Контакт

Свет

„Политико“: Третата светска војна е веќе во тек

Објавено пред

Ако одевте по борбените линии во првите недели од војната во Украина, можевте да слушнете извици на украински и руски, можеби помешани со гласовите на регионалните јазици, како што се бурјатски и чеченски.

dobivaj vesti na viber

Денес, војниците од двете страни на конфликтот комуницираат на шпански, непалски, хинди, сомалиски, српски и корејски. Странските јазици во рововите се само еден од знаците дека конфликтот добива сè поголема меѓународна димензија, пишува „Политико“.

На небото иранскиот дрон „Шахед“ може да го пресретне американскиот систем за воздушна одбрана, а на земја германската артилерија ги надминува севернокорејските гранати. Речиси три години подоцна тешко е конфликтот меѓу Русија и Украина да се нарече регионален. Она што почна во февруари 2022 година како најголема копнена војна во Европа од Втората светска војна, сега се бори за титулата најглобален конфликт од Студената војна, со десетици земји директно или индиректно вклучени, анализира медиумот.

Овој аспект на конфликтот, би можел да го одреди неговиот исход бидејќи Украина ризикува да го загуби својот најголем сојузник со доаѓањето на Доналд Трамп на чело на САД, а Русија ја привлекува поддршката од американските непријатели, како што е Северна Кореја.

„Последниот пат кога видовме вакво нешто, веројатно беше советскиот напад врз Авганистан“, истакна историчарот од Студената војна, Сергеј Радченко, за „Политико“. Тогаш Западот заедно со Пакистан ги поддржа муџахедините и сите се вклучија“.

Кога Москва ја почна инвазијата, Кремљ ја оправда како одбранбен потег против НАТО. Општо прифатено е дека Путин очекувал краткорочен конфликт потпирајќи се на минатогодишната пасивност на Западот кон неговите акции во Украина, Молдавија и Грузија. Сепак, Украинците дадоа неочекуван отпор, а Западот бргу реагира испраќајќи оружје и разузнавачки информации, кои го запреа рускиот напредок и го интернационализираа конфликтот, пренесува „Индекс.хр“.

„Ќе беше локален конфликт ако бргу завршеше“, рече Радченко. „Но, не е така.

Со текот на времето меѓународната димензија стана клучна. Денес, двете страни зависат од странската помош: Украина за опстанок, Русија за одржување на доминацијата додека се обидува да ги минимизира ефектите од војната врз своето население. Додека Украина тврди дека се бори за „демократија“, Русија ја оправдува својата војна како борба против „американската хегемонија“.

Русија доби сојузници, како Иран, кој испорачува беспилотни летала, и Северна Кореја, која испраќа проектили и војници. Земјите од БРИКС, незадоволни од западните финансиски институции, често покажуваат предност кон Русија. Кинеската поддршка, која вклучува купување руска нафта и технологија, е клучна за руската економија.

„Индија и другите може да тргуваат со Русија, што е значајно. Но, ништо не може да се спореди со она што го носи Кина“, рече Александар Габујев, директор на „Карнеги центарот“ за Русија и Евроазија.

Од друга страна, Русија користи хибридни методи за да предизвика проблеми и поделби, вклучително и мешање во изборите и поддршка на проруските групи, како Хутите во Јемен. Но, за разлика од Студената војна, Москва нема прокси-конфликти онаму каде што може директно да го нападне НАТО.

Западната помош, предводена од САД и НАТО, ги обезбеди опстанокот и воениот отпор на Украина. Од првичните „хаубици“ до авионите „Ф-16“ и ракетите АТАКМС, помошта постепено се зголемуваше. ЕУ исто така постигна напредок во пристапните процеси на Украина и Молдавија.

„Без помош од Западот, војната немаше да ја преживее првата година и ќе завршеше со тежок пораз на Украина“, рече Габуев.

И покрај тоа, Западот задржа одредени ограничувања за да спречи ескалација. Украинските барања за напади внатре во Русија долго време се игнорирани, а Москва, иако се заканува со нуклеарни напади, избегнува директни конфликти со НАТО, стои во анализата.

Од друга страна, Русија користи сојузници, како Северна Кореја, за да обезбеди ресурси и војници, а Украина им нуди финансиски и историски мотиви на странските борци. Меѓутоа, како што војната влегува во својата четврта година, ниедна страна не ја добива сета помош што ја сака.

Идејата за замрзнување на конфликтот, кој вклучува територијални отстапки од Украина, повеќе не е табу-тема, туку сериозно се разгледува.

„Од самиот почеток беше јасно дека Америка ќе се откаже доколку Украина не победи доволно бргу“, рече Нина Хрушчова, професорка по меѓународни односи во The New School во Њујорк и правнука на советскиот лидер Никита Хрушчов.

„Од почетокот на сè се гледаше како на холивудска серија“, вели таа. На почетокот сојузниците мислеа дека ќе заврши по една сезона. Но, потоа следуваше уште една.

„И сега сме во третата сезона и секако дека вниманието е намалено“, изјави таа. „Не сакаме четврта сезона, но тоа ќе се случи.

За Америка, избегнувањето нуклеарна војна со Русија отсекогаш било приоритет број еден. Вториот беше да ѝ помогне на Украина да победи. Тие две цели мора некако да се намират“, вели Радченко.

Регион

Eди Рама го слави четвртиот мандат, Бериша повика на отпор

Објавено пред

Премиерот на Албанија, Еди Рама обезбеди четврти мандат откако неговата Социјалистичка партија победи на изборите во Албанија во неделата, покажаа вчера официјалните резултати. Опозицијата тврди дека изборите се украдени.

dobivaj vesti na viber

Со преброени 96 отсто од гласовите, Социјалистичката партија имаше 52 отсто од гласовите и 82 места во 140-члениот парламент. Нејзиниот главен опозициски ривал, централно-десничарската Демократска партија на Сали Бриша, освои 34 отсто од гласовите и 52 пратенички места.

Резултатите ќе го прошират мнозинството на Социјалистичката партија и ќе му дадат на Рама удобно водство за формирање влада. Тие, исто така, ќе му овозможат да продолжи со напорите за исполнување на ветувањето за влез на Албанија во Европската унија до 2030 година, иако многу експерти сметаат дека временската рамка е премногу оптимистичка со оглед на неопходните реформи, особено кога станува збор за искоренување на корупцијата.

„Ова е најскромното искуство во мојот живот и доаѓа во историски момент за Албанија… како идна членка на Европската унија“, изјави Рама за Политико.

Меѓународните набљудувачи се сомневаа во регуларноста на изборите, а албанското специјално обвинителство соопшти дека истражува 39 случаи поврзани со изборите, главно за купување гласови, објави Ројтерс. Не е прецизирано кои партии се под сомнеж.

Бериша, поранешен претседател и премиер, ги отфрли изборните резултати и повика на протест на 16 мај, денот кога лидерите од цела Европа треба да се соберат на самитот во Тирана.

„Никогаш нема да ги прифатиме овие избори – никогаш“, рече Бериша на вчерашната прес-конференција, на која упати обвинувања за нерегуларности, но без јавно да презентира докази.

Бериша продолжи со острата реторика карактеристична за изборната кампања, нарекувајќи го Рама „нарко-диктатор“. Во изјава за Ројтерс, партијата на Рама ги отфрли обвинувањата за изборна измама и го нарече Бериша „стар, безнадежен поранешен комунистички политичар“.

Осумдесетгодишниот Бериша тврди дека Албанија не е ни блиску до подготвеност за прием во ЕУ. Поранешниот личен лекар на покојниот диктатор Енвер Хоџа, по професија кардиолог, водеше кампања по моделот на американската, под надзор на консултанти донесени од Вашингтон Сепак, тоа не му помогна да го порази Рама.

„Да мислиш дека можеш да станеш Трамп е исто како да ангажираш фризер во Холивуд и да мислиш дека ќе станеш Бред Пит“, рече Рама.

Рама (60), познат по своето присуство на социјалните мрежи, во понеделникот објави фотографии и пораки од Европската куќа во Тирана, каде што интензивно се подготвуваат за самитот на европската политичка заедница, објави Политико.

Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен и претседателот на Европскиот совет Антонио Коста доаѓаат во Албанија на шестото издание на самитот, иницијатива што ја покрена францускиот претседател Емануел Макрон за да ги соберат земјите од ЕУ и земјите кои не се членки на ЕУ за да разговараат за безбедноста, економската соработка и регионалната стабилност. На самитот ќе бидат и претставници на земјите кои се надеваат на членство во ЕУ, како Украина и Грузија.

„Голема чест е да го пречекаме целиот наш демократски континент во Тирана – вклучувајќи ја Украина и мојот драг пријател Володимир Зеленски“, рече Рама.

Рама, кој е на власт од 2013 година, беше фаворит на овие избори, делумно благодарение на влијателната мрежа што ја изгради за време на неговите 12 години на власт, неодамнешниот период на постојан економски раст, но и длабоко поделена опозиција, според Ројтерс.

 

Прикажи повеќе...

Свет

Зеленски: Подготвени сме на се’ утре во Турција

Објавено пред

Украинскиот претседател Володимир Зеленски во своето вечерашно обраќање рече дека Украина е подготвена за секаков формат на мировни преговори и дека не се плаши од средби или разговори.

dobivaj vesti na viber

„Подготвени сме за секаков формат на преговори и не се плашиме од средби. Утре – во Турција“, рече Зеленски.

Тој додаде дека се уште чека потврда за тоа кој ќе дојде од Русија на преговорите, по што ќе одлучи за следните чекори на Украина: „Чекам кој ќе пристигне од Русија. Потоа ќе одлучам што понатаму“.

Прикажи повеќе...

Свет

Макрон: Ако Русија не се согласи на прекин на огнот, ќе следат нови санкции

Објавено пред

Францускиот претседател Емануел Макрон изјави дека е подготвен да го поддржи воведувањето нови санкции против Русија во наредните денови доколку Москва не се согласи на прекин на огнот. Тој ги спомена финансискиот сектор и индустријата за нафта и гас како можни цели на санкции.

dobivaj vesti na viber

„Нашата намера е да воведеме нови санкции против Русија во наредните денови“, рече Макрон во вечерното интервју за телевизијата TF1.

Коментарите на Макрон уследија по слични пораки од Лондон, Берлин и Варшава – сите три земји најавија нови мерки во сабота доколку Русија не се согласи на 30-дневен безусловен прекин на огнот, кој требаше да стапи на сила на почетокот на оваа недела.

Германскиот канцелар Фридрих Мерц, исто така, вчера предупреди дека европските сојузници ќе воведат „значително заострување на санкциите“ доколку Владимир Путин го отфрли примирјето, наведувајќи ги енергетските и финансиските пазари како клучни сектори. Францускиот министер за надворешни работи Жан-Ноел Баро во понеделникот изјави дека Европската комисија е задолжена да подготви предлози за нови санкции токму во тие области.

Прикажи повеќе...

Најново

Економија16 часа

Автоматски ќе има мерки што ќе важат до крајот на годината ако се утврди скок на цените, Мицкоски засега не знае за поскапувања  

Ќе има автоматски мерки што ќе важат до крајот на годината ако се утврди скок на цените, Мицкоски засега не...

Економија17 часа

Мицкоски најавува инвестициски бум од речиси 2 милијарди евра: ќе се инвестира во здравството, енергетиката, а ќе се реконструира и модернизира и железничкиот транспорт

Претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, денеска, одговарајќи на новинарско прашање во однос на тоа што предвидува планот за инфраструктурен бум...

Македонија17 часа

Судот ги одмрзнал паричните средства во случајот со „РЕК Битола“, Обвинителството бара нивно повторно замрзнување

Основното јавно обвинителство Битола вчера одново побара од Основниот суд во Битола да донесе одлука за определување привремена мерка –...

Македонија17 часа

Јаневска за одењето во Здравство: Ќе бидам таму каде што премиерот ќе одлучи дека државата има потреба од мене

Министерката за образование и наука, Весна Јаневска, втор ден резервирано одговара на прашањата дали ќе стане министерка за здравство иако...

Македонија17 часа

(Видео) Ковачки: Таравари јавно да одговори со што е уценет од СДС и ДУИ

Таравари мора јавно да одговори со што е уценет од криминалното дуо СДС и ДУИ. Таравари дојде на власт со...

Македонија18 часа

(Фото) Спречени обиди за шверцување лекови и медицински материјали

Царинската управа извести за спречени обиди за криумчарење лекови, стоматолошки материјали, очила со диоптер, поголема количина цигари, мотоцикл, УПС уреди...

Свет19 часа

Макрон најавува можност за распоредување нуклеарно оружје во цела Европа

Францускиот претседател Емануел Макрон изјави дека Франција е подготвена да разговара за можноста за распоредување на своето нуклеарно оружје во...

Европа19 часа

(Видео) Путин: Идиоти, воведуваат санкции, паѓаат во рецесија само за да ни наштетат

Рускиот претседател Владимир Путин вчера одржа состанок со членовите на јавната организација „Бизнис Русија“. Тој ги коментира санкциите што ЕУ...

Свет19 часа

Судот на ЕУ: Комисијата мораше да ги објави СМС-пораките меѓу Фон дер Лајен и шефот на „Фајзер“

Европската комисија погреши кога одби да ги објави текстуалните пораки меѓу Урсула фон дер Лајен и извршниот директор на „Фајзер“,...

Македонија20 часа

„Самиот факт што ја напуштивме Владата по своја волја јасно покажува колку малку сме корумпирани“, велат од Алијансата за Албанците

„Алијансата за Албанците будно ги следеше „тврдењата“ на ВМРО за нашата партија и нејзиниот претседател. Е за очекување во овие...

Македонија21 час

„Владата на Мицкоски со своето неодговорно однесување се заканува долгорочно да ги загрози перспективите на земјата за членството во ЕУ“, велат од ДУИ

„Владата на Христијан Мицкоски, водејќи се од популистичкиот бран кој ВМРО ДПМНЕ го јавнаа уште кога беа опозиција, со своето...

Свет22 часа

Трамп: Само будала не би прифатила бесплатен авион од Катар

Американскиот претседател Доналд Трамп на својата социјална мрежа Truth Social објави дека има намера да го прифати авионот Боинг 747-8,...

Европа22 часа

(Видео) Кремљ: Нашата делегација ќе пристигне во Истанбул

Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави дека руската делегација ќе биде во Истанбул на 15 мај, додавајќи дека очекуваат и...

Свет22 часа

(Видео) Пред 35 години ги убија родителите во САД: нивната казна беше намалена, сега може да бидат ослободени

Калифорниски судија го расчисти патот за условна слобода на браќата Менендез, познати во САД и низ целиот свет по убиството...

Европа23 часа

Мелони и Ердоган разговараа за претстојните руско-украински преговори во Истанбул

Италијанската премиерка Џорџа Мелони телефонски разговараше со турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган за преговорите за прекин на огнот во Украина,...

Регион23 часа

Силен земјотрес го погоди грчкиот остров Крит

Земјотрес со магнитуда од 6,1 степени го погоди островот Крит во Грција во средата, објави ЕМСЦ. Според објавените информации, земјотресот...

Македонија1 ден

ИК на ВМРО-ДПМНЕ: Мицкоски да предложи нови кадровски решенија, одењето на Таравари значи паѓање на уште една маска

Извршниот комитет на ВМРО-ДПМНЕ одржа седница на која се дискутираше за актуелната економска и политичка состојба во државата Во рамки...

Македонија2 дена

Во оваа фарса убијците добиваат милост, 12 години за масакрот на сестра ми што преминуваше улица на пешачки премин: семејството на Фросина повика на протест

„Ги повикуваме утре на протест против гнилиот судски систем сите наши пријатели, роднини и сите родители чии деца секојдневно минат...

Македонија2 дена

На Јаневска ѝ е рано да размислува за ресорот здравство: Имам толку многу да доработам во Образование во овој мандат, премиерот ќе одлучи

Премиерот и преговарачкиот тим во коалицијата ќе одлучат кој ќе биде нов министер за здравство на местото на Арбен Таравари,...

Македонија2 дена

Фрчкоски реагира: Кривичната пријава е банална, срамна и полна со неправилности

Љубомир Фрчкоски, поранешниот шеф на Постојаната мисија на Македонија при ООН во Њујорк, реагира по кривичната пријава за злоупотреби во...