Европа
Петте работи кои Зеленски ги бара од Европа

Украинскиот претседател Володимир Зеленски не дозволува ураганот Милтон да го спречи да го претстави својот победнички план пред лидерите во Лондон, Париз, Рим и Берлин. Зеленски од вчера е во 36-часовна обиколка на главните европски метрополи, со цел да добие дополнителна воена помош од лидерите на Обединетото Кралство, Франција, Италија и Германија, како и од новиот генерален секретар на НАТО.
Со оглед на тоа што Украина е под притисок на руската војска, која напредува и покрај астрономските жртви, Зеленски сака да обезбеди поддршка за земјата пред претстојните претседателски избори во САД, што би можело да ги наруши односите на Киев со неговиот клучен сојузник.
Оваа турнеја беше договорена во последен момент поради ураганот Милтон, кој го принуди американскиот претседател Џо Бајден да го откаже овонеделното патување во Германија. Во саботата, тој требаше да претседава со самитот на украинската одбранбена контакт група во американската база Рамштајн, со цел да се координира воената помош за Киев – што требаше да биде можност Зеленски да им се обрати на своите клучни сојузници на едно место.
Сега треба да ги посетува еден по еден. Украинскиот претседател започна во Лондон, каде што го претстави својот план пред премиерот Кир Стармер и шефот на НАТО Марк Руте. Тој рече дека неговиот план „има за цел да создаде услови за праведен крај на војната и дека Украина може да преговара само од силна позиција“.
Тој, исто така, уште еднаш побара дозвола Украина да користи донирано оружје за напади во Русија, нешто што САД го блокираат. „Законски, тоа е можно затоа што на Украина и е дозволено да го користи своето оружје, ако може да погоди цели во Русија и ако тие цели претставуваат закана за Украина. Сепак, одлуката за ова секогаш зависи од поединечните сојузници“, рече Руте.
Зеленски ги упати истите молби до претседателот Емануел Макрон вчера во Париз, пред да го заврши денот во Рим со премиерката Џорџа Мелони, која силно го поддржува Киев, но е категорична дека италијанското оружје не може да се користи за напади во Русија.
По утринскиот појадок со папата, Зеленски оди во Берлин каде ќе се сретне со канцеларот Олаф Шолц – најголемиот воен поддржувач на Украина по САД, кој сепак одбива да донира крстаречки ракети со долг дострел Таурус поради страв да не ја провоцира Русија.
Веднаш штом Зеленски замина на патувањето, украинските власти се обидоа да ги демантираат гласините дека украинскиот претседател се обидува да преговара за примирје. „Имаме победнички план кој има за цел да го промовира спроведувањето на мировната формула. Не зборуваме за ништо друго“, изјави соработникот на Зеленски, Дмитро Литвин, за Политико.
Политико ги анализираше петте главни цели на Зеленски пред турнејата и ги оцени нивните шанси на скала од 1 до 5, со 1 што значи речиси без шанси.
1. Влез во НАТО
Одредени гаранции за членство во НАТО во Киев се гледаат како единствен начин да се спречи нов руски напад. Андриј Јермак, шефот на канцеларијата на Зеленски, неодамна изјави дека поканата за Украина за членство во НАТО е дел од победничкиот план и ги повика сојузниците да ги игнорираат руските закани за ескалација.
Но, нема да биде лесно да се добие јасна покана во скоро време. Иако НАТО рече дека Украина е на пат да се приклучи еден ден, нема временска рамка, а скептиците за членство ги вклучуваат САД и Германија.
Наместо тоа, Киев почна да потпишува 20 билатерални договори со различни сојузници со цел создавање посилни безбедносни врски, но тоа сè уште не се безбедносните гаранции што ги обезбедува членството во НАТО.
Шансите за успех: 1
2. Заштита на украинскиот воздушен простор
Практичен потег би бил да се приближат западните сојузници до првите линии на фронтот – особено Полска и Романија – да ја искористат својата противвоздушна одбрана за да соборат руски беспилотни летала и ракети над западна Украина.
Засега тоа е проблем бидејќи сојузниците се загрижени да не влезат во директен конфликт со Русија.
Ова предизвика незадоволство во Киев, бидејќи дипломатите посочија дека САД ја користат својата противвоздушна одбрана за да ги соборат дојдовните ирански ракети. Киев повикува на истата решеност да се заштити Украина од руски воздушни напади.
Шансите за успех: 1
Поврзано прашање е убедувањето на сојузниците да испратат повеќе системи за противвоздушна одбрана што украинската војска може сама да ги распореди, како што се новите системи Патриот и француско-италијанскиот SAMP/T. И покрај ветувачките изјави во текот на летото, испораките пресушија, но ветувањата продолжуваат.
Шансите за успех: 4
3. Право на напад во рамките на Русија
Како што јасно стави до знаење на неговиот состанок со Стармер и Руте, Зеленски силно се залага за разгледување на ограничувањата на Украина за напади со донирано оружје против цели во Русија. И покрај поддршката на Руте, главните сојузници стравуваат дека дозволувањето на удари во длабочина може да предизвика проширена војна или дури и руски нуклеарен одговор.
Шансите за успех: 1
4. Повторно отворање на прашањето за ракетите Таурус
САД, Обединетото Кралство, Франција и Италија и доставија на Украина ограничена понуда на ракети со долг дострел – и тие не сакаат да се користат во Русија. Германија упорно одбива да ги испорача своите моќни крстосувачки ракети Таурус.
И покрај притисокот од неговите коалициски партнери да го промени својот став, одговорот на Шолц беше конзистентно и категорично „не“.
Иако Берлин има околу 1,4 милијарди евра, како што тврди, нови средства за пакетот за поддршка на оружјето, мали се шансите Зеленски да добие промена на ставот во врска со ракетите Таурус во Берлин во петок.
Шансите за успех: 1
5. Сопствена индустрија за оружје
Украинската влада, исто така, сака да ги насочи инвестициите во сопствената индустрија за оружје, што ќе ја зајакне нејзината економија и ќе ја снабди со оружје што може да го користи против Русија без да ги мачи сојузниците.
Одбранбените компании како што се Рајнметал, Намо и Сааб веќе се согласија за некаква форма на локални програми за производство на артилерија и оклопни возила. Данска, Канада и Литванија, исто така, даваат директни нарачки на украински компании.
Зеленски во понеделникот рече дека планот е да се поттикне прашањето за време на саботната средба во Рамштајн.
Шансите за успех: 5
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Захарова: Убедени сме дека Србите се свесни за ризиците поврзани со продажбата на оружје на Украина

Москва ги зеде предвид коментарите на српскиот претседател Александар Вучиќ за ревизијата на одредбите за српското воено производство по објавувањето на податоците од страна на Руската служба за надворешно разузнавање (СВР), потврди портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова.
Прес-уредот на Руската служба за надворешно разузнавање минатата недела објави дека српските воени компании ги снабдуваат Вооружените сили на Украина со муниција и покрај декларираната неутралност на Белград.
„И покрај ‘неутралноста’ декларирана од српските власти, српските воени компании продолжуваат да ја снабдуваат Украина со муниција. Покривањето на ова е шема што користи лажни сертификати на крајни корисници и земји посредници. Кога сме кај вторите, најчесто се споменуваат земјите од НАТО, имено Чешка, Полска и Бугарија“, нагласија тогаш руските разузнавачи.
Коментирајќи ги обвинувањата од Русија, српскиот претседател Александар Вучиќ изјави дека приватно разговарал за ова прашање со рускиот претседател Владимир Путин. Тој додаде дека е формирана комисија за да се испита веродостојноста на обвинувањата.
„Ги забележавме јавно изјавените уверувања на српските државни раководители дека ќе биде поведена ревизија на воено-техничката соработка на Белград со странски партнери, со цел да се идентификуваат измами со сертификати за крајни корисници. Претпоставуваме дека најавените мерки ќе овозможат навремено евидентирање и прекинување сомнителни извозни трансакции и ќе спречат испраќање воени производи на погрешна адреса“, рече Захарова.
Според Захарова, Русија е убедена дека „Србија е добро запознаена со сите ризици поврзани со паѓањето на производите од националниот воено-индустриски комплекс во рацете на режимот во Киев и ќе преземе ефикасни и доволни мерки за да се осигури дека ништо нема да фрли сенка врз добрите односи меѓу Москва и Белград“.
Европа
Зеленски: Русите го реструктуираа целото општество за да може да убиваат неказнето

Украинскиот претседател Володимир Зеленски синоќа реагираше на социјалните мрежи на ветувањето на рускиот лидер Владимир Путин дека ќе одговори на неодамнешниот напад на Киев врз руските воени аеродроми.
„Путин многу цврсто рече дека ќе мора да одговори на неодамнешниот напад врз аеродромите“, напиша американскиот претседател Доналд Трамп во објава на социјалните мрежи по телефонскиот разговор со Путин вчера.
Трамп делумно се осврна на нападот со беспилотни летала наречен „Операција Пајажина“ врз руските воени аеродроми во неделата, за кој се проценува дека уништил авиони и опрема во вредност помеѓу 4 и 6 милијарди евра. Белата куќа наводно не била информирана однапред за нападот од Украина.
„Многумина разговарале со Русија на различни нивоа. Сепак, ниту еден од овие разговори не донел сигурен мир ниту ја запрел војната“, одговори Зеленски во својата објава.
„За жал, Путин се чувствува неказнето. Дури и по сите ужасни руски напади, тој наводно подготвува повеќе таканаречени „одговори““, се вели во постот.
„Ова значи дека со секој нов напад, со секое одложување на дипломатијата, Русија покажува среден прст кон целиот свет – кон сите оние кои сè уште се двоумат да го зголемат притисокот врз неа“, забележа украинскиот претседател. „Сепак, Русија треба да бара мир. Токму во Москва мора да почнат да чувствуваат дека војната има цена, висока цена, а агресорот треба да ја плати највисоката цена“.
Зеленски изјави дека од почетокот на 2025 година, руската војска извршила напади врз Украина користејќи речиси 27.700 воздушни бомби, речиси 11.200 Шахед (дронови), речиси 9.000 други ударни дронови и повеќе од 700 ракети, вклучувајќи балистички ракети.
„Ова е темпото на руските напади, а тие намерно го поставија уште од првите денови од целосната војна. Русија ја реструктуираше целата своја држава, општество и економија за да може масовно и неказнето да убива луѓе во други земји“, напиша Зеленски.
Украинскиот претседател нагласи дека ако светот реагира слабо на заканите на Путин, тој го толкува ова како подготвеност да се затворат очите пред неговите постапки. Кога не чувствува сила и притисок, туку чувствува слабост, тој секогаш извршува нови злосторства. Тој го гледа таквиот став како премолчена дозвола: дозвола за нови злосторства, нови напади, нови убиства.
„Затоа ние во Украина сме благодарни на сите во светот кои се обидуваат да ја спречат оваа војна и руските напади. На сите кои му кажуваат на убиецот дека ќе биде повикан на одговорност. На сите кои велат дека руските ракети и бомби мора да престанат да одземаат невини животи“, нагласи Володимир Зеленски.
„И денес, на Денот на сеќавање на украинските деца убиени од руската агресија, ги потсетуваме моќните од овој свет на фактите. Ако моќните не го спречат Путин, тоа значи дека ја делат одговорноста со него. И ако сакаат да го спречат, но не можат, тогаш Путин повеќе нема да ги смета за моќни“, заклучи Зеленски.
Европа
(Видео) Борбени авиони на НАТО слетаа на автопатите во Финска и во Шведска

Сојузниците на НАТО одржаа големи воени вежби на автопатите во Финска и Шведска, демонстрирајќи ја способноста за брзо распоредување и дејствување во тешки услови според концепт познат како ACE (Agile Combat Employment), објави „Дифенс Индустри Јуроп“. Целта на ваквите вежби е да се зголеми флексибилноста и издржливоста на силите во потенцијално загрозените области.
Од 26 до 30 мај, Финска беше домаќин на редовна воздушна вежба наречена JPH, во која учествуваа повеќе од 20 сојузнички авиони и околу 2.000 регрути, резервисти и професионални војници. За прв пат, вежбата вклучуваше и операции на дел од автопатот, таканаречениот дел Баана, на патот број 4 во близина на воздухопловната база Тикакоски во Јивескила.
The Finnish Air Force's Baana 25 exercise has kicked off today. This week, the Air Force is operating from the Tikkakoski highway strip on E75, training in line with its mobile and dispersed battle concept. #ilmavoimat #baana25 pic.twitter.com/sr304XO1gZ
— Ilmavoimat (@FinnishAirForce) May 26, 2025
Финските авиони F/A-18 Hornet и Hawk извршија полетувања и слетувања на автопатот, на кои за прв пат им се придружија и холандските борбени авиони F-35A Lightning II од Кралските воздухопловни сили на Холандија.
Холандските пилоти извршија непрекинати полетувања и слетувања, а заедничките вежби со финските авиони F/A-18 дополнително ја зајакнаа соработката меѓу сојузничките авиони од четврта и петта генерација.
The Royal Netherlands Air Force F-35A fighter jets are participating in the exercise #Baana25 at Tikkakoski for the first time. Alongside the touch-and-go landings, @Kon_Luchtmacht🇳🇱 is conducting fighter integration training w/ 🇫🇮 F/A-18 fighters, operating out of Pirkkala AFB. pic.twitter.com/JbHJrW6iGy
— Ilmavoimat (@FinnishAirForce) May 26, 2025
Оваа обука е дел од финската доктрина за мобилно војување, која предвидува одржување на воздушни операции надвор од домашните бази доколку тие станат неупотребливи. Користењето на автопати за слетување и полетување е дел од воената обука во Финска уште од 1960-тите и сега дава важен придонес кон концептот на ACE на НАТО.