Свет
Русите распоредуваат трупи долж границата на НАТО; Финска: Внимателно ja следиме ситуацијата

Финска, членка на НАТО, внимателно ги следи руските воени активности во близина на границата на Алијансата, изјави заменик-началникот на Генералштабот на финските вооружени сили.
Финска стана членка на НАТО во 2023 година откако Русија започна инвазија на Украина, со што стави крај на долгогодишната политика на неутралност со Шведска во корист на безбедносните гаранции што ги обезбедува воениот сојуз. Финска дели копнена граница долга повеќе од 1.300 километри со Русија, а во 19 век беше дел од Руската империја.
Земјите на НАТО што го сочинуваат источното крило на Алијансата сè повеќе предупредуваат за заканата што Русија би можела да ја претставува во наредните години, особено ако војниците што моментално се распоредени во Украина бидат преместени поблиску до територијата на НАТО. Алијансата веќе е сведок на тековни руски напади под прагот на отворен конфликт, како што се сајбер напади и саботажа на критична инфраструктура.
Генерал-потполковник Веса Виртанен, заменик-началник на Генералштабот на финските вооружени сили, изјави дека пред 2022 година, Русија имала околу 20.000 војници распоредени во четири бригади во близина на финската граница. Бригадата обично брои помеѓу 3.000 и 5.000 војници. „Денес гледаме дека Русија гради нова инфраструктура и внесува дополнителни војници во регионот“, изјави Виртанен за германскиот весник „Ди Велт“.
Естонскиот министер за одбрана, Хано Певкур, изјави за „Њузвик“ дека ако војната во Украина престане, стотици илјади руски војници ќе бидат достапни за распоредување во други региони, вклучително и во областа долж границите на НАТО. „Ова значи дека руската војска ќе има многу достапни сили кои веројатно ќе бидат распоредени во нашето соседство“, предупреди Певкур.
Според Виртанен, бригадите што претходно беа во составот на Финска ќе бидат проширени на четири до пет дивизии, вклучувајќи го и армискиот корпус и придружните единици. „Во иднина, во тој регион ќе има повеќе руски војници отколку пред војната во Украина“, нагласи финскиот генерал.
Естонската разузнавачка служба објави дека руските реформи довеле до формирање на 44-тиот армиски корпус и 69-та моторизирана стрелачка дивизија во близина на Естонија, кои потоа брзо биле распоредени на украинското бојно поле. Во меѓувреме, Русија започна со формирање на новата 68-ма моторизирана дивизија.
„Фактот дека и армиски корпус и дивизија беа формирани за само една година ја покажува способноста на Русија брзо да создава големи воени формации“, велат Естонците.
Планирано е 44-от армиски корпус да биде трајно распореден во близина на Финска. Шефот на финската воена разузнавачка служба Пека Турунен во јануари за Ројтерс изјави дека бројот на руски војници по должината на финската граница би можел да се удвои или тројно зголеми во споредба со ситуацијата пред инвазијата на Украина.
Балтичките земји веќе почнаа да градат нови одбранбени структури како што се противтенковски бариери и мински полиња на своите граници, додека Полска го спроведува проектот „Источен штит“ вреден повеќе од 2,5 милијарди долари, кој Варшава го опишува како „најголемата операција за зајакнување на источната граница на НАТО од 1945 година“.
Финска започна со изградба на ограда долга повеќе од 200 километри долж границата со Русија во февруари 2023 година, а се очекува работата да трае до четири години.
Сателитските снимки објавени од финската YLE на почетокот на 2025 година покажаа проширување на руските воени објекти по должината на границата со Финска, иако овие капацитети сè уште се главно во поддршка на војната во Украина. Началникот на финската армија, генерал Јане Јакола, предупреди во мај 2024 година дека Русија би можела „да ја тестира посветеноста на НАТО кон Член 5“, кој гарантира колективна одбрана во случај на напад врз која било членка на алијансата.
„Доколку преземеме соодветни мерки и го одржиме единството, мислам дека нападот е малку веројатен“, рече Јакола.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Силно невреме ја погоди Валенсија: улиците се претворија во реки, автомобилите затрупани од град

Силно невреме вчера го погоди шпанскиот регион Валенсија, претворајќи ги улиците во реки и покривајќи ги автомобилите со слоеви град. Градовите низ регионот беа погодени од ненадејни поројни дождови и град што го запре сообраќајот и ги принуди луѓето да бараат засолниште.
Heavy rains accompanied by hailstorm in Villar del Arzobispo of Valencia province, Spain 🇪🇸 (08.05.2025) pic.twitter.com/5XUhA2czoB
— Disaster News (@Top_Disaster) May 8, 2025
Драматичните снимки од социјалните медиуми покажуваат град и пороен дожд како носат сè на својот пат.
Улиците се претворија во потоци или реки, додека автомобилите останаа закопани под градот, а тротоарите изгледаа како да се покриени со снег. Повеќето луѓе останаа во затворен простор, додека на патиштата останаа само заглавени автомобили и купишта град.
Најпогодени места беа Гвадасекиес, Каљес, Вилар дел Арзобиспо и л’Олерија, каде што слоевите град беа толку дебели што делумно ги покрија возилата. Околу 1.000 лица од службите за итни случаи се вклучени во интервенцијата, отстранувајќи ги штетите и расчистувајќи ги патиштата.
Валенсија, добро познат туристички регион каде што вообичаено се очекува топло време во ова време од годината, сè уште се справува со последиците од претходните временски екстреми – околу 2.000 луѓе сè уште беа раселени од бурата на крајот на 2024 година.
Во октомври 2024 година, Валенсија беше погодена од разорна бура што предизвика катастрофални поплави и одзеде 228 животи. Тоа беше една од најсмртоносните природни катастрофи во поновата историја на Шпанија, а нејзините последици се почувствуваа месеци подоцна, со илјадници раселени лица и голема материјална штета.
Кон крајот на април, Шпанија и Португалија беа погодени од голем прекин на електричната енергија, што доведе до застој во сообраќајот, болниците и аеродромите.
Свет
Макрон: Путин е на страната на војната, секој што веруваше поинаку е измамен

Францускиот претседател Емануел Макрон денес ги осуди ставовите на рускиот претседател Владимир Путин, обвинувајќи го дека е „на страната на војната“ и додавајќи дека оние кои верувале поинаку сега се самите одговорни за своите заблуди.
„Претседателот Путин е на страната на војната, а не на страната на мироти оние кои веруваа дека тој има желба за мир, самите беа измамени“, рече Макрон на прес-конференцијата што ја одржа со полскиот премиер Доналд Туск во Нанси, пренесува „Фигаро“.
Денес, Туск и Макрон потпишаа договор за пријателство и зајакната соработка, а францускиот претседател го опиша „француско-полското пријателство“ како „срдечен сојуз“.
Сличен договор веќе е потпишан меѓу Франција и Германија, Италија и Шпанија.
Претседателот на Франција повтори дека „виталните интереси“ на Франција, врз основа на нејзината стратегија за нуклеарно одвраќање, се поврзани и со интересите на нејзините „главни партнери“ во Европа.
„Од 60-тите години, со изјавите на генералот де Гол, европската димензија на оваа стратегија за одвраќање е потврдена и постојано ја потврдуваат сите мои претходници, а јас самиот го правев тоа“, потсети Макрон.
Тој изјави дека ќе оди во Украина во „соодветен момент“, но не прецизираше дали ќе биде присутен на самитот на европските лидери што се одржува овој викенд, јавува BFM TV.
„Во вистинскиот момент, ќе одам таму. Од многу разбирливи причини, за ова ретко се зборува однапред“, рече Макрон.
Неколку часа претходно, украинскиот претседател Володимир Зеленски најави одржување на самит на европските лидери во Украина овој викенд.
На овој состанок ќе се собере „коалицијата на добронамерните“, која е составена главно од европски земји и има за цел да му обезбеди воена помош на Киев, како и да постави рамка за воспоставување траен мир во Украина.
Самитот на европските лидери во Украина следува по повикот на американскиот претседател Доналд Трамп во четвртокот за „безусловен 30-дневен прекин на огнот“ во Украина, што треба да доведе до „траен мир“.
Макрон ја поздрави оваа изјава и изрази желба да „дејствува во оваа насока без измама и без одложување“, пренесува Танјуг.
Свет
Полскиот премиер: „Срамно е да се биде на парада во Москва и да му се аплаудира на Путин“

Полскиот премиер Доналд Туск изјави дека сите што присуствувале на воената парада во Москва на Денот на победата се посрамотија.
Словачкиот премиер Роберт Фицо се придружи на церемонијата на Црвениот плоштад како единствен присутен лидер на Европската Унија.
„Се обидувам да не коментирам за одлуките и однесувањето на државните лидери, но нема сомнение дека е срамно да се биде на парада во Москва и да му се аплаудира на Путин“, рече Туск на прес-конференција со францускиот претседател Емануел Макрон.
Претходно денес, Франција и Полска потпишаа договор за зголемување на соработката по прашања од областа на одбраната и енергијата.
Договорот, кој опфаќа прашања од одбраната, енергијата, нуклеарната енергија и транспортот, ги обврза на меѓусебна помош во случај на воена закана.