Европа
Пет теми ќе ги одбележат изборите за Европскиот парламент
Изборите за Европскиот парламент треба да го опишат правецот на Европската унија во следните пет години.
Стотици милиони луѓе во 27-те земји на ЕУ имаат право да гласаат на изборите за Европскиот парламент што почнуваат за една недела. Ова се главните прашања кои ќе влијаат на одлуките на гласачите.
Руска инвазија на Украина
Со инвазијата на Украина, рускиот претседател Владимир Путин го уништи безбедносниот консензус што владееше во Европа по Студената војна.
Како одговор на инвазијата, ЕУ воведе повеќекратни санкции кон Русија и испрати милијарди евра финансиска и воена помош за Украина. Економската и воената поддршка за Украина останува популарна во ЕУ, покажува истражувањето на Евробарометар спроведено пред околу три месеци.
Околу 70 отсто од испитаниците одобруваат финансиска помош за Украина, а 60 отсто оружје. Уште повеќе, 83 отсто, поддржуваат грижа за украинските бегалци, од кои има повеќе од четири милиони во ЕУ.
Некои европски земји значително ги зголемија буџетите за одбрана, што е директна последица на руската инвазија. Истражувањето на Европскиот парламент ширум ЕУ во април покажа дека 31 отсто од испитаниците сакаат да се разговара за одбраната и безбедноста за време на изборната кампања.
Трошоците за живот
Економските последици од украинската војна врз цените на енергијата и храната во последниве години беа огромни, поттикнувајќи ја инфлацијата. Околу 31 отсто од анкетираните три месеци пред изборите сакаат ЕУ да ја поддржи нивната национална економија, додека 33 отсто сакаат ЕУ да се справи со сиромаштијата.
Европската централна банка (ЕЦБ) неколкупати ги зголеми каматните стапки од јули 2022 година за да ја спречи инфлацијата, која се искачи на рекордно ниво. Ова ги стави должниците под притисок, додека во исто време високата инфлација ги јадеше заштедите на луѓето.
Се предвидува дека инфлацијата ќе падне на 2,7% во 2024 година, но и покрај ова подобрување, гласачите остануваат загрижени за трошоците за живот.
Климатски промени
На изборите за Европскиот парламент во 2019 година, левиот центар и десниот центар загубија дел од гласовите од либералите, екстремната десница и партиите кои водат кампања за построги политики за климата и животната средина.
Ова доведе до тоа ЕУ да се впушти во големи иницијативи за климата, вклучувајќи го и Европскиот климатски акт од 2021 година, кој го направи постигнувањето на нула емисии на стакленички гасови до 2050 година правно обврзувачки.
Иако јавноста сè уште сака акција за климата, со поддршка од 27 отсто според анкетата на Евробарометар, партиите можеби не сакаат да се посветат на новите климатски политики бидејќи гласачите сè уште имаат приоритет на економијата и одбраната. Освен тоа, годината ја одбележаа и големи протести на земјоделците незадоволни од товарот што им го наметнува зелениот план.
Миграции
Прашањето за мигрантите и барателите на азил е секогаш актуелно на европските избори бидејќи предизвикува поделби и ја загрижува јавноста.
На ниво на ЕУ, 24 отсто од граѓаните сакаат прашањето на миграцијата и азилот да бидат важна тема на европските избори, во просек во текот на целата територија, а највисоко во Малта, Холандија и Ирска со 50, 48 и 42 отсто.
Бројот на луѓе кои ги поминале границите на ЕУ без валидни документи достигна речиси 380.000 во 2023 година, што е највисоко од 2016 година. Како резултат на тоа, барањата за азил се највисоки во последните седум години. Повеќе од 1,14 милиони луѓе поднеле такво барање во 2023 година, што е најмногу од бегалската криза 2015-2016 година.
Унијата, исто така, е домаќин на 4,2 милиони луѓе кои побегнале од војната во Украина во рамките на посебна програма на ЕУ.
Партиите на левиот и десниот центар во своите кампањи ја истакнаа сеопфатната реформа на правилата за миграција наречена Пакт за миграција и азил. Но, екстремно десничарските националистички партии го искористија ова прашање во нивните кампањи и велат дека тоа нема да го реши проблемот.
Екстремната десница
Подемот на екстремно десничарските партии на анкетите стана изборен проблем сам по себе.
Сепак, екстремната десница не е хомогена и не е јасно дали партиите делат доволно заеднички точки за всушност да соработуваат во една од политичките групи на Европскиот парламент.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Гранатирање кај најголемата нуклеарна централа во Европа, се крева црн чад; МААЕ издаде предупредување
Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) извести за ново гранатирање во близина на нуклеарната централа „Запорожје“, најголемиот таков објект во Европа под руска окупација, објавува „Киев индипендент“.
„Она што некогаш беше практично незамисливо – гранатирање или друга воена активност што се одвива во близина на големите нуклеарни објекти – стана редовна појава за време на оваа ужасна војна“, рече генералниот директор на МААЕ, Рафаел Гроси.
Набљудувачите на МААЕ на теренот видоа „црн чад што се издигаше од три блиски локации“ по гранатирањето. Раководството на централата, кое беше формирано од Русија, ѝ соопшти на агенцијата дека артилериските гранати паднале на речиси 400 метри од складиштето за дизел-гориво, што се наоѓа надвор од самата централа.
Агенцијата не ја припиша одговорноста на ниедна страна, иако Москва ја обвини Украина за нападот.
Нуклеарната централа Запорожје, која се наоѓа во окупираниот град Енергодар, произведуваше околу 20 % од електричната енергија на Украина пред руската инвазија. Руските сили ја окупираа во март 2022 година.
МААЕ со месеци предупредува за сериозните ризици од нуклеарна несреќа велејќи дека Русија ја користи централата за да изврши притисок врз Украина и нејзините меѓународни партнери. Според извештаите, московските сили стационирале војници и опрема во објектот и редовно го гранатираат околното подрачје.
Русија тврди дека електраната е нејзина сопственост како дел од нелегалната анексија на Запорошката област и наводно гради нови далноводи за да ја поврзе со сопствената енергетска мрежа.
фото: принтскрин
Европа
Главниот осомничен за исчезнувањето на Медлин Мекен излезе од затвор
Главниот осомничен за исчезнувањето на Медлин Мекен е ослободен од германски затвор, каде што издржувал казна за неповрзано кривично дело.
Кристијан Брикнер бил изнесен од затворот од својот адвокат. Не бил виден во автомобилот, но полицијата потврдила дека го напуштил затворот „Зенде“.
Брикнер бил осуден за силување постара жена во португалскиот град Праја да Луз во 2005 година и ќе носи електронска белезица за следење по неговото ослободување од затворот „Зенде“ во близина на Хановер.
48-годишниот германски државјанин никогаш не бил обвинет за никакво кривично дело поврзано со случајот на Мекен. Тој негира каква било вмешаност.
Медлин исчезнала во португалското одморалиште Праја да Луз во 2007 година. Таа и нејзините браќа и сестри биле оставени да спијат во апартманот додека родителите Кејт и Гери отишле во близок ресторан.
Исчезнувањето на Медлин стана еден од најпознатите нерешени случаи на исчезнати лица во светот.
Германските обвинители посочија докази, вклучително и податоци од мобилен телефон, што укажуваат дека Брикнер можеби бил во близина кога таа исчезнала и постојано тврдат дека тој е одговорен.
Сепак, тие не пронајдоа доволно докази за да поведат обвинение.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Фотографии од Трамп и Епштајн проектирани на замокот Виндзор, извршени апсења
Четири лица се уапсени откако слики од принцот Ендру, Доналд Трамп и осудениот сексуален престапник Џефри Епштајн беа проектирани на замокот Виндзор, каде што кралот Чарлс ќе го угости американскиот претседател за време на неговата државна посета на Велика Британија.
Трамп пристигна во Велика Британија доцна вчера и денес ќе биде пречекан од кралот Чарлс во замокот Виндзор, околу 40 километри западно од Лондон.
Ова ќе биде негова втора посета на Велика Британија. Неговата прва државна посета, за време на која беше примен од покојната кралица Елизабета Втора во Бакингемската палата, беше во 2019 година.
Претходно во вторникот, демонстрантите развеаја огромен транспарент со фотографија од Трамп и Епштајн во близина на замокот Виндзор, а подоцна проектираа неколку слики од нив двајца, како и од принцот Ендру, на една од кулите на замокот.
Полицијата во соопштението наведе дека четири лица се уапсени под сомнение за злонамерна комуникација по „неовластена проекција“.
Everyone Hates Elon unveils a massive Epstein/Trump banner at Windsor Castle ahead of Trump's U.K. state visit! pic.twitter.com/Z78Rpr8GcC
— Leigh Kimmins McManus (@LeighMcManus1) September 15, 2025
„Нашите службеници брзо реагираа за да ја спречат проекцијата и четири лица беа уапсени. Спроведуваме темелна истрага со нашите партнери за околностите на овој инцидент и ќе дадеме дополнителни информации кога ќе бидеме во можност да го сториме тоа“, соопшти полицијата.
„Секоја неовластена активност околу замокот Виндзор ја сфаќаме исклучително сериозно“, додаде главната началничка на замокот, Фелисити Паркер.
An awkward start to the state visit: the campaign group Led By Donkeys are projecting images of Donald Trump together with Jeffrey Epstein onto Windsor Castle: pic.twitter.com/3tNF1guBWK
— Finlay Duncan (@FinlayD) September 16, 2025
Трамп се соочува со растечки прашања за неговиот однос со покојниот милијардер и осуден сексуален престапник Епштајн.
Трамп беше пријател со Епштајн пред да стане претседател, но имаше караница со поранешниот финансиер со години пред неговата смрт во затворот.
Остра расправа во Уставниот суд: ДИК правилно постапила, независните можат со два потписа да учествуваат на изборите
Правилникот на Државната изборна комисија кој дозволува учество на независните кандидати на изборите со само два потписа е основан и...
Ново обвинение за струшкиот градоначалник Рамиз Мерко за светлата во Црн Дрим
Основното јавно обвинителство Струга поднесе Обвинителен предлог против градоначалникот Рамиз Мерко, за злоупотреба на службена положба. „Осомничениот, во временскиот период...
Увидот во Трубарево отежнат поради затрупувањето на локацијата, се вршат и дополнителни мерења на загадувањето
Скопското обвинителство и увидни екипи на МВР денеска извршија увид на лице место по настанатиот пожар во Трубарево. Увидните дејствија,...
ВМРО-ДПМНЕ: Политичка омраза преку фотомонтажи за трагедијата во Кочани – осуда и пад на сите етички граници
ВМРО-ДПМНЕ со најостра осуда реагира на срамниот, злонамерен и монструозен обид за политичка злоупотреба на трагичните настани во Кочани преку...
„Влен“: ДУИ за власт е подготвена да ја продаде Струга на Левицата, но на 19 октомври Ќира ќе ја ослободи со гласот на граѓаните
„Најновиот скандал што кружи на терен и во јавноста е жив доказ дека ДУИ изгубила секаков вид политичка ориентација. Темниот...
(Видео) Фотографии од Трамп и Епштајн проектирани на замокот Виндзор, извршени апсења
Четири лица се уапсени откако слики од принцот Ендру, Доналд Трамп и осудениот сексуален престапник Џефри Епштајн беа проектирани на...
Катар: Нетанјаху нема да помине неказнето
Катар изјави дека кршењето на меѓународното право од страна на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху „нема да остане неказнето“, објави Анадолија....
Медведев: Зоната забранета за летови над Украина би значело војна меѓу НАТО и Русија
Заменик-шефот на рускиот Совет за безбедност, Дмитриј Медведев, предупреди дека воведувањето зона на забрането летање над Украина и соборувањето на...
Лукашенко: Ние и Русите вежбаме лансирање нуклеарно оружје во Белорусија
Русија и Белорусија вежбаат лансирање на руско тактичко нуклеарно оружје како дел од заеднички воени вежби, изјави белорускиот лидер Александар...
(Фото) „Не умираме од несреќи, умираме од корупција“, „Шест месеци без правда за Кочани“: на плоштадот во Скопје одбележани шест месеци од трагедијата во „Пулс“
Вечерва во 20:16 часот, на плоштадот „Македонија“ во Скопје, со ѕвездено небо и молк, како симбол на солидарност и граѓанска...
(Видео) Путин во униформа на огромна воена вежба на источната граница на НАТО
Рускиот претседател Владимир Путин се појави во воена униформа на големата воена вежба на руската и белоруската армија, „Запад 2025“,...
ИЈЗ смирува: Нема тешки метали во почвата и водата не е радиоактивна
Институтот за јавно здравје изврши вонредно испитување во засегнатото подрачје, и во неделата беа земени примероци, мостри од страна на...
„Ќе бидеш моја или ќе бидеш мртва“ – Росица сведочела за заканата од Илија кој подоцна ја уби
Обвинителството го објави записникот од испитувањето на Росица Коцева (31) од Велес, даден на 9 септември годинава, само неколку дена...
Јас не сум од вчера во политиката, партијата Левица фрли гума за спасување на ДУИ со кандидатите во Струга, Гостивар и во Тетово, вели Мицкоски
Партијата Левица предложи кандидати за градоначалници во Струга, Гостивар и во Тетово само за да ги раслои анти-ДУИ гласовите во...
Обвинителството испитува одговорност за големиот пожар во Трубарево, утре увид на терен
Утре, ќе почне увидот на самото место за причините за големиот пожар во Трубарево. Увидните екипи ќе работат под координација...
Подметнување пожар ќе биде тероризам, а фрлање отпад на недозволени места ќе се казнува со затвор над пет години, Мицкоски најави итни законски измени
Премиерот Христијан Мицкоски, денес, при посетата на Јегуновце најави законски измени со кои најстрого ќе се казнува подметнување пожар и...
Идентификувани 20 лица осомничени за подметнување пожари во Скопје
Премиерот Христијан Мицкоски денес изјави дека дваесетина лица се идентификувани како осомничени за серијата подметнати пожари во Скопје. Според него,...
Пред убиството Росица го пријавувала Стефановски за насилство и непочитување на забраната за приближување, го запалил и автомобилот на татко ѝ
Против Илија Стефановски, осомничен за убиството на Росица Коцева (31) и на татко ѝ Киро Коцев (68) во Велес, претходно...
Намалена активната транспарентност на Владата и на министерствата, најмалку информации има за финансиите, објави Центарот за граѓански комуникации
Центарот за граѓански комуникации го објави редовното годишно рангирање на институциите според Индексот на активна транспарентност, односно според активното објавување...
Синоќа повторно предизвикан пожар на „Дрисла“
Синоќа, пред 23 часот, повторно беше предизвикан пожар на депонијата „Дрисла“, на сосема друго место, подалеку од местото што беше...
