Свет
„Политико“: Третата светска војна е веќе во тек
Ако одевте по борбените линии во првите недели од војната во Украина, можевте да слушнете извици на украински и руски, можеби помешани со гласовите на регионалните јазици, како што се бурјатски и чеченски.
Денес, војниците од двете страни на конфликтот комуницираат на шпански, непалски, хинди, сомалиски, српски и корејски. Странските јазици во рововите се само еден од знаците дека конфликтот добива сè поголема меѓународна димензија, пишува „Политико“.
На небото иранскиот дрон „Шахед“ може да го пресретне американскиот систем за воздушна одбрана, а на земја германската артилерија ги надминува севернокорејските гранати. Речиси три години подоцна тешко е конфликтот меѓу Русија и Украина да се нарече регионален. Она што почна во февруари 2022 година како најголема копнена војна во Европа од Втората светска војна, сега се бори за титулата најглобален конфликт од Студената војна, со десетици земји директно или индиректно вклучени, анализира медиумот.
Овој аспект на конфликтот, би можел да го одреди неговиот исход бидејќи Украина ризикува да го загуби својот најголем сојузник со доаѓањето на Доналд Трамп на чело на САД, а Русија ја привлекува поддршката од американските непријатели, како што е Северна Кореја.
„Последниот пат кога видовме вакво нешто, веројатно беше советскиот напад врз Авганистан“, истакна историчарот од Студената војна, Сергеј Радченко, за „Политико“. Тогаш Западот заедно со Пакистан ги поддржа муџахедините и сите се вклучија“.
Кога Москва ја почна инвазијата, Кремљ ја оправда како одбранбен потег против НАТО. Општо прифатено е дека Путин очекувал краткорочен конфликт потпирајќи се на минатогодишната пасивност на Западот кон неговите акции во Украина, Молдавија и Грузија. Сепак, Украинците дадоа неочекуван отпор, а Западот бргу реагира испраќајќи оружје и разузнавачки информации, кои го запреа рускиот напредок и го интернационализираа конфликтот, пренесува „Индекс.хр“.
„Ќе беше локален конфликт ако бргу завршеше“, рече Радченко. „Но, не е така.
Со текот на времето меѓународната димензија стана клучна. Денес, двете страни зависат од странската помош: Украина за опстанок, Русија за одржување на доминацијата додека се обидува да ги минимизира ефектите од војната врз своето население. Додека Украина тврди дека се бори за „демократија“, Русија ја оправдува својата војна како борба против „американската хегемонија“.
Русија доби сојузници, како Иран, кој испорачува беспилотни летала, и Северна Кореја, која испраќа проектили и војници. Земјите од БРИКС, незадоволни од западните финансиски институции, често покажуваат предност кон Русија. Кинеската поддршка, која вклучува купување руска нафта и технологија, е клучна за руската економија.
„Индија и другите може да тргуваат со Русија, што е значајно. Но, ништо не може да се спореди со она што го носи Кина“, рече Александар Габујев, директор на „Карнеги центарот“ за Русија и Евроазија.
Од друга страна, Русија користи хибридни методи за да предизвика проблеми и поделби, вклучително и мешање во изборите и поддршка на проруските групи, како Хутите во Јемен. Но, за разлика од Студената војна, Москва нема прокси-конфликти онаму каде што може директно да го нападне НАТО.
Западната помош, предводена од САД и НАТО, ги обезбеди опстанокот и воениот отпор на Украина. Од првичните „хаубици“ до авионите „Ф-16“ и ракетите АТАКМС, помошта постепено се зголемуваше. ЕУ исто така постигна напредок во пристапните процеси на Украина и Молдавија.
„Без помош од Западот, војната немаше да ја преживее првата година и ќе завршеше со тежок пораз на Украина“, рече Габуев.
И покрај тоа, Западот задржа одредени ограничувања за да спречи ескалација. Украинските барања за напади внатре во Русија долго време се игнорирани, а Москва, иако се заканува со нуклеарни напади, избегнува директни конфликти со НАТО, стои во анализата.
Од друга страна, Русија користи сојузници, како Северна Кореја, за да обезбеди ресурси и војници, а Украина им нуди финансиски и историски мотиви на странските борци. Меѓутоа, како што војната влегува во својата четврта година, ниедна страна не ја добива сета помош што ја сака.
Идејата за замрзнување на конфликтот, кој вклучува територијални отстапки од Украина, повеќе не е табу-тема, туку сериозно се разгледува.
„Од самиот почеток беше јасно дека Америка ќе се откаже доколку Украина не победи доволно бргу“, рече Нина Хрушчова, професорка по меѓународни односи во The New School во Њујорк и правнука на советскиот лидер Никита Хрушчов.
„Од почетокот на сè се гледаше како на холивудска серија“, вели таа. На почетокот сојузниците мислеа дека ќе заврши по една сезона. Но, потоа следуваше уште една.
„И сега сме во третата сезона и секако дека вниманието е намалено“, изјави таа. „Не сакаме четврта сезона, но тоа ќе се случи.
За Америка, избегнувањето нуклеарна војна со Русија отсекогаш било приоритет број еден. Вториот беше да ѝ помогне на Украина да победи. Тие две цели мора некако да се намират“, вели Радченко.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Герасимов: Воено-политичката ситуација во светот се влоши поради желбата на Западот да доминира
Командантот на Генералштабот на вооружените сили на Руската Федерација, Валериј Герасимов денеска оцени дека воено-политичката ситуација во светот се карактеризира со зголемен број на вооружени конфликти во различни региони, а клучната причина за ваквото влошување на ситуацијата е, како што тврди, желбата на Западот да ја задржи доминацијата.
„Ова придонесе за натамошен пад на регионалната и меѓународната безбедност“, рече тој на брифингот пред воените претставници на странските земји во Русија, пренесе агенцијата Тас.
Според Герасимов, главната причина за тоа е желбата на Западот, на чело со САД, да ја задржи својата глобална доминација. Како што додаде, тензиите во Европа растат бидејќи воената инфраструктура на НАТО се приближува до границите на Русија. Во исто време, Герасимов посочи дека предизвикување конфликти под покровителство на САД може да се види на Блискиот Исток, Европа и Африка. Како што истакна рускиот функционер, светот истовремено станува сè посвесен за потребата да се спротивстави на таквите западни политики.
Тој нагласи и дека учеството на колективниот Запад во конфронтацијата со Русија, преку конфликтот во Украина, создава глобални ризици. Според Герасимов, кога станува збор за моменталната ситуација во Украина, руската армија има иницијатива и напредува по целиот фронт и покрај тоа што Западот му дава огромна помош на Киев, пренесува Танјуг.
Како што истакна, околу 4,5 илјади квадратни километри украинска територија во 2024 година падна под контрола на Русија, а од почетокот на специјалната операција, украинската армија претрпе загуби од околу милион убиени и ранети. Зборувајќи за руската стратегија за нуклеарно одвраќање, Герасимов рече дека таа не се дефинира со меѓународни обврски, туку со потребата да се одврати агресорот, како и да се неутрализираат заканите од потенцијалниот непријател. Според него, САД сакаат да создадат нови, подеструктивни видови оружје и затоа се повлекле од меѓународните договори за контрола на оружјето.
Рускиот воен претставник додаде дека многу земји почнале да размислуваат како адекватно да одговорат на повлекувањето на Вашингтон од тие договори, сфаќајќи ја опасноста од таквите чекори на САД.
Герасимов се осврна и на развојот на руските вооружени сили, додавајќи дека бројот на нивните припадници е зголемен на 1,5 милиони, како и дека меѓу другото е формирана нова формација на Воздухопловните сили и дека формирањето на првиот полк опремен со противвоздушен ракетен систем „С“ е при крај.
Свет
Со фотографија направена со „Гугл мапс“ решено убиство во Шпанија
Шпанската провинција Сорија, во регионот Кастиља и Леон, е потресена од откривањето на распарченото тело на Кубанец кој исчезна пред повеќе од една година, пишува кубанскиот медиум „Цибер Куба“. Според извештаите, шпанската полиција уапсила двајца осомничени за злосторството; сопругата на жртвата, која исто така има кубанско потекло, и нејзиниот љубовник, сосед од Сорија познат како Ел Лобо де Тахуеко.
Истрагата, која траела со месеци и вклучувала анализа на технолошки докази, завршила со откривање на останките на гробиштата во Андалуз, мало село со едвај дваесет жители.
Настаните датираат од ноември 2023 година, кога братот на исчезнатиот Кубанец, кој исто така живее во Шпанија, пријавил во шпанската полиција дека изгубил секаков контакт со него.
Исчезнатиот 33-годишен Кубанец отпатувал од Куба до регионот Берланга де Дуеро во Сорија за да ја најде својата сопруга, која веќе живеела во Шпанија.
Последната информација што ја имал братот се пораки, во кои 33-годишникот тврдел дека се сретнал со жената и планирал да се ослободи од неговиот телефон. Необичната природа на пораките и подоцна исчезнувањето без трага, пишува медиумот, предизвикаа тревога.
Овој извештај покрена сложена истрага која траеше повеќе од една година, при што полицијата се фокусираше на најблискиот круг на луѓе на жртвата. Во овој период беа извршени претреси на различни локации во Сорија, претреси на куќи и ископувања во области блиску до резиденцијата на еден од осомничените.
Сепак, клучниот момент во случајот дојде кога беше забележана вознемирувачка глетка на „Google Maps Street View“.
Истрагата зазеде нова насока кога агентите ја открија фотографијата.
На фотографијата се гледа како маж става голема бела пластична кеса во багажникот на црвен автомобил, а обликот на кесата сугерира дека внатре има човечко тело. Ова откритие, заедно со претходните сомнежи, ја доведе шпанската полиција до маж познат како Ел Лобо де Тахуеко, сопственик на бар во градот Бајубас де Ариба, кој имал романтична врска со сопругата на жртвата.
Од тој момент, истражителите го прислушувале неговиот телефон, што открило вмешаност и на осомничениот и на сопругата на жртвата. Прислушуваните разговори беа клучни за нивното апсење на 12 ноември.
По неколкумесечна истрага, агентите ги пронајдоа распарчените останки на кубанскиот државјанин на 11 декември на романескните гробишта во Андалуз, мало село во регионот Берланга де Дуеро. Полицијата соопшти дека делови од телото биле пронајдени закопани во земја на гробиштата, вклучувајќи го и торзото, иако сè уште не се пронајдени сите екстремитети.
Телото е ексхумирано во присуство на судски вештаци, а посмртните останки се пренесени на анализа во Институтот за правна медицина во Сорија. Степенот на распаѓање на телото ја отежнал конечната идентификација, иако полицијата претпоставува дека се работи за исчезнато лице.
Според истражителите, убиството било резултат на љубовен триаголник. Според нив, по пристигнувањето во Шпанија, жртвата открила дека неговата сопруга е во врска со осомничениот. Ваквата ситуација наводно го испровоцирала убиството кое заеднички го планирале и извршиле двајцата осомничени.
И двајцата се во притвор под обвинение за убиство, а Истражниот суд во Сорија го прогласила случајот за таен до завршување на истрагата за да се разјаснат сите детали за настанот.
Регион
Градоначалникот на Белград: Од Нова година воведуваме бесплатен превоз за сите
Градоначалникот на Белград, Александар Шапиќ, најави дека јавниот превоз во Белград ќе биде бесплатен за сите од 1 јануари 2025 година, пренесува „Н1 Србија“.
„Од 1 јануари 2025 година целиот јавен превоз во Белград ќе биде бесплатен. Тоа значи дека веќе никој нема да мора да плаќа билет. Нема веќе месечни, годишни или попуст-билети. Со оваа социјална мерка Белград станува единствениот град во Европа со повеќе од половина милион население, кој има бесплатен превоз“, рече Шапиќ на прес-конференција.
„До крајот на 2025 година на улиците нема да има автобус постар од две години, а дури и оние што се стари две или две и пол години ќе бидат само оние што ги купивме на крајот на 2022 година“, рече Шапиќ.
Тој додаде дека првиот од 25-те трамваи што ги купи Градот од турската компанија „Бозанкаја“ ќе почне да пристигнува следната година.
„И до крајот на 2027 година си поставивме задача да обезбедиме средства за сите тролејбуси, тоа се 100 тролејбуси и овие други 100 трамваи или 120 трамваи и да ги купиме. Ќе видиме дали ќе биде преку јавно-приватно партнерства, ама нешто ќе направиме.
„Треба да го обезбедиме она што е најважно – да добиеме нови возила што е можно побргу на најприфатлив начин“, рече тој.