Свет
Пензиските системи во неколку европски земји се на работ на колапс, велат експерти
Сиромаштијата во староста ќе стане правило за голем дел од населението на Европа, освен ако не се реформираат сегашните политики за пензионирање. „Еден од пет Европејци веќе е изложен на ризик од живеење во сиромаштија во старост“, рече Петра Хиелкем, раководител на Европскиот орган за осигурување и професионални пензии (EIOPA) со седиште во Франкфурт.
„А потоа, ако ги погледнете само жените, нивниот ризик е за 30 проценти поголем“, изјави Хиелкем за „Политико“. И станува уште полошо: населението на Европа брзо старее, а за четириесет години ќе има само 1,5 работници на секој пензионер. Тоа е половина од сегашниот сооднос.
Еден одговор е да се создадат комплементарни приватни или професионални пензиски системи, така што луѓето ќе имаат личен фонд на пензиски заштеди на кои ќе можат да се потпрат во пензија. Скандинавските земји се најдобро подготвени за претстојната криза.
Тие имаат различни извори за пензионерите: системи „плаќај по употреба“, професионални пензиски фондови, што значи дека штедите за пензија додека работите, и дополнителни инвестиции во пензиски производи.
Но, многу земји, особено во источна и јужна Европа, главно се потпираат на државни пензии и имаат ниски пензии во однос на платите. Во многу случаи, граѓаните не се навистина свесни за својата ситуација бидејќи јавните власти и работодавците не им даваат целосен преглед на нивните пензиски права, според медиумот.
Брисел може да направи малку повеќе од тоа да дава препораки бидејќи надлежноста е на национално ниво. Сепак, Хиелкем, Холанѓанка која го води органот за професионални пензии од 2021 година, е убедена дека постои „моментум“ за голема промена што би ѝ дала на EIOPA поголема улога.
„Прво, гледаме дека проблемот станува сè поголем, а истото го гледаат и некои влади. И второ, да бидеме искрени, зошто пензиите се на дневен ред? Затоа што ни требаат повеќе инвестиции, а еден начин да ги зголемиме е да ги префрлиме заштедите од банкарски сметки во инвестициски производи“, рече Хиелкем.
До крајот на годината, Европската комисија ќе предложи владите да постават дигитални штедни и инвестициски сметки достапни за секој граѓанин, системи за следење на пензиите, контролни табли за комуникација на пензиските права и даночни олеснувања за да го направат штедењето за пензионирање попривлечно. Исто така, ќе ги разгледа правилата на ЕУ за пензиските фондови и пензиските инвестициски производи.
Клучна мерка во пакетот е систем за автоматско запишување на луѓе во професионални пензиски фондови, сличен на оној што веќе постои во Велика Британија, Полска и Италија. „Автоматски, ќе бидете вклучени во пензиските фондови ако работите. Ако не сакате, мора сами да се откажете.“
Во моментов, рече Хиелкем, луѓето можат да изберат да се одлучат за професионална пензија, но поради инерција, малкумина го прават тоа. „Претпоставката е дека инерцијата ќе работи и во спротивна насока“, рече шефот на EIOPA, што значи дека малку луѓе би се откажале. Таму каде што постои, механизмот функционира и води кон тоа повеќе луѓе да штедат за своето пензионирање преку работа.
Фото: принтскрин
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Полски медиуми: Нападнат нашиот амбасадор во Русија, објавена снимка од инцидентот
Полскиот амбасадор во Русија, Кшиштоф Крајевски, бил нападнат во Санкт Петербург од група демонстранти кои протестирале против полската поддршка за Украина, пренесуваат полските медиуми. Инцидентот се случил во неделата, додека дипломатот бил на пат кон Католичката црква „Св. Катарина“ по повод Денот на независноста на Полска.
Според „Газета Виборча“, амбасадорот бил опколен од агресивна група што носела транспаренти со антиполски и антиукраински пораки. Демонстрантите прво го нападнале вербално, а потоа неколкумина се обиделе и физички да го удрат. Интервенцијата на припадниците на полската Државна служба за заштита го спречила нападот.
❗️Krzysztof Krajewski, Polish ambassador to Russia, was attacked in St Petersburg.
According to TVP, the ambassador was attacked by an aggressive group of about 10 people carrying anti-Polish and anti-Ukrainian banners. They surrounded him and attempted to strike him.
“It began… pic.twitter.com/LHiFdwmW5y
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) November 20, 2025
Полското МНР го потврди инцидентот, нарекувајќи го „најсериозен во долг период“. Варшава, на средбата со рускиот отправник на работи, изразила силно незадоволство, на што руската страна одговорила дека вакви ситуации „не треба да се случуваат“.
Нападот се случил во период на зголемени тензии меѓу Полска и Русија, по саботажата на железничка линија во Полска, за која Варшава ја обвинува Москва. Како одговор, Полска нареди затворање на рускиот конзулат во Гдањск – третиот таков потег по конзулатите во Познањ и Краков – оставајќи го само руското амбасадорство во Варшава активно.
Москва, пак, ги отфрли обвиненијата и ја обвини Полска за „русофобија“, најавувајќи „реципрочни мерки“.
Регион
„Лукоил“ во завршна фаза на продажба на рафинеријата во Бугарија – компанијата предупредува на заштита на сопственичките права
Рускиот нафтен гигант „Лукоил“ соопшти дека е во завршна фаза од продажбата на својата имотна структура во Бугарија, вклучувајќи ја рафинеријата „Лукоил Нефтохим Бургас“ и мрежата бензински станици. Компанијата предупреди дека ќе преземе правни мерки доколку специјалниот управител назначен од бугарската влада ги повреди нејзините сопственички права.
Вашингтон на крајот на октомври воведе санкции за „Лукоил“ и „Роснефт“ со цел да го ограничи руското финансирање на војната во Украина. Рокот за завршување на трансакциите со „Lukoil International“ е продолжен до 13 декември, а за бугарските подружници до 29 април 2026 година.
Бугарската влада минатата недела именуваше специјален управител со овластувања да го продолжи работењето и, доколку е потребно, да продава удели во рафинеријата. „Лукоил“ соопшти дека очекува неговото назначување да не го попречи процесот на продажба.
Компанијата истакна дека работи со неколку потенцијални купувачи. Меѓу заинтересираните се турскиот „Cengiz Holding“, азербејџанската државна нафтена компанија SOCAR, како и казахстанскиот „Казмунајгаз“, меѓународната трговска куќа Vitol, турскиот фонд Oyak и унгарската компанија MOL. Унгарскиот премиер Виктор Орбан претходно потврди дека MOL доставил понуда.
„Лукоил“ најави дека компанијата ќе ги заштити своите легитимни интереси доколку бидат прекршени, потсетувајќи дека во Бугарија има инвестирано над 4,5 милијарди долари во последните 25 години.
Свет
Повеќе од 400 милиони деца живеат во сиромаштија
Повеќе од 412 милиони деца во земјите со ниски и средни приходи живеат во сиромаштија и се лишени од основни потреби како образование, здравствена грижа и соодветна исхрана, се наведува во извештајот на УНИЦЕФ објавен по повод Меѓународниот ден на детето.
Според извештајот, најпогодени се децата во субсахарска Африка, а сериозна состојба е забележана и во јужна и југоисточна Азија и регионот на Пацификот. УНИЦЕФ предупредува дека напредокот постигнат во последната деценија е загрозен поради намалување на меѓународната развојна помош.
Агенцијата истакнува дека сиромаштијата е поширок проблем од финансиската немаштија – 65 проценти од децата во земјите со ниски приходи немаат пристап до санитарни услови.
Извршната директорка на УНИЦЕФ, Катрин Расел, повика владите и компаниите да не ги намалуваат средствата за најранливите и да продолжат да вложуваат во клучни услуги за децата.

