Свет
Објавата на Трамп за разговорот со Путин менува сè, Европа во шок

Американскиот претседател Доналд Трамп најави итен почеток на мировните преговори меѓу Русија и Украина по, како што рече, долгиот и многу продуктивен разговор со рускиот претседател Владимир Путин. Веста за разговорот предизвика бурни реакции во меѓународната заедница, а најмногу ги шокира европските сојузници на Украина.
Трамп во објавата на својата социјална мрежа Truth Social истакна дека за време на разговорот, кој траел еден и пол час, тој и Путин разговарале за Украина, Блискиот Исток и за соработката во областа на вештачката интелигенција. Клучната точка на разговорите беше постигнувањето мировен договор за ставање крај на конфликтот во Украина, кој, според Трамп, веќе однесе милиони животи.
„Сакаме мир и крај на страдањата“
„Се договоривме веднаш да ги почнеме преговорите. Нашите тимови ќе почнат со работа, а првиот чекор ќе биде да го повикаме украинскиот претседател Володимир Зеленски за да го информираме за разговорот“, рече Трамп. Тој додаде дека задолжил тим предводен од државниот секретар Марко Рубио, директорот на ЦИА, Џон Ретклиф, и советникот за национална безбедност, Мајкл Волц, да ги водат преговорите.
Портпаролот на Путин, Дмитриј Песков, потврди дека разговорот траел еден и пол час и дека двајцата лидери се согласиле дека решението на конфликтот е можно само преку мировни преговори. Тој исто така истакна дека Путин го поканил Трамп во Москва да ги продолжи разговорите во живо.
И Зеленски разговараше со Трамп
По разговорот на Трамп со Путин, тој имаше телефонски разговор и со украинскиот претседател, Володимир Зеленски. Украинскиот лидер го опиша разговорот како долг и значаен нагласувајќи ја подготвеноста на Украина да соработува.
„Украина сака мир повеќе од кој било. Ние дефинираме заеднички чекори со Америка за да ја запреме руската агресија и да обезбедиме траен, сигурен мир“, рече Зеленски. И покрај тоа што одржува дипломатски тон, тој јасно стави до знаење дека Украина нема да се откаже од своите клучни цели, вклучувајќи го и враќањето на териториите изгубени од 2014 година.
Американскиот пресврт на настаните ја шокире Европа
Одлуката на Вашингтон веднаш да почне преговори со Русија и да ја намали поддршката за Украина предизвика вознемиреност кај европските сојузници. Според „Политико“, американскиот секретар за одбрана, Пит Хегсет, ги информирал своите колеги во Брисел дека Украина нема шанси да ги врати Крим и источните делови на земјата.
„Илузорно е да се верува дека Украина може да се врати на границите од 2014 година. Продолжувањето на војната само ќе донесе повеќе страдања“, рече Хегсет. Тој додаде дека САД имаат намера да ја намалат својата улога во европската безбедност оставајќи ги европските земји со поголема одговорност за одбраната на континентот.
Неговата изјава предизвика негодување кај европските дипломати. Шефот на германската дипломатија, Аналена Баербок, истакна дека „Украина не може да се реши без Украина“, а францускиот министер за надворешни работи, Жан-Ноел Баро, истакна дека мирот мора да биде придружен со безбедносни гаранции за Украина. Тој повика и на директно учество на Европа во преговорите нагласувајќи дека „нема да има праведен и траен мир во Украина, без учество на Европејците“.
Полска и балтичките земји бараат посилна воена поддршка за Украина
Полска и балтичките земји реагираа особено силно предупредувајќи дека какви било мировни преговори, без претходно зајакнување на воените капацитети на Украина, може да бидат опасни. Полскиот министер за надворешни работи, Радослав Сикорски, истакна дека е клучно да се обезбеди дополнителна воена помош за Украина пред да почнат разговорите со Русија.
„Полска цврсто ќе застане со Украина. Зголемувањето на нејзините воени капацитети е клучно за обезбедување траен мир“, рече Сикорски.
Нова безбедносна архитектура за Европа
Се чини дека одлуката на Трамп да не го вклучи НАТО во мировниот процес на преговори дополнително ја комплицира ситуацијата. „Гардијан“ напиша дека пристапот на Трамп, кој го исклучува НАТО од преговорите, може да го поткопа кредибилитетот на алијансата и да ги ослаби одбранбените капацитети на Европа на долг рок. Едноставно, најавата на Трамп може да значи маргинализирање на Европа во целиот преговарачки процес, кој, како што најави американскиот претседател, ќе почне многу бргу.
Треба да се спомене и дека француските дипломати силно инсистираа на продолжување на патот на Украина кон членство во НАТО и покрај американското противење. „Европската безбедност е загрозена. Не можеме да се вратиме на ситуацијата пред инвазијата“, изјави францускиот министер за надворешни работи, Жан-Ноел Баро. Британскиот министер за одбрана, Џон Хили, изјави дека Обединетото Кралство ќе продолжи да ѝ дава поддршка на Украина, и воена и политичка.
Ова е огромен пресврт за САД, но е и она што Трамп го најавуваше. Освен ЕУ, шокиран е и Киев
Мировниот план на Трамп претставува тектонска промена во американската политика кон Украина, што би можело да ја редефинира глобалната безбедносна архитектура. Од друга страна, тоа е потег што е во согласност со она што Трамп го најави пред неговата инаугурација – дека ќе работи на завршување на војната во Украина.
Додека поддржувачите го гледаат потегот како прагматичен чекор кон завршување на конфликтот, многу европски лидери и аналитичари изразуваат загриженост за можните предвремени отстапки за Русија. „Гардијан“ пишува дека, покрај европските сојузници, подготвеноста на Трамп да се вклучи во брзи преговори и потенцијални територијални отстапки исто така предизвика тревога во Киев, при што се појавија стравувања дека таквиот пристап може да ги поттикне натамошните руски барања.
Бидејќи светот внимателно ги следи информациите за претстојните, долгоочекувани преговори, јасно е дека влогот е голем. Исходот ќе ја одреди не само иднината на Украина туку и долгорочните односи меѓу Западот и Русија, како и новото поглавје во политиката на глобалната моќ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Кремљ ја коментира вербалната војна Трамп – Маск

Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави дека се сомнева дека контроверзноста меѓу американскиот претседател Доналд Трамп и милијардерот Илон Маск ќе има какво било влијание врз решавањето на украинската криза.
Зборувајќи на прес-конференција во Москва, Песков одби да коментира за вербалните судири меѓу Трамп и Маск, опишувајќи ги како „внатрешна работа на Соединетите Американски Држави“.
„Претседателите на државите се истовремено вклучени во огромен број различни прашања, повеќе или помалку важни“, рече Песков, додавајќи дека „шефовите на државите имаат доволно време за сè“.
Тој, исто така, не се согласи со описот на војната во Украина од страна на Трамп како „детски борби“.
„За нас, ова е егзистенцијално прашање, прашање на нашите национални интереси, нашата безбедност, нашата иднина и иднината на нашите деца, иднината на нашата земја“, нагласи Песков.
Свет
Познат стартап пропаѓа: 700 Индијци се преправаа дека се вештачка интелигенција

Builder.ai, стартап со седиште во Лондон кој успеа да привлече глобални инвеститори и да достигне проценета вредност од 1,32 милијарди евра, банкротираше. Компанијата, поддржана од Microsoft и катарскиот суверен фонд за богатство Qatar Investment Authority, собра повеќе од 390 милиони евра од инвеститорите, пишува Windows Central.
Ветуваше дека ќе го револуционизира создавањето мобилни и веб апликации, правејќи го процесот „лесен како нарачување пица“.
Во центарот на тоа ветување беше виртуелен асистент наречен „Наташа“, кој требаше да користи напредни алгоритми на вештачка интелигенција за да изгради софтвер. Алатката, првично позната како Engineer.ai, беше лансирана во 2016 година. Со години, Builder.ai ја промовираше својата платформа како решение за вештачка интелигенција кое автономно дизајнира и програмира апликации со вртоглава брзина.
Сепак, како што откриваат извештаите и внатрешните истраги, реалноста беше драстично различна од тие амбициозни тврдења.
„Вештачката интелигенција“ всушност беа 700 програмери од Индија. Тие беа оние кои пишуваа код врз основа на барањата на клиентите, додека компанијата ја претстави таа човечка работа како резултат на напредни алгоритми за вештачка интелигенција.
Оваа измама не беше сосема непозната за некои блиски до компанијата. Уште во 2019 година, Wall Street Journal ги доведе во прашање тврдењата за вештачка интелигенција на Builder.ai, истакнувајќи ја нејзината голема зависност од човечки изведувачи. Неколку поранешни вработени ја опишаа компанијата како „сите инженери, без вештачка интелигенција“, истакнувајќи дека поголемиот дел од работата се извршува рачно во Индија.
Проблемите на Builder.ai не застанаа само на лажната вештачка интелигенција.
Внатрешната ревизија на почетокот на 2025 година откри сериозна финансиска манипулација, особено драстично преценување на приходите. Новиот извршен директор Манприт Ратија, кој ја презеде функцијата во февруари 2025 година откако основачот Сачин Дев Дугал поднесе оставка, го откри обемот на неправилностите. Компанијата ја намали својата проценка на приходите за 2024 година од 193 милиони евра на само 44 милиони евра, што е пад од 300%.
Блумберг откри дека Builder.ai наводно се вклучил во сомнителни финансиски практики со индискиот стартап VerSe, разменувајќи надуени фактури за вештачки да ги зголеми бројките на продажба помеѓу 2021 и 2024 година. VerSe силно ги негираше обвинувањата.
Кризата кулминираше во мај 2025 година кога еден од нејзините главни доверители, Viola Credit, заплени 32,5 милиони евра од сметките на Builder.ai откако стартапот не успеа да ги отплати своите кредити. Компанијата остана со само 4,4 милиони евра замрзнати средства, парализирајќи ги операциите во пет земји, вклучувајќи ги Велика Британија, САД, ОАЕ, Сингапур и Индија.
Builder.ai отпушти околу 1.000 вработени. Откривањето на технолошки измами и финансиски манипулации предизвика меѓународна истрага, вклучувајќи ја и канцеларијата на федералниот обвинител на САД, која побара финансиски извештаи и список на клиенти. Стартапот, исто така, остана со големи долгови кон своите технолошки партнери – 75 милиони долари кон Amazon и 26,4 милиони долари кон Microsoft за cloud услуги.
Во јавна изјава на LinkedIn, Builder.ai го призна својот неуспех.
„И покрај неуморните напори на нашиот сегашен тим и истражувањето на сите можни опции, компанијата не беше во можност да се опорави од историските предизвици и минатите одлуки кои значително ја оптоварија нејзината финансиска состојба.“
Компанијата поднесе барање за формална постапка за банкрот во сите земји каде што работи, вклучувајќи ги Индија, Велика Британија и САД.
Свет
(Видео) Снимки од рускиот напад врз Киев: Уништени згради и други објекти, илјадници цивили поминале часови во засолништа

Русија рано утрово започна масовен напад со беспилотни летала и ракети врз Киев и други делови од Украина. Се чини дека тоа е одмазда за историскиот украински воен напад врз руските воздухопловни бази претходно оваа недела.
Според украинскиот претседател, Володимир Зеленски, во нападите загинаа најмалку три лица, а 49 се повредени. Сите тројца загинати биле членови на државната служба за вонредни состојби на Украина.
Руското Министерство за одбрана потврди дека нападот бил одговор на она што го нарече „терористички акти на режимот во Киев“ и дека целите биле воени објекти. Во нападот биле користени „високопрецизни ракети со долг дострел од воздух, море и копно“, како и борбени беспилотни летала, соопшти Москва.
Нападот доаѓа само неколку дена откако Украина го изврши својот најголем напад со беспилотни летала врз четири руски воени бази, како дел од операцијата „Пајажина“. Според Киев, биле погодени околу 40 руски воени авиони, вклучувајќи 34 проценти од носачите на стратешки крстосувачки ракети.
Во операцијата, спроведена од безбедносната служба на СБУ, биле користени 117 беспилотни летала. Американските служби објавија дека биле погодени околу 20 авиони.
Зеленски рече дека во денешниот руски напад биле испукани повеќе од 40 ракети и повеќе од 400 дронови и предупреди дека бројот на жртви може да се зголеми.
Russia doesn`t change its stripes – another massive strike on cities and ordinary life. They targeted almost all of Ukraine – Volyn, Lviv, Ternopil, Kyiv, Sumy, Poltava, Khmelnytskyi, Cherkasy, and Chernihiv regions. Some of the missiles and drones were shot down. I thank our… pic.twitter.com/O1iemSp3s2
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) June 6, 2025
„Ова е моментот кога Америка, Европа и целиот свет можат заедно да ја запрат оваа војна со притисок врз Русија“, напиша Зеленски на платформата X.
Тој, исто така, додаде прикриена критика кон поранешниот американски претседател Доналд Трамп, кој се спротивставува на директниот притисок врз Москва:
„Ако некој не изврши притисок и ѝ даде на оваа војна повеќе време да одземе животи – тоа е соучесништво и одговорност. Мораме да дејствуваме решително“.
Киев беше во состојба на готовност за воздушни напади во текот на целото утро. Градоначалникот Виталиј Кличко рече дека четири лица се убиени во главниот град, а гранатирањето погодило станбени згради и го оштетило метро системот, предизвикувајќи прекини во сообраќајот.
Russia launched more than 400 drones and more than 40 missiles, including ballistic missiles, at Ukraine last night. The Russian attack killed 4 people and injured more than 40.
▪️ In Kyiv, 4 people were killed and 23 injured. Residential buildings, subway tracks, cars, and… https://t.co/fh60oMsTyv pic.twitter.com/XJoC59jyZB
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) June 6, 2025
Илјадници цивили поминале часови во засолништа додека противвоздушниот оган и карактеристичните звуци на дронови одекнувале над градот.
Нападите ги погодија и Харков, Суми и регионот Луганск. Во регионот Тернопол, регионалниот воен командант Вјачеслав Негода рече дека тоа е „најмасовниот воздушен напад врз регионот досега“. Градоначалникот на Тернопол, Игор Полишчук, рече дека пет лица се повредени, а училишта, домови и државна институција се оштетени.
Во градот Луцк, локалните власти соопштија дека пет лица се повредени во напад со 15 беспилотни летала и шест ракети.