133 кардинални електори ќе влезат во Сикстинската капела денес попладне и, зад заклучени врати, целосно изолирани од надворешниот свет, ќе го започнат тајниот избор на новиот поглавар на Римокатоличката црква.

Конклавите се состаноци на кардиналското собрание на Римокатоличката црква со цел избор на нов епископ на Рим, односно папа, и се најстариот метод за избор на поглавар на институција во светот. Конклавите (од латинскиот „cum clave“ – со клуч) во форма слична на денешната беа основани во 1274 година со декрет на папата Григориј X.

Тој, поттикнат од долгата историја на политичко мешање во изборот на папи и долгите периоди на седисваканција (слободно место на римскиот епископ), одлучил дека кардиналските изборници мора да се изолираат, да се заклучат и да не им биде дозволено да заминат додека не изберат нов поглавар.

Папата Павле VI во 1970 година пропиша дека само кардинали помлади од 80 години можат да учествуваат на конклави, а тие мора да се свикаат не порано од 15 и не подоцна од 20 дена по смртта на папата или неговото откажување од функцијата. За избор на нов папа се потребни две третини од гласовите и негова согласност.

Од 1846 година, конклавите без исклучок се одржуваат во Систинската капела, најпознатата од капелите на Апостолската палата, позната по својата архитектура и фрески од ренесансните мајстори Микеланџело, Ботичели и други на ѕидовите и таванот. Кардиналите гласаат во Систинската капела за време на конклавите, но се сместени во блиската Домот на Света Марта за време на нивното траење.

За време на конклавата, сите радио, телевизиски и телефонски врски се прекинати бидејќи кардиналите мора да бидат изолирани од надворешниот свет и од можните влијанија врз нивните одлуки.

На првиот ден од конклавата, кардиналите гласаат само еднаш, а во следните денови двапати наутро и двапати попладне. Доколку нема резултати по три дена, гласањето се одложува за максимум еден ден, кој е посветен на молитва, состаноци, размислување и духовна обнова. Оваа постапка се повторува ако има седум нови круга на гласање без избор на папа.

Во првиот круг, се подготвуваат и дистрибуираат гласачки ливчиња, а имињата на деветте кардинали кои ќе учествуваат во процесот се извлекуваат со ждрепка. Тројца се бројачи на гласови, тројца се „infirmari“ (задолжени за собирање гласови од болни кардинали) и тројца се ревизори.

Гласачките ливчиња се правоаголни, со зборовите „Eligo in Summum Pontificem“ (За Врховен свештеник го бирам) напишани на врвот, а на дното има простор за името, кое мора да биде јасно напишано со печатни букви.

Кардиналите ги оставаат гласачките ливчиња во посебен сад во облик на урна поставен на олтарот на Систинската капела.

Кога сите кардинали ќе завршат со гласањето, бројачите прво проверуваат дали бројот на гласачки ливчиња е еднаков на бројот на избирачи. Ако тоа е во ред, продолжуваме со броење на гласовите. Првите два бројачи го читаат името тивко, а третиот го чита на глас, а потоа со игла го прободува зборот „eligo“ во хартијата за да се избегне двојно броење. Ревизорите контролираат сè.

Употребените гласачки ливчиња се горат по единственото гласање на првиот ден од конклавата, а потоа по секои два завршени круга гласање (наутро и попладне) во наредните денови. Меѓутоа, ако папата е избран, гласачките ливчиња веднаш се горат (како во случајот со Бенедикт XVI, кој беше избран на првото попладневно гласање на вториот ден од конклавата).

За оваа пригода, во Систинската капела се инсталирани специјална печка и оџак. За да се информира јавноста на плоштадот „Свети Петар“ и низ целиот свет дали папата е избран, при горењето на гласачките ливчиња се додаваат специјални хемикалии, кои го претвораат чадот во црн (доколку не се постигне двотретинско мнозинство) или бел (доколку папата е избран).

Крајнодесничарската партија Алтернатива за Германија (АфД) го поздрави неуспехот на конзервативниот лидер Фридрих Мерц да биде избран за канцелар во првиот круг од гласањето во парламентот.

Шефицата на АфД, Алис Вајдел, изјави дека резултатот, според кој Мерц доби шест гласа помалку од потребното апсолутно мнозинство, ги покажува „слабите темели“ врз кои е изградена коалицијата на конзервативниот лидер со социјалдемократите.

Мерц беше оштетен од самиот почеток, рече првиот секретар на пратеничката група на АфД, Бернд Бауман, во видео објавено на Икс.

„Тој ја плати цената за сите свои предизборни интриги, за монструозни изборни измами какви што никогаш порано не биле видени.“

Кандидатот на Христијанско-демократската унија, Фридрих Мерц, не го доби потребниот број гласови во првиот круг од изборите за канцелар во Бундестагот и не беше избран за канцелар, што е историски уникатен случај.

310 од вкупно 630 пратеници во Бундестагот гласаа за Фридрих Мерц во првиот круг, што значи дека најмалку 18 пратеници на ЦДУ/ЦСУ и Социјалдемократската партија на Германија, кои би требало да формираат коалициска влада, не гласаа за Фридрих Мерц.

За обезбедување на долгоочекуваните избори за наследник на Олаф Шолц му беа потребни 316 гласови.

Тоа е прв случај во историјата на СР Германија канцеларот да не биде избран во првиот круг.

Friedrich Merz unexpectedly failed to achieve the majority required to be elected German chancellor.

Here's how that moment unfolded in parliament ⬇️ pic.twitter.com/aCKkNLYqmM

— DW Politics (@dw_politics) May 6, 2025

Камерите го забележаа моментот кога лидерот на германските демохристијани сфати дека сепак не е избран за канцелар.