Свет
САД сметаа дека имаат дрон кој е неуништлив, но Иранците го соборија
Американскиот дрон кој вчера беше уништен од страна на иранските сили, е најнапредното беспилотно летало што во моментов го користат воздухопловните сили на САД, барем јавно.
Станува збор за моделот RQ-4А Global Hawk, специјализиран за летови на голема височина, а посебна е верзијата наменета за програмата Поморски надзор над широко подрачје (BAMS), пишува специјализираниот американски портал „Дифенс пост“.
Ова е прв американски дрон од овој тип кој некогаш бил уништен. Доколку на тоа се додаде и фактот дека дронот Global Hawk е поскап и од најнапредниот американски борбен авион F-35A Lightning II Joint Strike Fighter, јасно е дека станува збор за многу посериозен инцидент отколку што изгледа на прв поглед.
Официјален американски претставник за Си-ен-ен изјавил дека цената на RQ-4A Global Hawk е приближно 110 милиони долари. Од друга страна, пак, „Бизнис инсајдер“ цитирајќи податоци од Американскиот морнарички институт од 2015 година, пишува дека таков дрон вреди околу 123 милиони долари. За споредба, веќе споменатиот ловец F-35A чини 89 милиони.
„Ова не е обичен дрон на чија загуба Американците само ќе ги поткренат рамената“, коментирала на „Тивтер“, Улрике Франк, експерт за беспилотни летала од Европскиот совет за надворешни односи.
RQ-4 Global Hawk лета на над 20 илјади метри висина, што значи дека вакво летало може да биде соборено само со софистициран ракетен систем земја-воздух, воден од радар, а не од против-авионски проектил истрелан од рамото на некој војник и воден од топлина, пишува „Дифенс пост“.
Иран тврди дека иранската револуционерна гарда го урнала беспилотното летало со користење на напредните верзии на против-воздушниот систем „Хордад“, која може да детектира цели на растојание од 150 километри и да ги уништи на растојание до 50 километри, односно висина од 25 километри, пишува хрватски „Индекс“.
Global Hawk нема „стелт“ технологија (не е невидлив за радарите), па е ранлив е за системи кои може да погодат цели на оваа висина. Главна слава точка е дека дронот воопшто не е наменет за пенетрација и мисии во непријателски воздушен простор.
Што се однесува до причината за уривање на дронот, Иран тврди дека има несоборливи докази оти леталото на САД во времето кога било соборено се наоѓало во иранскиот воздушен простор и дека неговите делови паднале во ирански територијални води.
Во прилог на тврдењето, иранскиот министер за надворешни работи, Мохамед Џавад Зариф, објави илустрација со наводните координати од локацијата каде што дронот бил срушен. Од друга страна, САД тврдат дека леталото било урнато во неутрален простор.
At 00:14 US drone took off from UAE in stealth mode & violated Iranian airspace. It was targeted at 04:05 at the coordinates (25°59’43″N 57°02’25″E) near Kouh-e Mobarak.
We’ve retrieved sections of the US military drone in OUR territorial waters where it was shot down. pic.twitter.com/pJ34Tysmsg
— Javad Zarif (@JZarif) June 20, 2019
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Лансиран нов сателит Сентинел-1Д, способен да ја снима Земјата низ облаци
Овој радар-набљудувач се управува од контролен центар и подоцна ќе го замени постариот сателит Сентинел како дел од програмата Коперник. Радарската технологија ќе може да ја снима површината на Земјата во сите услови, дење и ноќе, без оглед на временските прилики.
Раководителот на контролниот центар на Европската вселенска агенција (ЕСА) во Дармштат, Германија, Јозеф Ашбахер, потсети дека програмата Коперник овозможува следење на состојбата на мразот, развојот на земјоделството, климата и климатските промени, бурите и поплавите, а радарот на вселенското летало може да продира низ облаците.
Тој додаде дека сондата, која чини помеѓу 200 и 300 милиони евра, може да детектира промени на Земјата до милиметарска скала од надморска височина од околу 700 километри. Коперник е заеднички проект на Европската комисија и ЕСА.

Според ЕСА, станува збор за светски лидер во набљудувањето на Земјата, со податоци што се користат за документирање на промените на копнените и водните површини и за поддршка на управувањето со катастрофи. Сондата обезбедува континуитет на критични податоци за услугите на Коперник, како што се следење на поплави, лизгање на земјиштето, промени во земјоделството или надзор на морето.
Како дел од мисијата, Сентинел-1Д треба дополнително да ја подобри фреквенцијата и покриеноста на сликите во соработка со Сентинел-1Ц, кој ЕСА го лансираше кон крајот на 2024 година. Според Катрин Молч, раководител на управувањето со мисиите во ЕСА, Сентинел-1Д е дванаесеттиот сателит во орбитата за програмата Коперник.
Номиналното времетраење на мисијата е седум години, а Молч рече дека таа и нејзините колеги се надеваат дека ќе можат да издржат десет.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Путин: Започна сериското производство на Орешник
Русија започна масовно производство на балистичката ракета со среден дострел „Орешник“, објави рускиот претседател Владимир Путин. Соопштението доаѓа речиси една година откако Путин вети во декември 2024 година дека оружјето ќе биде масовно произведено „во блиска иднина“, објавува „Киев Индепендент“.
Зборувајќи на церемонијата на доделување награди на развивачите на руската ракета „Буревестник“ и подводниот дрон „Посејдон“, Путин ја пофали состојбата на руската одбранбена технологија и рече дека масовното производство на „Орешник“ е во тек.
„Го развивме и распоредивме ракетниот систем со среден дострел ‘Орешник’, започнавме масовно производство и ги опремивме нашите интерконтинентални балистички ракети и ракети лансирани од подморница со модерни антибалистички ракетни системи“, рече тој.
We have begun serial production of the Oreshnik system – Putin pic.twitter.com/iZo1BXPx2N
— Ignorance, the root and stem of all evil (@ivan_8848) November 4, 2025
Русија првпат ја употреби својата експериментална ракета „Орешник“ во нападот врз украинскиот град Днепар на 21 ноември минатата година, што Путин рече дека е одмазда за употребата на американски и британски ракети со долг дострел од страна на Украина против руска територија.
„Орешник“ е дизајниран да носи нуклеарно оружје, иако Путин потврди дека во нападот врз Днепар не е употребена нуклеарна боева глава. Уште во 2024 година, Путин тврдеше дека „Орешник“ е нов изум што може да лета десет пати побрзо од звукот и не може да биде пресретнат од западните системи за воздушна одбрана – тврдење што го негираше украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Иако се објавени малку детали за ракетата, аналитичарите за одбрана веруваат дека „Орешник“ е надградена верзија на рускиот систем RS-26 Рубез, првпат развиен во 2011 година.
фото: принтскрин
Свет
Дронови го парализираа аеродромот во Брисел, 28 летови откажани
Воздушниот сообраќај на аеродромот во Брисел бил двапати прекинат во вторникот навечер поради појава на дронови, но аеродромот повторно почнал да работи околу 23:15 часот, јави Брисел тајмс.
Првото затворање траело од 20:00 до 21:30, а второто од 22:00 до 23:15, откако контролорите на летови забележале дронови во воздушниот простор над аеродромот.
Инцидентот влијаел на летови во двата правца — 28 летови биле откажани (12 полетувања и 16 слетувања), додека други биле пренасочени кон аеродромите во Мастрихт, Келн и дури Амстердам.

