осуденици и помилувал други 64 лица.
Бредли Менинг по изрекувањето на пресудата за шпионажа објави дека се идентификува како жена. Таа во август 2013 година беше осудена на 35 години затвор, бидејќи на разобличувачкиот интернет портал WikiLeaks му предала 700.000 тајни документи за американските војни во Авганистан и во Ирак.
Во ноември 2016 година, Менинг поднесе молба до американскиот претседател Барак Обама да ја намали нејзината казна пред тој да ја напушти Белата куќа, и тогаш рече дека не бара помилување.
„Единственото олеснување кое го барам е да излезам од воен затвор, откако минав шест години во изолација“, напиша Челзи Менинг, според пишувањето на The New York Times.
Менинг, која ја издржува казната во воениот затвор Форт Ливенворт во сојузната држава Канзас, во ќелијата штрајкуваше со глад и двапати се обиде да изврши самоубиство. Нејзината казна истекува на 17-ти мај 2017 година, објави Белата куќа.
Тога Бредли Менинг работел како разузнавачки аналитичар во Багдад во 2010 година кога на WiiLeaks му предал тајни документи и извештаи од боиштето, а материјалот содржеше и видоснимки од нападот на американски воен хеликоптер на наводни бунтовници во Ирак, во кој повеќе десетици беа убиен, вклучително и двајца соработници на агенцијата Reuters.
Документите кои ги предаде Менинг содржат извештаи за инциденти на боиштата во Авганистан и Ирак, досие за затвореници во Гвантанамо и околу 250.000 дипломатски извештаи на американскиот Стејт департмент кои открија меѓу другото и непријатни зајадливи коментари на сметка на многу светски државници,
Три години откако беше уапсен во Багдад, Менинг кон крајот на август 2013 година беше осуден на 35 години затвор.
Во февруари 2015 година беше објавено дека на Менинг, првпат во историјата на американските вооружени сили му е дозволено да се подложи на третман со хормонална терапија за менување на полот, додека беше во затворот во воената база Форт Левенворт. Претходно во април 2014 година, судот на државата Канзас му дозволи да го промени името во Челзи Елизабет. Изјавата на Менинг дека се чувствува жена, сериозно го комплицираше прашањето за неговото затворање, бидејќи во затворот во Форт Левенворт, казните ги издржуваат само мажи. Во март 2015 година, воениот апелационен суд во Вашингтон го призна женскиот пол на Менинг. Покрај тоа, нејзиниот адвокат тврдеше дека досеудената казна далеку ги надминува меѓународните законски норми.
Белата куќа и претходно навести дека може да ја преиначи казната на Менинг, што не е случај и со Едвард Сноуден, поранешниот аналитичар на Агенцијата за национална безбедност (NSA), кој преку британскиот весник The Guardian во 2013 година го откри постоењето на програмите за масовно следење на електронските комуникации милиони луѓе во светот, вклучително и челниците на американските сојузници во Европа. Сноуден на патот од Хонгконг каде и предаде тајните документи на медиумите, кон Латинска Америка, поради блокадите на европските воздухопловни и цивилни власти остана блокиран на аеродромот во Русија, каде што подоцна добива азил за привремен престој.
Основачот на WikiLeaks, Австралиецот Џулијан Асанж кој пет години се крие во еквадорската амбасада во Лондон, за да не биде предаден во Шведска каде е баран по истрага за наводни силувања, и стравува да не биде предаден на САД каде може да му се суди за шпионажа, претходно изјави дека ќе им се предаде на американските власти, доколку Обама ја помилува Менинг.
И Асанж и Сноуден во вторникот вечерта му се заблагодарија на Обама за помилувањето на Менинг, а WikiLeaks објави дека тоа е „победа“.
„Ви благодарам на сите кои ја водевте кампањата за намалување на казната на Челзи Менинг. Вашата храброст и одлучност го направи невозможното можно“, објави Асанж на Twitter.
„Заслужува да се каже со најголема сериозност, со добро срце: Благодарам Обама, објави Сноуден на Twitter. Исто така им се заблагодари на луѓето кои ја водеа кампањата за намалување на казната на Менинг и истакан дека тие придонеле за ваквата одлука./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Американски конгресмен со повик САД да излезат од НАТО
Американскиот конгресмен Томас Меси предложи закон со кој бара САД да се повлечат од НАТО, тврдејќи дека Алијансата претставува финансиски и дипломатски товар за земјата.
Во објава на мрежата X тој напиша дека НАТО е реликт од Студената војна и дека парите треба да се вложуваат во одбраната на САД, а не на социјалистички држави. Според него, НАТО ги чини американските даночни обврзници трилиони долари и носи ризик да ги втурне САД во туѓи војни.
Во предложениот закон се наведува дека европските членки имаат доволно економска и воена моќ за сопствена одбрана и дека членството на САД во НАТО не е во согласност со националните интереси. Законските тврдења исто така посочуваат дека распадот на Варшавскиот пакт и Советскиот Сојуз го сменил безбедносното окружување и ја направил НАТО-мисијата за колективна одбрана нерелевантна, како и дека алијансата започнала голема источна експанзија од 1999 година.
Контекстот доаѓа по најновите изјави на Доналд Трамп, кој за „Политико“ рече дека европските лидери се слаби и „=препремногу политички коректни, додавајќи дека Европа „не знае што да прави“. Трамп претходно повика земјите од НАТО да го зголемат воениот буџет од 2% на 5% од БДП и предупреди дека оние што нема да го исполнат условот може да бидат исклучени од алијансата.
Свет
(Видео) Снимен моментот кога авион слета врз автомобил на автопат во Флорида
На социјалните мрежи се појави снимка што го прикажува моментот кога мал авион слета врз автомобил што се движел на автопатот I-95 во округот Бревард на Флорида.
Според властите, возачката на автомобилот и двете лица во авионот добиле само полесни повреди. Ударот го снимиле татко и син кои возеле веднаш зад возилото што било погодено.
Полицијата соопшти дека двомоторниот авион Beechcraft 55 во понеделник околу 17:45 часот локално време морал присилно да слета на јужната лента од автопатот. При слетувањето удрил во автомобил Toyota Camry со 57-годишна жена. Во авионот биле 27-годишен пилот од Орландо и 27-годишен патник.
A small plane crash landed on a busy interstate in Merritt Island, Florida, hitting a car.
The plane experienced a “loss of power in both engines,” it was known, and was attempting an emergency landing on I-95 when it hit a Toyota Camry.
The driver of the car was hospitalised… pic.twitter.com/ViZAuMJcwT
— Vani Mehrotra (@vani_mehrotra) December 10, 2025
Таткото и синот, Џејмс и Питер Кофи, изјавиле дека авионoт нагло почнал да паѓа пред нив.
„Бев преплашен, сфативме колку беше блиску до трагедија“, рекол Џејмс. Питер додал дека дури следниот ден сватил колку среќа имале.
Авионот бил отстранет од автопатот.
Причината за присилното слетување сè уште не е утврдена, а истрагата продолжува. Според проценка на службата, можно е авионот да останал без гориво.
Свет
Децата во Австралија го измамија системот: забраната за социјални мрежи има големи пропусти
Првиот ден од австралиската забрана за користење социјални мрежи за лица под 16 години покажа бројни слабости во системот. Многу деца успеале да ги заобиколат новите правила користејќи ВПН, манипулации со датумот на раѓање или трикови при скенирање на лицето.
Родители од различни делови на земјата за „Еј-би-си“ сведочат дека нивните деца без проблем добиле пристап до „Снеплет“, „Инстаграм“ или „Тик-Ток“, иако формално би требало да им биде забранет.
Во повеќе случаи, системите за проверка на возраст погрешно утврдиле дека децата имаат над 16 години — дури и кога станува збор за 11- или 13-годишници. Некои тинејџери успеале да ја измамат технологијата со шминка или прикривање на делови од лицето. Социјалните мрежи признаа дека постојат технички предизвици и дека родителите можат да пријават профили за деца под 16 години кои ќе бидат суспендирани.
Стручњаците објаснуваат дека технологијата за процена на возраст има маргина на грешка од една до три години, што овозможува заобиколување на забраната. На „Тик-ток“ веќе се појавија објави од деца кои се потсмеваат дека „успешно ја преживеале“ забраната.
Владата најавува дека пропустите ќе се отстрануваат постепено. Премиерот Албанезе посочи дека околу 440.000 „Снепчет“ профили, 150.000 „Фејсбук“ профили и 350.000 „Инстаграм“ профили во сопственост на деца од 13 до 15 години ќе треба да се деактивираат. Повеќе од 200.000 „Тик-ток“ профили веќе се затворени.
Министерката за комуникации Анника Велс нагласи дека ова е „маратон, не спринт“ и дека децата кои денес ја заобиколиле забраната нема да можат да го прават тоа постојано.

