Свет
Признание за жената мачена во озлогласениот затвор: која е Наргес Мохамади, добитничка на Нобеловата награда за мир
Иранката Наргес Мохамади (51) е добитничка на Нобеловата награда за мир за 2023 година.
Како што е наведено од Комитетот, таа ја добила наградата за борба против угнетувањето на жените во Иран и нејзините напори да ги промовира човековите права и слободата за сите.
Во образложението на наградата се наведува дека храбрата борба на Наргес Мохамади имала огромна лична цена.
„Севкупно, иранскиот режим ја апсеше 13 пати, ја осуди пет пати, со вкупно 31 година затвор“, рече Берит Рајс-Андерсен, шеф на Нобеловиот комитет во Осло.
Наргес Мохамади сè уште е во затвор.
Таа е ирански активист и заменик-шеф на Центарот за бранители на човекови права, основан од нобеловката Ширин Ебади.
Мохамади беше апсена повеќепати од 1998 година и моментно се наоѓа во озлогласениот затвор „Евин“ во Техеран поради ширење пропаганда.
Оваа година таа беше вклучена и на листата на 100 инспиративни и влијателни жени на Би-би-си од целиот свет.
Во декември минатата година, за време на протестите предизвикани од убиството на Махса Амини во притвор, Наргес Мохамади во извештајот објавен од Би-би-си детаљно го опиша сексуалното и физичкото малтретирање на притворените жени.
Во јануари оваа година таа објави шокантен извештај од затворот, во кој детаљно ги опишува условите на жените во затворот „Евин“, вклучително и список од 58 затвореници и процесот на испрашување и тортура низ кој поминале. Од овие жени, 57 поминале вкупно 8.350 дена во самица. 56 од нив се осудени на вкупно 3.300 месеци затвор.
Мохамади првпат беше уапсена во 1998 година поради критикување на иранската влада. Таа помина една година во затвор. Во април 2010 година таа беше повикана во Исламскиот револуционерен суд поради нејзиното членство во Центарот за бранители на човековите права.
Таа беше ослободена со кауција од 50.000 долари, но неколку дена подоцна беше повторно уапсена и задржана во затворот „Евин“. Нејзиното здравје се влошило додека била во затвор, каде што развила болест слична на епилепсија поради која повремено ја губи контролата врз мускулите. По еден месец, била пуштена и однесена во болница.
Во јули 2011 година Мохамади беше повторно судена и прогласена за виновна за „дејствување против националната безбедност, членство во Центарот и пропаганда против режимот“. Во септември таа беше осудена на 11 години затвор.
Како што тогаш изјави, за пресудата дознала преку своите адвокати и дека пресудата на 23 страници е без преседан бидејќи нејзините активности во областа на човековите права постојано ги споредувале со обиди за рушење на режимот.
Во март 2012 година казната беше потврдена од апелацискиот суд, иако беше намалена на шест години. Таа беше уапсена на 26 април кога и почна да ја издржува казната.
Оваа реченица наиде на протест од британското Министерство за надворешни работи, кое го нарече случајот „уште еден тажен пример на обидите на иранските власти да ги замолчат храбрите бранители на човековите права“.
„Амнести интернешнл“ ја прогласи за затвореничка на совеста и повика на итно ослободување. „Репортери без граници“ упатија апел во име на Мохамади на деветгодишнината од смртта на фотографката Захра Каземи во затворот „Евин“.
Во јули 2012 година меѓународна група пратеници побараа нејзино ослободување, вклучително и американскиот сенатор Марк Кирк, поранешниот канадски јавен обвинител, Ирвин Котлер, британскиот пратеник Денис Мекшејн, австралискиот пратеник Мајкл Денби, италијанската пратеничка, Фијама Ниренштајн, и литванскиот пратеник, Емануелис Зингерис.
Мохамади беше ослободена од затвор на 31 јули 2012 година.
Три години подоцна, Мохамади повторно беше уапсена под нови обвиненија. Разгранокот 15 на Револуционерниот суд ја осуди на десет години затвор под обвинение за основање нелегална група за Легам (постапно прекинување на кампањата за смртна казна), пет години за собирање и работа против националната безбедност, една година за пропаганда против системот за нејзините интервјуа со меѓународните медиуми и нејзината средба во март 2014 година со тогашната висока претставничка за надворешна и безбедносна политика на ЕУ, Кетрин Ештон.
Во јануари 2019 година Мохамади почна штрајк со глад заедно со притворената британско-иранска државјанка Назанин Загари-Ратклиф во затворот „Евин“ во Техеран во знак на протест поради тоа што им бил одбиен пристап до медицинска нега.
Во октомври 2020 година Мохамади беше ослободена од затвор.
На крајот на февруари 2021 година таа објави видео преку социјалните мрежи во кое објаснува дека во декември двапати била повикана на суд за случај што против неа бил поведен додека сè уште била во затвор.
Мохамади изјави дека одбива да се појави на суд и нема да се придржува на ниту една пресуда. Во видеото таа го опишува сексуалниот напад и малтретирањето на кое таа и другите жени биле изложени во затворите и вели дека властите сè уште не одговориле на жалбата што таа ја поднела на 24 декември.
Новиот случај поведен против неа се однесува на протестот на женските политички затворенички во затворот „Евин“ поради убиството и апсењето демонстрант од страна на безбедносните сили во ноември 2019 година.
Во мај 2021 година Разгранокот 1188 на Кривичниот суд во Техеран ја осуди Мохамади на две и пол години затвор, 80 удари со камшик и две одделни парични казни под обвинение, вклучително и ширење пропаганда против системот“
Мохамади е родена на 21 април 1972 година. Студирала на Меѓународниот универзитет „Имам Хомеини“, дипломирала физика и станала професионален инженер. За време на нејзината универзитетска кариера, таа пишуваше статии за поддршка на правата на жените во студентскиот весник. Била активна и во алпинистичка група, но подоцна била забранета поради нејзините политички активности.
Мохамади продолжи да работи како новинар за неколку реформистички весници и објави книга со политички есеи со наслов „Реформи, стратегија и тактики“.
Во 1999 година таа се омажи за колегата прореформски новинар Таги Рахмани, кој беше уапсен првпат не долго потоа. Рахмани се пресели во Франција во 2012 година по издржување вкупно 14 години затвор, но Мохамади продолжи со својата работа за човекови права.
Мохамади и Рахмани имаат близнаци.
Сопругот на иранската активистка рече дека наградата дополнително ќе ја поттикне нејзината борба и ќе го поттикне движењето што го води.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Се заљубила во „полковник“ од Тиндер, па ја дознала мрачната вистина: „Мајк не постои, загубив 25.000 долари“
Британката Мери (60) последните 20 години ги поминала без партнер, па решила љубовта да ја побара на апликацијата за запознавање „Тиндер“.
Нејзиното внимание го привлече профилот на Мајк Марди, кој се претставил како 61-годишен полковник на американската армија од Нешвил стациониран во Велика Британија.
„Ми испрати видео, облечен во неговата униформа. Изгледаше прилично згодно“, се присети таа и раскажа како полковникот и’ рекол дека неговата сопруга починала од рак пред пет години и дека нема деца. Тој и’ испратил фотографија од себе и неговата покојна сопруга, а Мери решила да му даде шанса и му ја дала својата адреса.
За неа набрзо пристигнал пакет со подарок. Заедно со украсен златен цвет и уште неколку ситници била напишана порака: „Ти си таа со којашто сакам да бидам, сега и засекогаш“. Но, кусо потоа побарал од неа нешто. И’ кажал дека е на последната мисија на Куба пред пензионирањето и дека има животно осигурување за себе и за неговата покојна сопруга. Ја замолил Мери да му помогне да ја исплати полисата за осигурување.
На видеото тој ја замолил да му верува и ѝ рекол да му испрати пари за да ѝ биде доставена актовката со 766.000 долари на нејзината адреса и двајцата да уживаат во пензија.
Тој го дал бројот на банкарската сметка преку апликацијата за пораки „Сигнал“, а Мери ги испратила парите, но потоа добила актовка во која пишувало дека треба да испрати уште 12.600 долари за да добие шестцифрена шифра за пристап.
Таа почнала да се двоуми, а потоа Мајк и’ испратил видео во кое станал поагресивен, кажувајќи и колку изгледала како да е повеќе фокусирана на парите отколку на нивната врска. Мери попуштила и ги испратила парите, но шифрата никогаш не стигнала. Кога ја отворила актовката видела само празни хартии и сфатила дека е жртва на измамник. Таа изгубила околу 25 илјади долари од заштедата.
Подоцна ја дознала мрачната вистина: Мајк воопшто не постои. Неговите слики, глас, пораки и снимки се производ на вештачката интелигенција.
„Беше потресно. Навистина е страшно да се мисли дека тие ги создадоа овие видеа“, вели Мери, на која и било срам да каже дека е жртва на измама со вештачка интелигенција.
Мери сега работи со Националната линија за помош за измами.
„Оваа измама е една од најкомплексните што некогаш сме ги виделе бидејќи вклучува вештачка интелигенција, како и предмети кои се испраќаат преку пошта. Особено за луѓето кои не се запознаени со вештачката интелигенција, разбирливо е дека би можеле да паднат на такви измама“, објасни Мартин Ричардсон, постар партнер во компанијата.
Инаку, на веб-страницата на американските амбасади во Обединетото Кралство се појави предупредување за сајбер криминалци кои лажно се претставуваат како воени офицери и на тој начин мамат жртви и им извлекуваат пари. Слични измами со лажни генерали се регистрирани и во Македонија, кога жени пријавиле во МВР дека биле жртви.
Свет
Писториус се откажа од кандидатурата за канцелар и го поддржа реизборот на Шолц: „Ова е само моја одлука“
Германскиот министер за одбрана, Борис Писториус, соопшти дека нема да се кандидира за канцелар на земјата на претстојните вонредни избори и најави дека ќе ја поддржи кандидатурата на германскиот канцелар, Олаф Шолц за реизбор, пренесе „Дојче веле“.
„Ова е моја и само моја лична одлука. Последниве недели, повторно го потенцирав тоа и го повторувам што е можно појасно: Во Олаф Шолц имаме одличен канцелар. Коалицијата која би била предизвик дури и во нормални времиња, тој ја предводеше во веројатно најголемата криза во последните децении“, рече Писториус.
Според вчерашната анализа на „Политико“, Писториус е најпопуларниот политичар во Германија, додека актуелниот германски канцелар Олаф Шолц е меѓу најмалку популарните.
Многумина во СПД се уверени дека Писториус е единствениот кој може да ја спаси партијата од тежок пораз на предвремените избори во Германија, што се очекуваат на 23 февруари, по падот на трипартиската коалиција на Шолц на почетокот од овој месец.
Свет
Путин: Koнфликтот во Украина доби глобални карактеристики
Претседателот на Русија, Владимир Путин, изјави дека утринава нападот врз централниот украински град Днипро бил извршен со нова конвенционална ракета со среден дострел.
Тој додаде дека ракетата го носи кодното име „Орешник“.
Путин ова го истакна за време на телевизиското обраќање во кое зборуваше за ситуацијата на бојното поле.
„Би сакал да го информирам персоналот на руските вооружени сили, граѓаните на нашата земја, нашите пријатели ширум светот, како и оние кои сè уште имаат илузии за можноста да и се нанесе стратешки пораз на Русија, за настаните што се одвиваа денеска во областа на Северниот воен округ, односно по употребата во нашата област на оружје со долг дострел од западно производство“, рече тој.
Путин нагласи дека на 19 ноември, украинските вооружени сили нападнале цели во областа Брјанск со шест ракети АТАКМС, а на 21 ноември со системите „Сторм Шедоу“ во областа Курск. Тој изјави дека руските системи за противвоздушна одбрана го одбиле нападот и дека нема жртви или поголема материјална штета.
Рускиот претседател посочи дека невозможно е да се користи оружје со долг дострел за да се нападне Русија без експерти од земјите каде што е произведено.
Путин, исто така, во телевизиско обраќање рече дека ударите на западните ракети со долг дострел на руска територија му дадоа на конфликтот во Украина глобални карактеристики.
„Од овој момент, како што повеќепати нагласивме, конфликтот во Украина, кој претходно беше испровоциран од Западот, доби елементи од глобален карактер“, нагласи тој.
Путин рече и дека руските трупи успешно напредуваат по целата линија на борбен контакт.