Економијата на Исланд расте побрзо од повеќето европски земји по воведувањето на пократка работна недела без намалување на платите, покажаа резултатите од истражувањето објавени во петокот. Според Си-ен-ен, помеѓу 2020 и 2022 година, 51% од работниците во земјата се согласиле да учествуваат во експеримент во кој работеле четири дена во неделата за иста плата.

Минатата година Исланд забележа побрз економски раст од повеќето европски земји, а стапката на невработеност е една од најниските во Европа, објавија Autonomy институтот со седиште во Велика Британија и Асоцијацијата за одржливост и демократија на Исланд (Алда). „Ова истражување покажува вистински пример за успех: пократкото работно време стана норма во Исланд, а економијата е силна според голем број индикатори“, вели Гудмундур Д. Харалдсон, истражувач во Алда.

Во двата претходни големи експерименти спроведени помеѓу 2015 и 2019 година, вработените во јавниот сектор во Исланд работеа 35-36 часа неделно, без намалување на платата. Многумина од нив работеа 40 часа неделно пред тоа.

Експериментите вклучија 2.500 луѓе – повеќе од 1% од работоспособното население на Исланд во тоа време – и беа насочени кон одржување или зголемување на продуктивноста, а истовремено подобрување на рамнотежата помеѓу работата и животот. Истражувачите откриле дека продуктивноста останала иста или подобрена на повеќето работни места, додека благосостојбата на работниците значително се зголемила во различни аспекти, вклучително и намалување на стресот и подобрување на здравјето и рамнотежата помеѓу работата и животот.

По експериментите, исландските синдикати преговараа за намалување на работното време за десетици илјади нивни членови низ целата земја.

Во 2023 година, економијата на Исланд порасна за 5%, што ја прави втора највисока стапка на раст меѓу богатите европски економии. Ова е значително повисока од просечната стапка на раст на земјата од речиси 2% во периодот помеѓу 2006 и 2015 година.

Сепак, ММФ предвидува значително побавен раст на Исланд оваа и следната година. „Се предвидува забавување на растот во 2024 година поради натамошното намалување на домашната побарувачка и забавување на растот на потрошувачката на туризмот“, наведува ММФ.

Ниската стапка на невработеност на Исланд е силен показател за економската виталност, додаваат од Институтот и Алда. Имаше бројни експерименти со четиридневната работна недела ширум светот, вклучително и успешен експеримент во 2022 година во 33 компании, главно од Соединетите Американски Држави и Ирска.

Грузискиот премиер и член на владејачката партија Грузиски сон, Иракли Кобахидзе, прогласи моќна изборна победа, отфрлајќи ги сите обвинувања за измама и насилство во изборниот процес. Премиерот призна дека имало неправилности, но тврди дека тие биле ограничени на неколку избирачки места од вкупно над 3.000.

Официјалните резултати покажуваат дека Грузискиот сон обезбеди мнозинство со 54 отсто од гласовите, и покрај излезните анкети на опозициските ТВ канали кои укажуваат на победа на опозициските партии. Некои набљудувачи на изборите сугерираат дека нерегуларностите можеби влијаеле на резултатите. Меѓу нив споменаа и наводно заплашување на гласачи, поткуп, вметнување ливчиња итн.

Грузискиот прозападен претседател Саломе Зурабичвили ги осуди изборите за „тотално фалсификување“ на гласовите и ги повика приврзаниците на опозицијата да се соберат пред парламентот. Европската унија, загрижена за демократското назадување на Грузија и приближувањето кон Русија, привремено го суспендираше процесот на нејзино приближување кон ЕУ.

Во исто време, унгарскиот премиер Виктор Орбан, кој често изразува пријателски односи со Тбилиси, беше меѓу првите што му честиташе на „Грузиски сон“ за изборната победа и го најави своето доаѓање во Грузија во наредните денови.

Четири опозициски групи одбија да ги признаат изборните резултати, осудувајќи ги како лажни и ја обвинија владејачката партија Грузиски сон за кражба на гласови. Опкружен со опозициски лидери, грузискиот претседател рече дека изборите не може да се признаат и ја обвини Русија за мешање во изборите.

Украинскиот претседател Володимир Зеленски рече дека соработката во форматот „Украина плус Северна Европа“ добива на интензитет, а следната недела се очекуваат дополнителни чекори за зголемување на притисокот врз Русија.

Петте нордиски земји, Финска, Шведска, Норвешка, Данска и Исланд се членки на НАТО и сите силно ја поддржуваат Украина во нејзината борба против руската инвазија. Нордиските нации му рекоа на украинскиот претседател минатата година дека ќе ја поддржуваат неговата земја „колку што е потребно“ во нејзината борба да ги истера руските сили и дека се подготвени да продолжат да обезбедуваат голема воена, економска и хуманитарна помош.

Зеленски во мај рече дека заедничката воена помош на нордиските земји ќе изнесува шест милијарди евра оваа година според посебните безбедносни договори, покрај околу 11 милијарди евра што петте земји ги обезбедија до крајот на 2023 година.

„Тие разбираат дека е неопходно да се создадат проблеми на агресорот, за Русија да ја изгуби можноста да го расипе животот на светот. Ќе разговараме (во наредната недела) со Нордијците за нови фундаментални чекори кои можат да го зголемат притисокот врз Русија за оваа војна и за доброто на чесната дипломатија“, рече Зеленски во своето секојдневно видео обраќање.