Свет
Трамп постигна прекин на огнот во Газа, но сега се појавуваат три големи прашања

Американскиот претседател Доналд Трамп успеа да ги донесе Израел и Хамас на преговарачка маса и да постигне прекин на огнот, но колку тоа ќе биде одржливо и трајно зависи од неколку клучни работи.
Си-ен-ен наведува дека три прашања се клучни за понатамошниот развој на ситуацијата и спроведувањето на мировниот план на Трамп од 20 точки.
Што ќе направи Хамас?
Во претходниот договор за размена на заложници, во кој помогна да се договори, Хамас го искористи прекинот на огнот за да излезе од тунелите и да ја врати контролата врз Газа.
Но, околностите сега се различни. Новиот договор им овозможува на израелските сили да останат во повеќе од половина од Појасот Газа – нешто што Хамас никогаш порано не би го прифатил. Договорот, исто така, им овозможува на странските воени сили да влезат во областите за да се осигури дека Хамас повеќе не може да дејствува таму. Договорот ужива широка поддршка од арапските и муслиманските држави и го повикува Хамас да се разоружа.
Ако Газа навистина сака да се обнови, Хамас мора да го прифати договорот во целост и да се откаже од какво било право на власт во енклавата.
Прашањето за власта во Газа
Клучен дел од договорот, покрај ослободувањето на заложниците, е воспоставувањето на привремени безбедносни сили и политичка администрација во Газа. Доколку овие структури се воспостават, планот на Трамп има шанса да успее. Ако не, Хамас на крајот би можел да ја врати власта со сила, уништувајќи ја секоја надеж за долгорочен мир и реконструкција.
Наредните недели ќе бидат клучни за да се види кои земји се подготвени да ги испратат своите сили во привремена безбедносна мисија и дали може да се создаде привремено управно тело без бесконечни политички внатрешни борби.
Охрабрувачки е што американската војска, под Централната команда (CENTCOM), веќе поставува позиции надвор од Газа за да ја следи ситуацијата и да помогне во создавањето безбедносни услови за пристигнувањето на меѓународните сили. Не се очекува американските сили да влезат во Газа, но тие ќе бидат клучни за добивање меѓународна поддршка и обезбедување успех на мисијата.
Кога станува збор за привремената влада, Си-ен-ен нагласува дека конечната одлука за учесниците ќе мора да ја донесат самите Палестинци, но дека без американско водство, процесот лесно би можел да се претвори во месеци расправии – што повторно би му користело на Хамас.
Дали постои одржлив план за обнова на Газа?
Обновата на Газа ќе трае повеќе од една деценија и ќе чини стотици милијарди долари.
Секоја надеж за обнова бара глобално координиран напор под американско водство, со учество на палестински претставници кои не се поврзани со Хамас, и финансиска и логистичка помош од американските сојузници.
Доколку Хамас одбие да ги напушти областите над израелските линии на разграничување, тој ќе биде оној што ќе ја блокира обновата, анализира Си-ен-ен, бидејќи повеќето земји нема да се осмелат да инвестираат во област каде што Хамас ја задржува вооружената контрола.
Фокусот на Америка останува на спроведувањето на планот на Трамп. Планот, за кој Египет, Катар и Турција помогнаа да се преговара со САД, сè уште има голем број нерешени прашања – првенствено кој ќе управува со опустошената Газа, како ќе се спроведе разоружувањето на Хамас и повлекувањето на израелската армија.
Нетанјаху сè уште има простор за маневрирање
Според договорот, повлекувањето на израелските сили е условено со разоружување на Хамас, давајќи му простор на премиерот Бенјамин Нетанјаху да тврди дека Израел го задржува правото да преземе воена акција доколку е потребно, што би можело да доведе до нова ескалација во догледна иднина.
Главниот преговарач на Хамас, Калил ал-Хаја, минатата недела изјави дека американските и меѓународните посредници гарантирале дека „овој договор трајно ја завршува војната“, но не беше јасно каква форма добија тие гаранции.
„Договорот изгледа како пат кон палестинска државност, но тоа е држава каде што Хамас нема место“, рече Бурџу Озчелик, аналитичарка за безбедност на Блискиот Исток во лондонскиот институт RUSI. „Колку е подготвен Хамас да го прифати тоа и да го почитува договорот во наредните недели и месеци е големо прашање“, додаде таа.
Озчелик верува дека Израел ќе го задржи „своето право да дејствува во Газа“ ако смета дека неговата безбедност или граничните заедници се загрозени.
„Во исто време, мора да постои тело кое ќе управува со Газа, за да обезбеди ред, безбедност и хуманитарна помош“, вели таа. Озчелик заклучува дека Египет и Турција ќе мора да преземат улога во транзицискиот период. „Сите актери сега сакаат да покажат дека прават сè што можат за да функционира планот на Трамп.“
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Трамп: Го испратив Виткоф кај Путин, тој немаше поим ниту за Русија ниту за Путин

Претседателот на САД, Доналд Трамп, откри детали за необична средба со рускиот претседател Владимир Путин во говорот пред израелскиот парламент синоќа, во која, како што рече, неговиот специјален пратеник Стив Виткоф одиграл важна улога.
„Го испратив Виткоф да се сретне со Путин мислејќи дека ќе биде средба од 15-20 минути. Виткоф немаше поим ниту за Русија ниту за Путин. Тој не знаеше многу за политиката“, рече Трамп, предизвикувајќи смеа кај израелските пратеници во парламентот.
Trump: "I sent Witkoff to meet with Putin thinking it would be 15-20 minute meeting.
Witkoff had no idea about Russia or Putin. He did not know much about politics."WHO THE HELL SENDS A NOVICE TO NEGOTIATE THE BIGGEST WAR IN EUROPE SINCE WW2?! pic.twitter.com/xFlQGxfvxi
— Kate from Kharkiv (@BohuslavskaKate) October 13, 2025
Трамп откри дека состанокот траел пет часа и дека многу се изненадил поради тоа.
Виткоф беше бизнисмен и адвокат пред Трамп да го назначи за специјален пратеник за Блискиот Исток и мировните операции оваа година, и тој постојано се среќаваше со Путин и руски претставници како дел од преговорите за војната во Украина.
Свет
Сите летови откажани, најавени национални демонстрации во Белгија

Се очекува десетици илјади демонстранти да се соберат денес во Брисел во знак на протест против планираните намалувања на владиниот буџет, што последователно ќе предизвика големи нарушувања во воздушниот сообраќај и функционирањето на јавните услуги.
Поради отсуството на безбедносниот персонал од работа на најголемиот аеродром во Белгија, Завентем, сите појдовни летови се откажани, како и неколку дојдовни летови, објави аеродромот.
На веб-страницата на аеродромот Шарлроа, втор по големина во земјата, се наведува дека ниеден авион нема да полетува или слетува таму.
Белгиската новинска агенција Белга објави дека протестите ќе влијаат и на локалниот јавен превоз во сите три региони, при што помалку од половина од сите закажани автобуси, трамваи и метроа работат.
Белгиските медиуми известуваат дека тешкотиите ќе се почувствуваат и во собирањето отпад и поштенскиот сектор. Сепак, железничкиот оператор SNCB соопшти дека додал повеќе возови до Брисел за да им овозможи на демонстрантите да патуваат до главниот град.
Трите главни синдикати, либералниот CGSLB, христијанскиот CSC и левичарскиот FGTB, заеднички повикаа на „национални демонстрации“ против промените во пензиите и надоместоците за невработеност, како и падот на куповната моќ.
Полицијата ги советуваше граѓаните да не патуваат до Брисел со автомобил, бидејќи бројни патишта ќе бидат затворени поради очекуваниот прилив на демонстранти.
Фото: ЕПА
Свет
Заложникот Алон Охел свирел пијано за првпат по две години, неговата мајка зборуваше и за повредите

Алон Охел (24) – заложникот со српско потекло, свирел пијано за првпат од 7 октомври 2023 година, кога бил киднапиран во напад на палестинската милитантна група Хамас врз Израел, во неговата болничка соба во Тел Авив, изјави неговата мајка Идит Охел за израелскиот Канал 12.
„Пред неколку минути седна на пијаното во својата соба и свиреше малку по две години“, истакна мајката на младиот пијанист, додавајќи дека Алон постепено ќе се врати на свирење на нивото на кое беше навикнат.
Семејството Охел користеше донирани пијана низ целиот свет како начин да ја подигне свеста за неговата тешка состојба.
Кога беше прашана за лошата состојба на окото на Алон, за која претходно зборуваа израелските заложници ослободени претходно оваа година, Идит рече дека „Алон гледа многу лошо на десното око“.
„Тој сè уште не поминал детални прегледи. Ќе видиме“, додаде таа, како што објави „Тајмс оф Израел“.
Идит нагласи дека нејзиниот син не знае ништо за тоа што се случило во Израел во текот на изминатите две години, освен дека имало војна.
„Тој беше шокиран кога виде толку многу луѓе на Плоштадот на заложниците и непознати луѓе кои ја држеа неговата слика. Одиме чекор по чекор, во ритамот на Алон“, додаде таа.
Охел присуствуваше на музичкиот фестивал Нова на 7 октомври 2023 година, кога членови на Хамас го нападнаа јужен Израел и го киднапираа него и 250 други заложници. Како дел од договорот на американскиот претседател Доналд Трамп за прекин на војната во Газа, Хамас вчера ослободи 20 заложници.
Вчера, голем број луѓе се собраа на Плоштадот на заложниците во Тел Авив во поддршка на ослободените заложници и нивните семејства.
Иако долго време немаше официјална потврда дали Алон е жив или мртов, неговата мајка Идит никогаш не ја изгуби надежта. Како што претходно изјави за телевизијата „Блиц“, ослободените заложници ѝ раскажале за заробеништвото и тортурата низ која поминале.
– Тие биле држени во многу мал простор, 40 метри под земја, во тунел. Им била давана мала количина храна дневно, една пита или нешто многу, многу мало. Врзани биле со синџири на глуждовите и немале воздух, бидејќи биле длабоко под земја во тунели“, рече Идит, меѓу другото, во мај, речиси пет месеци пред ослободувањето на Алон.
Како што додаде тогаш, ослободените заложници ѝ рекле дека Алон свири пијано на своето тело „за да ја зачува вештината што ја има во рацете“.
Охела од Појасот Газа, по неговото ослободување, прво го презеде Црвениот крст, а потоа, заедно со другите заложници, беше предаден на Израелската армија (IDF), која го транспортираше него и неговото семејство во болница во Израел со хеликоптер.
Тој беше фотографиран како седи насмеан во хеликоптер, помеѓу неговата мајка и татко, држејќи табла на која ја напиша својата прва порака по ослободувањето.