Свет
САД со санкции за претставници на Меѓународниот кривичен суд поради истрагата за Авганистан

САД во средата воведоа санкции против високи функционери на Меѓународниот кривичен суд (МКС) во Хаг, вклучително и главната обвинителка Фату Бенсуда, под обвинение за нелегитивни обиди да ги стават Американците на нивна надлежност.
Во изјавата, американскиот државен секретар Мајк Помпео го опиша МКС како темелно нарушена и корумпирана институција поради судската истрага за наводни воени злосторства извршени од службени лица на САД во Авганистан.
„Денеска САД преземаат активности за да ги заштитат Американците од неправедна и нелегитимна истрага на Меѓународниот кривичен суд (МКС), која го загрозува нашиот суверенитет и претставува опасност за САД и за нашите сојузници“, забележа Помпео.
„САД се силен поборник за правда во светот, но не се потписнички на Римскиот статут што го создаде МКС ниту пак некогаш сме ја прифатиле неговата јурисдикција над нашиот персонал. Непромисленоста на МКС нè принуди на овој чекор и не може да му се дозволи на МКС да го спроведе своето политичко таргетирање на персоналот на САД.
Санкциите и визните ограничувања објавени денес се однесуваат на лица кои директно се вклучиле во напорите на МКС да го испитаат персоналот на САД без согласност на САД или материјално ги поддржале лицата кои се назначени за такви дејствија“, продолжи тој.
Меѓу санкционираните се Бенсуда, за нејзино учество во истрагата на персоналот во САД, и шефот на Одделот за надлежност, комплементарност и соработка, Факисо Мочочоко, за обезбедување материјална помош.
Според санкциите, и Бензуда и Мочочоко ќе бидат додадени во списокот на Канцеларијата за контрола на странски средства на специјално означени државјани и блокирани лица при Министерството за финансии на САД. Оние што продолжуваат да ја поддржуваат истрагата исто така може да бидат санкционирани во иднина.
Помпео додаде дека овој потег ја одразува американската посветеност на вистинска правда и одговорност.
„Од судењата во Нирнберг и Токио по Втората светска војна до поновиот суд за поранешна Југославија, Либан и Руанда, САД постојано се обидуваа да го поддржат доброто и да го казнат злото според меѓународното право. Ние ќе продолжиме да го правиме тоа. Американците се горди што се залагаат за вистината и за правдата. Немаме намера да дозволиме нелегитимните активности на МКС да станат пречка за тоа“, се вели во неговата изјава.
По објавата, МКС во изјава рече дека одлуката е донесена со декларирана цел да се влијае врз постапките на службените лица на МКС во нивните истраги.
„Нападот врз МКС претставува напад против интересите на жртвите на злосторства за многумина од кои судот претставува последна надеж за правда“, се вели во соопштението.
Реагирајќи на веста, портпаролот на генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш, ја изрази својата загриженост и вети дека „внимателно ќе ги следи настаните по ова прашање и ќе ги анализира сите можни импликации што овој развој може да ги има во однос на спроведувањето на Договорот“.
Создаден преку договор на ОН во 2002 година, МКС требаше да служи како суд за геноцид, злосторства против човештвото и воени злосторства кога националните власти не се во можност или одбиваат да гонат. Сепак, четири од големите светски суперсили – САД, Кина, Русија и Индија – одбија да се вклучат поради наводните согледани предрасуди кон нивните граѓани и не го признаваат неговиот авторитет.
Во јуни американскиот претседател Доналд Трамп издаде извршна наредба со која им се дозволува на САД да го блокираат имотот на вработените во МКС и да ги спречи да влезат во земјата. МКС ја опиша одлуката како неприфатлив обид да се меша во владеењето на правото.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Шпанија со закон го забранува извозот на оружје во Израел: „Сакаме да се стави крај на геноцидот во Газа“

Шпанските пратеници денес гласаа за закон со кој се воведува ембарго за извоз на оружје во Израел, мерка што долго време ја заговараше социјалистичкиот премиер Педро Санчез за „запирање на геноцидот“ во Газа.
„За“ гласаа 178 пратеници, а 169 беа против. Малцинската влада на социјалистичкиот премиер конечно ја доби поддршката од четири пратеници од крајно левичарската партија Подемос, која не откри како ќе гласа до денеска наутро.
Шпанското ембарго е на сила од октомври 2023 година, но социјалистичката влада сакаше да ја „зацврсти правно“ одлуката.
Санчез го објави тоа на 8 септември, по што израелската влада реагираше жестоко, но Израел го повлече својот амбасадор од Шпанија во 2024 година, откако Мадрид ја призна Палестина.
Регион
Вучиќ: Турција сонува повторно да ја обнови Отоманската Империја

По пристигнувањето на турските беспилотни летала во Приштина, имаше остра реакција од српскиот претседател Александар Вучиќ, кој ја обвини Турција дека сонува за обнова на Отоманската Империја. Со овој потег, Србија премина од „златно доба“ во односите со Турција и пријателството со Ердоган на отворени политички тензии за само една година, пишува N1.
Косовскиот премиер Албин Курти претходно објави на Фејсбук дека пристигнале беспилотните летала, додавајќи дека десетици безбедносни сили веќе се обучени да ги користат.
Курти објасни дека договорот со турската компанија Бајкар бил потпишан во декември минатата година, а дроновите биле испорачани три месеци пред предвидениот рок. Тој нагласи дека Косово „продолжува да ја зајакнува ударната моќ на својата армија“ со модерна технологија.
Реагирајќи на веста, Вучиќ остро го осуди потегот на Турција, велејќи дека е „ужасен“ и дека тоа „јасно покажува дека Турција не сака стабилност на Западен Балкан“.
„Згрозен сум од однесувањето на Турција и грубото кршење на Повелбата на ОН и Резолуцијата 1244 на Советот за безбедност на ОН, како и од континуираното вооружување на властите во Приштина. Сега е сосема јасно дека Турција не сака стабилност на Западен Балкан и дека сонува за оживување на Отоманската империја. Србија е мала земја, но ние добро ја разбравме пораката“, рече Александар Вучиќ.
Реагираше и владината Канцеларија за Косово и Метохија, а нејзиниот директор Петар Петковиќ ја повтори оценката на Вучиќ дека Србија „ја разбрала пораката“ и дека „не е случајно“ што беспилотните летала биле доставени во Косово три месеци пред предвиденото.
Турција го направи ова, смета Петковиќ, „само неколку дена пред локалните избори“, со цел да му ја обезбеди на премиерот на Приштина „потребната поддршка пред изборите на 12 октомври, за да може да продолжи да го тероризира српскиот народ“.
Петковиќ рече дека Белград „ќе продолжи одговорно да го зачувува мирот и стабилноста, и покрај вооружените сојузи што се создаваат на штета на мирот и претставуваат директна закана“.
Фото: ЕПА
Свет
Белорусија испраќа рекордни количини бензин во Русија

Белорускиот железнички извоз на бензин во Русија се зголеми за четири пати во септември во однос на претходниот месец, бидејќи Москва се справува со недостиг на гориво предизвикан од украинските напади врз нејзината енергетска инфраструктура, објавија извори од индустријата синоќа, објави „Ројтерс“.
Неколку руски региони беа принудени да воведат мерки за штедење и привремено да ги замрзнат цените на горивата во последните недели. Причината е недостигот на популарни видови бензин предизвикан од напади со беспилотни летала насочени кон рафинерии и други енергетски објекти.
Како одговор, Москва, исто така, го ограничи извозот на бензин и дизел. Ова не е првпат Русија да се потпира на соседна Белорусија, таа, исто така, го зголеми увозот на гориво минатата година за да го покрие недостигот на пазарот.
Според извори, пратките на бензин со железница од белоруските рафинерии до рускиот домашен пазар минатиот месец достигнаа 49.000 метрички тони, што е еквивалентно на 14.500 барели дневно. Заедно со бензинот, испораките на дизел во септември изнесуваа 33.000 тони.