Свет
Пред 78 години беше ослободен Аушвиц, најлошото место во историјата на човештвото

Познатиот германски филозоф Теодор Адорно во своето дело „Културна критика и општество од 1949 година“ ја објави познатата реченица: „Пишувањето поезија по Аушвиц е варварско“. Адорно подоцна возврати за тоа тврдење, но сепак совршено ги доловува шокот и ужасот на Аушвиц, најстрашниот од сите нацистички логори на смртта.
Денеска е Ден на сеќавање на холокаустот, а 27 јануари е избран затоа што на тој датум 1945 година Црвената армија го ослободила Аушвиц, каде што пронашла речиси седум илјади преживеани затвореници во логорот, меѓу кои и 700 деца. Тоа беше крајот на еден од најлошите ужаси во историјата на човештвото, кој траеше цели илјада и 689 дена, при што повеќе од милион луѓе, главно Евреи, беа индустриски убиени.
Аушвиц, всушност, бил дел од комплексот логор што нацистите го изградиле во окупираната Полска со намера да ги истребат сите Евреи во Европа. Ова беше една од фиксните идеи на нацистичкиот водач Адолф Хитлер.
Важно е да се нагласи дека Аушвиц е директен резултат на нацистичката идеологија, која ги стави нацијата и расата над сè друго и сметаше дека одреден број народи не само што се помалку вредни туку и се закана за ариевската расна чистота. Според тоа, Аушвиц беше класична реализација на идеите на нацизмот.
Аушвиц се карактеризира и по тоа што нацистите смислиле систем за масовно убивање со отровен гас, а многу затвореници од овој концентрационен логор биле испраќани директно од возовите, кои доаѓале од цела Европа, во гасните комори, каде што би биле отруени. По тоа, нивните трупови биле запалени во специјално изградени крематориуми.
Првите убиства од овој вид во Аушвиц се случија во август 1941 година кога беше тестирана ефикасноста на отровниот гас врз полските и советските затвореници, а целата работа набргу порасна до размери што дури и денес не може целосно да се разберат. Од 1942 година до крајот на 1944 година 1,3 милион луѓе биле однесени во Аушвиц, од кои 1,1 милион биле убиени. Најмногу Евреи (околу 960 илјади) и Полјаци (74 илјади), Роми (21 илјади), советски затвореници (15 илјади).
На влезот во Аушвиц стои циничниот натпис Arbeit macht frei, односно „Работата ослободува“, што имало цел да сугерира дека тоа е работен логор. Нацистите, сепак, се труделе да скријат дека вршат масовен геноцид, па требало долго време веста за Аушвиц да стигне до сојузниците, кои, како што коментираат познавачите, „не биле многу успешни во обидите да го запрат или барем да го забават индустриското убивање на Евреите“. И денес се обвинуваат затоа што, на пример, не ги бомбардирале пругите што воделе кон Аушвиц.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Заложниците на Хамас да бидат ослободени в понеделник, очекува Трамп

Американскиот претседател Доналд Трамп очекува заложниците што ги држи палестинското движење Хамас во Газа „да се вратат“ дома в понеделник.
Американскиот претседател пред новинарите во Белата куќа посочи дека, покрај живите заробеници, на Израел ќе му бидат вратени и најмалку 28 тела на починати заложници.
Трамп додаде дека планира да го посети Каиро, по што ќе се обрати пред израелскиот Кнесет (Парламентот), пред да се врати во САД во вторник.
Европа
Путин: Сè оди според планот, наскоро ќе му претставиме на светот ново оружје

Рускиот претседател Владимир Путин одржа прес-конференција по посетата на Душанбе, каде што рече дека Русија се држи до договорот постигнат со американскиот претседател Доналд Трамп во Алјаска, објави руската државна новинска агенција РИА Новости.
„Се договоривме со Доналд дека ќе морам да размислам и да разговарам со нашите колеги и сојузници во Москва. И тој ми го кажа истото. Ова се сложени прашања што бараат понатамошно разработување, но ние се држиме до дискусијата што се одржа во Анкориџ“, рече рускиот лидер.
Тој нагласи дека сè уште постои можност за зачувување на Договорот за намалување и ограничување на стратешкото оружје (СТАРТ).
„Дали овие неколку месеци ќе бидат доволни за да се донесе одлука за продолжување? Мислам дека ќе биде доволно, ако има добра волја (од САД) за продолжување на овие договори“, рече тој.
Сепак, ако САД одлучат дека не се заинтересирани за зачувување на договорот, Путин тврди дека ништо критично нема да се случи. „Во овој поглед, сè оди според планот за нас“, рече тој.
Според него, трката во вооружување е веќе во тек, а некои земји се подготвуваат за нуклеарни тестови. Тој најави дека Русија наскоро ќе ги обнови своите арсенали.
„Ја завршуваме работата и мислам дека наскоро ќе имаме можност да го објавиме новото оружје што порано го најавувавме“, вети Путин.
Путин, исто така, коментираше за фактот дека Трамп сè уште не ја добил Нобеловата награда за мир, нагласувајќи дека американскиот лидер вложува големи напори за прекин на конфликтите низ целиот свет.
„Имало случаи кога комитетот ја доделил Нобеловата награда за мир на луѓе кои не направиле ништо за мирот. Според мене, со овие одлуки тие предизвикале огромна штета на авторитетот на наградата“, рече тој.
фото: принтскрин
Свет
(Видео) 19 лица загинаа или се исчезнати по силна експлозија во воена фабрика во Тенеси

Деветнаесет лица се мртви или исчезнати откако силна експлозија уништи зграда во објект за експлозиви во Тенеси во петокот. Детонацијата ги потресе блиските домови и предизвика серија помали експлозии, потврдија локалните власти, објави Си-ен-ен.
Експлозијата се случила околу 7:45 часот наутро по локално време, а шерифот на округот Хамфрис, Крис Дејвис, ја опиша како „разорна“ на прес-конференција. Тој додаде дека службите за итни случаи ја обезбедиле пошироката област на несреќата доцна претпладне.
On Friday, October 10, an explosion was reported at a Tennessee explosives manufacturer in Hickman County.
The explosion took place at the Accurate Energetic Systems in the Bucksnort area. pic.twitter.com/B7MA2VJgyR
— NewsChannel 5 (@NC5) October 10, 2025
„Во овој момент имаме неколку лица кои се водат како исчезнати“, рече Дејвис. „Можеме да потврдиме дека имаме некои кои загинале“, додаде тој, а Би-би-си објави дека најмалку деветнаесет лица се водат како исчезнати.
Објектот, во сопственост на Accurate Energetic Systems, LLC, се наоѓа на границата на окрузите Хикман и Хамфрис, околу еден час возење југозападно од Нешвил, соопшти канцеларијата на шерифот.
Голем број служби за итни случаи се на местото на настанот, проценувајќи ја штетата и гасејќи го пожарот. Поради ризикот од секундарни експлозии, спасувачите моментално се на безбедно растојание од епицентарот.