Свет
Трамп: Потребно е да се стави крај на војната во Газа

Новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп изјави дека сака крај на војната во Појасот Газа и дека израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху го знае тоа.
Трамп за магазинот „Тајм“ рече дека го информирал Нетанјаху за неговата позиција во телефонски разговори за време на кампањата за претседателските избори во САД на 5 ноември.
Американски магазин во октомври објави дека Трамп му рекол на Нетанјаху за време на состанокот во јули во Флорида дека сака војната да заврши додека тој се врати во Белата куќа. Трамп ќе ја преземе функцијата претседател на САД на 20 јануари.
Израел претходно ги отфрли ваквите јавни повици на светските лидери, тврдејќи дека притисокот е неправедно насочен кон таа земја наместо кон палестинскиот Хамас, против кој води војна во Појасот Газа.
На почетокот на овој месец Трамп предупреди дека ќе биде платена „пеколна цена“ доколку заложниците држени во Газа не бидат ослободени до 20 јануари, јавуваат израелските медиуми. Трамп, сепак, тогаш не ги спомна Хамас или Израел.
Нетанјаху досега одбиваше да ја заврши војната во Газа во замена за ослободување на заложниците, тврдејќи дека тоа ќе му овозможи на Хамас да се прегрупира.
Дополнително, Нетанјаху има обврска кон неговите екстремно десничарски партнери во владејачката коалиција, кои се заканија дека ќе ја соборат владата доколку тој се согласи на таква размена.
Израелскиот одбранбен естаблишмент претпочита да се согласи со договорот бидејќи верува дека Израел може да ги врати војниците во Газа доколку е потребно дури и по повлекувањето, и предупредува дека многу од заложниците нема да бидат живи ако долго се чека да се постигне договор.
Неименуван арапски дипломат, запознаен со текот на преговорите, за израелските медиуми изјави дека двете страни покажале подготвеност за компромис за условите за повлекување на Израел од Газа. Спорно прашање за кое нема договор е дали прекинот на огнот би бил траен или привремен.
Посредниците се залагаат за договор во три фази, сличен на оној предложен од Израел во мај и поддржан од американскиот претседател Џозеф Бајден.
Израел е фокусиран на првата фаза од договорот од 40 до 60 дена, а Хамас стравува дека земјата ќе продолжи да се бори откако Трамп ќе стане претседател.
На прашањето дали му верува на Нетанјаху, сега кога му се приближува вториот мандат, Трамп по кратко размислување рече дека „не му верува на никого“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Телескоп на НАСА ја сними поларната светлина на Јупитер

Впечатливите поларни светлини на Јупитер се стотици пати посветли од оние на Земјата, откриваат нови слики од вселенскиот телескоп Џејмс Веб, објави Асошиејтед Прес.
На најголемата планета во Сончевиот систем, се гледа импресивен светлосен феномен како „танцува“ кога честички со висока енергија од вселената се судираат со атоми на гас во атмосферата во близина на магнетните полови на планетата.
Аурорите на северната и јужната светлина на Јупитер и Земјата (aurora borealis и aurora australis) се движат од истиот механизам – честички со висока енергија што Сонцето ги исфрла за време на сончевите бури. Но, аурорите на Јупитер се уште поинтензивни бидејќи силното магнетно поле на планетата, исто така, ги заробува честичките исфрлени во вселената од џиновските вулкани на нејзината месечина Ио.
Телескопот Веб претходно го сними сјајот на аурорите на Нептун со највисока резолуција досега, децении откако тие беа првпат слабо видливи за време на прелетот на Војаџер 2.
Телескопот го снимил феноменот на аурора користејќи специјална камера во близок инфрацрвен спектар. Набљудувањето на Јупитер беше спроведено на 25 декември 2023 година, а го водеше тим научници предводен од Џонатан Николс од Универзитетот во Лестер во Обединетото Кралство. Резултатите од истражувањето беа објавени денес во научното списание „Nature Communications“.
Свет
Хамас го ослободи последниот американски заложник од Газа

Палестинската милитантна група Хамас објави дека го ослободила израелско-американскиот заложник Едан Александар и го предала на Меѓународниот комитет на Црвениот крст.
Израел потврди дека 21-годишниот Александар е ослободен.
Александар бил член на воена единица стационирана на границата со Газа кога бил заробен од милитантите на Хамас за време на нападот врз јужен Израел на 7 октомври 2023 година.
Хамас изјави дека ослободувањето на Александар е „гест на добра волја“ насочен кон оживување на разговорите за ставање крај на 19-месечната војна меѓу Израел и Хамас.
Објавувањето доаѓа пред посетата на американскиот претседател Доналд Трамп на Блискиот Исток, која започнува утре.
Свет
„Имате рок до крајот на денот“: Европа ѝ постави ултиматум на Русија, пристигна експресен одговор од Москва

Европските земји се подготвуваат да воведат нови санкции кон Русија доколку Москва не почне да го почитува предложеното 30 дневно примирје во војната против Украина до крајот на денешниот ден, објави денес германската влада.
Портпаролот на германската влада на прес-конференција во Берлин изјави дека „часовникот отчукува“ за Русија и дека е време да се покаже сериозност во врска со мирот.
Заканата со санкции доаѓа во време на интензивирање на дипломатскиот притисок од Брисел, Берлин и Париз, а се очекува дека меѓу мерките би можело да биде и прекинувањето на гасоводот „Северен тек 2“, што го објави претходно денес претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, во разговор со германскиот канцелар Фридрих Мерц.
Сепак, од Москва брзо дојде остар одговор. Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави дека „јазикот на ултиматумот е неприфатлив за Русија“ и дека „не е можно да се разговара со Русија на тој начин“. Песков потсети дека ова е второ предупредување од Европа за само неколку дена, нарекувајќи го тонот на пораката „ултимативен и недипломатски“.
Во меѓувреме, рускиот претседател Владимир Путин предложи одржување директни преговори меѓу Русија и Украина во Истанбул на 15 мај, без претходни услови. Портпаролот Песков го опиша предлогот како „сериозен сигнал за мировна намера“, нагласувајќи дека целта на Москва останува да постигне траен мир и да ги реши „коренските причини за конфликтот“, а воедно да ги зачува интересите на Руската Федерација.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски одговори позитивно на предлогот на Путин, изразувајќи подготвеност лично да се сретне со рускиот лидер. Доколку средбата се одржи, тоа би бил нивниот прв состанок од декември 2019 година. Сепак, Кремљ сè уште официјално не одговорил на согласноста на Украина.
За време на нивната посета на Киев во саботата, лидерите на Франција, Германија, Велика Британија и Полска упатија заеднички повик до Русија за безусловно примирје, нагласувајќи дека мирот во Украина е од суштинско значење за стабилноста на Европа.
Сепак, на терен насилството не стивнува. Украинската војска соопшти дека во текот на претходниот ден, Русија извршила десетици напади по должината на источниот фронт, вклучувајќи повеќе од 100 напади со беспилотни летала преку ноќ.
И покрај предлогот за преговори, фактот дека Русија не се согласи на моментален прекин на огнот ги наведува европските лидери сè посериозно да разгледуваат дополнителни мерки за притисок. Брисел вели дека подготвеноста на Русија за компромис е клучна за избегнување на нов пакет санкции, што би можело дополнително да влијае на рускиот енергетски и финансиски сектор.