Европа
Пораз на Кремљ во Молдавија: проруската партија поразена на клучните избори

Владејачката проевропска Партија за акција и солидарност (ПАС) во Молдавија, предводена од претседателката Маја Санду, го задржа своето парламентарно мнозинство на вчерашните избори. Со преброени повеќе од 98 проценти од гласачките ливчиња, ПАС освои 49,6 проценти од гласовите. Според веб-страницата на Централната изборна комисија, прорускиот Патриотски блок на поранешниот претседател Игор Додон освои 24,5 проценти.
Парламентарните избори во сиромашната, аграрна земја сместена помеѓу Романија, членка на ЕУ, и Украина, се сметаат за клучни. Молдавија, земја со околу 2,4 милиони жители, е кандидат за членство во ЕУ од 2022 година.
Прозападната претседателка Санду се надева дека мнозинството проевропски сили ќе ги продолжат реформите потребни за пристапување во ЕУ. Во споредба со изборите пред четири години, ПАС претрпе одредени загуби.
Таа претходно ја обвини Русија за масовно мешање во изборната кампања. Молдавските власти зборуваа за купување гласови од страна на Русија, дезинформации на социјалните медиуми и сајбер напади.
Проруските сили на блокот Алтернатива (8,1 процент) и Наша партија на бизнисменот Ренат Усати (6,2 проценти) исто така обезбедија места во парламентот од 101 член, избран за четиригодишен мандат.
Неочекувано, Партијата Демократија дома (ППДА), првично основана за промоција на унија со Романија, исто така го помина прагот од пет проценти, освојувајќи 5,7 проценти од гласовите.
Исходот од гласањето во голема мера зависи од учеството на дијаспората. Стотици илјади Молдавци живеат во ЕУ и традиционално имаат значително влијание врз тоа кој владее во нивната татковина.
фото: принтскрин
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Поранешен руски тајкун: Санкциите се илузија, само воена сила може да го запре Путин

Ако му ја земеш чашата на пијан човек нема да го отрезниш. Иако ова е очигледна вистина за човечката природа, Западот се чини дека ја игнорира кога станува збор за санкционирање на Русија, смета Михаил Ходорковски, поранешен политички затвореник и поранешен извршен директор на нафтената компанија Јукос, пишува Политико.
Вистината, тврди тој, е дека нема – и никогаш нема да има – одговор на агресијата на рускиот претседател Владимир Путин што лежи исклучиво во економски мерки. Она што е потребно е доказ за способноста не само да се казнува, туку и да се одвраќа. Санкциите што не се избалансирани со потребните инвестиции во одбранбените сили и подготвеноста да се користат никогаш нема да функционираат, како што вели тој, доказ се руските беспилотни летала што сега сè повеќе ја тестираат одбраната на НАТО.
Западот е зависен од барање решенија во енергетските санкции исто како што пијаницата е зависна од вискито, а таков пристап одразува фундаментално неразбирање не само на целите на Путин, туку и на неговиот начин на размислување. Во својата суштина, војната во Украина не е борба за економска контрола врз продуктивна земја. Тоа е стратешка и идеолошка игра против идејата за напредни демократии во соседството на Русија и за повторно воспоставување на доминацијата што Москва ја уживаше во поголемиот дел од 20 век, вели Ходорковски.
Верувањето дека воената машина на Кремљ може постепено да банкротира со енергетски санкции едноставно не држи вода. Ова, тврди Ходорковски, е заблуда родена од перцепцијата на западните лидери кои ги гледаат мотивите на Путин низ призмата на сопствените демократски вредности. За разлика од нив, кои мора да ја задоволат својата домашна публика, Путин ги гледа националните императиви над какви било отстапки кон јавното мислење.
Отстранувањето на до 5 милиони барели руска нафта и дополнителни 2 милиони барели нафтени производи од пазарот без да се предизвика нафтен шок е исклучително сложена задача. Затоа западните лидери се воздржаа од тоа, а во меѓувреме, сè уште има многу пазари за руска нафта во земјите кои ја гледаат војната како „кавга во далечна земја, меѓу луѓе за кои не знаеме ништо“, како што еднаш рече Невил Чемберлен.
Дури и според сите мерки, бројките не се поклопуваат. Нафтата од 70 долари за барел носи околу 60 милијарди долари даночни приходи за рускиот буџет. Комбинираните мерки ја намалуваат таа бројка за 30 милијарди долари на 40 милијарди долари, но дури и загуба од 40 милијарди долари од федералниот буџет од 400 милијарди долари нема да ја принуди Москва да го промени курсот. Путин лесно може да го компензира тоа, на пример, со мала девалвација на рубљата, а тој нема домашни противници чии гласови мора да ги земе предвид, вели Ходорковски.
„Санкциите никогаш нема да бидат пресвртница за Путин. Неговиот режим е карактеризиран со нелегитимност и измама од самиот почеток, а избегнувањето на санкциите е само мала непријатност за него. Затоа, со нафтата и гасот практично надвор од игра како средство за притисок, единствениот начин да се принуди Путин да ја запре војната е масовно и одржливо воено јакнење на НАТО. Ништо друго нема да биде толку одлучувачко“, вели Ходорковски.
„Сепак, лидерите на ЕУ се борат да ги убедат своите гласачи дека одржливите инвестиции во трошоците за одбрана се од суштинско значење. Нивното двоумење и неединство ја охрабруваат Кина, додека тие им го отстапуваат стратешкото водство на Соединетите Држави. Неодамнешните руски упади со беспилотни летала во Полска и Романија ја покажаа егзистенцијалната закана со која се соочуваме сите. Време е да се сфати дека санкциите, иако се чекор во вистинската насока, само ја гребат површината на решителноста потребна за да се принуди Путин да се повлече, а камоли да го порази“, заклучува тој во статија за Политико.
фото: принтскрин
Европа
Унгарија го нападна Зеленски: „Го губи разумот“

Унгарскиот министер за надворешни работи, Петер Сијарто, во петокот изјави дека Володимир Зеленски „почнува да го губи разумот“ откако украинскиот претседател изјави дека извидувачките беспилотни летала што го нарушиле украинскиот воздушен простор веројатно ѝ припаѓаат на Унгарија.
„Претседателот Володимир Зеленски почнува да го губи разумот со своите антиунгарски чувства“, напиша Сијарто на Фејсбук. „Сега му се гледаат чудовишта“.
Зеленски во петокот изјави дека извидувачки беспилотни летала го нарушиле украинскиот воздушен простор, повикувајќи се на прелиминарен воен извештај дека леталото дошло од Унгарија за да го испита индустрискиот потенцијал на пограничните области.
Унгарија е членка на Европската Унија и НАТО, две организации што го поддржуваат Киев во неговата војна против Русија, но односите меѓу Киев и Будимпешта честопати биле напнати.
По руската инвазија на Украина во февруари 2022 година, голем број големи украински компании, особено оние на истокот и југот на земјата, се преселија во западна Украина и други побезбедни области.
Унгарскиот премиер Виктор Орбан е скептичен во врска со западната воена помош за Украина и, за разлика од другите членки на НАТО и Европската Унија, одржува блиски односи со рускиот претседател Владимир Путин.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Трагедија во Турција: туристка почина откако беше удрена од глисер додека пливаше покрај брегот на Кемер

Русинка загина на првиот ден од нејзиниот одмор од соништата во Турција, откако беше удрена од глисер.
Линарија Музипова, 42, пливала покрај брегот на одморалиштето Кемер во Анталија кога глисерот се забил во неа.
🔴A #Russian tourist was fatally struck by a speedboat in Antalya, Turkey.
The tragedy occurred at the #Kemer resort: 42-year-old Linaria Muzipova swam beyond the buoys while swimming. At the time, a parasailing boat offering parachute rides was moving through the water. The… pic.twitter.com/c4V0AcbCVK
— News.Az (@news_az) September 26, 2025
Мајката на едно дете, опишана како „посветена сметководителка“, отпатувала сама до популарното одморалиште – но нејзиниот сончев одмор завршил со ужас во рок од неколку часа од нејзиното пристигнување.
Болничарите се упатиле кон местото на настанот, но не можеле да ја спасат. Таа била прогласена за мртва на плажата.
Рускиот медиум SHOT објави: „Сведоците веднаш повикале спасувачи и брза помош, но лекарите не можеле да ја спасат и ја прогласиле за мртва на местото на настанот.“
Две лица се приведени додека полицијата го истражува шокантниот инцидент.
Локалните медиуми објавија дека Линарија можеби залутала надвор од безбедносните бови кога била удрена од чамецот.
По несреќата, турските власти презедоа мерки за привремена забрана на сообраќајот на бродови во областа додека истражителите не утврдат што точно се случило.
фото: принтскрин