Свет
Се врти ли Европа кон руските и кинеските вакцини – денеска се одржува важен состанок

Европа е во блокада, има проблеми со вакцините и процесот на вакцинација. Во меѓувреме, Кина добива влијание, дури и во рамките на ЕУ. Исходот од денешната видео-конференција на групата 17 + 1 со кинеските челници се очекува со голем интерес.
„Светот ќе биде поинаков по короната“. Врз основа на ова верување, германската канцеларка Ангела Меркел, францускиот претседател Емануел Макрон и некои други водечки политичари, формулираа апел во кој се повикува на меѓународна солидарност, а овој апел го објавија и од некои големи германски дневни весници.
Кога Меркел и Макрон велат дека „светот по короната ќе биде поинаков“, тогаш тоа има врска со геополитиката. Германската канцеларка, наводно, на владина седница изразила загриженост дека земјите од источна Азија би можеле да преземат многу подисциплиниран пристап во борбата против пандемијата и да ги укинат економските ограничувања многу порано од Европејците – што значи дека Европа би можела да се најде во дефанзива.
Министерот за здравство Јенс Шпан е убеден дека Русија и Кина ја спроведуваат својата геополитика со помош на вакцините. Двете земји доставија вакцини во Србија – земја која сака да стане членка на ЕУ. Унгарската влада, која е критикувана од остатокот на ЕУ за дефицит во владеењето на правото, исто така негува блиски контакти со Москва, а Будимпешта, прави обиди да набави вакцини од Кина и Русија.
Шпан во интервју за „Дојче веле“ предупреди: „Мора да бидеме претпазливи да не ги правиме истите грешки како за време на финансиската криза“. Наместо да се најде европски инвеститор во тоа време, пристаништето Пиреја во Грција беше продадено на Кинезите, се присетува Шпан, додавајќи:
„Истото важи и за вакцините сега. Кина и Русија ја водат надворешната политика со помош на вакцини, обидувајќи се да го прошират своето влијание. ЕУ мора да мисли на своите соседни региони, од хуманитарни, но и од сопствени геостратешки интереси“, кажа тој.
Но, во ситуација кога ЕУ е под притисок поради доцнење на вакцинациите, погледите повторно се насочуваат кон исток.
Шефицата на Комисијата на ЕУ, Урсула фон дер Лајан, кој беше сериозно критикувана во последните неколку дена поради бавната набавка на вакцини, сугерира дека е отворена за идејата за издавање дозволи за употреба на руски и кинески вакцини во Унијата, но само откако овие вакцини ќе бидат темелно тестирани.
Руските и кинеските вакцини можат да ги пополнат постојните празнини во снабдувањето, но исто така тоа може да се сфати како признавање на слабост од страна на ЕУ.
За вакцината ќе се разговара и на денешниот виртуелен состанок на 17 шефови на држави и влади од источна и југоисточна Европа со шефот на кинеската држава, Си Џинпинг. Конференцијата требаше да се одржи во април минатата година во Пекинг, но беше откажана поради пандемијата. Фактот дека во меѓувреме не беше можно да се организира видео-состанок, некои го толкуваа како знак на неуспех на иницијативата основана во 2012 година во Варшава под името „16 + 1“. Грција се приклучи подоцна. Аналитичарите шпекулираат дека иницијативата сега може да се спаси токму преку кинеската вакцина.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Демонстранти упаднаа во парламентот во Непал, премиерот поднесе оставка, расте бројот на жртви

Стотици демонстранти упаднаа во зградата на непалскиот парламент во Катманду, а чад сè издигна од едното крило на зградата.
Мотоцикли кружеа попладнево околу парламентарниот комплекс, а некои од нив носеа искорнати растенија од градината/
Демонстрантите танцуваа и скандираа слогани околу огнот на влезот во зградата, многумина од нив држејќи непалски знамиња.
Nepal’s burning parliament is a lesson for all rulers: when people hold their oppressors accountable, even the grandest palaces are reduced to ruins. There is still time—give Punjab its rightful due#Nepal pic.twitter.com/srfQkONOwF
— Pallvai sinha (@SPullvi) September 9, 2025
Дел од демонстрантите влегоа во самата зграда, каде што сите прозорци беа скршени. На надворешните ѕидови покриени со графити беа напишани антивладини пораки.
Една од пораките гласи: „Влеговте во погрешна борба“, објавува Би-Би-Си.
Кризата кулминираше со оставката на непалскиот премиер Шарма Оли, кој поднесе оставка како одговор на протестите што се проширија низ целата земја.
Во своето обраќање, тој изјави дека го сторил ова за да „го отвори патот за уставно решение на кризата“. Во бранот насилство, беа нападнати и вандализирани резиденциите на неколку истакнати политичари, вклучувајќи ја и онаа на самиот Оли и поранешниот премиер Шер Бахадур Деуба, а цел беа и седиштата на политичките партии.
За време на денешните протести во Непал, беше убиено уште едно лице, со што вкупниот број на жртви се искачи на 22. Меѓу нив, 19 лица беа убиени синоќа.
Директорот на Државната болница изјави за Би-Би-Си дека 209 лица биле примени. Раководителот на Националниот центар за траума, д-р Бадри Риџал, рече дека речиси 40 повредени лица биле донесени во таа болница.
Свет
Францускиот амбасадор во Израел: Признавањето на Палестина е од суштинско значење за разоружување на Хамас

Францускиот амбасадор во Израел, Фредерик Журн, изјави дека кампањата на Франција за признавање и собирање поддршка за признавање на палестинска држава е од суштинско значење за поддршката на арапските земји во разоружувањето на палестинската милитантна група Хамас.
„Нашето признавање на Палестина беше клучен лост што го искористивме заедно со Саудиска Арабија за да ги ангажираме муслиманските и арапските држави да прифатат идна нормализација на односите со Израел. Ова ги наведе земјите како Катар да кажат дека иднината на Газа мора да биде без Хамас“, изјави Журн за израелските новинари, како што објави „Тајмс оф Израел“.
Тој додаде дека иако одлуката на Франција да ја признае палестинската државност во Израел често се прикажува како награда за „теророт и заканата за израелската безбедност“ од палестинското милитантно движење Хамас, тоа „не е тоа“. Тој истакна дека процесот поддржан од Франција преку признавањето на палестинската државност „содржи предлог потпишан дури и од Арапската лига за иднината на нормализирање на односите со Израел заедно со палестинска држава“.
Фредерик Журн се осврна на декларацијата потпишана на конференцијата на Обединетите нации во јули од страна на арапските и муслиманските земји – вклучувајќи ги Саудиска Арабија, Катар, Египет, Јордан и Турција, во која тие за прв пат го осудија нападот на Хамас на 7 октомври 2023 година, заедно со барањето за ослободување на сите заложници и разоружување на Хамас. Тој повтори дека декларацијата ги повикува Палестинските власти не само да соработуваат со Израел, туку и да се обврзат да бидат демилитаризирана држава.
„Безбедноста на Израел е исклучително важна за нас. Мирот е тежок. Единственото нешто што е потешко е војната“, заклучи амбасадорот.
Фото: принтскрин
Свет
Полска ја затвора границата со Белорусија поради воени вежби

Полска ќе ја затвори границата со Белорусија на полноќ по локално време во четврток поради воените вежби „Запад“ што се одржуваат во Белорусија, изјави полскиот премиер Доналд Туск, а Литванија исто така најави зајакнување на безбедносните мерки на границата со Белорусија и Русија.
Воените вежби „Запад-2025“, што ќе се одржат во Западна Русија и Белорусија, предизвикаа загриженост кај соседните земји, членки на НАТО – Полска, Литванија и Латвија.
„Во петок во Белорусија, многу блиску до полската граница, започнуваат руско-белоруски маневри, многу агресивни од перспектива на воената доктрина“, рече Туск на владиниот состанок. „Според тоа, заради националната безбедност, ќе ја затвориме границата со Белорусија, вклучувајќи ги и железничките и патните премини, во врска со маневрите „Запад“ на полноќ во четврток.“
Вежбите „Запад“ ќе вклучуваат вежби за можна употреба на нуклеарно оружје и руската хиперсонична ракета „Орешник“ со среден дострел, изјави белорускиот министер за одбрана.
Во исто време, НАТО ќе одржи вежби на својата страна од границата. Литванија, исто така, објави дека ќе ги зголеми мерките за заштита на своите граници со Белорусија и Русија поради воените вежби „Запад“, објави литванската гранична стража во вторник.
Белоруската и руската амбасада во Варшава не одговорија на барањата за коментар. Белоруските медиуми во четвртокот објавија дека полски државјанин е уапсен во Белорусија под сомнение за шпионажа поради поседување документи поврзани со тие воени вежби.
Фото: принтскрин