Свет
Се врти ли Европа кон руските и кинеските вакцини – денеска се одржува важен состанок

Европа е во блокада, има проблеми со вакцините и процесот на вакцинација. Во меѓувреме, Кина добива влијание, дури и во рамките на ЕУ. Исходот од денешната видео-конференција на групата 17 + 1 со кинеските челници се очекува со голем интерес.
„Светот ќе биде поинаков по короната“. Врз основа на ова верување, германската канцеларка Ангела Меркел, францускиот претседател Емануел Макрон и некои други водечки политичари, формулираа апел во кој се повикува на меѓународна солидарност, а овој апел го објавија и од некои големи германски дневни весници.
Кога Меркел и Макрон велат дека „светот по короната ќе биде поинаков“, тогаш тоа има врска со геополитиката. Германската канцеларка, наводно, на владина седница изразила загриженост дека земјите од источна Азија би можеле да преземат многу подисциплиниран пристап во борбата против пандемијата и да ги укинат економските ограничувања многу порано од Европејците – што значи дека Европа би можела да се најде во дефанзива.
Министерот за здравство Јенс Шпан е убеден дека Русија и Кина ја спроведуваат својата геополитика со помош на вакцините. Двете земји доставија вакцини во Србија – земја која сака да стане членка на ЕУ. Унгарската влада, која е критикувана од остатокот на ЕУ за дефицит во владеењето на правото, исто така негува блиски контакти со Москва, а Будимпешта, прави обиди да набави вакцини од Кина и Русија.
Шпан во интервју за „Дојче веле“ предупреди: „Мора да бидеме претпазливи да не ги правиме истите грешки како за време на финансиската криза“. Наместо да се најде европски инвеститор во тоа време, пристаништето Пиреја во Грција беше продадено на Кинезите, се присетува Шпан, додавајќи:
„Истото важи и за вакцините сега. Кина и Русија ја водат надворешната политика со помош на вакцини, обидувајќи се да го прошират своето влијание. ЕУ мора да мисли на своите соседни региони, од хуманитарни, но и од сопствени геостратешки интереси“, кажа тој.
Но, во ситуација кога ЕУ е под притисок поради доцнење на вакцинациите, погледите повторно се насочуваат кон исток.
Шефицата на Комисијата на ЕУ, Урсула фон дер Лајан, кој беше сериозно критикувана во последните неколку дена поради бавната набавка на вакцини, сугерира дека е отворена за идејата за издавање дозволи за употреба на руски и кинески вакцини во Унијата, но само откако овие вакцини ќе бидат темелно тестирани.
Руските и кинеските вакцини можат да ги пополнат постојните празнини во снабдувањето, но исто така тоа може да се сфати како признавање на слабост од страна на ЕУ.
За вакцината ќе се разговара и на денешниот виртуелен состанок на 17 шефови на држави и влади од источна и југоисточна Европа со шефот на кинеската држава, Си Џинпинг. Конференцијата требаше да се одржи во април минатата година во Пекинг, но беше откажана поради пандемијата. Фактот дека во меѓувреме не беше можно да се организира видео-состанок, некои го толкуваа како знак на неуспех на иницијативата основана во 2012 година во Варшава под името „16 + 1“. Грција се приклучи подоцна. Аналитичарите шпекулираат дека иницијативата сега може да се спаси токму преку кинеската вакцина.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Eди Рама го слави четвртиот мандат, Бериша повика на отпор

Премиерот на Албанија, Еди Рама обезбеди четврти мандат откако неговата Социјалистичка партија победи на изборите во Албанија во неделата, покажаа вчера официјалните резултати. Опозицијата тврди дека изборите се украдени.
Со преброени 96 отсто од гласовите, Социјалистичката партија имаше 52 отсто од гласовите и 82 места во 140-члениот парламент. Нејзиниот главен опозициски ривал, централно-десничарската Демократска партија на Сали Бриша, освои 34 отсто од гласовите и 52 пратенички места.
Резултатите ќе го прошират мнозинството на Социјалистичката партија и ќе му дадат на Рама удобно водство за формирање влада. Тие, исто така, ќе му овозможат да продолжи со напорите за исполнување на ветувањето за влез на Албанија во Европската унија до 2030 година, иако многу експерти сметаат дека временската рамка е премногу оптимистичка со оглед на неопходните реформи, особено кога станува збор за искоренување на корупцијата.
„Ова е најскромното искуство во мојот живот и доаѓа во историски момент за Албанија… како идна членка на Европската унија“, изјави Рама за Политико.
Меѓународните набљудувачи се сомневаа во регуларноста на изборите, а албанското специјално обвинителство соопшти дека истражува 39 случаи поврзани со изборите, главно за купување гласови, објави Ројтерс. Не е прецизирано кои партии се под сомнеж.
Бериша, поранешен претседател и премиер, ги отфрли изборните резултати и повика на протест на 16 мај, денот кога лидерите од цела Европа треба да се соберат на самитот во Тирана.
„Никогаш нема да ги прифатиме овие избори – никогаш“, рече Бериша на вчерашната прес-конференција, на која упати обвинувања за нерегуларности, но без јавно да презентира докази.
Бериша продолжи со острата реторика карактеристична за изборната кампања, нарекувајќи го Рама „нарко-диктатор“. Во изјава за Ројтерс, партијата на Рама ги отфрли обвинувањата за изборна измама и го нарече Бериша „стар, безнадежен поранешен комунистички политичар“.
Осумдесетгодишниот Бериша тврди дека Албанија не е ни блиску до подготвеност за прием во ЕУ. Поранешниот личен лекар на покојниот диктатор Енвер Хоџа, по професија кардиолог, водеше кампања по моделот на американската, под надзор на консултанти донесени од Вашингтон Сепак, тоа не му помогна да го порази Рама.
„Да мислиш дека можеш да станеш Трамп е исто како да ангажираш фризер во Холивуд и да мислиш дека ќе станеш Бред Пит“, рече Рама.
Рама (60), познат по своето присуство на социјалните мрежи, во понеделникот објави фотографии и пораки од Европската куќа во Тирана, каде што интензивно се подготвуваат за самитот на европската политичка заедница, објави Политико.
Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен и претседателот на Европскиот совет Антонио Коста доаѓаат во Албанија на шестото издание на самитот, иницијатива што ја покрена францускиот претседател Емануел Макрон за да ги соберат земјите од ЕУ и земјите кои не се членки на ЕУ за да разговараат за безбедноста, економската соработка и регионалната стабилност. На самитот ќе бидат и претставници на земјите кои се надеваат на членство во ЕУ, како Украина и Грузија.
„Голема чест е да го пречекаме целиот наш демократски континент во Тирана – вклучувајќи ја Украина и мојот драг пријател Володимир Зеленски“, рече Рама.
Рама, кој е на власт од 2013 година, беше фаворит на овие избори, делумно благодарение на влијателната мрежа што ја изгради за време на неговите 12 години на власт, неодамнешниот период на постојан економски раст, но и длабоко поделена опозиција, според Ројтерс.
Свет
Зеленски: Подготвени сме на се’ утре во Турција

Украинскиот претседател Володимир Зеленски во своето вечерашно обраќање рече дека Украина е подготвена за секаков формат на мировни преговори и дека не се плаши од средби или разговори.
„Подготвени сме за секаков формат на преговори и не се плашиме од средби. Утре – во Турција“, рече Зеленски.
Тој додаде дека се уште чека потврда за тоа кој ќе дојде од Русија на преговорите, по што ќе одлучи за следните чекори на Украина: „Чекам кој ќе пристигне од Русија. Потоа ќе одлучам што понатаму“.
Свет
Макрон: Ако Русија не се согласи на прекин на огнот, ќе следат нови санкции

Францускиот претседател Емануел Макрон изјави дека е подготвен да го поддржи воведувањето нови санкции против Русија во наредните денови доколку Москва не се согласи на прекин на огнот. Тој ги спомена финансискиот сектор и индустријата за нафта и гас како можни цели на санкции.
„Нашата намера е да воведеме нови санкции против Русија во наредните денови“, рече Макрон во вечерното интервју за телевизијата TF1.
Коментарите на Макрон уследија по слични пораки од Лондон, Берлин и Варшава – сите три земји најавија нови мерки во сабота доколку Русија не се согласи на 30-дневен безусловен прекин на огнот, кој требаше да стапи на сила на почетокот на оваа недела.
Германскиот канцелар Фридрих Мерц, исто така, вчера предупреди дека европските сојузници ќе воведат „значително заострување на санкциите“ доколку Владимир Путин го отфрли примирјето, наведувајќи ги енергетските и финансиските пазари како клучни сектори. Францускиот министер за надворешни работи Жан-Ноел Баро во понеделникот изјави дека Европската комисија е задолжена да подготви предлози за нови санкции токму во тие области.