Контакт

Свет

Финците утре избираат претседател, главна тема се тензиите со Русија

Објавено пред

Финците утре избираат нов претседател, чија улога во водењето на надворешната политика стана поважна поради зголемените тензии со соседна Русија предизвикани од војната во Украина.

dobivaj vesti na viber

Геополитичките промени во Европа ќе му зададат најголема главоболка на новиот претседател, кој е и врховен командант на финските вооружени сили.

Двајца политичари водат вкупно девет кандидати, поранешниот конзервативен премиер Александар Стуб и поранешниот министер за надворешни работи Пека Хаависто од Партијата на зелените, кој е независен кандидат. Анкетите покажуваат дека тие најверојатно ќе одат на вториот круг на 11 февруари.

„Следниот претседател на Републиката пред се ќе биде претседател на Западот, претседател на членка на НАТО, а еден од нашите најважни односи е нашето партнерство со Соединетите Држави“, изјави неодамна Стуб во телевизиско интервју.

Односите меѓу Москва и Хелсинки се влошија откако руската инвазија на Украина во февруари 2022 година ја натера Финска да се откаже од својата долгогодишна воена неутралност и да се приклучи на НАТО во април 2023 година. Русија, со која Финска дели 1.340 километри граница, брзо предупреди дека ќе одговори со „контрамерки“.

Неколку месеци подоцна, во август 2023 година, Финска забележа зголемен прилив на безвизни мигранти на својата источна граница.

Хелсинки смета дека ова е хибриден напад на Москва за дестабилизација на земјата. Финска ја затвори својата источна граница во ноември.

Актуелниот претседател Саули Ниинисто се гордееше со неговата блиска врска со рускиот претседател Владимир Путин пред да стане еден од неговите најжестоки критичари.

Сите претседателски кандидати се залагаат за независност на Финска и за нејзината нова улога како членка на НАТО, рече Хана Вас, заменик-декан на Факултетот за општествени науки на Универзитетот во Хелсинки.

„Сите тие имаат силна идеја која ја нагласува самодоволноста, во смисла дека во иднина Финска треба самостојно да се грижи за сопствената одбрана и исто така активно да придонесува во градењето на заедничката европска одбрана и нордиска соработка“, изјави Вас за Франс прес.

Туомас Форсберг, професор по надворешна политика на Универзитетот во Тампере, рече дека сите кандидати имаат слични ставови во надворешната политика. „Ќе биде повеќе за изборот на личност врз основа на неговиот кредибилитет и доверливост и како тој е перципиран како лидер во надворешната политика и одредени вредности и што таа личност претставува“, рече тој.

Истражувањето на јавното мислење, чии резултати во понеделникот ги објави дневниот весник „Хелсингин саномат“, покажа дека Стуб е во водство со 22 отсто поддршка од гласачите, а Хаависто е на второ место со 20 отсто.

„И двајцата имаат долгогодишно искуство во внатрешната и надворешната политика, што се чини дека гласачите најмногу ги ценат“, рече Вас. „Тие се познати политичари долго време, неколку генерации“, вели тој.

Иако делат слични политички ставови, Хаависто и Стуб имаат различно потекло, рече Форсберг.

Нивното потекло и вредности се сосема различни бидејќи Алекс е повеќе претставник на десницата, а Хаависто на левицата, дури и ако Хаависто се обидува да нагласи дека нема ништо „црвено“ во него, дека тој го претставува средниот пат како зелена“, тврди Форсберг.

„Дебатите би можеле да одлучат за вториот круг од изборите“, рече Форсберг.

Веднаш зад двајцата е кандидатот на крајнодесничарската Партија на Финците, Јуси Хала-ахо, кој е поддржан од 18 отсто од гласачите, а зад него е поранешниот еврокомесар Оли Рен, кој е поддржан од Партијата на Центарот, со поддршка од 12 проценти. И Хала-ахо и Рен би можеле да влезат во вториот круг, рече Форсберг.

Во атмосфера обележана со општ скептицизам за тоа што може да се постигне преку парламентарната политика, Финците претпочитаат да имаат поголема верба во институцијата претседател, рече Вас.

„Претседателот се смета за силен актер на кој луѓето му веруваат“, вели тој.

Одѕивот на гласачите на претседателските избори во Финска е вообичаено околу 70 отсто.

Свет

Американка отишла да си ја продолжи возачката дозвола, дознала дека е прогласена за мртва

Објавено пред

Американката Никол Паулино открила дека е регистрирана како почината, што се одразило на квалитетот на нејзиниот живот. Паулино е од Гајтерсбург, Мериленд, а грешката ја открила додека се обидувала да ја обнови возачката дозвола, пренесува „Скај њуз“. Таа се чувствувала исплашена и изненадена кога системот за управување со моторни возила и покажал порака дека е официјално мртва.

dobivaj vesti na viber

„Изгледа дека умрев. Нема да лажам, бев малку исплашена и изненадена, со оглед на тоа дека сум жива. Тука сум”, рекла таа. Официјалните лица потоа ја известиле Никол Паулино дека не може да ја обнови возачката дозвола, по што добила писмо од Службата за внатрешни приходи на САД (IRS), во кое ја опишуваат како почината даночна обврзничка. Здравственото осигурување за неа и за нејзините три деца било откажано, што довело до зголемување на медицинските сметки и спреченост да го набави инхалаторот што ѝ бил потребен за лекување на астмата.

„Ова сериозно ми го наруши животот. Имаше огромно влијание врз мене и моето ментално здравје“, додаде таа. Потоа добила повик од службеник на Управата за социјално осигурување, кој и рекол дека грешката се должи на печатна грешка.

Имено, погребалното се обидело да пријави смрт на друго лице, но згрешило при пишувањето на една цифра од матичен број. По грешка го внеле бројот на Никол Паулино.

Администрацијата изјави дека нивните податоци инаку се многу точни и дека помалку од 0,33% од повеќе од три милиони извештаи за смрт што ги добиваат годишно подоцна морале да се коригираат. Ова сепак значи дека околу 10.000 извештаи годишно се неточни.

„Овие работи се случуваат речиси секој ден и можат да имаат страшни последици за нечиј кредитен рејтинг“, изјави адвокатот Џозеф МекКлеланд.

Паулино изјавила дека во меѓувреме добила писмо од социјалните служби во кое пишувало дека грешката е исправена. Официјално повторно беше прогласена за жива.

Прикажи повеќе...

Свет

Израелскиот безбедносен кабинет го одобри договорот за прекин на огнот во Газа, нападите продолжија

Објавено пред

Израелскиот безбедносен кабинет денеска го одобри договорот за прекин на огнот, со што се отвора патот за враќање на првите заложници од Газа уште задутре, како и завршување на 15-месечниот конфликт што ја опустоши палестинската крајбрежна енклава.

dobivaj vesti na viber

Договорот меѓу Израел и Хамас се уште чека одобрување од целиот кабинет. Војната меѓу израелските сили и палестинските милитантни групи опустоши голем дел од Газа, убивајќи повеќе од 46.000 луѓе и раселувајќи го најголемиот дел од населението на енклавата.

Доколку биде успешен, прекинот на огнот може да го намали интензитетот на конфликтот на Блискиот Исток, каде што војната од Газа се прошири во Иран, со учество на либанскиот Хезболах, јеменските Хути и вооружените групи во Ирак, како и во го окупираниот Западниот Брег.

Израелската авијација денеска продолжи со нападите во Газа, а палестинската служба за вонредни состојби објави дека од објавувањето на договорот, завчера, се убиени 116 Палестинци, од кои речиси 60 се жени и деца. Како дел од првата, шестнеделна фаза од трифазниот договор, Хамас ќе ослободи 33 израелски заложници, вклучувајќи  жени, војници и цивили, деца и мажи постари од 50 години. Израел до крајот на првата фаза ќе ги ослободи сите палестински жени и деца помлади од 19 години од израелските затвори.

Вкупниот број на ослободени Палестинци ќе зависи од ослободувањето на заложниците и може да биде помеѓу 990 и 1.650 Палестинци, вклучувајќи мажи, жени и деца. Израелското Министерство за правда денеска објави список од 95 палестински затвореници кои ќе бидат ослободени задутре, во првата размена. Хамас во соопштението рече дека тешкотиите што се појавија во условите на договорот за прекин на огнот во Газа се решени.

Договорот наиде на силен отпор од тврдокорните во владата на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху. Министерот за национална безбедност Итамар Бен-Гвир се закани дека ќе поднесе оставка доколку договорот биде одобрен. Сепак, тој рече дека нема да ја собори владата.

По состанокот на безбедносниот кабинет, Бен-Гвир во изјава го повтори своето противење на договорот за прекин на огнот и ги повика членовите на целиот кабинет да му се придружат во гласањето против него. Израел тврди дека во Газа се уште се држат 98 заложници, а се верува дека околу половина се се уште живи. Израелските власти првпат официјално ги информираа семејствата на заложниците за имињата на првите 33 кои ќе бидат ослободени, но не се знае колку од тој список се живи.

Прикажи повеќе...

Свет

Орбан нема да присуствува на инаугурацијата на Донлд Трамп

Објавено пред

Орбан, долгогодишен сојузник на Трамп, е поканет да присуствува на церемонијата на 20 јануари во Вашингтон.

dobivaj vesti na viber

И покрај неговата блиска врска со Трамп, унгарскиот премиер нема да патува во САД, туку тој ден ќе одржи презентација во Будимпешта.

Неговиот говор ќе се фокусира на неодамнешното претседателство на неговата земја со ЕУ, изјави неговиот прес секретар Берталан Хаваси за унгарската информативна платформа Телекс.

Портпаролот за медиуми на Орбан, Золтан Ковач, изјави дека никој од светските лидери не добил официјална покана бидејќи тоа не е традиција за претседателски инаугурации.

Орбан јавно ја поддржа успешната трка на Трамп за Белата куќа во 2016 година.

Трамп го угости Орбан во Белата куќа во 2019 година за време на неговиот прв мандат.

Унгарскиот премиер, исто така, отпатува во САД во јули минатата година за да се сретне со Трамп на Флорида.

Потоа Орбан го пофали својот пријател, велејќи дека републиканскиот лидер, доколку биде избран за претседател, ќе стави крај на војната во Украина. Тој исто така беше меѓу првите кои му ја честитаа изборната победа во ноември.

Одлуката на Трамп да покани светски лидери како Орбан на неговата инаугурација ја прекина децениската традиција, бидејќи странските шефови на држави обично не присуствуваат на заклетвата на новите американски претседатели.

Прикажи повеќе...

Најново

Спорт14 часа

Ракометарите загубија од Холандија – Холанѓаните се пласираа во втората фаза

Фото/ facebook.com/rfmofficial Македонските ракометари загубија од Холандија 32:37 (15:18), во второто коло на 29.Светско првенство во ракомет. Избраниците на Кирил...

Македонија16 часа

Големи гужви попладнево на повеќе скопски улици – сообраќајот закочен

Огромни гужви има попладнево во повеќе делови од главниот град, а граѓаните се жалат дека се заглавени во своите автомобили...

Македонија18 часа

Николоски: Ја пуштаме за сообраќај новата пруга Куманово-Бељаковце, за две-три недели ќе имаме и нова железничка линија

Само со посветенот и одговорност, за две недели можат да се пуштат во употреба три крупни капитални проекти. Денеска ја ...

Македонија22 часа

Штрајк и тужби за државата се можни доколку Владата не го продолжи дијалогот со административците, кои бараат 30 отсто поголема плата

Вработените во неколку министерства и државни институции, кои и денес, четврти ден по ред, излегоа на протест за 30 отсто...

Македонија23 часа

Починаа две новороденчиња близначиња: трагедија во Прилепско

Две новороденчиња, близначиња, на околу 20 дена старост починале вчера околу пладне, а јавен обвинител од основното јавно обвинителство од...

Топ1 ден

Обвинение против 10 лица, членови на организираната криминална група, за посредување при проституција, перење пари и трговија со дрога

По завршувањето на истражната постапка која ја водеше Основното јавно обвинителство за гонење на организиран криминал и корупција, а во...

Европа1 ден

(Видео) Институтот за проучување на војната: Борбите се брутални, сите Севернокорејци во Курск би можеле да бидат уништени за 3 месеци

Целиот севернокорејски контингент од околу 12.000 војници во моментов во рускиот регион Курск би можел да биде убиен или ранет...

Македонија1 ден

Груби крадеше додека на чело на МВР беше Оливер Спасовски, а обвинители и судии се избираа во Зајас и Струмица, вели ВМРО-ДПМНЕ

„СДС и Филипче месец дена се препелкаат во лавиринтот на сопствените лаги за криминалот на Груби. Артан Груби направи милионски...

Македонија1 ден

Најстудено во Берово, најмногу снег на Попова Шапка

Утрово најстудено било во Берово каде што се измерени -9 степени, -8 било на Попова Шапка, -6 во Дебар, -5...

Регион1 ден

Потрагата по тригодишното дете во Сава во Загреб продолжува: уапсена мајката, сослушан е и сопругот

Потрагата по детето кое исчезна во Сава во Загреб продолжува и денеска. Во четвртокот, спасувачките служби го напуштија местото на...

Европа1 ден

Зеленски до Фицо: Пукаа во тебе зошто не прости?

„Словачката влада игра многу опасна игра критикувајќи ја воената поддршка на Западот за Украина и приближувајќи се кон Русија“, изјави...

Регион1 ден

(Видео) Илјадници студенти протестираа во Подгорица

Неколку илјади демонстранти се собраа вчера во Подгорица барајќи оставка од лидерите на црногорската влада кои раководат со безбедносниот сектор,...

Свет1 ден

Канцеларијата на Нетанјаху го потврди договорот за ослободување на заложниците

Кабинетот на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху објави дека „постигнал договор за ослободување на заложниците“ кои се држат во Појасот Газа,...

Свет1 ден

Пронајдени пердуви и крв во моторите на авионот во кој загинаа 179 луѓе

Истражителите пронашле птичји пердуви и крв во двата мотори на авионот Jeju Air што се урна во Јужна Кореја на...

Свет2 дена

Израел сè уште нема да објави прекин на огнот во Газа поради условите што ги поствил Хамас

Израел нема да објави официјален крај на непријателствата во Појасот Газа додека Хамас не ги повлече условите наметнати во последен...

Македонија2 дена

Даути поднесе оставка по интерпелацијата

Претседателката на Комисијата за социјална политика, демографија и млади, Илире Даути, на која ѝ беше изгласана недоверба, денеска поднесе оставка...

Македонија2 дена

За повеќе oд три пати зголемен бројот на заболени од грип за една недела

За повеќе од три пати е забележано зголемување кај бројот на заболени од грип во споредба првата недела од јануари,...

Македонија2 дена

Мицкоски: И Апелација докажа дека СДСМ е лажно клеветничка партија

Апелациониот суд како неоснована ја одби жалбата на СДСМ во случајот во кој партијата беше тужена од премиерот Христијан Мицкоски...

Македонија2 дена

Во најдолгиот месец од годината 988 вработени во инспекторатите сè уште немаат плата, Деаноски го обвини Министерството за финансии

Вработените во сите инспекторати во државата сè уште чекаат плата иако измина законски предвидениот рок за исплата. За доцнењето на...

Македонија2 дена

Владата да сакаше дијалог, денес немаше да сме на улица, рече Деаноски на третиот ден од протестите за повисоки плати на административците

Трет ден по ред вработените во неколку министерства и државни институции излегоа на получасовен протест за 30 отсто поголема плата...