Свет
Романците денес на избори, се зголемуваат шансите за победа на обожавателот на Трамп и противник на Украина

Романците гласаат во првиот круг од претседателските избори денес, а загриженоста за зголемените трошоци за живот му дава можност за победа на десничарскиот лидер Џорџ Симион, кој се противи на испраќање воена помош за Украина.
Доколку ниту еден од кандидатите не добие апсолутно мнозинство гласови, на 8 декември ќе се одржи вториот круг на избори за да го замени двомандатниот претседател и верен украински сојузник Клаус Јоханис.
Предизборните анкети покажуваат дека Марсел Чиолаку, 56-годишниот лидер на Социјалдемократите (ПСД), најголемата партија во земјата, ќе влезе во вториот круг. Најверојатен противник ќе му биде 38-годишниот Симион од Алијансата за обединување на Романија (АУР).
Аналитичарите тврдат дека поголема е веројатноста да победи Чиолаку, кој им се допаѓа на умерените гласачи и има искуство во управувањето со земјата додека војната беснее во соседството, но тие не ја исклучуваат ниту победата на Симион.
Новиот претседател ќе се соочи со забавена европска економија, корекција на буџетот на Романија со најголем дефицит во Европската унија и притисок да ги исполни целите на НАТО за трошоците за одбрана за време на вториот мандат на Доналд Трамп како претседател на САД.
Откако Русија ја нападна Украина во 2022 година, Романија го олесни извозот на милиони тони жито преку нејзиното црноморско пристаниште Констанца и обезбеди воена помош за Киев, вклучително и донација на системот за воздушна одбрана Патриот.
Симион го прикажува гласањето како избор помеѓу етаблираната политичка класа која се потчинува на странските интереси и себеси, аутсајдер кој ќе ја брани економијата и суверенитетот на Романија.
Тој се противи на воената помош за Украина и ја обвини коалициската влада дека подобро ги третира бегалците од домашните жртви од поплавите. Некои политички ривали го обвинуваат дека е руски агент, што тој го негира.
„Не ја ставив раката во касичката и не ви ги крадам парите“, им рекол Симион на своите поддржувачи овој месец.
„Јас сум еден од вас, не еден од нив. Отсекогаш сум бил меѓу луѓето, зборував за затворени фабрики, невработеност, сиромаштија што ги тера младите да ја напуштат државата“.
Патем, Симион се профилираше како поддржувач на Трамп и застапник на антиукраинската политика.
Во конкуренција се и двајца кандидати од десниот центар: претседателот на Горниот дом на парламентот Николае Чиука, лидер на либералната партија (ПНЛ) која е во кревка владејачка коалиција со ПСД, и Елена Ласкони, лидер на опозициската партија УСР.
„Исходот е сè уште многу тешко да се предвиди поради високата концентрација на кандидати и поделбата на гласовите на десниот центар“, рече Сергиу Мискоиу, професор по политички науки на Универзитетот Бабес-Бољаи.
Тој додаде дека повеќето од кандидатите во нивните предизборни кампањи се фокусирале на претежно конзервативни пораки како што е заштитата на семејните вредности.
Кандидатите на етаблираните партии имаат многу сеопфатни пораки: од една страна нацијата, војската, религијата и сл. Од друга страна, гледаме посветеност кон Европа, иако на неа се гледа повеќе како извор на приход отколку како систем на вредности.
Романскиот претседател, ограничен на два мандати од пет години, има полу-извршна улога, која вклучува командување на вооружените сили и претседавање со Врховниот совет за одбрана, кој одлучува за воената помош.
Претседателот ја претставува земјата на самитите на ЕУ и НАТО и назначува премиери, главни судии, обвинители и шефови на тајни служби.
Јоханис дојде на власт пред 10 години ветувајќи дека ќе ја зајакне борбата против корупцијата во земјата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Мелони: Европа е далеку од изгубена

Италијанската премиерка Џорџа Мелони повика денеска на единство на Западот, силно американско-европско партнерство и континуирана поддршка за Украина против руската агресија, на конзервативната конференција во близина на Вашингтон.
„Европа е далеку од изгубена и никогаш нема да биде изгубена“, рече Мелони во видео обраќањето на Конференцијата за конзервативно политичко дејствување (CPAC), која се смета себеси за најголемиот и највлијателен собир на конзервативците во светот.
Мелони изрази доверба во американскиот претседател Доналд Трамп, исто така говорник на конференцијата.
„Нашите противници се надеваат дека претседателот Трамп ќе се дистанцира од нас, но знаејќи го како силен и ефективен лидер, се обложувам дека оние кои се надеваат на поделби ќе се докаже дека грешат“, рече италијанскиот премиер.
Балансирајќи ја конзервативната реторика со пошироките геополитички интереси, Мелони го критикуваше левичарскиот либерализам, елитите, „woke идеологијата“, „културата на откажување“ и традиционалните медиуми, истовремено нагласувајќи ја потребата за обединување на западните нации против внатрешните и надворешните закани.
Италијанскиот лидер го пофали неодамнешниот говор на американскиот потпретседател Џеј Ди Венс на Минхенската безбедносна конференција, во кој тој остро ги критикуваше европските сојузници, обвинувајќи ги за ограничување на слободата на изразување и закана за демократијата.
Осврнувајќи се на борбата на Украина против Русија во изминатите три години, Мелони рече: „Среќата зависи од слободата, а слободата зависи од храброста“.
„Денес мораме да продолжиме да работиме заедно за праведен и траен мир, мир кој може да се изгради само со придонес на сите, но пред се со силно лидерство“, додаде Мелони. Тоа, рече таа, е она за што се залага Трамп.
Американскиот претседател неодамна го критикуваше украинскиот претседател Володимир Зеленски, нарекувајќи го „диктатор“ поради одложувањето на изборите поради војната.
Европа
Германците излегуваат на избори, фаворитот за канцелар вети „поместување на десно“, АфД очекува историски успех

Германските гласачи денеска излегуваат на гласање на општите избори на кои конзервативците се фаворити по кампањата потресена од подемот на екстремната десница и драматичното враќање на американскиот претседател Доналд Трамп.
Гласачките места беа отворени во 8 часот, а право на глас имаат повеќе од 59 милиони Германци. Првите проценки врз основа на излезните анкети се очекуваат по затворањето на гласачките места во 18 часот.
Наводниот нов канцелар Фридрих Мерц вети цврста промена надесно доколку биде избран за повторно да ги придобие гласачите на екстремно десничарската антиимиграциска Алтернатива за Германија (АфД), која очекува рекорден резултат по серијата смртоносни напади за кои се обвинуваат барателите на азил.
Политичката криза во Германија беше активирана кога коалицијата на Шолц се распадна на 6 ноември, денот кога Трамп беше реизбран.
СПД на Шолц, Зелените и либералната ФДП долго се расправаа околу финансиите.
Историски нискиот рејтинг на СПД од околу 15 отсто сугерира дека Шолц ја платил цената и за таквите политики и за лошите економски перформанси на Германија во време кога војната во Украина ги зголеми цените на енергијата.
Фрустрацијата со раководството на земјата го поттикна подемот на АфД, која според анкетите 20 отсто, но се чини дека ќе остане во опозиција бидејќи сите други партии ветија дека ќе ја држат надвор од власта.
Клучното гласање во најголемата економија на Европската унија доаѓа во време на тектонски промени во американско-европските односи предизвикани од директното обраќање на Трамп до рускиот претседател Владимир Путин, заобиколувајќи ја Европа, за да се стави крај на војната во Украина.
Низ Европа, сојузниците на НАТО се загрижени за иднината на алијансата, никаде повеќе како во Германија, која напредуваше под безбедносниот чадор предводен од САД.
Сепак, на Мерц може да му бидат потребни многу недели за да се договори за коалициска влада, што ќе доведе до уште поголема политичка парализа во Берлин во таков тензичен период.
Во необичен развој на настаните во услови на поларизирана кампања, АфД уживаше поддршка од внатрешниот круг на Трамп, при што милијардерот Илон Маск ја пофали како единствената партија што ја „спасува Германија“.
Свет
Се слушнаа Трудо и Трамп, Белата куќа: И двајцата сакаат крај на војната во Украина

Канадскиот премиер Џастин Трудо и американскиот претседател Доналд Трамп разговараа за војната во Украина и напорите за борба против нелегалната трговија со фентанил, се вели во соопштението од канцеларијата на Трудо.
Разговорот дојде додека лидерите на групата земји Г7 планираат утре да одржат повик со генералниот секретар на НАТО, лидерите на Европската унија и лидерите на Романија и Полска за да разговараат за војната во Украина.
Белата куќа соопшти дека и Трамп и Трудо изразиле желба да видат крај на тригодишната војна. „Двајцата лидери рекоа дека очекуваат повик во понеделник“, се вели во соопштението на Белата куќа.
Патем, Трамп ја обвинува Канада за епидемијата на зависност од фентанил во Америка, сметајќи дека таа не се бори ефикасно против шверцот, а тој е незадоволен и од нејзиниот однос кон илегалната имиграција.