Свет
Терористот од Нов Зеланд патувал и престојувал во повеќе балкански земји

Напаѓачот на џамијата во Нов Зеланд, Брентон Терант, во изминатите неколку години, посетил повеќе земји во Југоисточна Европа, потврдија локалните власти и надлежните служби.
Најпрво се огласи бугарскиот државен обвинител, Сотир Цацаров, кој во петокот рече дека Терант престојувал во таа земја во 2018 година.
Цацров кажа дека Терант допатувал во Софија со лет од Дубаи и дека во Бугарија останал од 9 до 15 ноември, од каде патувал за Романија, па во Унгарија.
Според него, напаѓачот на џамијата во градот Крајстчрч во Нов Зеланд, Австралиецот Брентон Терант (28), истата година престојувал и во Црна Гора и во Србија, во периодот од 28 до 30 декември, пренесе новинската агенција БТА.
Цацаров додаде дека бугарската служба за безбедност соработува со колегите од Србија и Црна Гора во врска со овие посети на Австралиецот, но исто така и со агенции од САД, Нов Зеланд, Австралија и Обединетите Арапски Емирати.
Претстојот на напаѓачот од Нов Зеланд во својата земја денеска го потврди и хрватскиот премиер Андреј Пленковиќ, кој рече дека Терант кон крајот на декември 2016 година и почетокот на 2017 година бил во Хрватска.
„Добив известување дека информациите за негов престој во Хрватска се точни и колку што успеав да видам, тој бил во земјава на крајот на декември 2016 и почетокот на 2017 година. Тоа е она што го знаеме во овој момент“, истакнал Пленковиќ.
Запрашан дали знае од која причина Терант бил во Хрватска, храватскиот премиер кажа дека службите работат на тоа. Според него, до нападот во Нов Зеланд оваа личност не била многу во фокусот на хрватските институции.
Од граничната полиција на Босна и Херцеговина за локалните медиуми потврдиле дека Австралиецот бил во неколкудневна посета и на оваа земја.
Во Турција тој престојувал во периодот меѓу 17 и 20 март 2016 година, како и од 13 септември до 25 октомври 2016, изјави неименуван висок претставник за турската телевизија ТРТ, додавајќи дека властите во Анкара се обидуваат да утврдат каде се движел во тој период.
Во терористичкиот напад на двете џамии во Нов Зеланд во градот Крајстчрч, во петокот беа убиени 49 лица, а десетици се повредени.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Трамп: ЕУ игра повалкано од Кина

Американскиот претседател Доналд Трамп вчера повторно ја нападна Европската Унија, велејќи дека е полоша од Кина во многу аспекти, само неколку часа откако Вашингтон и Пекинг постигнаа договор за намалување на меѓусебните тарифи и деескалација на трговската војна.
„Европската Унија е во многу аспекти полоша од Кина, во ред?“ рече Трамп, критикувајќи ја Унијата.
„Тие играат валкано. О, ќе попуштат. Само гледајте. Ние ги држиме сите карти во свои раце. Тие се однесуваат многу неправедно кон нас.“
Trump: "The European Union is in many ways nastier than China. We've just started with them. We have all the cards. They treated us very unfairly." pic.twitter.com/u4ClW1WHtT
— StockMarket.News (@_Investinq) May 12, 2025
И покрај бројните обиди на Брисел да преговара за укинување на царините наметнати од Трамп за европските стоки, ЕУ сè уште не постигна никаков напредок.
Изјавите на Трамп претставуваат значителен пресврт од неговите пофални зборови за претседателката на Европската комисија минатата недела, кога ја нарече Урсула фон дер Лајен „фантастична“ и изрази надеж дека наскоро ќе се сретнат.
Иако Трамп веќе се сретна со голем број европски лидери, фон дер Лајен сè уште не го закажала својот состанок со американскиот претседател. Минатата недела таа изјави дека состанокот ќе се одржи само ако на маса има „конкретен“ трговски пакет за кој може да се преговара.
Свет
Кинескиот претседател по договорот со Трамп: Малтретирањето води до самоизолација

Кинескиот лидер Кси Џинпинг ги осуди малтретирањето и хегемонијата во своето прво јавно појавување откако САД и Кина постигнаа привремен договор за примирје во трговската војна и суспендирање на царините, објави Си-ен-ен.
„Големи промени какви што не сме виделе во последните сто години се забрзуваат“, им рече Кси на претставниците од Латинска Америка и Карибите собрани на самитот во Пекинг, додавајќи дека единството и соработката меѓу нациите станале неопходни.
„Нема победници во трговските и царинските војни. Насилството и хегемонизмот водат само до самопрогласена изолација“, рече Кси, повторувајќи го предупредувањето што повеќепати го упатуваше за време на трговскиот конфликт со американскиот претседател Доналд Трамп.
Кинескиот претседател зборуваше еден ден откако САД и Кина објавија дека значително ќе ги намалат тарифите за стоките што се тргуваат меѓусебно за почетен период од 90 дена – изненадувачки пробив што го ублажи трговскиот конфликт и ги подигна глобалните пазари.
Неочекуваниот пресврт на настаните донесе привремено олеснување во ослабувачката трговска војна што ги потресе финансиските пазари, ја загрози трговијата меѓу двете најголеми економии во светот и ги зголеми стравувањата од глобална рецесија.
Свет
Русија прогласена за виновна за соборувањето на патничкиот авион во кој загинаа 298 луѓе

Советот на Меѓународната организација за цивилно воздухопловство (ICAO) вчера заклучи дека Русија е одговорна за соборувањето на патничкиот авион MH17 во јули 2014 година.
Летот MH17, Боинг 777 на „Малезија ерлајнс“, полета на 17 јули 2014 година од аеродромот „Схипхол“ во Амстердам до Куала Лумпур.
Три часа по полетувањето, тој беше погоден над украинскиот регион Донецк со ракета земја-воздух „Бук“ испукана од проруските сепаратистички сили.
Сите патници и членови на екипажот, вкупно 298 лица, вклучувајќи 196 холандски државјани, загинаа.
Иако Русија никогаш не ја презеде одговорноста за нападот, таа систематски ширеше теории на заговор за да ја префрли одговорноста на други.
Според соопштението на холандското Министерство за надворешни работи, „огромно мнозинство“ од членовите на ICAO гласале во корист на Холандија и Австралија, кои во 2022 година покренаа постапка против Русија пред оваа меѓународна организација.
Во пресудата се наведува дека Русија е „одговорна за соборувањето на летот MH17“ и дека нејзините постапки „ја прекршиле Конвенцијата за меѓународно цивилно воздухопловство.
„Во наредните недели, Советот на ICAO ќе разгледа која форма на репарација е соодветна“, рече холандскиот министер за надворешни работи Каспар Велдкамп. „Во овој контекст, Холандија и Австралија бараат од ICAO да ѝ наложи на Русија да започне преговори со двете земји и да посредува во процесот.“
Семејствата на жртвите од MH17 претходно побараа руското признавање на одговорноста да биде составен дел од секој иден мировен договор за ставање крај на руската инвазија на Украина, потсетува „Европска правда“.
Амбасадорот на Украина во Канада и претставник на Киев во ICAO, Јулија Ковалив, за „Европа правда“ изјави дека оваа одлука претставува „уште еден важен чекор кон одговорност на Русија“.
„Цивилната авијација е болна тема за Русија и ние ќе продолжиме да работиме на тоа да ги повикаме на одговорност сите што ја прекршуваат Конвенцијата, вклучувајќи ги Русија и Иран“, додаде Ковалив.