Свет
„Политико“: Третата светска војна е веќе во тек

Ако одевте по борбените линии во првите недели од војната во Украина, можевте да слушнете извици на украински и руски, можеби помешани со гласовите на регионалните јазици, како што се бурјатски и чеченски.
Денес, војниците од двете страни на конфликтот комуницираат на шпански, непалски, хинди, сомалиски, српски и корејски. Странските јазици во рововите се само еден од знаците дека конфликтот добива сè поголема меѓународна димензија, пишува „Политико“.
На небото иранскиот дрон „Шахед“ може да го пресретне американскиот систем за воздушна одбрана, а на земја германската артилерија ги надминува севернокорејските гранати. Речиси три години подоцна тешко е конфликтот меѓу Русија и Украина да се нарече регионален. Она што почна во февруари 2022 година како најголема копнена војна во Европа од Втората светска војна, сега се бори за титулата најглобален конфликт од Студената војна, со десетици земји директно или индиректно вклучени, анализира медиумот.
Овој аспект на конфликтот, би можел да го одреди неговиот исход бидејќи Украина ризикува да го загуби својот најголем сојузник со доаѓањето на Доналд Трамп на чело на САД, а Русија ја привлекува поддршката од американските непријатели, како што е Северна Кореја.
„Последниот пат кога видовме вакво нешто, веројатно беше советскиот напад врз Авганистан“, истакна историчарот од Студената војна, Сергеј Радченко, за „Политико“. Тогаш Западот заедно со Пакистан ги поддржа муџахедините и сите се вклучија“.
Кога Москва ја почна инвазијата, Кремљ ја оправда како одбранбен потег против НАТО. Општо прифатено е дека Путин очекувал краткорочен конфликт потпирајќи се на минатогодишната пасивност на Западот кон неговите акции во Украина, Молдавија и Грузија. Сепак, Украинците дадоа неочекуван отпор, а Западот бргу реагира испраќајќи оружје и разузнавачки информации, кои го запреа рускиот напредок и го интернационализираа конфликтот, пренесува „Индекс.хр“.
„Ќе беше локален конфликт ако бргу завршеше“, рече Радченко. „Но, не е така.
Со текот на времето меѓународната димензија стана клучна. Денес, двете страни зависат од странската помош: Украина за опстанок, Русија за одржување на доминацијата додека се обидува да ги минимизира ефектите од војната врз своето население. Додека Украина тврди дека се бори за „демократија“, Русија ја оправдува својата војна како борба против „американската хегемонија“.
Русија доби сојузници, како Иран, кој испорачува беспилотни летала, и Северна Кореја, која испраќа проектили и војници. Земјите од БРИКС, незадоволни од западните финансиски институции, често покажуваат предност кон Русија. Кинеската поддршка, која вклучува купување руска нафта и технологија, е клучна за руската економија.
„Индија и другите може да тргуваат со Русија, што е значајно. Но, ништо не може да се спореди со она што го носи Кина“, рече Александар Габујев, директор на „Карнеги центарот“ за Русија и Евроазија.
Од друга страна, Русија користи хибридни методи за да предизвика проблеми и поделби, вклучително и мешање во изборите и поддршка на проруските групи, како Хутите во Јемен. Но, за разлика од Студената војна, Москва нема прокси-конфликти онаму каде што може директно да го нападне НАТО.
Западната помош, предводена од САД и НАТО, ги обезбеди опстанокот и воениот отпор на Украина. Од првичните „хаубици“ до авионите „Ф-16“ и ракетите АТАКМС, помошта постепено се зголемуваше. ЕУ исто така постигна напредок во пристапните процеси на Украина и Молдавија.
„Без помош од Западот, војната немаше да ја преживее првата година и ќе завршеше со тежок пораз на Украина“, рече Габуев.
И покрај тоа, Западот задржа одредени ограничувања за да спречи ескалација. Украинските барања за напади внатре во Русија долго време се игнорирани, а Москва, иако се заканува со нуклеарни напади, избегнува директни конфликти со НАТО, стои во анализата.
Од друга страна, Русија користи сојузници, како Северна Кореја, за да обезбеди ресурси и војници, а Украина им нуди финансиски и историски мотиви на странските борци. Меѓутоа, како што војната влегува во својата четврта година, ниедна страна не ја добива сета помош што ја сака.
Идејата за замрзнување на конфликтот, кој вклучува територијални отстапки од Украина, повеќе не е табу-тема, туку сериозно се разгледува.
„Од самиот почеток беше јасно дека Америка ќе се откаже доколку Украина не победи доволно бргу“, рече Нина Хрушчова, професорка по меѓународни односи во The New School во Њујорк и правнука на советскиот лидер Никита Хрушчов.
„Од почетокот на сè се гледаше како на холивудска серија“, вели таа. На почетокот сојузниците мислеа дека ќе заврши по една сезона. Но, потоа следуваше уште една.
„И сега сме во третата сезона и секако дека вниманието е намалено“, изјави таа. „Не сакаме четврта сезона, но тоа ќе се случи.
За Америка, избегнувањето нуклеарна војна со Русија отсекогаш било приоритет број еден. Вториот беше да ѝ помогне на Украина да победи. Тие две цели мора некако да се намират“, вели Радченко.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Кинеските компании ја престигнуваат германската индустрија во традиционално силните сектори

Германската индустрија ја губи трката од кинеската конкуренција, а високите трошоци за енергија се нејзина најголема пречка, предупредуваат економистите и експертите од индустријата.
Германскиот извоз се намали за 1,7 проценти минатата година, според статистиката, на околу 1,65 билиони евра.
Вредноста на кинескиот извоз во странство се зголеми за 7,1 процент минатата година, на 25,4 билиони јуани (3,04 билиони евра).
Кинеските компании водат жестоки ценовни војни на својот домашен пазар, а нивниот вишок капацитет претставува значителна закана за германската индустрија, предупредуваат економистите и експертите.
„Кинеските конкуренти го намалуваат јазот и се сè поактивни во сегментите на производи и индустриските сектори во кои германската индустрија традиционално била многу силна“, вели Филип Боинг, економист и професор по емпириско истражување на иновациите на Гете Универзитетот во Франкфурт.
Во области како што се дигитализацијата и генеративната вештачка интелигенција, кинеските компании „во некои случаи веќе ги надминаа технолошките можности на германските конкуренти“, додаде Боинг.
Германското индустриско производство е во опаѓање веќе десет години, предупредува Јенс Бурхарт, експерт за индустријата и партнер во меѓународната консултантска куќа BCG.
Според Бурхарт, енергетски интензивните сектори, како што е производството на основни хемикалии, се изложени на најголем ризик.
Високите трошоци за енергија, исто така, го загрозуваат автомобилскиот сектор и се главната причина за слабеењето на конкурентноста на германските компании, нагласува тој.
„Германските производители (на автомобили) ќе ја задржат својата сегашна позиција ако изградат позиција во сегментот на електрични погонски системи што може да се совпадне со нивната традиционална позиција во сегментот на мотори со внатрешно согорување“, рече тој.
Покрај хемискиот и автомобилскиот сектор, сè пожестоката кинеска конкуренција, исто така, „дише во вратот“ на германските компании во сектори како што се машинството и електроиндустријата, сметаат во BCG.
Свет
По 160 години, долниот дом на британскиот Парламент ја поддржа декриминализацијата на абортусот

Пратениците во долниот дом гласаа за декриминализација на абортусот во Англија и во Велс, историски потег што ќе донесе најдалекосежна промена во репродуктивните права во последните децении. По емотивна и страсна дебата, пратениците гласаа за реформата со 379 гласа „за“ и 137 „против“.
Тие со огромно мнозинство го поддржаа амандманот на пратеничката од Лабуристичката партија, Тони Антонијаци, за отстранување на заканата од истрага, апсење, гонење или затворање за секоја жена што дејствува во врска со сопствената бременост, пишува „Индипендент“.
Реформата е дизајнирана да ги заштити жените, а воедно да ги задржи казните за насилните партнери или медицинските професионалци што прекинуваат бременост надвор од постојната законска рамка. За време на дебатата пратениците тврдеа дека британскиот т.н. викторијански закон за абортус „сè повеќе се користи против ранливи жени и девојки“.
Според сегашниот закон, абортусот во Англија и во Велс е кривично дело, но е дозволен до 24. недела со одобрение од двајца лекари. Исто така, дозволено е во одредени околности по тој период, како, на пример, кога животот на мајката е во опасност.
На жените може да им се препишат и лекови за прекинување на бременоста дома ако се бремени помалку од 10 недели.
Поддршката за реформа на законот порасна во последните години, што се совпаѓа со зголемувањето на бројот на гонења жени обвинети за вршење нелегални абортуси.
Сепак, потегот наиде на силен отпор од министерката за правда, Шабана Махмуд, која ги опиша реформите како екстремни.
Антонијаци вели дека полицијата истражувала повеќе од 100 жени во текот на изминатите пет години под сомнение за нелегални абортуси, вклучувајќи жени што доживеале спонтани абортуси и мртвородени деца.
„Секој од овие случаи е пародија, овозможена од нашиот застарен закон за абортус. Првично беше донесен од машки парламент избран од мажи. Овој викторијански закон сè повеќе се користи против ранливи жени и девојки“, рече Антонијаци.
Свет
Русија предупредува дека воената помош на САД во Израел ќе ја дестабилизира состојбата

Рускиот заменик-министер за надворешни работи, Сергеј Рјабков, предупреди дека директната американска воена помош за Израел би можела радикално да ја дестабилизира ситуацијата на Блискиот Исток, каде што беснее шестдневна воздушна војна меѓу Иран и Израел.
Според новинската агенција „Интерфакс“, Рјабков рекол дека Русија ги предупредува САД да не му даваат таква помош на Израел, па дури ни да разгледуваат такви шпекулативни опции.
„Ова би бил чекор што радикално би ја дестабилизирал целата ситуација“, рекол тој.
Рјабков потврди дека Москва е во контакт со Ерусалим и со Техеран.
Во посебен коментар, шефот на руската служба за надворешно разузнавање, СВР, Сергеј Наришкин, рече дека ситуацијата меѓу Иран и Израел сега е критична.
Претходно, извор запознаен со внатрешните дискусии во САД изјави дека претседателот Доналд Трамп и неговиот тим разгледуваат низа опции, вклучително и приклучување кон Израел во нападот врз нуклеарните постројки на Иран.