Европа
Пет теми ќе ги одбележат изборите за Европскиот парламент
Изборите за Европскиот парламент треба да го опишат правецот на Европската унија во следните пет години.
Стотици милиони луѓе во 27-те земји на ЕУ имаат право да гласаат на изборите за Европскиот парламент што почнуваат за една недела. Ова се главните прашања кои ќе влијаат на одлуките на гласачите.
Руска инвазија на Украина
Со инвазијата на Украина, рускиот претседател Владимир Путин го уништи безбедносниот консензус што владееше во Европа по Студената војна.
Како одговор на инвазијата, ЕУ воведе повеќекратни санкции кон Русија и испрати милијарди евра финансиска и воена помош за Украина. Економската и воената поддршка за Украина останува популарна во ЕУ, покажува истражувањето на Евробарометар спроведено пред околу три месеци.
Околу 70 отсто од испитаниците одобруваат финансиска помош за Украина, а 60 отсто оружје. Уште повеќе, 83 отсто, поддржуваат грижа за украинските бегалци, од кои има повеќе од четири милиони во ЕУ.
Некои европски земји значително ги зголемија буџетите за одбрана, што е директна последица на руската инвазија. Истражувањето на Европскиот парламент ширум ЕУ во април покажа дека 31 отсто од испитаниците сакаат да се разговара за одбраната и безбедноста за време на изборната кампања.
Трошоците за живот
Економските последици од украинската војна врз цените на енергијата и храната во последниве години беа огромни, поттикнувајќи ја инфлацијата. Околу 31 отсто од анкетираните три месеци пред изборите сакаат ЕУ да ја поддржи нивната национална економија, додека 33 отсто сакаат ЕУ да се справи со сиромаштијата.
Европската централна банка (ЕЦБ) неколкупати ги зголеми каматните стапки од јули 2022 година за да ја спречи инфлацијата, која се искачи на рекордно ниво. Ова ги стави должниците под притисок, додека во исто време високата инфлација ги јадеше заштедите на луѓето.
Се предвидува дека инфлацијата ќе падне на 2,7% во 2024 година, но и покрај ова подобрување, гласачите остануваат загрижени за трошоците за живот.
Климатски промени
На изборите за Европскиот парламент во 2019 година, левиот центар и десниот центар загубија дел од гласовите од либералите, екстремната десница и партиите кои водат кампања за построги политики за климата и животната средина.
Ова доведе до тоа ЕУ да се впушти во големи иницијативи за климата, вклучувајќи го и Европскиот климатски акт од 2021 година, кој го направи постигнувањето на нула емисии на стакленички гасови до 2050 година правно обврзувачки.
Иако јавноста сè уште сака акција за климата, со поддршка од 27 отсто според анкетата на Евробарометар, партиите можеби не сакаат да се посветат на новите климатски политики бидејќи гласачите сè уште имаат приоритет на економијата и одбраната. Освен тоа, годината ја одбележаа и големи протести на земјоделците незадоволни од товарот што им го наметнува зелениот план.
Миграции
Прашањето за мигрантите и барателите на азил е секогаш актуелно на европските избори бидејќи предизвикува поделби и ја загрижува јавноста.
На ниво на ЕУ, 24 отсто од граѓаните сакаат прашањето на миграцијата и азилот да бидат важна тема на европските избори, во просек во текот на целата територија, а највисоко во Малта, Холандија и Ирска со 50, 48 и 42 отсто.
Бројот на луѓе кои ги поминале границите на ЕУ без валидни документи достигна речиси 380.000 во 2023 година, што е највисоко од 2016 година. Како резултат на тоа, барањата за азил се највисоки во последните седум години. Повеќе од 1,14 милиони луѓе поднеле такво барање во 2023 година, што е најмногу од бегалската криза 2015-2016 година.
Унијата, исто така, е домаќин на 4,2 милиони луѓе кои побегнале од војната во Украина во рамките на посебна програма на ЕУ.
Партиите на левиот и десниот центар во своите кампањи ја истакнаа сеопфатната реформа на правилата за миграција наречена Пакт за миграција и азил. Но, екстремно десничарските националистички партии го искористија ова прашање во нивните кампањи и велат дека тоа нема да го реши проблемот.
Екстремната десница
Подемот на екстремно десничарските партии на анкетите стана изборен проблем сам по себе.
Сепак, екстремната десница не е хомогена и не е јасно дали партиите делат доволно заеднички точки за всушност да соработуваат во една од политичките групи на Европскиот парламент.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Зеленски: 100.000 западни компоненти пронајдени во руски ракети и дронови
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека повеќе од 100.000 компоненти произведени во Западот се пронајдени во беспилотни летала и ракети лансирани од Русија во Украина ноќта од саботата кон неделата. Наодите го потврдуваат континуираното присуство на западната технологија во руското оружје и покрај годините санкции.
Руските сили лансираа околу 500 беспилотни летала и повеќе од 50 ракети во голем напад врз Украина, насочен кон населени места низ целата земја, вклучително и оние далеку од линиите на фронтот. Најмалку шест лица беа убиени во нападот, вклучувајќи цело семејство од четири члена, а 18 други беа повредени.
Според Зеленски, беспилотните летала за напад содржеле 100.688 компоненти произведени во странство.
Околу 1.500 компоненти произведени во странство се пронајдени во ракетите Искандер, 192 во балистичките ракети Кинжал и 405 во крстосувачките ракети Калибр, објави Киев Индепендент.
Се вели дека овие компоненти се произведени од компании со седиште во САД, Кина, Тајван, Велика Британија, Германија, Швајцарија, Јапонија, Јужна Кореја и Холандија.
Зеленски истакна дека украинските партнери веќе имаат детални информации за секоја компанија и секој производ што е вклучен. Тој додаде дека Киев работи и на нови санкции насочени кон поединци и субјекти што ѝ помагаат на Русија.
„Од клучно значење е да се запре секоја шема што ги заобиколува санкциите, бидејќи Русија ги користи сите нив за да продолжи со убивањето. Светот има моќ да го спречи тоа“, рече тој.
фото: принтскрин
Европа
Орбан: Зеленски ја користи својата вообичаена тактика, но унгарскиот народ одлучи
Унгарскиот премиер Виктор Орбан го обвини украинскиот претседател Володимир Зеленски за „користење на неговата вообичаена тактика на морална уцена“.
„Се испостави дека претседателот Зеленски сака да одлучи што е најдобро за Унгарците. Тој повторно ја користи својата вообичаена тактика на морална уцена за да ги принуди земјите да ги поддржат неговите воени напори.
Почитуван господине претседателе, со сето должно почитување, Унгарија нема морална обврска да го поддржи пристапувањето на Украина во ЕУ. Ниту една земја никогаш не влегла во ЕУ преку уцена – и тоа нема да се случи ниту овој пат.
Договорот за ЕУ не остава простор за двосмисленост: членството се одлучува едногласно од земјите-членки. Унгарскиот народ одлучи. Тие со огромно мнозинство рекоа „не“ на членството на Украина во ЕУ на референдум. Ако сакате да го промените тоа, медиумската кампања што ја водите против Унгарија веројатно не е најдобриот начин да се добијат пријатели“, напиша Орбан на Икс.
Зеленски вчера на прес-конференција со холандскиот премиер Дик Шуф изјави дека Украина ќе стане членка на ЕУ без оглед на ставот на Орбан. „Украина ќе биде во ЕУ, со или без Орбан, бидејќи тоа е избор на украинскиот народ“, нагласи Зеленски.
фото: принтскрин
Европа
Мерц: Путин води хибридна војна против Германија, сака да нè заплаши
Германскиот канцелар Фридрих Мерц го обвини рускиот претседател Владимир Путин дека води „хибридна војна“ во Германија.
„Тој води информациска војна против нас. Тој води воена борба против Украина, а таа војна е насочена и против нас“, изјави Мерц за германската телевизија ntv.
Мерц тврди дека рускиот претседател сака да го преврти европскиот политички поредок наопаку. „И затоа ја поддржуваме Украина“, објасни Мерц, додавајќи дека е во интерес на Германија да го брани својот политички поредок и отворените, либерални општества во Европа.
На прашањето дали Путин води војна против Германија, Мерц рече: „Тој води хибридна војна против нас“.
Осврнувајќи се на зголемениот број инциденти со беспилотни летала во Германија и низ цела Европа, Мерц рече: „Ја знаеме заканата“, додавајќи дека Путин сака да заплаши и да всади страв.
„Нема да бидеме заплашени и исто така ефикасно ќе се браниме од оваа закана“, рече Мерц.
На прашањето дали размислувал да се јави на Путин, Мерц рече дека „секако го разгледува тоа“.
Тој додаде: „Можам само да видам дека секој обид да разговарам со него во моментов завршува со уште понасилни напади врз Украина“.
фото: принтскрин
Тошковски: Нема да поднесам оставка
Министерот за внатрешни работи Панче Тошковски на неговиот „Фејсбук“ профил реагира соопштението на СДСМ во кое се бара негова оставка....
Во вооружениот напад во Куманово е повреден докторот Зекирија Шаини, од Здравство велат дека е во стабилна состојба
Министерството за здравство со вознемиреност ја прими веста за вооружениот напад во Куманово при кој беше повреден нашиот колега, доктор...
Нема индиции на политички мотиви зад оружениот инцидент во Куманово
Првичните индиции не упатуваат на политички мотиви зад оружениот инцидент во Куманово, соопштија од Јавното обвинителсто. „Во однос на настанот...
Поради сериозни пропусти, Владата го раскина договорот за концесија на каменоломот во Страчинци
Првиот заменик на претседателот на Владата и министер за животна средина и просторно планирање, Изет Меџити, информира дека Владата еднострано...
Претреси во домови за стари лица во Скопје под сомненија за нехуман третман: две лица уапсени
По добиени сознанија за можен нехуман третман на стари лица – корисници на услуги за вон-семејна заштита, Основното јавно обвинителство...
Татко ги допирал по телата неговите 16-годишни ќерки во Кавадарци
ОВР Кавадарци поднесе кривична пријава против Д.Г.(40) од Кавадарци. Тој, како што соопшти полицијата, се сомничи за сторено кривично дело...
Од наредната година, првиот извод на бебето родителите ќе го добиваат во болница
Од наредната година, првиот извод на бебето родителите ќе го добиваат во болница, најавија Владата и Министерството за дигитална трансформација....
Македонија од денес и официјално дел од СЕПА: полесни и побрзи плаќања во евра
Министерството за европски прашања информира дека од денес, 7 октомври 2025 година, Република Северна Македонија официјално започнува со примена на...
Две Италијанки уапсени на Табановце, кај нив се пронајдени семки од канабис, ЛСД, кесичка со суви печурки
Вчера во 20:20 часот на Граничен премин Табановце, на влез во државата, полициски службеници ги лишија од слобода 33-годишните Џ.П....
Уапсен маж од скопско Мирковци, фатен како краде нафта од училиште
Вчера во 21:25 часот полициски службеници од СВР Скопје поради сомнение за сторено кривично дело согласно член 236 од Кривичниот...
Полициска потера на патот Скопје – Велес: испукан предупредувачки куршум, криминалците со возило излетале од коловозот
Вчера во близина на населбата Нова Колонија полициски службеници од Одделот за специјални полициски операции, постапувајќи по план од СВР...
Орбан: Зеленски ја користи својата вообичаена тактика, но унгарскиот народ одлучи
Унгарскиот премиер Виктор Орбан го обвини украинскиот претседател Володимир Зеленски за „користење на неговата вообичаена тактика на морална уцена“. „Се...
(Видео) Украински напад на 2000 километри од фронтот: рафинерија погодена во далечниот Сибир
Украински беспилотни летала наводно го нападнале сибирскиот град Тјумен доцна синоќа, на повеќе од 2.000 километри од линијата на фронтот,...
(Видео) Трамп: Грета е луда, треба да оди на лекар
Американскиот претседател Доналд Трамп беше прашан од новинарите во Овалната соба за депортацијата на Грета Тунберг и други пропалестински активисти...
Сиљановска-Давкова: Цинизам и хипокризија е да барате од некого да биде отпорен на трети влијанија, оставајќи го пред портите на Европската Унија
Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова денеска се обрати на годинешната средба на земјите учеснички во „Процесот Брдо-Бриони“, којашто се одржа во Драч,...
За пет дена 2.267 сообраќајни прекршоци, уапсени се 22 лица
Од почетокот на месец октомври полицијата констатирала 2.267 сообраќајни прекршоци, а 22 лица се уапсени за безобзирно управување на возило,...
(Видео) Николоски: Јасно е дека Заев ги влече конците во СДСМ
Јасно е дека Заев ги влече конците и во време на претходниот претседател на СДСМ и премиер, Димитар Ковачевски и...
Жител на Кочани пронајден мртов во Љубљана, од МНР велат дека случајот го истражува полицијата
До македонската амбасада во Љубљана е доставено известување дека во текот на ноќта на 2 октомври, животот го загубил македонски...
Помошник на министерот за внатрешни работи незаконски зел надоместоци за прекувремена работа и бонус плата
Полицијата поднесе кривична пријава против помошник на министерот за внатрешни работи, раководител на Одделот за дисциплински и судски постапки, затоа...
Меркел: Дали Путин ќе ја нападнеше Украина ако не се случеше пандемијата на коронавирус?
Поранешната германска канцеларка, Ангела Меркел, даде интервју за унгарскиот медиум „Партизан“. Меѓу другото, таа зборуваше за конфликтот во Украина. „Во...
