Свет
Почина најпознатиот будистички монах во светот, го нарекуваа „таткото на свеста“

Тич Нат Хан, зен-будистички монах, поет и мировен активист, кој стана познат како противник на Виетнамската војна во 1960-тите, почина денеска на 95-годишна возраст опкружен со свои следбеници во храмот каде што почна неговото духовно патување.
Неговиот еднонеделен погреб ќе се одржи во храмот на тивок и мирен начин, велат неговите следбеници.
„Уметноста на среќата и уметноста на страдањето“
Во голем собир на дела и јавни децениски настапи, Тич Нат Хан зборуваше со нежен и силен глас за потребата „да чекорите како со нозете да ја бакнувате земјата“
Тој доживеа мозочен удар во 2014 година поради што повеќе не можеше да говори и се врати во Виетнам за да ги помине последните денови во Хуе, античкиот главен град и родно место, откако поголемиот дел од својот возрасен живот го помина во егзил.
Како пионер на будизмот на Запад, наречен „Татко на свеста“, тој го основал манастирот „Plum Village“ во Франција и редовно зборувал за практиката на свеста – идентификување и оддалечување од одредени мисли без осудување.
„Ако знаеш да страдаш, многу помалку страдаш“
„Учиш како да страдаш. Ако знаеш да страдаш, страдаш многу, многу помалку. И тогаш знаеш како добро да го искористиш страдањето за да создадеш радост и среќа“, рече тој во едно предавање во 2013 година. „Уметноста на среќата и уметноста на страдањето секогаш одат заедно“, додаде.
Тих Нахат Хан, кој зборуваше седум јазици, предаваше на универзитетите Принстон и Колумбија во САД во раните 1960-ти. Тој се вратил во Виетнам во 1963 година за да се приклучи на растечкото будистичко противење на американско-виетнамската војна, изразена со протест и самозапалување на неколку монаси.
„Видов како комунисти и антикомунисти се убиваат и се уништуваат едни со други затоа што двете страни веруваа дека имаат монопол на вистината“, напиша тој во 1975 година, додавајќи: „Гласот ми беше пригушен од бомби, минофрлачи и извици“.
„Како голем бор“
Во екот на Виетнамската војна во 1960-тите, тој се сретна со активистот за граѓански права Мартин Лутер Кинг, кој јавно го осуди американското учество во Виетнамската војна. Кинг го нарече Тич Нат Хан „апостол на мирот и ненасилството“ и го номинираше за Нобеловата награда за мир.
„Лично, не познавам некој подостоен за Нобеловата награда за мир од овој нежен будистички монах од Виетнам“, напиша Кинг во своето писмо за номинација. Тој беше во Соединетите Американски Држави за да се сретне со Кинг една година претходно, владата на Јужен Виетнам му забрани на Тич Нахат Ханху да се врати дома.
Монахот Хаеним Суним, кој некогаш беше преведувач на Тич Нат Хан за време на патувањето во Јужна Кореја, рече дека господарот на Зен бил смирен, внимателен и полн со љубов.
„Тој беше како голем бор, дозволувајќи им на многу луѓе да се одморат под неговите гранки со неговото прекрасно учење за свесноста и сочувството“, изјави Хаемин Суним за Ројтерс. „Тој беше еден од најневеројатните луѓе што некогаш сум ги сретнал“, нагласи тој.
„Надежта е важна, бидејќи со неа сегашниот момент може полесно да се издржи“, напиша Тич Нат Хан, додавајќи: „Ако веруваме дека утре ќе биде подобро, денес можеме да ги издржиме тешкотиите“, рече големиот учител на свеста.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Израел најави напад – Иранската државна телевизија наскоро ќе исчезне, рече министерот

Министерот за одбрана на Израел, Израел Кац, изјави дека иранската државна телевизија и радио „се пред исчезнување“, мислејќи на актуелниот израелски напад и претходно издадената наредба за евакуација на жителите од третиот кварт на Техеран.
„Иранскиот мегафон на пропаганда и поттикнување наскоро ќе исчезне. Евакуацијата на околните жители започна“, рече Кац.
Во зоната за евакуација се наоѓа и седиштето на иранската државна радио и телевизија ИРИБ.
Израелските одбранбени сили (ИДФ) издадоа итно предупредување до жителите на голем дел од Техеран, главниот град на Иран, веднаш да ја напуштат областа.
„Во следните часови, ИДФ ќе оперира во областа, како и во изминатите денови низ Техеран, за да ја погоди воената инфраструктура на иранскиот режим“, објави портпаролот на ИДФ, Авичај Адраи на мрежата „Икс“.
Со пораката прикачи и мапа со означени делови од третиот кварт на Техеран и рече: „Вашето присуство во таа област ви го загрозува животот“.
Свет
(Видео) Илјадници Иранци го напуштаат Техеран, улиците се празнат, огромни гужви на излез од градот

Жителите на Техеран го напуштаат главниот град по ескалацијата на конфликтот меѓу Израел и Иран, а очевидците јавуваат дека има големи толпи на излезните патишта.
Редиците на бензинските пумпи во понеделникот беа долги километри, додека другите улици беа морничаво тивки, иако градот има повеќе од 15 милиони жители.
Во саботата, израелскиот министер за одбрана Кац издаде строго предупредување до Иран и врховниот лидер на земјата, ајатолахот Али Хамнеи дека „Техеран ќе изгори“ доколку продолжат иранските ракетни напади врз израелските цивилни области. Подоцна, сепак, ја ублажи реториката.
Since early morning, a massive car exodus has been underway from #Tehran. Northern exit routes are packed as thousands leave the city. pic.twitter.com/s8jdwrFmwV
— Barzan Sadiq (@BarzanSadiq) June 16, 2025
Меѓутоа, многу Техеранци ги спакуваа само најосновните потреби и побегнаа на истокот на земјата, која сè уште се смета за релативно безбедна.
Западот на земјата, каде што се наоѓаат многу воени објекти, претрпе бројни напади. Северните области на Каспиското Езеро, инаку популарна дестинација за одмор, сега се засолниште за многумина.
Задшад, 35-годишен учител, е еден од оние кои побегнале со семејството во Рашт, град во близина на морето.
Патувањето обично трае повеќе од четири часа, но сега им требаше повеќе од еден ден поради пренатрупани патишта кои водат надвор од главниот град.
„Сега кога стигнавме, не е подобро, продавниците се полни со луѓе и недостига храна“, изјави тој за ДПА.
Цените на сместувањето во такви области нагло се зголемија по почетокот на непријателствата. Задшад се плаши од долга војна, заедно со сите тешкотии што ги носи.
„Животот во овие услови е навистина тежок“.
Друго семејство кое со својот син оди кон Турција, исто така, зборува за високите трошоци за наоѓање безбедност.
„Позајмив 5.000 евра од пријател за да отпатуваме во Истанбул да ја видиме ќерката, со надеж дека ситуацијата малку ќе се смири“, вели таткото, 60-годишен медиумски работник.
„Во моментов чекаме патиштата малку да се испразнат и размислуваме за најдобриот граничен премин за влез во Турција.
Не секој може да ја напушти државата. Жител на Техеран по совет на својот брат од САД сакал да замине во Азербејџан со својата 82-годишна мајка.
„Поради густиот сообраќај, недостигот на бензин и лошата здравствена состојба на мајка ми, моравме да се вратиме назад“, рече тој. „Сега чекаме подобри услови за да се обидеме повторно“.
Свет
Ердоган и Путин разговараа, го осудија нападот на Израел врз Иран

Рускиот претседател Владимир Путин и турскиот претседател Таип Ердоган во денешниот телефонски разговор го осудија актот на сила на Израел против Иран и повикаа на итен прекин на непријателствата, објави Кремљ.
„Двете страни изразија најсериозна загриженост поради тековната ескалација на иранско-израелскиот конфликт, кој веќе доведе до голем број жртви и е полн со сериозни долгорочни последици за целиот регион“, се вели во соопштението на Кремљ.
„Лидерите се залагаа за итен прекин на непријателствата и решавање на спорните прашања, вклучително и оние поврзани со иранската нуклеарна програма, исклучиво преку политички и дипломатски средства“, беше објавено. Двете страни се согласија да останат во тесна соработка, се наведува во соопштението за медиумите.
Претседателот Ердоган го обвини Израел дека ја загрозува безбедноста на целиот регион за време на телефонскиот разговор со неговиот руски колега, соопшти турското претседателство.
„Претседателот Ердоган изјави дека спиралата на насилство предизвикана од израелските напади врз Иран ја загрозува безбедноста на целиот регион и дека незаконското однесување на владата на Нетанјаху претставува јасна закана за меѓународниот систем“, беше објавено.
Турскиот претседател, кој повика на брзо враќање на преговарачката маса, исто така истакна дека израелските напади врз Иран не смеат да го одвлечат вниманието од геноцидот во Газа.