Свет
„Трамп бараше авион од Катар, не му беше понуден како подарок“, велат извори на Си-ен-ен
Администрацијата на Доналд Трамп беше првата што стапи во контакт со Катар за да ја истражи можноста за набавка на „боинг 747“, што би можел да послужи како привремена замена за претседателскиот авион „ер форс уан“, изјавија за Си-ен-ен четири извори запознаени со разговорите. Таа верзија на настаните е во спротивност со тврдењата на претседателот дека самиот Катар го понудил авионот како подарок.
Откога Трамп ја презеде функцијата во јануари, Пентагон стапи во контакт со „Боинг“, но компанијата соопшти дека нема да може да испорача нови авиони што ќе ги заменат претседателските уште најмалку две години, велат извори.
Сепак, администрацијата на Трамп сакаше замена на авионот што е можно побргу, па затоа воздухопловните сили почнаа да разгледуваат други опции. Трамп му наложил на својот специјален пратеник за Блискиот Исток, Стив Виткоф, да состави список на достапни авиони, изјави за Си-ен-ен висок функционер на Белата куќа.
По првичниот контакт на Пентагон со „Боинг“, компанијата им достави на американските одбранбени претставници список на своите други клиенти од целиот свет, кои поседуваат авиони што би можеле да послужат како привремена опција, според три извори.
„Катар беше еден од тие клиенти“, рече друг извор запознаен со разговорите додавајќи дека Пентагон понудил да го купи авионот, а Катар сигнализирал дека е подготвен да го продаде.
Трет извор изјави дека Пентагон почнал разговори со Катар откога Белата куќа дала зелено светло. Според претставници на Белата куќа, Виткоф помогнал во воспоставувањето на првите контакти. Овој извор потсетува дека првично се зборувало за наем на авионот, а не за негово купување.
Сепак, Трамп постојано тврдеше дека тоа е гест или придонес од катарското кралско семејство. На својата социјална мрежа Truth Social тој напиша дека тоа е подарок без надокнада. Тој тврди дека авионот ќе се користи како привремена замена за „ер форс уан“, а подоцна ќе биде дониран во неговата претседателска библиотека.
Овие детали за иницијативата на американската администрација фрлаат нова светлина врз набавката на авиони, што предизвика политичка бура и речиси ја засени посетата на Трамп на Блискиот Исток минатата недела.
Демократите и некои влијателни републиканци, инаку сојузници на Трамп, се спротивставија на можниот договор од етички причини. Катар исто така се соочи со критики, а демократските пратеници се заканија дека ќе ја блокираат продажбата на оружје на таа земја.
„Боинг многу доцни со авионот“, рече Трамп во интервју за „Фокс њуз“ минатата недела. „Катар го слушна тоа, и му кажав на емирот – тој е голем човек – разговаравме и тој рече: Ако можам да помогнам, само кажете го тоа. И тие имаа авион“.
Во февруари Трамп и неколку соработници го разгледуваа катарскиот авион додека беше паркиран на аеродромот во Палм Бич, Флорида, недалеку од неговото одморалиште Мар-а-Лаго. Си-ен-ен објави дека по обиколката, Трамп им кажал на луѓето околу него колку луксузен бил авионот. Неговиот шеф за комуникации, Стивен Чунг, во тоа време изјави дека Трамп бил во авионот за да ги провери новата опрема и технологијата.
Пентагон одби да коментира и ги упати новинарите во Белата куќа. Си-ен-ен побара коментар и од Белата куќа, катарската амбасада во Вашингтон и од „Боинг“. Вашингтон и Доха нагласуваат дека, доколку се случи трансферот на авионите, тоа ќе се изврши легално, преку договор меѓу катарското Министерство за одбрана и американскиот Пентагон, што Белата куќа го повтори вчера.
Четири извори запознаени со преговорите велат дека договорот сè уште се преговара меѓу адвокатите од двете страни. „Од моментот кога Американците првпат стапија во контакт со Катар до денес, сè уште сè е во рацете на правните тимови“, рече друг извор. „И сè уште не е донесена конечна одлука“.
Според медиумските извештаи, вредноста на авионот е речиси 400 милиони долари, но два извора тврдат дека неговата вредност се намалила.
Вчера, портпаролката на Белата куќа, Каролин Ливит, го опиша можниот трансфер како „донација за земјата“ велејќи дека катарското кралско семејство „понудило да го донира авионот на воздухопловните сили на САД и дека таа донација ќе биде прифатена во согласност со сите законски и етички стандарди“.
За време на посетата на Блискиот Исток, Трамп рече: „Никогаш не би одбил таква понуда. Мислам, би требало да бидам идиот за да кажам: Не, не сакаме бесплатен многу скап авион. Тоа беше одличен гест за мене“.
Катарскиот премиер Мохамед бин Абдулрахман бин Јасим ал-Тани минатата среда не го потврди тврдењето на Трамп дека катарски функционер му се обратил велејќи за Си-ен-ен: „Ова нема никаква врска со поединци, ниту од американска ниту од катарска страна“.
„Тоа е едноставен договор меѓу двете влади, а Министерството за одбрана и Пентагон сè уште ја разгледуваат можноста нашиот „747-8“ да се користи како „ер форс уан“ и сè уште сè е под правна анализа“.
„Доколку на САД им треба нешто и ако тоа е целосно легално, а ние можеме да го обезбедиме, ние сме подготвени да им помогнеме и да ги поддржиме САД“, додаде Ал-Тани истакнувајќи дека понудата ќе биде повлечена доколку трансакцијата биде прогласена за нелегална.
Покрај правните и етичките прашања, претворањето половен авион на друга земја, дури и сојузничка, во претседателски авион бара огромна техничка интервенција. Според поранешните и сегашните функционери, овој процес би можел да трае-две години и многупати да ја надмине вредноста на самиот авион.
Американските разузнавачки и безбедносни агенции задолжени за модификациите ќе мора речиси целосно да го расклопат авионот и повторно да го склопат со потребната опрема.
„Не гледам како ова би можело да се направи во прифатлив временски рок и без големи безбедносни ризици, ако е воопшто изводливо“, изјави претходно за Си-ен-ен поранешен висок функционер на американската контраразузнавачка служба. Двата авиона „боинг 747-800“, кои се наменети како трајна замена за „ер форс уан“, треба да бидат испорачани во 2027 година.
„Не можам да гарантирам дека ќе биде 2027 година, но целта е таа година ако можеме да се договориме за промени во спецификациите“, изјави вршителката на должноста шеф на одделот за набавки на воздухопловните сили, Дарлин Костело, пред Конгресот претходно овој месец. Тоа е пет години подоцна од планираното, но исто така и две години порано од неодамна предвиденото од „Боинг“.
„Не сум среќен што трае толку долго“, им рече Трамп на новинарите во февруари во „ер форс уан“. „Нема изговор за тоа. Би можел да купам половен и да го реновирам. Затоа разгледуваме други опции“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Кремљ: Путин е информиран за мировните предлози на САД, сега го формулира својот став
Рускиот претседател Владимир Путин е информиран за контактите со претставниците на американскиот претседател Доналд Трамп во врска со американските предлози за евентуален мировен договор во Украина, а Москва сега ќе го формулира својот став, соопшти денес Кремљ.
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави дека рускиот претставник Кирил Дмитриев го информирал Путин за неговото патување во Мајами, каде што се сретнал со претставниците на Трамп. Но, Песков одби да коментира за реакцијата на Русија на предлозите или да ја разјасни содржината на документите велејќи дека Кремљ нема да комуницира преку медиумите.
„Сите главни параметри на ставот на руската страна им се многу добро познати на нашите колеги од Соединетите Американски Држави“, изјави Песков пред новинарите. „Сега имаме намера да го формулираме нашиот став врз основа на информациите што ги доби шефот на државата и да ги продолжиме нашите контакти во многу блиска иднина преку постојните канали, кои се оперативни“, додаде тој.
Путин во последните недели изјави дека неговите услови за мир се Украина да ги предаде приближно 5.000 квадратни километри од Донбас што сè уште ги контролира, и Киев формално да се откаже од својата намера да му се приклучи на НАТО.
Кога беше прашан за документите што Дмитриев ги донесе во Москва од Мајами, Песков рече дека е несоодветно да се зборува за нив пред медиумите. Украинскиот претседател Володимир Зеленски им рече на новинарите дека украинските и американските делегации се приближиле кон финализирање на планот од 20 точки на разговорите во Мајами за време на викендот, според соопштението од неговиот кабинет денес.
Но, Зеленски исто така рече дека Украина и САД не нашле заедничка основа за барањето Украина да ги предаде деловите од Донбас што сè уште ги контролира, ниту за иднината на нуклеарната централа „Запорожје“, која ја држат руските сили.
Свет
САД воведоа забрана за влез на пет истакнати личности од Европа
Соединетите Американски Држави воведоа забрана за влез на пет лица поради наводна цензура на американските онлајн-платформи, соопшти американскиот Стејт департмент. Забраната се однесува на поранешниот француски комесар на ЕУ, Тиери Бретон, кој се смета за еден од архитектите на Законот за дигиталните услуги на ЕУ, закон што ги регулира онлајн-платформите.
Меѓу погодените се двајца директори на германската организација „Хејт еид“, која се бори против онлајн-злоупотребата. Стејт департментот соопшти дека забраната се однесува на Ана-Лена фон Ходенберг и Џозефин Балон, изјави заменик-државниот секретар Сара Роџерс на платформата X.
Фон Ходенберг беше наградена со германскиот федерален орден за заслуги во октомври како признание за нејзината работа против дигиталното насилство. „Хејт еид“, основана во 2018 година, се смета за прв национален советодавен центар во Германија за луѓе погодени од онлајн-малтретирање.
Две други лица именувани од Стејт департментот се Имран Ахмед, основач на Центарот за борба против дигиталната омраза во САД/Велика Британија, и Клер Мелфорд, основач на Глобалниот индекс на дезинформации со седиште во Велика Британија. Двете организации работат на борба против говорот на омраза и дезинформациите на интернет.
Балон и Фон Ходенберг ја критикуваа одлуката на САД како чин на репресија велејќи дека не се изненадени од потегот. „Тоа е чин на репресија од страна на влада што сè повеќе го игнорира владеењето на правото и се обидува да ги замолчи своите критичари со максимална сила“, изјавија тие за ДПА.
„Нема да дозволиме да бидеме заплашени од влада што ги инструментализира обвинувањата за цензура за да ги замолчи оние што се залагаат за човекови права и слобода на изразување“, се вели во соопштението.
Тие рекоа дека „Хејт еид“ ќе продолжи со својата работа со целосна посветеност и ќе биде во солидарност со другите погодени од санкциите.
Бретон исто така остро го критикува потегот на САД споредувајќи ги санкциите објавени од Стејт департментот против него и четворица други со ловот на вештерки против наводни комунисти за време на ерата на Мекарти во САД.
„До нашите американски пријатели: ‘Цензурата не е таму каде што мислите дека е’“, рече Бретон во објава на X.
Француската влада исто така остро ја осуди одлуката.
Бретон и француските претставници нагласија дека Законот за дигиталните услуги е усвоен од Европскиот парламент и од сите земји членки на ЕУ со силно демократско мнозинство за да се осигури дека интернетот нема да стане простор на беззаконие.
Францускиот министер за надворешни работи Жан-Ноел Баро ги отфрли тврдењата на американскиот државен секретар Марко Рубио, кој го опиша законот на ЕУ како „напад на странски влади врз сите американски технолошки платформи и американскиот народ“.
„Законот за дигиталнигте услуги (DSA) беше демократски усвоен во Европа за да се осигури дека она што е нелегално офлајн е нелегално и онлајн. Тој апсолутно нема никаков екстратериторијален дострел и на никаков начин не влијае на Соединетите Американски Држави“, рече Баро на X. „Народите на Европа се слободни и суверени и не може да дозволат другите да им ги наметнуваат правилата што го регулираат нивниот дигитален простор“, рече тој.
Стејт департментот ги нарече петте лица радикални активисти, кои водат „организиран напор да ги принудат американските платформи да цензурираат, демонетизираат и потиснуваат американски ставови“.
Рубио претходно напиша на X: „Предолго време идеолозите во Европа водеа организиран напор да ги принудат американските платформи да ги казнуваат американските ставови на кои се спротивставуваат“.
„Администрацијата на Трамп повеќе нема да ги толерира овие скандалозни акти на екстратериторијална цензура“, додаде Рубио.
Рубио рече дека Стејт департментот затоа воведува забрани за патување против она што тој го опиша како водечки личности во глобалниот цензурно-индустриски комплекс и дека листата може да се прошири ако другите не го променат курсот.
Рубио и други американски претставници постојано го критикуваат она што го нарекуваат онлајн-цензура во Европа. Коментарите следуваа по одлуката на Европската комисија да го казни Х, во сопственост на милијардерот Илон Маск, со 120 милиони евра поради недостиг на транспарентност.
фото/депозитфотос
Свет
Орбан: Во Европа постојат антивоени и провоени струи
Денес, во Европа постои страна што се залага за војна и страна што се залага за мир, а во моментот онаа што се залага за војна е во предност, изјави денес унгарскиот премиер, Виктор Орбан.
Во божиќно интервју за унгарскиот „Немзет“ тој рече:
„Минатата недела во Брисел успеавме да го забавиме темпото на движење кон војна. Имаше такви што сакаа да го забрзаат тој процес, но успеавме да ги блокираме. Сепак, процесот не беше запрен, само забавен. Во моментот провоената страна има предност“, рече Орбан.
Тој истакна дека не може да се исклучи можноста тековната година да биде последната година на мир за Европа.
„Навикнати сме на војна. Последната голема европска војна заврши во 1945 година, а од тогаш поминаа осумдесет години. Ова е исклучително ретка ситуација во Европа. Долго време нуклеарното оружје за масовно уништување ги држеше народите на континентот подалеку од војна“, смета Орбан.
Според него, вистинската причина за ескалацијата на руско-украинската војна лежи во политичкиот, економскиот и во социјалниот пад на Западна Европа.
„Овој процес почна во средината на 2000-тите, а беше забрзан од лошите одговори на финансиската криза. Пред дваесет години економските перформанси на Европската Унија и на Соединетите Американски Држави беа приближно на исто ниво.
Денес, Америка се издига, додека Европа се лизга надолу. Поранешниот примерен континент на светот стана лекомислен актер за неколку години“, рече унгарскиот премиер.
Зборувајќи за зголеменото вооружување на европските земји, тој оцени дека тоа е „историски рефлекс“.
„Ако не можат да се натпреваруваат со региони што се развиваат побрзо од нив, тие се обидуваат да генерираат раст со воена економија. Ова е исто така одлучувачката причина зошто Европејците се приклучија на украинско-руската војна.
Сепак, тоа не беше неизбежно. Во февруари 2022 година Европа можеше да одлучи да испрати мировна мисија во Москва и во Киев и да не го прогласи овој конфликт за своја војна. Да се случеше тоа, денес немаше да живееме под сенката на заканата од војна. Наместо тоа, Европа тргна по патот на војната, исто така под американски притисок“, изјави Орбан и додаде дека Европа не треба да ги базира своите стратешки одлуки на американските политички циклуси.
Коментирајќи го фактот дека повеќето од предложените мировни планови вклучуваа пристапување на Украина во Европската Унија, тој рече дека станува збор за засладување на ситуацијата.
„Членството во ЕУ не значи гаранција за одбрана. Покрај тоа, тоа никогаш нема да се оствари. Членството на Украина во ЕУ не е реално. Унгарија веќе отворено се спротивставува на почетокот на преговорите, но има неколку западноевропски земји, каде што би била потребна парламентарна одлука или референдум. Тоа нема да се случи“, рече Орбан.
Фото: депозитфотос

