Контакт

Свет

Финците утре избираат претседател, главна тема се тензиите со Русија

Објавено пред

Финците утре избираат нов претседател, чија улога во водењето на надворешната политика стана поважна поради зголемените тензии со соседна Русија предизвикани од војната во Украина.

dobivaj vesti na viber

Геополитичките промени во Европа ќе му зададат најголема главоболка на новиот претседател, кој е и врховен командант на финските вооружени сили.

Двајца политичари водат вкупно девет кандидати, поранешниот конзервативен премиер Александар Стуб и поранешниот министер за надворешни работи Пека Хаависто од Партијата на зелените, кој е независен кандидат. Анкетите покажуваат дека тие најверојатно ќе одат на вториот круг на 11 февруари.

„Следниот претседател на Републиката пред се ќе биде претседател на Западот, претседател на членка на НАТО, а еден од нашите најважни односи е нашето партнерство со Соединетите Држави“, изјави неодамна Стуб во телевизиско интервју.

Односите меѓу Москва и Хелсинки се влошија откако руската инвазија на Украина во февруари 2022 година ја натера Финска да се откаже од својата долгогодишна воена неутралност и да се приклучи на НАТО во април 2023 година. Русија, со која Финска дели 1.340 километри граница, брзо предупреди дека ќе одговори со „контрамерки“.

Неколку месеци подоцна, во август 2023 година, Финска забележа зголемен прилив на безвизни мигранти на својата источна граница.

Хелсинки смета дека ова е хибриден напад на Москва за дестабилизација на земјата. Финска ја затвори својата источна граница во ноември.

Актуелниот претседател Саули Ниинисто се гордееше со неговата блиска врска со рускиот претседател Владимир Путин пред да стане еден од неговите најжестоки критичари.

Сите претседателски кандидати се залагаат за независност на Финска и за нејзината нова улога како членка на НАТО, рече Хана Вас, заменик-декан на Факултетот за општествени науки на Универзитетот во Хелсинки.

„Сите тие имаат силна идеја која ја нагласува самодоволноста, во смисла дека во иднина Финска треба самостојно да се грижи за сопствената одбрана и исто така активно да придонесува во градењето на заедничката европска одбрана и нордиска соработка“, изјави Вас за Франс прес.

Туомас Форсберг, професор по надворешна политика на Универзитетот во Тампере, рече дека сите кандидати имаат слични ставови во надворешната политика. „Ќе биде повеќе за изборот на личност врз основа на неговиот кредибилитет и доверливост и како тој е перципиран како лидер во надворешната политика и одредени вредности и што таа личност претставува“, рече тој.

Истражувањето на јавното мислење, чии резултати во понеделникот ги објави дневниот весник „Хелсингин саномат“, покажа дека Стуб е во водство со 22 отсто поддршка од гласачите, а Хаависто е на второ место со 20 отсто.

„И двајцата имаат долгогодишно искуство во внатрешната и надворешната политика, што се чини дека гласачите најмногу ги ценат“, рече Вас. „Тие се познати политичари долго време, неколку генерации“, вели тој.

Иако делат слични политички ставови, Хаависто и Стуб имаат различно потекло, рече Форсберг.

Нивното потекло и вредности се сосема различни бидејќи Алекс е повеќе претставник на десницата, а Хаависто на левицата, дури и ако Хаависто се обидува да нагласи дека нема ништо „црвено“ во него, дека тој го претставува средниот пат како зелена“, тврди Форсберг.

„Дебатите би можеле да одлучат за вториот круг од изборите“, рече Форсберг.

Веднаш зад двајцата е кандидатот на крајнодесничарската Партија на Финците, Јуси Хала-ахо, кој е поддржан од 18 отсто од гласачите, а зад него е поранешниот еврокомесар Оли Рен, кој е поддржан од Партијата на Центарот, со поддршка од 12 проценти. И Хала-ахо и Рен би можеле да влезат во вториот круг, рече Форсберг.

Во атмосфера обележана со општ скептицизам за тоа што може да се постигне преку парламентарната политика, Финците претпочитаат да имаат поголема верба во институцијата претседател, рече Вас.

„Претседателот се смета за силен актер на кој луѓето му веруваат“, вели тој.

Одѕивот на гласачите на претседателските избори во Финска е вообичаено околу 70 отсто.

Свет

Украинскиот парламент ја откажа седницата поради закана од напад

Објавено пред

Украинскиот парламент ја откажа седницата поради нова закана од напади.

dobivaj vesti na viber

„Блумберг“ пренесува дека овој потег доаѓа откако Москва вчера истрелала експериментална балистичка ракета со среден дострел кон Украина.

Како што најавија надлежните, пленарната седница ќе продолжи следната недела.

Украина објави дека Русија вчера лансирала нов тип балистичка ракета кон градот Днипро, како најнова ескалација на непријателствата и алармантен сигнал до западните поддржувачи на Киев.

Рускиот претседател Владимир Путин синоќа изјави дека Русија, како одговор на нападите на американските и британските ракети со долг дострел, истрелала нова балистичка ракета со среден дострел „Орешник“ на украинска територија, на која, како што рече, современите системи немаат начин да и се спротивстават.

Прикажи повеќе...

Регион

Силен земјотрес во Грција: се стресе островот Кос

Објавено пред

Земјотрес со јачина од 4,5 степени според Рихтеровата скала денеска ја погоди Грција.

dobivaj vesti na viber

Епицентарот на земјотресот бил на 36 километри од градот Кефалос на островот Кос на длабочина од 104 километри.

Засега нема информации за причинета материјална штета.

Прикажи повеќе...

Регион

Адвокат за апсењата во Нови Сад: Ќе поминат најмалку пет години до пресудата

Објавено пред

Адвокатот Боривоје Боровиќ и архитектот Слободан Малдини за Н1 Србија ја коментираа веста за апсењата поради уривањето на настрешницата во Нови Сад.

dobivaj vesti na viber

„Сведок сум дека секогаш кога ќе се случи ваков настан, секогаш се одредува притвор, се повикуваат луѓето кои работеле на проектот. Тоа не се случи овде“, рече Боровиќ.

„Пред повеќе од десет години, мојот професор, тогаш асистент, ја дизајнираше настрешницата на стадионот Војводина во Нови Сад. Ветерот ја сруши настрешницата… Истата вечер дојдоа да го земат… за да не влијае на ситуацијата, сега ова беше задоцнета акција“, рече Малдини.

На прашањето дали на Александар Вучиќ му е дозволено да поседува документи поврзани со овој случај, Боровиќ вели:

„Видовме дека во тие важни случаи претседателот е првиот што ги добива доказите, не само тој, туку и министрите. Тие ги просејуваат и ги анализираат доказите во нивните канцеларии. Сведоци сме дека не само претседателот се меша во секоја истрага, но и сите што ќе и паднат на памет на извршната власт. Има еден важен принцип, а тоа е дека е забрането да се контаминираат доказите! Овде се контаминираат“, вели тој.

Истакнува дека е апсолутно јасно дека за овој случај морало да има одредени притвори.

„За сите луѓе кои учествуваа во процесот. Особено што е толку трагична ситуацијата“, додаде тој.

Слободан Малдини вели дека струката не се покажала.

„Струката не се покажа. Веројатно ќе се прошири обвинението, ќе се појави и корупција. Да видиме зошто струката не се покажа – поради немоќ, неорганизираност, незнаење или корупција? Истрагата ќе го покаже тоа“, рече Малдини.

И тој вели дека е можна контаминација на доказите.

„Помина многу време и во секој случај е можна контаминација, но технички местото на злосторството е исчистено. Тоа не се прави. Како го однесоа тоа, како се случи тоа“, се прашува Малдини.

Според него, работите може да се реконструираат на хартија.

„Но, тоа не е доволно. Експертските мислења не се прават на хартија, туку на терен. Имаме фотографии од местото, па затоа ги коригирав моите ставови само врз основа на тие фотографии. Но, главната работа е што не е битно што се случило, туку дека се случило, тоа е важно на почетокот. Дека компанијата што работела на проектот отишла со претпоставка дека технички објектот е исправен Значи, автомобилот на денот на сервисот е добар, сервисерот го враќа автомобилот, возилото се распаднало и убило луѓе. Тука е јасна ситуацијата – луѓето испорачале технички неисправен објект, го ставиле во употреба и на тој начин допуштиле да се случи ова што се случи“, вели тој.

Малдини вели дека, според него, невозможно е проектантите да го немале оригиналниот проект.

„Сега сите се преправаат дека го немаат оригиналниот проект, што според мене е невозможно бидејќи сите проекти се копираат во осум примероци и се даваат на осум различни институции. Ако не е во архивата, тогаш е во Секретаријатот за урбанизам, ако не е таму, тогаш е во фирмата… Глупост е што го немаа оригиналниот дизајн. Второ, ако немале, морале да се свртат кон друг тип на проектирање. Значи, немаме, не можеме да дојдеме до тоа, потоа одиме од почеток, ја реконструираме целата конструкција на поинаков начин“, нагласи тој.

Боровиќ вели дека би сакал да го види записникот од истрагата.

„Да видам што е пронајдено на лице место, колку е осигуран, кој го обработил местото на настанот… Истрчаа да отстранат се пред време, требаше два дена да го обработат местото на настанот. Сосема ми е јасно – Весиќ и другите истрчаа дека настрешницата не е реконструирана. Тоа покажува дека и тие се вознемирени и дека е погодена суштината. Од друга страна, тоа е кривично дело наречено попречување на докази. Покажаа дека знаат многу за оваа тема“, рече Боровиќ.

„Ако немале оригинален проект, бидејќи така работат, тогаш гревот е уште поголем“, вели Боровиќ.

„Сигурен сум дека нема да имаме пресуда најмалку пет години. Додека не заврши ЕКСПО, додека остатокот од корупциските пари не се изнесат низ гредежништвото. Ќе биде се тоа мачкање очи на јавноста“, изјави Боровиќ.

Малдини смета дека во случајот со несреќата во Нови Сад се работи за човечка грешка.

Прикажи повеќе...

Најново

Топ19 минути

Скопјанка на 69-годишна возраст е жената што загина по удар на автомобил во Чаир

Шеесет и деветгодишна жена, со иницијали Н.П. од Скопје е починатата по ударот на автомобил во Чаир, објави МВР. Несреќата...

Македонија3 часа

Почувствуван земјотрес во Македонија

Утрово е регистриран земјотрес со јачина од 2,10 степени според Рихтер во Македонија. Според првите информации од ЕМСЦ, епицентарот е...

Македонија3 часа

(Видео) ДПМНЕ предизвикувајќи тепачка избегна да одговори зошто не ја укина историската комисија, велат од Левица

„На вчерашната седница за пратенички прашања, пратеникот од Левица, Реџеп Исмаил – Хактан, постави прашања за кои јавноста чека одговор...

Македонија3 часа

СДС со примитивни методи во Собранието го активира насилникот и пудлицата на Венко, Апасиев, велат од ВМРО-ДПМНЕ

„Венко Филипче и СДС тотално се изгубија на политичката мапа по катастрофалниот пораз и последните анкети каде рејтингот им е...

Свет4 часа

Унгарија го поддржа Нетанјаху: Одлуката на Меѓународниот кривичен суд е апсурдна

Министерот за надворешни работи на Унгарија ги критикуваше налозите за апсење на Меѓународниот кривичен суд за израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху...

Европа4 часа

Украинскиот парламент ја одложи седницата, на пратениците им е кажано да ги држат своите семејства подалеку од владиниот кварт на Киев

Украинскиот парламент ја одложи седницата што требаше да се одржи денеска поради безбедносни причини, јави јавната телевизија Суспилнe, повикувајќи се...

Свет6 часа

Ким Џонг-ун ги нападна САД: Никогаш не сме биле толку блиску до термонуклеарна војна со Јужна Кореја

Севернокорејскиот лидер Ким Џонг-Ун ги обвини САД за провокации и ескалација на тензиите, велејќи дека Корејскиот Полуостров никогаш не се...

Топ15 часа

Деветнаесетгодишна девојка го управувала автомобилот со којшто беше усмртена жената во Чаир

Деветнаесетгодишна девојка (А.Џ.) управувала со автомобилот „сеат алтеа“, со којшто попладнево беше прегазена жената во скопската населба Чаир којашто почина...

Скопје15 часа

Студентите на протест поради јавниот превоз, бараат и набавка на нови автобуси и велосипедска инфраструктура

Универзитетското студентско сообрание (УСС-УКИМ) за утре, 22 ноември, најавува протест поради проблемите со јавниот превоз што ќе се случува од...

Топ17 часа

Трагедија вечерва во Чаир: Загина жена, ја прегази автомобил

Жена загина во скопската неселба Чаир, кога во неа удрил автомобил со скопски регистерски ознаки. Според информациите од СВР Скопје...

Скопје19 часа

Владата ќе му позајми на градот Скопје дел од нафтените резерви на државата за ЈСП

Владата вонредно расправаше поради недостигот на енергенси за обавување на јавниот сообраќај на територијата на Град Скопје, при што беше...

Македонија21 час

(Видео) Избегната тепачка во Собранието, Гаши го повика обезбедувањето

Во македонскиот парламент денеска избегната тепачка меѓу некои од пратениците. Инцидентот се случи меѓу лидерот на Левицата, Димитар Апасиев, и...

Македонија23 часа

Црната листа на САД е многу динамична и отворена за додавање нови имиња, порача Агелер

Американската амбасадорка Анџела Агелер, денеска, одговарајќи на новинарско прашање во врска со црната листа на САД, рече дека таа е...

Скопје1 ден

(Видео) СДСМ со решенија за кризата во Скопје: закон за финансиска поддршка на Градот и на ЈСП, субвенциии за гориво, вели Јанчева

„Како што најавивме, денес сме тука за да ги презентираме нашите конкретни предлози за надминување на кризата во која се...

Македонија1 ден

ЈСП избрало неприфатлива понуда во набавката на „евродизелот“, утврдени неправилности во постапката, соопшти Бирото за јавни набавки

Постапката за јавна набавка на „евродизелот“ објавена од страна на договорниот орган ЈСП беше предмет на управна контрола во Бирото...

Скопје1 ден

Славески свика итна вонредна седница на Советот на Скопје поради колапсот на јавниот превоз

Претседателот на Совет на Скопје Трајко Славески за денеска во 18 часот закажа итна вонредна седница на која треба да...

Скопје1 ден

Колапс на јавниот превоз, скопјани се солидаризираат: „Застанете ако сте со автомобил, превезете некого“

Од синоќа, со оглед дека нема автобуси, на социјалните мрежи се споделуваат повици за оние што одат на работа со...

Регион1 ден

Ексминистер и двајца поранешни директори меѓу уапсените за уривањето на натстрешникот на Железничката станица во Нови Сад

Поради уривањето на натстрешникот на Железничката станица во Нови Сад, уапсени се 11 лица, соопшти Вишото јавно обвинителство во Нови...

Европа1 ден

(Видео) Русите ја нападнаа Украина со шест бомбардери „ту-95“ и „миг“, Днепар во пламен

Во денешниот руски ракетен напад е оштетена индустриска компанија во Днепар, а во градот избувнале пожари, изјави началникот на воената...

Европа1 ден

Ажурираната нуклеарна доктрина на Русија е лукав потег на Путин против Бајден и му оди во прилог на Доналд Трамп

Нуклеарните закани на Москва се прилично суптилна игра која директно не ѝ штети на Русија, туку му штети на актуелниот...