Свет
Пристигна првата реакција на Канада за Трамп: „Нема да отстапиме, ќе бидеме немилосрдни“

Премиерот на Онтарио, Даг Форд рече дека покраината нема да отстапи откако американскиот претседател Доналд Трамп најави дополнителни зголемувања на царините како одговор на извозниот данок на електрична енергија од Онтарио од 25 отсто.
Во интервју за МСНБЦ, само еден час по објавата на Трамп, Форд рече: „Нема да отстапиме. Ќе бидеме немилосрдни“.
Тој потврди дека може целосно да ја прекине струјата што доаѓа од таа канадска провинција во САД.
Трамп на социјалната мрежа „Трут соушл“ претходно рече дека му наредил на министерот за трговија да ги удвои тарифите за канадскиот челик и алуминиум – од првичните 25 проценти на 50 проценти. Тој, исто така, се закани дека трајно ќе ја затвори канадската автомобилска индустрија доколку Онтарио не се откаже од мерките. Трамп ја повтори својата претходна намера за претворање на Канада во 51-ва американска држава.
Набргу потоа се огласи и новоизбраниот лидер на Либералната партија на Канада и иден премиер Марк Карни, осудувајќи ги најновите царини на американскиот претседател Доналд Трамп.
„Најновите царини на претседателот Трамп се напад врз канадските работници, семејства и бизниси“, напиша Карни на платформата „Икс“.
Тој додаде дека неговата влада ќе се погрижи одговорот на Канада да има „максимално влијание во САД и минимално влијание во Канада“, истовремено поддржувајќи ги работниците кои се погодени.
Карни, исто така, рече дека канадските контрамерки ќе останат во сила додека САД не покажат почит и не обезбедат веродостојни, сигурни гаранции за слободна и фер трговија.
Се очекува Карни да ја преземе функцијата веднаш штом актуелниот премиер Џастин Трудо поднесе оставка. Вчера тој рече дека транзицијата ќе биде брза, но не даде точен датум.
Форд во понеделникот воведе данок од 25 отсто на извозот на електрична енергија во американските сојузни држави Мичиген, Минесота и Њујорк како одговор на трговските бариери на Трамп. Овој данок генерира до 400.000 долари приход за Онтарио дневно.
Канадската федерална влада и провинциите се едногласни во нивниот став дека нема да ги укинат своите контрамерки сè додека Трамп се заканува со нови царини.
Трамп и Форд се судрија уште во декември 2024 година, кога Форд се закани дека целосно ќе ја прекине електричната енергија на 1,5 милиони Американци во пограничните држави. Трамп тогаш на Њујоршката берза рече дека „не му е грижа“.
Форд дополнително ја засили својата реторика во понеделникот, велејќи дека „нема да се двоуми целосно да ја исклучи електричната енергија“. Сепак, таквиот потег би значел намалување на сопственото производство, бидејќи Онтарио продава значителен дел од својата енергија на други канадски провинции.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Црна Гора планира да произведува дронови; САД: Покажуваат дека се сериозни

Црна Гора планира да започне со производство на беспилотни летала во соработка со американска компанија, а првата серија ќе биде донирана на Украина, објавија денес црногорските медиуми, повикувајќи се на „писмо за намери“ усвоено од владата во Подгорица кон крајот на мај.
Во тој документ, како што објави Радио Слободна Европа, црногорската влада наведува дека оваа иницијатива ќе ги подобри капацитетите на војската во однос на НАТО, ќе ги поддржи одбранбените потреби на Украина, како и позицијата на Црна Гора како сигурен снабдувач на најсовремена одбранбена опрема на глобалниот пазар.
Се нагласува дека договорот вреден 15 милиони долари ќе биде поддржан и од американската администрација предводена од претседателот Доналд Трамп. Писмото за намери усвоено од црногорската влада на 29 мај наскоро ќе го потпишат црногорскиот министер за економски развој Ник Ѓељошај и Роберт Џ. Донахју, директор на компанијата „Бај Лајт Профессионал ИТ Сервисиз ДОО“. Тоа ќе биде претходница на договорот што треба да се потпише во септември.
Договорот предвидува користење на компании од Црна Гора и регионот за тестирање на воздушни и подводни технологии на беспилотни системи. Исто така, се наведува дека владата на Црна Гора се согласува да ја донира првата серија беспилотни системи од рано производство и сродна одбранбена опрема на Украина.
Амбасадата на САД објави дека договорот, доколку биде одобрен, ќе промовира заедничка безбедност, стабилност и напредок и дека владата на САД ги охрабрува сите земји-партнери да инвестираат и да соработуваат со американските компании.
„Инвестирањето во одбранбени капацитети, како што се американските беспилотни воздушни системи, ја покажува сериозноста на Црна Гора во исполнувањето на своите обврски кон Алијансата во време кога бараме од Европа да преземе поголем товар за нејзината безбедност“, порачаа тие.
Европа
Естонија се повлекува од Конвенцијата за забрана на противпешадиски мини, стравува од Русија

Парламентот на Естонија денес гласаше за повлекување од Конвенцијата од Отава со која се забранува употребата на противпешадиски мини, поради загриженост за потенцијална воена закана од соседна Русија.
Осумдесет и еден од 101 пратеници го поддржаа предлогот, соопшти прес-службата.
Сите пет земји од Европската Унија и НАТО што граничат со Русија – Литванија, Латвија, Естонија, Полска и Финска – објавија планови за повлекување од меѓународниот договор поради воената закана што ја претставува нивниот многу поголем сосед.
Русија не е членка на Конвенцијата од Отава и користеше мини при инвазијата на Украина. Гласањето на Естонија следеше по гласањето на Латвија и Литванија, чии парламенти веќе го одобрија повлекувањето. Земјите ќе можат да складираат и распоредуваат мини шест месеци откако ќе ги известат другите членки на договорот и Обединетите нации за нивната одлука. Ниту една од петте земји сè уште не го сторила тоа.
Регион
Европската комисија не се откажува од рудникот за литиум во Србија, тој се појави на новата листа

Европската комисија денес објави список од 13 стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји, вклучувајќи го и проектот Јадар во западна Србија, кој предизвика силни протести и спротивставување во таа земја.
Списокот на стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји вклучува проекти во Канада, Гренланд, Казахстан, Норвешка, Србија, Украина, Замбија, Нова Каледонија, Мадагаскар, Малави, Јужна Африка и Обединетото Кралство.
Според проценката на Комисијата, избраните проекти, од кои повеќето се однесуваат на суровини неопходни за производство на електрични возила и батерии, како што се литиум, никел, кобалт, манган и графит, бараат вкупно 5,5 милијарди евра капитални инвестиции за да започнат со работа.
На листата е вклучен и проектот Јадар во долината на реката Јадар во западна Србија, кој предизвика широко распространето негодување и отпор поради страв од загрозување на здравјето на луѓето и животната средина.
На почетокот на 2022 година, српската влада го поништи усвоениот просторен план за рудникот во долината на реката Јадар и го запре проектот. Сепак, во јули минатата година, повторно донесе одлука со која му дозволи на британско-австралискиот рударски гигант „Рио Тинто“ да го рестартира својот проект за рударство на литиум.
Избраните стратешки проекти ќе добијат поддршка од Комисијата, земјите-членки и финансиските институции во форма на полесен пристап до финансирање. Комисијата, исто така, ќе ја зајакне соработката со трети земји за да се обезбеди развој на овие проекти, особено преку стратешки партнерства што веќе се воспоставени со некои од земјите.