Свет
САД, Русија и Кина складираат се повеќе нуклеарно оружје: објавени најнови податоци

Бројот на оперативно нуклеарно оружје во арсеналот на големите воени сили повторно е во пораст, покажуваат податоците на водечки тинк-тенк во овој сектор, чии аналитичари предупредуваат дека светот се движи кон еден од најопасните периоди во човечката историја.
Во време на влошување на меѓународните односи и ескалација на заканите со нуклеарно оружје, се проценува дека во светот има околу 12.512 боеви глави, од кои 9.576 се во воени резерви подготвени за потенцијална употреба, што е за 86 повеќе од пред една година, пишува „Гардијан“.
Овој пораст го означува крајот на периодот на постепено опаѓање што следеше по крајот на Студената војна. Меѓународниот институт за мировни истражувања во Стокхолм (Сиприа) сугерира дека Кина поседува 60 нови боеви глави. Друго ново оружје се припишува на Русија (12), Пакистан (пет), Северна Кореја (пет) и Индија (четири).
Зголемувањето на бројот на готови боеви глави доаѓа и покрај декларацијата од 2021 година на петте постојани членки на Советот за безбедност на ОН – САД, Русија, Кина, Велика Британија и Франција – дека „нуклеарната војна не може да се добие и никогаш не смее да се води“.
Русија и САД заедно поседуваат речиси 90% од вкупното нуклеарно оружје во светот. Покрај употребливото нуклеарно оружје, двете сили поседуваат повеќе од 1.000 боеви глави, кои претходно ги повлекоа од активна употреба и кои постепено ги демонтираат. Од вкупно 12.512 боеви глави во светот, вклучувајќи ги и оние што се повлечени и чекаат демонтирање, „Сипри“ проценува дека 3.844 се распоредени на проектили и авиони.
Околу 2.000 боеви глави – од кои речиси сите припаѓаат на Русија или САД – се чуваат во висока оперативна готовност, што значи дека се поставени на проектили или се чуваат во воздушни бази во кои се сместени нуклеарни бомбардери.
Сепак, „Сипри“ забележува дека целосната слика е тешко да се процени бидејќи голем број земји, вклучувајќи ги Русија, САД и Велика Британија, го намалија нивото на транспарентност откако Владимир Путин ја започна инвазијата на Украина.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Ердоган: Искрено му се заблагодарувам на Трамп

Турскиот претседател, Реџеп Таип Ердоган, го поздрави договорот за прекин на огнот меѓу Израел и палестинското движење Хамас, пренесува „Анадолу“.
„Исклучително сум задоволен што преговорите меѓу Хамас и Израел, одржани во египетскиот град Шарм ел Шеик со придонес на Турција, завршија со прекин на огнот во Газа“, напиша Ердоган на турската социјална платформа NSosyal.
„Искрено му се заблагодарувам на претседателот на Соединетите Американски Држави, Доналд Трамп, кој покажа потребна политичка волја да ја охрабри израелската влада да го прифати прекинот на огнот, и на нашите братски земји Катар и Египет за нивната значајна поддршка во постигнувањето на договорот“, додаде турскиот претседател.
Ердоган нагласи дека Анкара внимателно ќе го следи спроведувањето на договорениот прекин на огнот и ќе продолжи да придонесува во процесот.
Турција, истакна тој, ќе продолжи да ја поддржува изградбата на независна и суверена палестинска држава со целосен територијален интегритет, во границите од 1967 година, со Источен Ерусалим како нејзин главен град.
„Во оваа пригода, им испраќам најискрени поздрави на моите палестински браќа и сестри, кои две години издржаа неописливо страдање борејќи се за живот и достоинство во нехумани услови, губејќи ги своите деца, родители, роднини и пријатели, и кои, и покрај сите трагедии што ги преживеаа, не се откажаа од својот чесен став“, рече Ердоган.
Договорот за прекин на огнот е дел од план од 20 точки, објавен на 29 септември, кој повикува на ослободување на сите израелски затвореници во замена за палестински затвореници, разоружување на Хамас и обнова на Газа.
Фото: ЕПА
Свет
Украинците нападнаа фабрика на „Лукоил“ во Русија, избувна огромен пожар

Огромен пожар избувна во гасна фабрика на „Лукоил“ во јужна Русија по напад со беспилотни летала, објавија локалните власти и медиумите, пренесува „Киев Пост“. Руското Министерство за одбрана соопшти дека нејзината воздушна одбрана соборила 19 дронови, од кои девет биле над регионот Волгоград, кој е оддалечен околу 600 километри од украинската граница.
Гувернерот на регионот Волгоград, Андреј Бочаров, рече дека нападот со беспилотни летала оштетил неколку котларници и предизвикал пожари во енергетските објекти, но не ја споменал директно самата гасна фабрика.
Од друга страна, независниот Телеграм канал Астра, повикувајќи се на изјавите на локалните жители, објави дека пожарот ја зафатил фабриката „Лукоил-Коробковски“. Сателитските податоци од системот FIRMS на НАСА ја потврдија пожарната активност на таа локација.
Фабриката „Коробковски“ е најголемиот преработувач на гас во Јужниот федерален округ на Русија, со капацитет од 450 милиони кубни метри годишно. Поголемиот дел од нејзиното производство, вклучувајќи ги течните гасови и стабилизираниот бензин, е наменет за извоз.
FIRMS, исто така, регистрираше уште еден пожар во близина на пумпната станица за нафта „Јефимовка“, која е дел од инфраструктурата Транснефт-Приволга, според Астра.
Нападите се случија само неколку дена откако Москва објави дека е соборено 251 беспилотно летало во еден од најголемите одмазднички напади на Киев во понеделник, 6 октомври, во кој загинаа две лица. Таа ноќ, Украина ги таргетираше Крим, окупиран од Русија, и неколку региони низ Русија, погодувајќи ја енергетската инфраструктура и воените објекти.
Речиси секојдневните напади со беспилотни летала предизвикаа недостиг на гориво во неколку руски региони и ги зголемија цените на бензинот. Украина вели дека нападите имаат за цел да ги намалат приходите од енергија што помагаат во финансирањето на воените напори на Русија.
Според најновите проценки, нападите со украински беспилотни летала оневозможија речиси 40% од капацитетот за рафинирање на нафта во Русија, предизвикувајќи го најголемиот недостиг на гориво во земјата во последните децении.
Од 28 септември, 38% од капацитетот на примарна рафинерија – еквивалент на 338.000 тони дневно – беше надвор од употреба, додека производството на бензин се намали за еден милион тони, оставајќи го домашниот пазар со недостиг од приближно 20%.
Регион
САД воведуваат санкции врз српската нафтена индустрија

Нафтената индустрија на Србија (НИС), која е во мнозинска сопственост на Русија, не доби ново одложување од санкциите на Вашингтон врз рускиот енергетски сектор, објави компанијата откако одлуката на Министерството за финансии на САД стапи на сила на полноќ по источно време.
Во август, Канцеларијата за контрола на странски средства (OFAC) на Министерството за финансии на САД одобри ново едномесечно продолжување на својата лиценца за да му дозволи на НИС да продолжи со снабдување со сурова нафта до 29 септември, а потоа повторно до 8 октомври.
Јадрански нафтовод (Јанаф), кој транспортира нафта до рафинеријата во Панчево, главен снабдувач на нафтени производи на српскиот пазар, вчера објави дека добил лиценца што овозможува учество во активности што се вообичаени и неопходни за транспорт на нафта до 15 октомври оваа година, со цел да ги заврши сите активности преземени врз основа на тековниот договор за транспорт на сурова нафта.
Примената на санкциите, воведени во јануари, досега беше одложувана осум пати, а компанијата НИС утрово објави дека „специјалната лиценца на Министерството за финансии на Соединетите Американски Држави, која овозможува непречено оперативно работење, сè уште не е продолжена“.
Директорката на малопродажната канцеларија на НИС, Бојана Радојевиќ, изјави дека Нафтената индустрија на Србија со задоволство ги поздрави американските санкции што стапија на сила утрово во 6:00 часот, дека се обезбедени доволни залихи на нафтени производи и сурова нафта и дека нема причина за паника или за формирање редици на пумпите.
Во соопштението за медиумите објавено на веб-страницата на НИС, се наведува дека компанијата се обидува да го прилагоди своето работење на новите околности.
„Приоритетите, како и досега, остануваат редовно снабдување на домашниот пазар со нафтени деривати, како и зачувување на социјалната стабилност на вработените. НИС во овој момент обезбеди доволно залихи на нафта за преработка, додека бензинските пумпи се снабдуваат со сите видови нафтени деривати“, се наведува во соопштението за медиумите.
Санкциите врз српската нафтена индустрија се дел од казнениот пакет санкции на Соединетите Американски Држави против рускиот енергетски сектор, а НИС е под лупа на американските санкции од почетокот на оваа година, бидејќи повеќе од 55 проценти од акциите во таа компанија се заеднички во сопственост на рускиот Газпром Нефт и Газпром.
Во меѓувреме, рускиот Газпром Нефт го намали својот удел во сопственост на НИС на 44 проценти, а со таа трансакција, основата за санкции врз компаниите од енергетскиот сектор со мнозински руски капитал формално заврши.
По воведувањето на санкциите, структурата на сопственост делумно се промени со фактот дека рускиот Газпром Нефт го префрли својот удел од околу пет проценти на Газпром, со оглед на тоа што гасната компанија не е под санкции. Со таа трансакција, Газпром Нефт го намали својот удел во сопственост на НИС во обид да избегне санкции против НИС во Србија.