Свет
Трамп сака членките на НАТО да трошат пет отсто од својот БДП за одбрана

Тимот на Доналд Трамп им кажа на европските претставници дека новиот американски претседател ќе бара од земјите-членки на НАТО да ги зголемат трошоците за одбрана на пет отсто од БДП, но планира да продолжи да дава воена помош за Украина, пишува Фајненшл тајмс.
Најблиските соработници на новоизбраниот американски претседател за надворешна политика ги споделија неговите намери во разговорите со високи европски претставници овој месец, според извори информирани за разговорите.
За време на неговата кампања за Белата куќа, Трамп вети дека ќе ја прекине помошта за Украина, ќе го принуди Киев на итни мировни преговори и ќе ги остави сојузниците на НАТО без одбрана доколку не трошат доволно за одбрана, се вели во текстот.
Но, како поттик за сојузниците кои се загрижени за тоа колку добро ќе можат да ја поддржат и заштитат Украина без поддршката на Вашингтон, Трамп сега има намера да ја задржи постојната американска воена помош за Киев по неговата инаугурација, според три други лица информирани за разговорите со западните претставници.
Во исто време, Трамп ќе побара од НАТО да ја удвои својата цел за трошење од два отсто од БДП, која моментално ја исполнуваат само 23 од 32 членки на алијансата, изјавија две лица запознаени со разговорите.
Еден извор рече дека Трамп најверојатно ќе биде задоволен со распределба од 3,5 проценти и дека планира експлицитно да ги поврзе повисоките трошоци за одбраната и понудата за поповолни трговски услови со САД.
Сојузниците на НАТО веќе разговараат за зголемување на распределбата на три проценти, но многу главни градови се загрижени поради тешките фискални одлуки што би ги барале.
Според Канцеларијата за менаџмент и буџет на Белата куќа, САД ќе потрошат околу 3,1 отсто од БДП за одбрана во 2024 година. Во последната година од првото претседателствување на Трамп во 2020 година, трошоците на Пентагон достигнаа 3,4 отсто.
Најблиску до неофицијалната цел од пет проценти, според досегашните податоци објавени во табелата на ФТ, чиј извор е НАТО, е Полска, која издвојува повеќе од четири проценти од БДП за одбраната, додека следна според распределбата на одбраната е Естонија со околу 3,5 отсто, потоа САД.
Членовите кои сè уште не ги достигнале ни одамна воспоставените два отсто се Хрватска, Португалија, Италија, Канада, Белгија, Луксембург и Словенија и Шпанија, кои се на дното на табелата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Германците излегуваат на избори, фаворитот за канцелар вети „поместување на десно“, АфД очекува историски успех

Германските гласачи денеска излегуваат на гласање на општите избори на кои конзервативците се фаворити по кампањата потресена од подемот на екстремната десница и драматичното враќање на американскиот претседател Доналд Трамп.
Гласачките места беа отворени во 8 часот, а право на глас имаат повеќе од 59 милиони Германци. Првите проценки врз основа на излезните анкети се очекуваат по затворањето на гласачките места во 18 часот.
Наводниот нов канцелар Фридрих Мерц вети цврста промена надесно доколку биде избран за повторно да ги придобие гласачите на екстремно десничарската антиимиграциска Алтернатива за Германија (АфД), која очекува рекорден резултат по серијата смртоносни напади за кои се обвинуваат барателите на азил.
Политичката криза во Германија беше активирана кога коалицијата на Шолц се распадна на 6 ноември, денот кога Трамп беше реизбран.
СПД на Шолц, Зелените и либералната ФДП долго се расправаа околу финансиите.
Историски нискиот рејтинг на СПД од околу 15 отсто сугерира дека Шолц ја платил цената и за таквите политики и за лошите економски перформанси на Германија во време кога војната во Украина ги зголеми цените на енергијата.
Фрустрацијата со раководството на земјата го поттикна подемот на АфД, која според анкетите 20 отсто, но се чини дека ќе остане во опозиција бидејќи сите други партии ветија дека ќе ја држат надвор од власта.
Клучното гласање во најголемата економија на Европската унија доаѓа во време на тектонски промени во американско-европските односи предизвикани од директното обраќање на Трамп до рускиот претседател Владимир Путин, заобиколувајќи ја Европа, за да се стави крај на војната во Украина.
Низ Европа, сојузниците на НАТО се загрижени за иднината на алијансата, никаде повеќе како во Германија, која напредуваше под безбедносниот чадор предводен од САД.
Сепак, на Мерц може да му бидат потребни многу недели за да се договори за коалициска влада, што ќе доведе до уште поголема политичка парализа во Берлин во таков тензичен период.
Во необичен развој на настаните во услови на поларизирана кампања, АфД уживаше поддршка од внатрешниот круг на Трамп, при што милијардерот Илон Маск ја пофали како единствената партија што ја „спасува Германија“.
Свет
Се слушнаа Трудо и Трамп, Белата куќа: И двајцата сакаат крај на војната во Украина

Канадскиот премиер Џастин Трудо и американскиот претседател Доналд Трамп разговараа за војната во Украина и напорите за борба против нелегалната трговија со фентанил, се вели во соопштението од канцеларијата на Трудо.
Разговорот дојде додека лидерите на групата земји Г7 планираат утре да одржат повик со генералниот секретар на НАТО, лидерите на Европската унија и лидерите на Романија и Полска за да разговараат за војната во Украина.
Белата куќа соопшти дека и Трамп и Трудо изразиле желба да видат крај на тригодишната војна. „Двајцата лидери рекоа дека очекуваат повик во понеделник“, се вели во соопштението на Белата куќа.
Патем, Трамп ја обвинува Канада за епидемијата на зависност од фентанил во Америка, сметајќи дека таа не се бори ефикасно против шверцот, а тој е незадоволен и од нејзиниот однос кон илегалната имиграција.
Европа
Папата помина мирна ноќ, објави Ватикан

Папата Франциско, кој во болница се бори со пневмонија, помина „мирна“ ноќ одморајќи се, соопшти утрово Ватикан.
Папата беше примен во римската болница Гемели на 14-ти февруари, откако неколку дена имаше тешкотии со дишењето, а подоцна му беше дијагностицирана билатерална пневмонија.
Ватикан вчера за прв пат ја опиша неговата состојба како критична, известувајќи дека тој ден му бил потребен дополнителен кислород и трансфузија на крв.
„Ноќта беше тивка, папата одмараше“, објави Ватикан во најновиот извештај утринава.
Ватикан синоќа соопшти дека здравјето на папата Франциско се влошило во последните 24 часа, додавајќи дека тој претрпел „продолжена респираторна криза слична на астма“ и дека примил трансфузија на крв.