Свет
Турција и Унгарија продолжуваат да го блокираат влезот на Шведска и Финска во НАТО

По само три месеци, 28 од 30 земји на НАТО ги ратификуваа измените на договорите во нивните национални парламенти што ќе им овозможат на Финска и Шведска да се приклучат кон алијансата. Документацијата во Вашингтон веќе е поднесена од 24 држави.
Но, нордиските земји сè уште немаат причина за славење бидејќи Унгарија и Турција го блокираат нивното членство во НАТО-алијансата.
Финскиот министер за надворешни работи во септември изјави дека неговиот унгарски колега ветил дека ќе продолжи со ратификацијата и ги уверил Финците дека нема забелешки за приемот на Финска или Шведска, пишува „Еуроњуз“.
Политичарите на Орбан го блокираа брзото гласање за прием во НАТО на Финска и Шведска
Неколку недели претходно, на крајот на август, унгарскиот министер за регионален развој и поранешен еврокомесар Тибор Наврачич го посети Хелсинки и им кажа на финските претставници дека Унгарија ќе го ратификува нивното барање за членство во НАТО без одлагање.
„Унгарија го поддржува членството на Финска во НАТО, но процесот на ратификација во унгарскиот парламент сè уште е во тек“, се вели во соопштението на финската влада.
Меѓутоа, оваа недела политичарите на Виктор Орбан го блокираа предлогот во парламентот кој би го забрзал гласањето за процесот на пристапување во НАТО за Финска и Шведска. Опозицијата остро го критикуваше овој потег.
„Ова е неразбирлива и неоправдана одлука. Финска и Шведска се посветени партнери на НАТО, се вклучени во програмата Партнерство за мир на aлијансата од 1994 година и играат и играат активна улога во мировните операции за поддршка на мировните сили предводени од НАТО во минатото и сегашноста“, рече Берталан Тот, унгарски претставник кој се обиде да го поднесе предлогот.
Дебатата за пристапниот процес теоретски сè уште е на дневен ред на унгарскиот парламент. Сепак, датумот не е одреден, што значи дека проблемот засега е на задната страна.
Случајот на Турција со одолговлекување со давање зелено светло за членство на Финска и Шведска во НАТО е покомплексен од оној на Унгарија. Турците првично сигнализираа дека ги поддржуваат кандидатурите за НАТО. Во телефонскиот разговор меѓу турскиот претседател Ердоган и финскиот претседател Ниинисто на почетокот на април, Финците добија гаранции дека нема да има проблеми.
Само еден месец подоцна Турција отстапи и претстави список со причини зошто двете нордиски земји не можеа да се приклучат на НАТО, вклучително и наводна поддршка за групите кои Анкара ги смета за терористички организации.
Кон крајот на јуни, по интензивна дипломатија зад затворени врати, Турција постигна договор за поддршка на членството, вклучително и воспоставување трипартитни разговори за да се надминат сите грижи.
Тие дискусии започнаа во Финска во август и се очекуваше да продолжат наесен, но на почетокот на месецот Ердоган уште еднаш стави сопирачка на одобрувањето на членството на Финска и Шведска во НАТО.
На отворањето на парламентот во Анкара на 1 октомври, Ердоган им рече на пратениците дека ќе ги блокира нивните кандидатури за членство доколку Финска и Шведска не ги исполнат ветувањата што и ги дадоа на Турција за безбедност и тероризам.
Ќе ја задржиме нашата принципиелна и решителна позиција по ова прашање додека не се одржат ветувањата дадени на нашата земја“, рече Ердоган.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Светот во исчекување: Трамп и Путин разговараат по телефон, Зеленски чека

Телефонскиот разговор меѓу американскиот и рускиот претседател, Доналд Трамп и Владимир Путин, започна, објави CBS, повикувајќи се на функционер на Белата куќа.
Претходно, американскиот портал „Аксиос“, повикувајќи се на извор, објави дека двајцата лидери ќе разговараат по телефон.
Според написите, темата на разговорот ќе биде конфликтот во Украина.
Разговорот се одржува еден ден пред Трамп да го угости украинскиот претседател Володимир Зеленски во Белата куќа.
Трамп и Зеленски ќе разговараат за можноста Украина да добие ракети со долг дострел Томахавк.
Белата куќа не одговори веднаш на барањето за коментар.
Трамп минатата недела изјави дека му објаснил на Зеленски дека може да му постави нов ултиматум на Путин: „или Русија ќе започне сериозни мировни преговори, или Украина ќе добие „томахавки“.“
Фото: принтскрин
Свет
Европратеници: Да се забрани користењето на социјалните мрежи за деца под 16 години без согласност од родителите

Членовите на Европскиот парламент предложија да се воведе забрана за користење на социјалните мрежи без согласност од родителите за деца под 16 години во Европската Унија и побараа построги мерки за заштита на малолетниците на Интернет.
Денес беше објавена анкета, според која две третини од младите луѓе на возраст меѓу 15 и 24 години ги користат социјалните мрежи за информации за социјални и политички вести, додека 78 проценти од нив изјавиле дека барем понекогаш се изложени на дезинформации.
Комитетот на Европскиот парламент за внатрешен пазар и заштита на потрошувачите денес усвои извештај во кој се изразува загриженост поради неуспехот на големите онлајн платформи соодветно да ги заштитат малолетниците и се предупредува на ризици поврзани со зависност, ментално здравје и изложеност на нелегална и штетна содржина.
Европратениците предложија минималната возраст за пристап до социјалните мрежи, платформите за споделување видеа и придружниците на вештачката интелигенција во ЕУ да биде 16 години, освен ако родителите не одобрат, и најмалку 13 години за пристап до која било социјална мрежа.
Пратениците исто така бараат забрана за штетни технологии и практики што предизвикуваат зависност или личат на коцкање и други мерки за подобра заштита на децата на интернет.
Европскиот парламент ќе гласа за овие препораки на пленарната седница на крајот на ноември.
Според најновото истражување на Евробарометар објавено денес, младите луѓе се информираат претежно преку социјалните мрежи, а повеќето од нив знаат дека се изложени на дезинформации и лажни вести.
Резултатите покажуваат дека две третини од испитаниците од сите возрасни групи користат традиционални медиуми за секојдневно следење на општествените и политичките актуелности, а 59 проценти од испитаниците користат други дигитални извори како што се социјалните мрежи, онлајн информативните портали, платформите за стриминг, блоговите.
Во однос на изворите на информации, 71 процент изјавиле дека добиваат информации за општествените и политичките прашања преку телевизијата, 43 проценти рекле радио, 41 процент печатени весници и списанија или нивните онлајн верзии, а 40 проценти користат пребарувачи и социјални мрежи.
Анкетата покажа дека 42 проценти од испитаниците веруваат дека телевизијата станала поважна како извор на информации во последната година, додека една четвртина велат дека важноста на социјалните мрежи како што се Фејсбук, Инстаграм, ТикТок, Икс е зголемена.
Две третини од учесниците во истражувањето веруваат дека барем понекогаш биле изложени на дезинформации или лажни вести, но повеќето од нив (61 процент) се убедени дека можат да препознаат дезинформации.
Фото: принтскрин
Свет
Орбан: Европа мора да преговара со Русија, а не да чека на Америка

Унгарскиот премиер Виктор Орбан упати апел до европските лидери, предупредувајќи дека „ризикот Европа да биде вовлечена во конфликтот е поголем денес отколку во кое било време од почетокот на војната во Украина“. Орбан рече дека е крајно време Европската Унија да ја промени својата политика и да започне директни преговори со Русија, наместо да чека исход од американско-руските договори.
„Мирот бара трпение, сила и понизност. Европа мора да го промени својот став“, напиша унгарскиот премиер на социјалната мрежа X, додавајќи дека сегашната политика на Брисел е деструктивна за континентот.
„Наместо ароганција и поттикнување бесконечна војна, ни требаат преговори со Русија. Само дијалогот може да донесе мир на нашиот континент“, рече Орбан, придружувајќи ја својата објава со симболот на мировниот гулаб.
Зборувајќи подоцна на пленарната седница на Унгарската постојана конференција (MAERT) во Будимпешта, Орбан оцени дека прашањето за војната и мирот во Украина е најитното прашање на европската политика, особено за земјите од Карпатскиот басен.
„Европа мора да преговара со Русија за да постигне мирен договор и да изгради нова европска безбедносна архитектура“, рече Орбан. „Тоа не смее да биде прашање што ќе го решат други – Европа мора да преземе одговорност и да зборува со свој глас“.
Според него, унгарскиот предлог за решение е јасен: дипломатски пат, а не ескалација.
„Иако Украина е клучно прашање во секој договор, таа не е најважна. Потребна е поширока европска дискусија за прашањата за оружјето, големината на армиите и безбедносниот систем со механизми за следење“, нагласи Орбан, додавајќи дека некои од претходните договори за контрола на оружјето веќе се грубо прекршени.
Унгарскиот премиер претходно ги критикуваше европските лидери за она што го нарекува „штетна комбинација од ароганција и потчинување на интересите на другите луѓе“, нагласувајќи дека политиката на санкции и поддршка за бесконечна војна мора да се заврши во корист на мирот и стабилноста во Европа.
Фото: принтскрин