Свет
Урсула Фон дер Лајен зборуваше за проширување, но без датуми: Стратешки интерес на ЕУ е 30 плус вклучувајќи го и Западен Балкан

Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, изјави дека местото на Западен Балкан, Украина и на Молдавија е во Европската Унија.
„Не можеме да си дозволиме да ги оставиме Европејците зад себе. Јасно е дека стратешкиот интерес на ЕУ е нашата Унија да биде целосна“, рече таа во својот годишен говор за состојбата на Унијата.
Оцени дека проширувањето е најдобрата инвестиција за мирот, безбедноста и за просперитетот на ЕУ.
Таа потврди дека се залага за Унија што ќе брои повеќе од 30 членки и дека проширувањето ќе биде „катализатор на напредокот“.
„Докажавме дека можеме да бидеме геополитичка Унија и покажавме дека можеме бргу да напредуваме кога сме обединети. Верувам дека нашиот тим може да функционира и со 30 плус“, рече Фон дер Лајен.
Сепак, таа предупреди дека процесот на членство во Европската Унија, која има 27 членки, се заснова на заслуги и дека Европската комисија секогаш ќе го брани овој принцип.
Кој е вклучен во ЕУ 30 плус?
Западен Балкан е регион од шест земји, кои имаат загарантирана европска перспектива.
Украина и Молдавија добија кандидатски статус минатата година и се сметаат за идни членки на ЕУ.
Фон дер Лајен ја охрабри Грузија, која сè уште нема кандидатски статус, да биде дел од европското семејство.
Сепак, ја прескокна Турција, која ги почна пристапните преговори во 2005 година, кои во моментот се замрзнати, пишува Радио Слободна Европа.
Последен говор за првиот човек на Европската комисија
Ова беше последен говор за состојбата во ЕУ, но и индиректен почеток на нејзината предизборна кампања.
Во јуни в година ќе се одржат европски избори, кои ќе резултираат со нова структура во сите европски институции.
По овие избори, со директни гласови на граѓаните се избираат само пратеници во Европскиот парламент.
Шефовите на држави и влади на земјите членки на ЕУ ги избираат шефовите на Европската комисија, Европскиот совет и Европската служба за надворешни работи.
Претседателот на ова главно извршно тело на ЕУ го избираат лидерите на сите земји членки.
Каква е состојбата на Унијата?
Обраќањето за состојбата на Унијата, односно состојбата на Европската Унија, е најважниот годишен момент за ЕУ.
Тоа е годишниот обемен говор на претседателот на Европската комисија на пленарната сесија на Европскиот парламент и редовно се одржува во септември.
Говорот вклучува активности што Европската комисија има намера да ги преземе преку законски и други иницијативи до крајот на следната година.
Проширување низ повеќе реченици, но без датуми
Проширувањето е непопуларна тема меѓу земјите членки на ЕУ во последните години. Шефицата на Европската комисија имаше неколку двосмислени пораки на оваа тема во претходните годишни говори.
По руската агресија врз Украина, оваа тема доби на тежина и го промени расположението во ЕУ и станува поверодостојно ветување за сите земји што имаат цел членство во европското семејство.
Така, Урсула фон дер Лајен ѝ посвети повеќе простор и реченици на оваа тема на самиот крај од својот говор, кој траеше повеќе од 60 минути. Таа, сепак, избегна да ги спомене временските рокови кога ЕУ би можела дополнително да се прошири.
Шарл Мишел, нејзиниот колега од Европскиот совет, на крајот на август излезе со поамбициозен план и рече дека ЕУ треба да биде подготвена за нови членки до 2030 година.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Објавени сведоштвата на израелските заложници: „Изгубив 30 килограми“

Четворицата заложници, Тал Шохам, Омер Шем Тов, Омар Венкерт и Ели-Хе Коен, кои денеска се вратија во Израел, биле подложени на тортура, физичко насилство, психичко малтретирање и гладување во период од 16 месеци, објави вечерва израелската телевизија Кан 11.
Четворицата изгубиле десетици килограми од својата телесна тежина и биле држени во тунели на различни локации во Појасот Газа, според Кан.
אלי-ה כהן, עומר שם טוב, עומר ונקרט וטל שהם עברו עינויים, התעללות והרעבה; אברה מנגיסטו חזר מהשבי במצב לא טוב ומתקשה לתקשר@ItayBlumental #חדשותהשבת pic.twitter.com/oU3DmMwMOY
— כאן חדשות (@kann_news) February 22, 2025
Сите четворица сведочеа дека речиси воопшто не јаделе. „Не изгладнуваа. Тие рекоа дека сите ги избричиле главите минатата недела, а четворицата дури научиле и арапски за време на нивното заробеништво, се дознава.
Тал Шохам бил држен со други заложници и не знаел дека неговата сопруга Ади била киднапирана заедно со нивните две деца Јахел и Неве и дека сите биле ослободени од заробеништво. Кога израелските сили му покажаа слики од неговите деца, тој рече: „Колку е прекрасно да се биде слободен“.
Омар Венкерт воопшто не бил изложен на медиумите. Дури откако бил ослободен, дознал дека неговата девојка Ким Демати, со која тој отишол на забава во Реим, била убиена на 7 октомври. Венкерт ослабел 30 килограми, а едно од неговите први барања било да испуши цигара: „Јас ја чекав оваа цигара 500 дена“, рече тој. Тој бил држен и со други заложници, пренесува Кан.
Омер Шем Тов бил држен во тунел, каде што поголемиот дел од времето го поминувал сам. Тој имал малку медиумска експонираност и бил свесен за протестите за неговото враќање. Тој сведочеше дека тоа го зајакнало и му давало надеж дека на крајот ќе биде ослободен.
Ели-Ха Коен исто така беше задржан во самица и не беше изложен на медиумите. Дури денеска дозна дека неговата сопруга Жив Абауд го преживеала масакрот. Тој рече дека бил изложен на дневна светлина само во последните неколку дена кога му било дозволено да излезе надвор, објави Кан.
Европа
Ватикан: Папата Франциско и понатаму критично

Состојбата на папата Франциско останува „критична“ откако денеска претрпе „продолжена респираторна криза слична на астма“, соопшти Ватикан. Папата е „полош од вчера“ и доби трансфузија на крв, се вели во соопштението.
Ватикан извести дека 88-годишниот папа бил свесен и се наоѓал во својата фотелја, но му бил потребен „висок проток“ на кислород, а неговата прогноза „останува неизвесна“.
Папата се лекува од билатерална пневмонија во болницата Гемели во Рим.
Трансфузијата на крв била неопходна поради нискиот број на тромбоцити, поврзан со анемија, соопшти Ватикан.
„Состојбата на Светиот Отец останува критична“, се вели во соопштението.
„Папата не е надвор од животна опасност. Светиот Отец останува присебен, но е полошо од вчера“, се додава.
Папата беше примен во болница на 14 февруари, откако неколку дена имаше тешкотии со дишењето.
Европа
Полска ја демантира веста за одземањето на „Старлинк“ од Украина: „Ние им го купивме“

Полска ќе продолжи да плаќа за „Старлинк“ за Украинците, изјави министерот за дигитални прашања Кшиштоф Гавковски по извештаите во медиумите дека САД би можеле да ја исклучат „Старлинк“ од воена Украина, пренесува полската ТВП.
Старлинк е мобилен рутер кој овозможува пристап до сателитски интернет, од кој украинската војска зависи за комуникација на бојното поле. Мрежата е во сопственост на американскиот милијардер Илон Маск, кој моментално го предводи новоформираното американско Министерство за ефикасност на владата.
Тројца извори запознаени со ова прашање денеска изјавија за Ројтерс дека американските претставници кои бараат пристап до клучните минерали во Украина почнале да се закануваат со „неизбежно исклучување“ доколку не се постигне договор.
Таа закана ја упати и Кит Келог, американскиот пратеник за Украина и Русија, за време на разговорите во Киев во четвртокот.
Нацртот на првиот договор бараше Украина да обезбеди на САД 50 отсто од профитот од експлоатацијата на ретки метали и други природни ресурси. Првата верзија на договорот предвидува и сите спорови да се решаваат на суд во Њујорк.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски го отфрли првичниот договор.
Извор на Ројтерс рече дека загубата на „Старлинк“, која обезбедува поврзување за војската и клучната инфраструктура, ќе биде „тежок удар“ за украинската војска.
Гавковски реагираше на извештајот на Ројтерс на социјалната мрежа Икс. Тој напиша дека Полска е таа што ги купила уредите „Старлинк“ и ги предала на Украина.
Polska kupiła Starlinki, które przekazała Ukrainie. Płacimy i dalej będziemy płacić abonament za internet satelitarny dla Ukrainy. Nie wyobrażam sobie, że ktoś może zdecydować się na zerwanie umowy biznesowej za usługę komercyjną, której stroną jest Polska.
— Krzysztof Gawkowski (@KGawkowski) February 22, 2025
„Ние плаќаме и ќе продолжиме да плаќаме претплата за сателитски интернет за Украина. Не можам да замислам дека некој ќе одлучи да го раскине деловен договор за комерцијална услуга во која Полска е страна“, додаде тој.
Во 2024 година, полското Министерство за дигитални прашања изјави дека финансирало 20.000 терминали на „Старлинк“. Исто така, го финансира одржувањето на овие системи на постојана основа.