Свет
УНЕСКО: Поради затворањето на училиштата, на децата им се заканува генерациска катастрофа

УНЕСКО предупредува дека во светот во 2020 година бројот на ученици што не успеале да стекнат некои основни вештини, како што е читањето, што се очекува за нивната возраст, е зголемен 20 проценти. Причината е делумното затворање на училиштата поради пандемијата на коронавирусот.
Бројот на деца со тешкотии во читањето минатата година се зголемил повеќе од 20 проценти, со што е поништен големиот напредок постигнат во последните две децении, се вели во извештајот на институцијата ООН, кој предупредува на генерациска катастрофа како резултат на пандемијата.
Овој клучен индикатор секоја година ги оценува вештините за читање на учениците што полагаат за оценки CE1 и CE2 во франкофонските земји или 2 и 3 во англосаксонските земји. Тоа е основно знаење, што, ако не е солидно, може да го забави учењето на ученикот на долг рок.
УНЕСКО стравува дека целата деценија може да биде нарушена од пандемиската криза и повикува на вонредни напори за одржување на наставата.
„Кризата покажа до кој степен образованието е глобално јавно добро што мора да се заштити“, рече Одри Азулај, генерален директор на УНЕСКО, која пред состанокот на министрите за образование од целиот свет, кој треба да се одржи в понеделник, ја повика меѓународната заедница да се вклучат во ова прашање.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп испрати помирувачка порака до Иран, доби остар одговор

Повикот за мир кој во понеделникот го упати американскиот претседател Доналд Трамп до Иран е во спротивност со постапките на Соединетите Американски Држави кои го поддржаа бомбардирањето на иранските нуклеарни објекти, соопшти иранското Министерство за надворешни работи.
Во говорот пред израелскиот парламент во понеделник, Трамп рече дека Соединетите Американски Држави се подготвени да склучат мир со Иран, истакнувајќи дека тоа би било „огромно достигнување“, само неколку месеци откако го поддржа бомбардирањето на иранските нуклеарни објекти од страна на Израел за време на јунската војна.
„Министерот за надворешни работи верува дека желбата за мир и дијалог што ја изрази американскиот претседател е во спротивност со непријателското и криминално однесување на Соединетите Американски Држави кон иранскиот народ“, се вели во соопштението на иранското министерство.
Во понеделник, Трамп изјави дека „ниту САД ниту Израел негуваат никаква омраза кон иранскиот народ“.
„Ние едноставно сакаме да живееме во мир. Дури и на Иран му е подадена рака на пријателство и соработка“, рече тој.
Израел започна невидено бомбардирање против Иран на 13 јуни, при што загинаа високи воени функционери и научници поврзани со нуклеарната програма на Иран, како и стотици цивили. Иран возврати со ракети и беспилотни летала лансирани кон Израел, а војната траеше 12 дена.
По наредба на Доналд Трамп, американските сили бомбардираа три големи нуклеарни објекти во централен Иран на 22 јуни.
фото: принтскрин
Свет
(Видео) Американската полиција објави снимка: маж киднапира жена додека таа вреска за помош

Полицијата во американскиот град Вичита бара помош од јавноста за идентификување на жена која наводно била киднапирана рано наутро во недела. Целиот инцидент, кој ги остави жителите во шок, е снимен со надзорна камера.
Властите објавија фотографии и вознемирувачко видео од надзорната камера на жената, направено околу 2 часот наутро во недела, 12 октомври. Видеото од 20 секунди покажува како неидентификуван маж ја влече жената од влезната врата додека таа вреска за помош. Видеото е снимено со безбедносна камера во блиска куќа.
We’ve worked throughout the day on this investigation, following up on numerous leads, and we appreciate the public's help.
At this time, we have not been able to identify the female and male seen in the video. Exploring all options, we've reached out to our regional and… pic.twitter.com/APj14eTdRI
— Wichita Police (@WichitaPolice) October 13, 2025
Истражителите рекоа дека го подобриле аудио записот во снимката за да го намалат шумот во позадина, со надеж дека некој ќе го препознае гласот на жената. Досега, ниту жената ниту мажот на снимката не се идентификувани, а полицијата побара помош од регионалните и федералните агенции.
„Цел ден работевме на оваа истрага, следејќи бројни траги и ја цениме помошта од јавноста“, соопшти полицијата на социјалните медиуми. Тие ја повикаа јавноста внимателно да ја прегледа снимката и да се јави со какви било информации. „Вашата помош е од суштинско значење за да се обезбеди нејзината безбедност“, додадоа тие, според Фокс њуз.
Свет
Трамп постигна прекин на огнот во Газа, но сега се појавуваат три големи прашања

Американскиот претседател Доналд Трамп успеа да ги донесе Израел и Хамас на преговарачка маса и да постигне прекин на огнот, но колку тоа ќе биде одржливо и трајно зависи од неколку клучни работи.
Си-ен-ен наведува дека три прашања се клучни за понатамошниот развој на ситуацијата и спроведувањето на мировниот план на Трамп од 20 точки.
Што ќе направи Хамас?
Во претходниот договор за размена на заложници, во кој помогна да се договори, Хамас го искористи прекинот на огнот за да излезе од тунелите и да ја врати контролата врз Газа.
Но, околностите сега се различни. Новиот договор им овозможува на израелските сили да останат во повеќе од половина од Појасот Газа – нешто што Хамас никогаш порано не би го прифатил. Договорот, исто така, им овозможува на странските воени сили да влезат во областите за да се осигури дека Хамас повеќе не може да дејствува таму. Договорот ужива широка поддршка од арапските и муслиманските држави и го повикува Хамас да се разоружа.
Ако Газа навистина сака да се обнови, Хамас мора да го прифати договорот во целост и да се откаже од какво било право на власт во енклавата.
Прашањето за власта во Газа
Клучен дел од договорот, покрај ослободувањето на заложниците, е воспоставувањето на привремени безбедносни сили и политичка администрација во Газа. Доколку овие структури се воспостават, планот на Трамп има шанса да успее. Ако не, Хамас на крајот би можел да ја врати власта со сила, уништувајќи ја секоја надеж за долгорочен мир и реконструкција.
Наредните недели ќе бидат клучни за да се види кои земји се подготвени да ги испратат своите сили во привремена безбедносна мисија и дали може да се создаде привремено управно тело без бесконечни политички внатрешни борби.
Охрабрувачки е што американската војска, под Централната команда (CENTCOM), веќе поставува позиции надвор од Газа за да ја следи ситуацијата и да помогне во создавањето безбедносни услови за пристигнувањето на меѓународните сили. Не се очекува американските сили да влезат во Газа, но тие ќе бидат клучни за добивање меѓународна поддршка и обезбедување успех на мисијата.
Кога станува збор за привремената влада, Си-ен-ен нагласува дека конечната одлука за учесниците ќе мора да ја донесат самите Палестинци, но дека без американско водство, процесот лесно би можел да се претвори во месеци расправии – што повторно би му користело на Хамас.
Дали постои одржлив план за обнова на Газа?
Обновата на Газа ќе трае повеќе од една деценија и ќе чини стотици милијарди долари.
Секоја надеж за обнова бара глобално координиран напор под американско водство, со учество на палестински претставници кои не се поврзани со Хамас, и финансиска и логистичка помош од американските сојузници.
Доколку Хамас одбие да ги напушти областите над израелските линии на разграничување, тој ќе биде оној што ќе ја блокира обновата, анализира Си-ен-ен, бидејќи повеќето земји нема да се осмелат да инвестираат во област каде што Хамас ја задржува вооружената контрола.
Фокусот на Америка останува на спроведувањето на планот на Трамп. Планот, за кој Египет, Катар и Турција помогнаа да се преговара со САД, сè уште има голем број нерешени прашања – првенствено кој ќе управува со опустошената Газа, како ќе се спроведе разоружувањето на Хамас и повлекувањето на израелската армија.
Нетанјаху сè уште има простор за маневрирање
Според договорот, повлекувањето на израелските сили е условено со разоружување на Хамас, давајќи му простор на премиерот Бенјамин Нетанјаху да тврди дека Израел го задржува правото да преземе воена акција доколку е потребно, што би можело да доведе до нова ескалација во догледна иднина.
Главниот преговарач на Хамас, Калил ал-Хаја, минатата недела изјави дека американските и меѓународните посредници гарантирале дека „овој договор трајно ја завршува војната“, но не беше јасно каква форма добија тие гаранции.
„Договорот изгледа како пат кон палестинска државност, но тоа е држава каде што Хамас нема место“, рече Бурџу Озчелик, аналитичарка за безбедност на Блискиот Исток во лондонскиот институт RUSI. „Колку е подготвен Хамас да го прифати тоа и да го почитува договорот во наредните недели и месеци е големо прашање“, додаде таа.
Озчелик верува дека Израел ќе го задржи „своето право да дејствува во Газа“ ако смета дека неговата безбедност или граничните заедници се загрозени.
„Во исто време, мора да постои тело кое ќе управува со Газа, за да обезбеди ред, безбедност и хуманитарна помош“, вели таа. Озчелик заклучува дека Египет и Турција ќе мора да преземат улога во транзицискиот период. „Сите актери сега сакаат да покажат дека прават сè што можат за да функционира планот на Трамп.“