Свет
Технолошките гиганти попуштаат пред Трамп

Зошто шефовите на американските технолошки гиганти ја поддржуваат политиката на Доналд Трамп? Не се работи само за милијардерот Илон Маск, сопственик на платформата X, туку и за други концерни, пишува „Дојче веле“.
Шефовите на големите технолошки компании во САД досега се однесуваа како супербогати кралеви, кои поседуваат дигитални империи, на пример, шефот на концернот „Мета“, Марк Цукерберг. Милијарди луѓе во светот ги користат неговите мрежи. Особено во САД, тој досега повеќе или помалку можеше да ги дефинира правилата што важат за тие платформи.
Пред првиот мандат на Трамп, Цукерберг се бранеше од нападите на Трамп, а за возврат Трамп дури и му се закани со затворска казна. Во пресрет на почетокот на вториот мандат на Трамп ситуацијата изгледа е поинаква. Цукерберг, како што стојат работите, попушти и ја следи линијата на Трамп.
„Сакам да зборувам за една важна работа. За слободата на говорот на ‘Фејсбук’ и на’Инстаграм’“, рече Цукерберг минатата недела во видеото што предизвика големо внимание и дискусија во целиот свет. Тој употреби зборови кои веројатно биле многу популарни и кај Трамп и кај неговиот близок соработник Илон Маск.
На пример, зборуваше и за традиционални медиуми, медиуми кои, како што рече Цукерберг, цензурираат содржина. Тоа не одговара на фактите. Содржините што не се во согласност со правилата за користење на платформите се бришат. Тоа не е цензура, тоа е умереност. Во „Мета“, како што рече шефот на концернот, правилата за ова прашање треба значително да се ублажат. Цукерберг сака повторно да ја воспостави слободата на говорот на своите мрежи, се вели во објаснувањето.
Во иднина на „Инстаграм“ или „Фејсбук“ ќе можете да кажете многу повеќе отколку што можевте досега, без страв од последици. На пример, повеќе нема да се смета за прекршување на правилата на платформата кога некој ќе ги прогласи жените за предмети за домаќинство.
Новинарот Кејси Њутн, кој ја покрива технолошката сцена на поткастот „Хардфорк“, рече: „Јас сум геј. И сега можете да ми кажете дека сум ментално болен“. Ова значи дека сега може да се најде повеќе насилство на „Фејсбук“. „И последицата ќе биде дека повеќе луѓе ќе претрпат штета поради тоа“.
„Мета“ објави дека ќе ги прекине своите тимови на факт-проверка во САД, кои ја проверуваа веродостојноста на одредени тврдења или информации. Програмите што промовираа поактивна улога на жените или Латиноамериканците во компанијата исто така се елиминираат.
Но, зошто Цукерберг го прави ова? И тоа само неколку дена пред враќањето на Трамп во Белата куќа? Медиумите првенствено разговараат за две теории. Тој, тврдат некои, едноставно, го кажува она што новата администрација сака да го слушне – од опортунизам. Затоа што не сака да си ги загрози бизнисот и профитот со евентуален конфликт со властите.
А друга теорија вели дека тој претрпел трансформација во некаков МАГА-Марк. Она што се нарекува капитулација пред Трамп, всушност, не е капитулација, вели оваа теорија. Цукерберг навистина го мисли она што го кажува и тој верува дека неговите платформи станаа премногу разбудени, тоа е оваа втора теорија накратко.
Кевин Руз, технолошки колумнист за „Њујорк тајмс“, верува: „Немам докази за таа теорија, но пријателите што го познаваат ми велат дека тој станал поконзервативен во последните години“.
Цукерберг треба да присуствува на инаугурацијата на Трамп – и тој очигледно не е единствениот технолошки милијардер што сака да биде близок со новиот американски претседател.
Основачот и извршен директор на „Амазон“, Џеф Безос, следната недела ќе престојува во Вашингтон. Тој, исто како и Цукерберг, донира милион долари во фондот за инаугурација на Трамп. Од овој фонд се финансираат гала-вечери и приеми што традиционално се организираат по повод инаугурацијата на нов претседател.
Безос веќе го посети Трамп во неговиот клуб во Мар-а-Лаго, Флорида. А „Амазон“ оттогаш ги избриша референциите за различноста на вработените во компанијата од својата веб-страница. Во новиот тренд се приклучи и извршниот директор на „Гугл“, Сундар Пичаи. „Гугл“ исто така му донира милион долари на Трамп по повод неговата инаугурација. И многубројни други компании донираат пари, но не е јасно зошто, ниту кои би можеле да бидат причините за тоа?
Факт е дека критиките за големината и моќта на технолошките гиганти растат во Вашингтон со години. Американските власти веќе подолго време спроведуваат истрага конкретно против „Гугл“, а во најлош случај на компанијата ѝ се заканува разбивање на два или повеќе дела.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Колесник: Складиштата со нуклеарно оружје во Полска ќе станат цели за руски ракети

Локациите на нуклеарно оружје во Полска ќе станат легитимна цел на руската армија, изјави членот на Комитетот за одбрана на државната дума, Андреј Колесник. Тој нагласи дека ваквите провокации од страна на Полјаците би можеле да доведат до трета светска војна.
„Или можеби ќе сфатиме дека мора да започнеме превентивен удар врз нуклеарниот потенцијал што е во Полска? Трета светска војна, светот ќе се сруши – нема опции. Значи, ова е пат што води кон ескалација и на крајот до Трета светска војна. Дали им е потребно? Секој претседател сака да ја покаже својата сила и цврстина. Не мислам дека Полска ќе има корист од ова. Значи, за нас, ова е само уште една цел. Или ќе бидат крстосувачки ракети – нема разлика. Некои [руски] ракети ќе бидат пренасочени кон Полска“, забележа Колесник.
Пратеникот нагласи дека досега Русија беше доста попустлива кон непријателските потези на Полска за распоредување конвенционално оружје.
Развојот на нуклеарниот капацитет би бил пресвртница во односите меѓу двете земји, додаде тој.
„Ќе имаме нови цели на полска територија ако Полска одлучи да стане цел. Претходно бевме попустливи по ова прашање: конвенционално оружје, авијација. Полска порано беше пријателска земја. Но, во изминатите 30 години, тие се направија целосно бескорисни ако одлучат да распоредат нуклеарно оружје на нивна територија“, заклучи Колесник.
Претходно, полскиот претседател Карол Навроцки изјави дека земјата треба да добие пристап до заедничка употреба на нуклеарно оружје од страна на сојузниците. Затоа, Варшава треба да се приклучи на програмата на НАТО за нуклеарно одвраќање.
Фото: принтскрин
Свет
(Видео) Два летачки автомобили се судрија во Кина

Два летачки автомобили од кинескиот производител на електрични возила Xpeng Inc. се судрија во воздух за време на тест лет на аеромитинг во Чангчун, повторно отворајќи прашања за безбедноста на технологијата, објави Bloomberg.
Според Xpeng Aeroht, стартап компанија која стана подружница на Xpeng во 2020 година, едно од таканаречените електрични возила за вертикално полетување и слетување (eVTOL) се запалило при слетувањето, додека другото успеало безбедно да слета.
Flying Car collision in China raised safety concerns for eVTOL Industry for the Urban Air Mobility (UAM) networks while confronting real-world risks.
The flying car collision in Changchun shocked a crowd during an airshow rehearsal on September 16, raising questions on… pic.twitter.com/FdXmJeLtVK
— FL360aero (@fl360aero) September 17, 2025
Снимките од инцидентот покажуваат облак од црн чад што се издига од урнатиот eVTOL на рамно тревно поле, со противпожарни возила во близина. Двата летачки автомобили се приближиле еден до друг и воспоставиле контакт за време на тест летот, а властите оттогаш ја расчистиле областа и започнале истрага за причината, соопшти Xpeng Aeroht.
The XPENG X2 is a two-seater flying car developed by XPENG AEROHT. It adopts an enclosed cockpit with a minimalist teardrop-shaped design. To reduce weight, the XPENG X2 has a complete carbon fiber structure.
Credit: XPENG AEROHT #flyingcars #technology #engineering #evtol… pic.twitter.com/mucyJU12kU
— Wevolver (@WevolverApp) February 7, 2025
Според Bloomberg, инцидентот би можел да биде сериозен удар за Xpeng Aeroht, кој се подготвува да започне со испораки на својот модел на носач на авиони – класично електрично возило кое доаѓа со посебен eVTOL модул. Копнениот носач на авиони моментално е достапен за нарачка во Кина, а масовното производство се очекува во 2026 година.
Кина долго време промовира визија за таканаречената економија на ниска надморска височина, што би и користело на индустријата eVTOL и би го поттикнало нивното масовно усвојување. Сепак, остануваат прашањата за безбедноста и сигурноста на летачките возила што треба да превезуваат луѓе на кратки растојанија, а се предвидува дека многу од нив ќе бидат без пилоти, пренесува медиумот.
Xpeng Aeroht изјави дека никој не е повреден, иако на местото на несреќата се видени служби за итни случаи. Во видеата споделени на социјалните медиуми, може да се видат пожарникари како истураат вода врз летачкото возило што гори, додека претставник на компанијата сè уште не одговорил на прашањата за можни повреди.
Несреќата со eVTOL се случи само една недела откако Xpeng ги повлече повеќето од своите електрични возила P7+ поради дефект на контролниот систем.
Свет
ОН: Жените од Газа се принудени да се породуваат на улица поради израелските напади

Обединетите нации соопштија дека жените во Појасот Газа се принудени да се породуваат на улица, додека илјадници се раселени поради израелските воени операции што траат од октомври 2023 година, пренесува Анадолија.
„Израелската офанзива во Газа ги принудува жените да се породуваат на улица, без болници, лекари или чиста вода“, изјави портпаролот на ОН, Стефан Дујарик, на прес-конференција, повикувајќи се на Фондот за население на ОН (УНФПА).
„Ситуацијата се влошува од час во час“
„УНФПА вели дека 23.000 жени се оставени без грижа, а околу 15 бебиња се раѓаат секоја недела без медицинска помош“, додаде тој.
Дујарик повика на итна заштита на цивилите, велејќи дека ситуацијата на терен „се влошува од час во час“. Тој нагласи дека „издавањето наредби за раселување не ги ослободува страните во конфликтот од нивната одговорност да ги заштитат цивилите за време на непријателствата“.
Тој рече дека Израел „уште еднаш им наредил“ на луѓето во градот Газа да ја напуштат областа во следните 48 часа и „да се движат кон југ преку привремениот премин на патот Салах ад Дин, кој поминува низ центарот на Појасот Газа“.
„Илјадници луѓе продолжуваат да бегаат поради активните непријателства. Патиштата, како што можете да замислите, се пренатрупани. Луѓето се гладни, а децата се трауматизирани“, рече тој.
Тој, исто така, нагласи дека Израел продолжува да ги попречува операциите за помош во енклавата, велејќи дека „вчера, две хуманитарни операции за прием на пратки храна од преминот Газа беа откажани или одбиени“.
„Другите мисии беа овозможени, но се соочија со пречки на терен. Преминот Зиким беше затворен петти ден по ред“, рече тој.
Фото: принтскрин