Свет
Пензиските системи во неколку европски земји се на работ на колапс, велат експерти
Сиромаштијата во староста ќе стане правило за голем дел од населението на Европа, освен ако не се реформираат сегашните политики за пензионирање. „Еден од пет Европејци веќе е изложен на ризик од живеење во сиромаштија во старост“, рече Петра Хиелкем, раководител на Европскиот орган за осигурување и професионални пензии (EIOPA) со седиште во Франкфурт.
„А потоа, ако ги погледнете само жените, нивниот ризик е за 30 проценти поголем“, изјави Хиелкем за „Политико“. И станува уште полошо: населението на Европа брзо старее, а за четириесет години ќе има само 1,5 работници на секој пензионер. Тоа е половина од сегашниот сооднос.
Еден одговор е да се создадат комплементарни приватни или професионални пензиски системи, така што луѓето ќе имаат личен фонд на пензиски заштеди на кои ќе можат да се потпрат во пензија. Скандинавските земји се најдобро подготвени за претстојната криза.
Тие имаат различни извори за пензионерите: системи „плаќај по употреба“, професионални пензиски фондови, што значи дека штедите за пензија додека работите, и дополнителни инвестиции во пензиски производи.
Но, многу земји, особено во источна и јужна Европа, главно се потпираат на државни пензии и имаат ниски пензии во однос на платите. Во многу случаи, граѓаните не се навистина свесни за својата ситуација бидејќи јавните власти и работодавците не им даваат целосен преглед на нивните пензиски права, според медиумот.
Брисел може да направи малку повеќе од тоа да дава препораки бидејќи надлежноста е на национално ниво. Сепак, Хиелкем, Холанѓанка која го води органот за професионални пензии од 2021 година, е убедена дека постои „моментум“ за голема промена што би ѝ дала на EIOPA поголема улога.
„Прво, гледаме дека проблемот станува сè поголем, а истото го гледаат и некои влади. И второ, да бидеме искрени, зошто пензиите се на дневен ред? Затоа што ни требаат повеќе инвестиции, а еден начин да ги зголемиме е да ги префрлиме заштедите од банкарски сметки во инвестициски производи“, рече Хиелкем.
До крајот на годината, Европската комисија ќе предложи владите да постават дигитални штедни и инвестициски сметки достапни за секој граѓанин, системи за следење на пензиите, контролни табли за комуникација на пензиските права и даночни олеснувања за да го направат штедењето за пензионирање попривлечно. Исто така, ќе ги разгледа правилата на ЕУ за пензиските фондови и пензиските инвестициски производи.
Клучна мерка во пакетот е систем за автоматско запишување на луѓе во професионални пензиски фондови, сличен на оној што веќе постои во Велика Британија, Полска и Италија. „Автоматски, ќе бидете вклучени во пензиските фондови ако работите. Ако не сакате, мора сами да се откажете.“
Во моментов, рече Хиелкем, луѓето можат да изберат да се одлучат за професионална пензија, но поради инерција, малкумина го прават тоа. „Претпоставката е дека инерцијата ќе работи и во спротивна насока“, рече шефот на EIOPA, што значи дека малку луѓе би се откажале. Таму каде што постои, механизмот функционира и води кон тоа повеќе луѓе да штедат за своето пензионирање преку работа.
Фото: принтскрин
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Додик му се заблагодари на Трамп
Поранешниот претседател на Република Српска, Милорад Додик, се огласи откако САД ги укинаа санкциите против него, заблагодарувајќи му се на американскиот претседател Доналд Трамп за исправката, како што тврди, на големата неправда. Тој ја нарече одлуката морална рехабилитација на вистината за Република Српска.
Во објава на социјалните мрежи, Додик му се заблагодари на американскиот претседател Доналд Трамп и неговите соработници за „исправката на големата неправда нанесена врз Република Српска, нејзините претставници и нивните семејства“, која, како што наведува, „ја создадоа администрациите на Обама и Бајден“.
„Одлуката за укинување на санкциите не е само правна, туку и морална рехабилитација на вистината за Република Српска и сите оние кои чесно ѝ служат. Уште еднаш се покажа дека сè што беше кажано против нас беше лага и пропаганда, врз која беше изграден големиот хаос што го создаде Кристијан Шмит – хаос што сега мора да се исчисти“, рече Додик.
Тој додаде дека може да им прости сè на оние кои се фалеле и верувале во туѓите лаги во изминатите години, „освен годините што ги изгубиле затоа што верувале дека Република Српска ќе падне“. „Денес е јасно – таа никогаш нема да падне“, рече Додик.
Фото: ЕПА
Свет
Ураган ги погоди Карибите, 75% од Јамајка без струја, најмалку 25 загинати во Хаити
Екстремно моќниот ураган Мелиса стигна до Куба откако вчера ја опустоши Јамајка. Тоа е најмоќната бура со која островската земја некогаш се соочила.
Досега нема потврдени смртни случаи, но голем дел од Јамајка е без струја и интернет, а со оглед на силата на бурата и обемот на штетата, се очекува да има. Хуманитарните организации велат дека се „подготвуваат за најлошото“.
Кубанскиот новинар Луис де Хесус е во Сантијаго де Куба, каде што ураганот стигна до копното преку ноќ.
„Во средината на ураганот, чувството е силно, се слушаат секакви звуци“, изјави тој за Би-Би-Си од источна Куба. „Се обидов да спијам, но беше тешко.“
Силата на ветерот скрши прозорци во неговиот хотел и оштети некои врати.
„Излегов утрово да ја проценам штетата и видов дека дрвјата се соборени, електричните кабли се скршени, а некои згради се оштетени“, додаде тој.
Државниот секретар на САД, Марко Рубио, потврди во објава на социјалната мрежа X дека американската влада е во близок контакт со Јамајка, Хаити, Доминиканската Република и Бахамите додека се соочуваат со „разорните влијанија на ураганот Мелиса“.
„Нашите тимови за спасување и реагирање се движат кон погодените области заедно со критични залихи за спасување животи“, рече Рубио, чии родители се Кубанци.
Градоначалникот на јужниот крајбрежен град Пети-Говав изјави за АП дека 25 лица загинале откако реката Ла Диг се излеала од своите корита поради ураганот.
Десетици домови се поплавени и срушени, а луѓето сè уште се заробени под урнатините, изјави градоначалникот Жан Бертран Субрем.
Тој побара од владата да помогне во спасувањето на жртвите. „Преплавен сум од ситуацијата“, додаде тој.
Свет
(Видео) Се урна седумкатница во Турција, меѓу загинатите има дете
Седумкатна зграда се урна денеска во северозападниот турски град Гебзе, при што загинаа две лица, а тројца други беа повредени. Службениците потврдија дека сите пет жртви се од исто семејство, објави Euronews. Според државниот радиодифузер ТРТ, станува збор за 43-годишен маж, 37-годишна жена и нивните три деца.
Gebze'de çöken binada 18 yaşındaki Dilara, 8 saat sonra enkaz altından sağ olarak çıkarıldı. https://t.co/z3NhGJtWw4
— Söylenti Haber (@soylentihaber) October 29, 2025
Гувернерот на Гебзе, Илхами Акташ, потврди дека спасувачите го извлекле телото на 12-годишниот Мухамед Емир Билир од урнатините, додека идентитетот на второто починато лице сè уште не е утврден. Стотици вработени во Агенцијата за управување со катастрофи и вонредни состојби (AFAD) беа вклучени во спасувачките операции на местото на несреќата.
Според државната агенција Анадолија, причината за уривањето на зградата во моментов е непозната. Сепак, градоначалникот на Гебзе, Зинур Бујукгоз, им изјави на локалните новинари дека се сомнева дека блиската метро станица може да биде причина.
Овој инцидент се случи само неколку дена откако земјотрес со јачина од 6,1 степени ја погоди западна Турција во понеделникот. Земјотресот предизвика уривање на три згради и една двокатна зграда во градот Синдирги, но официјалните лица разјаснија дека овие згради биле ненаселени по штетите во претходниот земјотрес.
Иако немаше жртви во урнатините на зградите, 22 лица беа повредени во падови предизвикани од паника, потврди Исмаил Устаоглу, гувернер на покраината Баликесир. Земјотресот во понеделник е регистриран во 22:48 часот по локално време на длабочина од речиси 6 км и е почувствуван во Истанбул и околните покраини.
Експертите повторно ги повикаа турските власти да ги спроведуваат модерните градежни прописи, велејќи дека непочитувањето претставува значителен ризик. Во јануари, две лица загинаа откако се урна четирикатна зграда во Коња, а сопствениците на продавници се судат за наводно отстранување на потпорни столбови.
Фото:принтскрин

